| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៩. បរិសាសុត្តវណ្ណនា
9. Parisāsuttavaṇṇanā
៦៩. នវមេ (ទី. និ. ដី. ២.១៧២) សមាគន្តព្ពតោ, សមាគច្ឆតីតិ វា សមាគមោ, បរិសា។ ពិម្ពិសារប្បមុខោ សមាគមោ ពិម្ពិសារសមាគមោ។ សេសទ្វយេបិ ឯសេវ នយោ។ ពិម្ពិសារ…បេ.… សមាគមសទិសំ ខត្តិយបរិសន្តិ យោជនា។ អញ្ញេសុ ចក្កវាឡេសុបិ លព្ភតេវ សត្ថុ ខត្តិយបរិសាទិឧបសង្កមនំ។ អាទិតោ តេហិ សទ្ធិំ សត្ថុ ភាសនំ អាលាបោ, កថនប្បដិកថនំ សល្លាបោ។ ធម្មូបសំហិតា បុច្ឆាបដិបុច្ឆា ធម្មសាកច្ឆា។ សណ្ឋានំ បដិច្ច កថិតំ សណ្ឋានបរិយាយត្តា វណ្ណ-សទ្ទស្ស ‘‘មហន្តំ ហត្ថិរាជវណ្ណំ អភិនិម្មិនិត្វា’’តិអាទីសុ (សំ. និ. ១.១៣៨) វិយ។ តេសន្តិ បទំ ឧភយបទាបេក្ខំ ‘‘តេសម្បិ លក្ខណសណ្ឋានំ វិយ សត្ថុ សរីរសណ្ឋានំ តេសំ កេវលំ បញ្ញាយតិ ឯវា’’តិ។ នាបិ អាមុត្តមណិកុណ្ឌលោ ភគវា ហោតីតិ យោជនា។ ឆិន្នស្សរាតិ ទ្វិធា ភិន្នស្សរា។ គគ្គរស្សរាតិ ជជ្ជរិតស្សរា។ ភាសន្តរន្តិ តេសំ សត្តានំ ភាសាតោ អញ្ញំ ភាសំ។ វីមំសាតិ ចិន្តនា។ កិមត្ថំ…បេ.… ទេសេតីតិ ឥទំ ននុ អត្តានំ ជានាបេត្វា ធម្មេ កថិតេ តេសំ សាតិសយោ បសាទោ ហោតីតិ ឥមិនា អធិប្បាយេន វុត្តំ? យេសំ អត្តានំ អជានាបេត្វាវ ធម្មេ កថិតេ បសាទោ ហោតិ, ន ជានាបេត្វា, តាទិសេ សន្ធាយ សត្ថា តថា ករោតិ។ តត្ថ បយោជនមាហ ‘‘វាសនត្ថាយា’’តិ។ ឯវំ សុតោបីតិ ឯវំ អវិញ្ញាតទេសកោ អវិញ្ញាតាគមនោបិ សុតោ ធម្មោ អត្តនោ ធម្មសុធម្មតាយេវ អនាគតេ បច្ចយោ ហោតិ សុណន្តស្ស។
69. Navame (dī. ni. ṭī. 2.172) samāgantabbato, samāgacchatīti vā samāgamo, parisā. Bimbisārappamukho samāgamo bimbisārasamāgamo. Sesadvayepi eseva nayo. Bimbisāra…pe… samāgamasadisaṃ khattiyaparisanti yojanā. Aññesu cakkavāḷesupi labbhateva satthu khattiyaparisādiupasaṅkamanaṃ. Ādito tehi saddhiṃ satthu bhāsanaṃ ālāpo, kathanappaṭikathanaṃ sallāpo. Dhammūpasaṃhitā pucchāpaṭipucchā dhammasākacchā. Saṇṭhānaṃ paṭicca kathitaṃ saṇṭhānapariyāyattā vaṇṇa-saddassa ‘‘mahantaṃ hatthirājavaṇṇaṃ abhinimminitvā’’tiādīsu (saṃ. ni. 1.138) viya. Tesanti padaṃ ubhayapadāpekkhaṃ ‘‘tesampi lakkhaṇasaṇṭhānaṃ viya satthu sarīrasaṇṭhānaṃ tesaṃ kevalaṃ paññāyati evā’’ti. Nāpi āmuttamaṇikuṇḍalo bhagavā hotīti yojanā. Chinnassarāti dvidhā bhinnassarā. Gaggarassarāti jajjaritassarā. Bhāsantaranti tesaṃ sattānaṃ bhāsāto aññaṃ bhāsaṃ. Vīmaṃsāti cintanā. Kimatthaṃ…pe… desetīti idaṃ nanu attānaṃ jānāpetvā dhamme kathite tesaṃ sātisayo pasādo hotīti iminā adhippāyena vuttaṃ? Yesaṃ attānaṃ ajānāpetvāva dhamme kathite pasādo hoti, na jānāpetvā, tādise sandhāya satthā tathā karoti. Tattha payojanamāha ‘‘vāsanatthāyā’’ti. Evaṃ sutopīti evaṃ aviññātadesako aviññātāgamanopi suto dhammo attano dhammasudhammatāyeva anāgate paccayo hoti suṇantassa.
បរិសាសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Parisāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៩. បរិសាសុត្តំ • 9. Parisāsuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៩. បរិសាសុត្តវណ្ណនា • 9. Parisāsuttavaṇṇanā
