| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
9. පරිසාසුත්‌තවණ්‌ණනා
9. Parisāsuttavaṇṇanā
69. නවමෙ ඛත්‌තියපරිසාති ඛත්‌තියානං පරිසානං සන්‌නිපාතො සමාගමො. එස නයො සබ්‌බත්‌ථ. අනෙකසතං ඛත්‌තියපරිසන්‌ති බිම්‌බිසාරසමාගම-ඤාතිසමාගම-ලිච්‌ඡවිසමාගමාදිසදිසං, අඤ්‌ඤෙසු චක්‌කවාළෙසුපි ලබ්‌භතෙව. සල්‌ලපිතපුබ්‌බන්‌ති ආලාපසල්‌ලාපො කතපුබ්‌බො. සාකච්‌ඡාති ධම්‌මසාකච්‌ඡාපි සමාපජ්‌ජිතපුබ්‌බා. යාදිසකො තෙසං වණ්‌ණොති තෙ ඔදාතාපි හොන්‌ති කාළාපි මඞ්‌ගුරච්‌ඡවීපි, සත්‌ථා සුවණ්‌ණවණ්‌ණො. ඉදං පන සණ්‌ඨානං පටිච්‌ච කථිතං. සණ්‌ඨානම්‌පි ච කෙවලං තෙසං පඤ්‌ඤායතියෙව. න පන භගවා මිලක්‌ඛසදිසො හොති, නාපි ආමුත්‌තමණිකුණ්‌ඩලො, බුද්‌ධවෙසෙනෙව නිසීදති. තෙපි අත්‌තනො සමානසණ්‌ඨානමෙව පස්‌සන්‌ති. යාදිසකො තෙසං සරොති තෙ ඡින්‌නස්‌සරාපි හොන්‌ති ගග්‌ගස්‌සරාපි කාකස්‌සරාපි, සත්‌ථා බ්‍රහ්‌මස්‌සරොව. ඉදං පන භාසන්‌තරං සන්‌ධාය කථිතං. සචෙපි හි සත්‌ථා රාජාසනෙ නිසින්‌නො කථෙති, ‘‘අජ්‌ජ රාජා මධුරෙන කථෙතී’’ති නෙසං හොති. කථෙත්‌වා පක්‌කන්‌තෙ පන භගවති පුන රාජානං ආගතං දිස්‌වා ‘‘කො නු ඛො අය’’න්‌ති වීමංසා උප්‌පජ්‌ජති. තත්‌ථ කො නු ඛො අයන්‌ති ‘‘ඉමස්‌මිං ඨානෙ ඉදානෙව මාගධභාසාය සීහළභාසාය මධුරෙන ආකාරෙන කථෙන්‌තො කො නු ඛො අයං අන්‌තරහිතො, කිං දෙවො උදාහු මනුස්‌සො’’ති එවං වීමංසන්‌තාපි න ජානන්‌තීති අත්‌ථො. කිමත්‌ථං පනෙවං අජානන්‌තානං ධම්‌මං දෙසෙතීති? වාසනත්‌ථාය. එවං සුතොපි හි ධම්‌මො අනාගතෙ පච්‌චයො හොතීති අනාගතං පටිච්‌ච දෙසෙති. අනෙකසතං බ්‍රාහ්‌මණපරිසන්‌තිආදිනං සොණදණ්‌ඩසමාගමාදිවසෙන චෙව අඤ්‌ඤචක්‌කවාළවසෙන ච සම්‌භවො වෙදිතබ්‌බො.
69. Navame khattiyaparisāti khattiyānaṃ parisānaṃ sannipāto samāgamo. Esa nayo sabbattha. Anekasataṃ khattiyaparisanti bimbisārasamāgama-ñātisamāgama-licchavisamāgamādisadisaṃ, aññesu cakkavāḷesupi labbhateva. Sallapitapubbanti ālāpasallāpo katapubbo. Sākacchāti dhammasākacchāpi samāpajjitapubbā. Yādisako tesaṃ vaṇṇoti te odātāpi honti kāḷāpi maṅguracchavīpi, satthā suvaṇṇavaṇṇo. Idaṃ pana saṇṭhānaṃ paṭicca kathitaṃ. Saṇṭhānampi ca kevalaṃ tesaṃ paññāyatiyeva. Na pana bhagavā milakkhasadiso hoti, nāpi āmuttamaṇikuṇḍalo, buddhaveseneva nisīdati. Tepi attano samānasaṇṭhānameva passanti. Yādisako tesaṃ saroti te chinnassarāpi honti gaggassarāpi kākassarāpi, satthā brahmassarova. Idaṃ pana bhāsantaraṃ sandhāya kathitaṃ. Sacepi hi satthā rājāsane nisinno katheti, ‘‘ajja rājā madhurena kathetī’’ti nesaṃ hoti. Kathetvā pakkante pana bhagavati puna rājānaṃ āgataṃ disvā ‘‘ko nu kho aya’’nti vīmaṃsā uppajjati. Tattha ko nu kho ayanti ‘‘imasmiṃ ṭhāne idāneva māgadhabhāsāya sīhaḷabhāsāya madhurena ākārena kathento ko nu kho ayaṃ antarahito, kiṃ devo udāhu manusso’’ti evaṃ vīmaṃsantāpi na jānantīti attho. Kimatthaṃ panevaṃ ajānantānaṃ dhammaṃ desetīti? Vāsanatthāya. Evaṃ sutopi hi dhammo anāgate paccayo hotīti anāgataṃ paṭicca deseti. Anekasataṃ brāhmaṇaparisantiādinaṃ soṇadaṇḍasamāgamādivasena ceva aññacakkavāḷavasena ca sambhavo veditabbo.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 9. පරිසාසුත්‌තං • 9. Parisāsuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 9. පරිසාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Parisāsuttavaṇṇanā
