| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
੫. ਪਰਿਸવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ
5. Parisavaggavaṇṇanā
੪੩. ਪਞ੍ਚਮਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਉਤ੍ਤਾਨਾਤਿ ਪਾਕਟਾ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾ। ਗਮ੍ਭੀਰਾਤਿ ਗੁਲ਼੍ਹਾ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾ। ਉਦ੍ਧਤਾਤਿ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ। ਉਨ੍ਨਲ਼ਾਤਿ ਉਗ੍ਗਤਨਲ਼ਾ, ਉਟ੍ਠਿਤਤੁਚ੍ਛਮਾਨਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਚਪਲਾਤਿ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਣ੍ਡਨਾਦਿਨਾ ਚਾਪਲ੍ਲੇਨ ਯੁਤ੍ਤਾ। ਮੁਖਰਾਤਿ ਮੁਖਖਰਾ ਖਰવਚਨਾ। વਿਕਿਣ੍ਣવਾਚਾਤਿ ਅਸਂਯਤવਚਨਾ ਦਿવਸਮ੍ਪਿ ਨਿਰਤ੍ਥਕવਚਨਪਲਾਪਿਨੋ। ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤੀਤਿ વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਸਤਿਨੋ। ਅਸਮ੍ਪਜਾਨਾਤਿ ਨਿਪ੍ਪਞ੍ਞਾ। ਅਸਮਾਹਿਤਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾਮਤ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਲਾਭਿਨੋ। ਪਾਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਤਿ ਪਕਤਿਯਾ ਠਿਤੇਹਿ વਿવਟੇਹਿ ਅਰਕ੍ਖਿਤੇਹਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ। ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੋ વੁਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
43. Pañcamassa paṭhame uttānāti pākaṭā appaṭicchannā. Gambhīrāti guḷhā paṭicchannā. Uddhatāti uddhaccena samannāgatā. Unnaḷāti uggatanaḷā, uṭṭhitatucchamānāti vuttaṃ hoti. Capalāti pattacīvaramaṇḍanādinā cāpallena yuttā. Mukharāti mukhakharā kharavacanā. Vikiṇṇavācāti asaṃyatavacanā divasampi niratthakavacanapalāpino. Muṭṭhassatīti vissaṭṭhasatino. Asampajānāti nippaññā. Asamāhitāti cittekaggatāmattassāpi alābhino. Pākatindriyāti pakatiyā ṭhitehi vivaṭehi arakkhitehi indriyehi samannāgatā. Sukkapakkho vuttavipallāsena veditabbo.
੪੪. ਦੁਤਿਯੇ ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾਤਿ ਭਣ੍ਡਨਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਕਲਹਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੋ, ਤਂ ਤੇਸਂ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾ। ਤਥਾ ‘‘ਮਯਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਦਣ੍ਡਾਪੇਸ੍ਸਾਮ ਬਨ੍ਧਾਪੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿવਚਨਪ੍ਪવਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਜਾਤਕਲਹਾ। ਅਯਂ ਤਾવ ਗਿਹੀਸੁ ਨਯੋ। ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਪਨ ਆਪਤ੍ਤਿવੀਤਿਕ੍ਕਮવਾਚਂ વਦਨ੍ਤਾ ਕਲਹਜਾਤਾ ਨਾਮ। વਿવਾਦਾਪਨ੍ਨਾਤਿ વਿਰੁਦ੍ਧવਾਦਂ ਆਪਨ੍ਨਾ। ਮੁਖਸਤ੍ਤੀਹਿ વਿਤੁਦਨ੍ਤਾਤਿ ਗੁਣਾਨਂ ਛਿਨ੍ਦਨਟ੍ਠੇਨ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਾ વਾਚਾ ਮੁਖਸਤ੍ਤਿਯੋਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤਾਹਿ વਿਤੁਦਨ੍ਤਾ વਿਜ੍ਝਨ੍ਤਾ। ਸਮਗ੍ਗਾਤਿ ਏਕਕਮ੍ਮਂ ਏਕੁਦ੍ਦੇਸੋ ਸਮਸਿਕ੍ਖਤਾਤਿ ਏਤੇਸਂ ਕਰਣੇਨ ਸਮਗ੍ਗਤਾਯ ਸਹਿਤਾ। ਪਿਯਚਕ੍ਖੂਹੀਤਿ ਮੇਤ੍ਤਾਚਕ੍ਖੂਹਿ।
44. Dutiye bhaṇḍanajātāti bhaṇḍanaṃ vuccati kalahassa pubbabhāgo, taṃ tesaṃ jātanti bhaṇḍanajātā. Tathā ‘‘mayaṃ tumhe daṇḍāpessāma bandhāpessāmā’’tiādivacanappavattiyā sañjātakalahā. Ayaṃ tāva gihīsu nayo. Pabbajitā pana āpattivītikkamavācaṃ vadantā kalahajātā nāma. Vivādāpannāti viruddhavādaṃ āpannā. Mukhasattīhi vitudantāti guṇānaṃ chindanaṭṭhena dubbhāsitā vācā mukhasattiyoti vuccanti, tāhi vitudantā vijjhantā. Samaggāti ekakammaṃ ekuddeso samasikkhatāti etesaṃ karaṇena samaggatāya sahitā. Piyacakkhūhīti mettācakkhūhi.
੪੫. ਤਤਿਯੇ ਅਗ੍ਗવਤੀਤਿ ਉਤ੍ਤਮਪੁਗ੍ਗਲવਤੀ, ਅਗ੍ਗਾਯ વਾ ਉਤ੍ਤਮਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ। ਤਤੋ વਿਪਰੀਤਾ ਅਨਗ੍ਗવਤੀ। ਬਾਹੁਲਿਕਾਤਿ ਚੀવਰਾਦਿਬਾਹੁਲ੍ਲਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ। ਸਾਸਨਂ ਸਿਥਿਲਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਸਾਥਲਿਕਾ। ਓਕ੍ਕਮਨੇ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਓਕ੍ਕਮਨਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅવਗਮਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਚ ਨੀવਰਣਾਨਿ, ਤੇਨ ਪਞ੍ਚਨੀવਰਣਪੂਰਣੇ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਪવਿવੇਕੇਤਿ ਉਪਧਿવਿવੇਕੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ। ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰਾਤਿ ਤਿવਿਧੇਪਿ વਿવੇਕੇ ਓਰੋਪਿਤਧੁਰਾ। ਨ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਨ੍ਤੀਤਿ ਦੁવਿਧਮ੍ਪਿ વੀਰਿਯਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਝਾਨવਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਫਲવਿਸੇਸਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਿਅਤ੍ਥਾਯ। ਇਤਰਂ ਪਦਦ੍વਯਂ ਤਸ੍ਸੇવ વੇવਚਨਂ। ਪਚ੍ਛਿਮਾ ਜਨਤਾਤਿ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਜਨੋ । ਦਿਟ੍ਠਾਨੁਗਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯੇਹਿ ਕਤਂ ਅਨੁਕਰੋਨ੍ਤੋ ਦਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਤੇਸਂ ਆਚਾਰਸ੍ਸ ਅਨੁਗਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਸੇਸਂ વੁਤ੍ਤਪਟਿਪਕ੍ਖਨਯੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
45. Tatiye aggavatīti uttamapuggalavatī, aggāya vā uttamāya paṭipattiyā samannāgatā. Tato viparītā anaggavatī. Bāhulikāti cīvarādibāhullāya paṭipannā. Sāsanaṃ sithilaṃ gaṇhantīti sāthalikā. Okkamane pubbaṅgamāti ettha okkamanaṃ vuccati avagamanaṭṭhena pañca nīvaraṇāni, tena pañcanīvaraṇapūraṇe pubbaṅgamāti vuttaṃ hoti. Paviveketi upadhiviveke nibbāne. Nikkhittadhurāti tividhepi viveke oropitadhurā. Na vīriyaṃ ārabhantīti duvidhampi vīriyaṃ na karonti. Appattassa pattiyāti pubbe appattassa jhānavipassanāmaggaphalavisesassa pattiatthāya. Itaraṃ padadvayaṃ tasseva vevacanaṃ. Pacchimā janatāti saddhivihārikaantevāsikajano . Diṭṭhānugatiṃ āpajjatīti ācariyupajjhāyehi kataṃ anukaronto diṭṭhassa tesaṃ ācārassa anugatiṃ āpajjati nāma. Sesaṃ vuttapaṭipakkhanayena veditabbaṃ.
੪੬. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਅਰਿਯਾਤਿ ਅਰਿਯਸਾવਕਪਰਿਸਾ। ਅਨਰਿਯਾਤਿ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਪਰਿਸਾ। ‘‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਠਪੇਤ੍વਾ ਤਣ੍ਹਂ ਤੇਭੂਮਕਾ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ ਨਾਮ, ਏਤ੍ਤਕਮੇવ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਇਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਯਥਾਸਭਾવਤੋ ਨਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਏਸ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ। ਸੇਸਪਦੇਸੁ ਪਨ ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪਿਕਾ ਪੁਰਿਮਤਣ੍ਹਾ ਸਮੁਦਯੋ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਸਾਯੇવ ਤਣ੍ਹਾਯ, ਦ੍વਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ વਾ ਤੇਸਂ ਸਚ੍ਚਾਨਂ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਕ੍ਖਯੋ ਅਸਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ ਨਾਮ, ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਨਾਮਾਤਿ ਏવਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਚਤੂਹਿ ਸਚ੍ਚੇਹਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਗ੍ਗਾ ਚ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਫਲਾਨਿ ਕਥਿਤਾਨਿ।
46. Catutthe ariyāti ariyasāvakaparisā. Anariyāti puthujjanaparisā. ‘‘Idaṃ dukkha’’nti yathābhūtaṃ nappajānantīti ṭhapetvā taṇhaṃ tebhūmakā pañcakkhandhā dukkhasaccaṃ nāma, ettakameva dukkhaṃ, ito uddhaṃ dukkhaṃ natthīti yathāsabhāvato nappajānanti. Esa nayo sabbattha. Sesapadesu pana tassa dukkhassa samuṭṭhāpikā purimataṇhā samudayo nāma, tassāyeva taṇhāya, dvinnampi vā tesaṃ saccānaṃ accantakkhayo asamuppatti dukkhanirodho nāma, aṭṭhaṅgiko ariyamaggo dukkhanirodhagāminī paṭipadā nāmāti evaṃ imasmiṃ sutte catūhi saccehi cattāro maggā ca cattāri ca phalāni kathitāni.
੪੭. ਪਞ੍ਚਮੇ ਪਰਿਸਾਕਸਟੋਤਿ ਕਸਟਪਰਿਸਾ ਕਚવਰਪਰਿਸਾ ਪਲਾਪਪਰਿਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਰਿਸਾਮਣ੍ਡੋਤਿ ਪਸਨ੍ਨਪਰਿਸਾ ਸਾਰਪਰਿਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਛਨ੍ਦਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਛਨ੍ਦੇਨ ਅਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਇਮਾਨਿ ਪਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਗਤਿਗਮਨਾਨਿ ਭਣ੍ਡਭਾਜਨੀਯੇ ਚ વਿਨਿਚ੍ਛਯਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਭਣ੍ਡਭਾਜਨੀਯੇ ਤਾવ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਰਭੂਤਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਮਨਾਪੇ ਭਣ੍ਡਕੇ ਪਤ੍ਤੇ ਤਂ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਮਨਾਪਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਛਨ੍ਦਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ। ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਨ ਅਭਾਰਭੂਤਾਨਂ ਮਨਾਪੇ ਭਣ੍ਡਕੇ ਪਤ੍ਤੇ ਤਂ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਅਮਨਾਪਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਦੋਸਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ। ਭਣ੍ਡਕਭਾਜਨੀਯવਤ੍ਥੁਞ੍ਚ ਠਿਤਿਕਞ੍ਚ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਮੋਹਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ। ਮੁਖਰਾਨਂ વਾ ਰਾਜਾਦਿਨਿਸ੍ਸਿਤਾਨਂ વਾ ‘‘ਇਮੇ ਮੇ ਅਮਨਾਪੇ ਭਣ੍ਡਕੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਅਨਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਕਰੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਭਯੇਨ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਮਨਾਪਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਭਯਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ। ਯੋ ਪਨ ਏવਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਤੁਲਾਭੂਤੋ ਪਮਾਣਭੂਤੋ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਯਂ ਯਸ੍ਸ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਤਞ੍ਞੇવ ਤਸ੍ਸ ਦੇਤਿ, ਅਯਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਮ੍ਪਿ ਅਗਤਿਗਮਨਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ। વਿਨਿਚ੍ਛਯਟ੍ਠਾਨੇ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਭਾਰਭੂਤਸ੍ਸ ਗਰੁਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਲਹੁਕਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਕਤ੍વਾ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਛਨ੍ਦਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ। ਇਤਰਸ੍ਸ ਲਹੁਕਾਪਤ੍ਤਿਂ ਗਰੁਕਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਕਤ੍વਾ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਦੋਸਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ। ਆਪਤ੍ਤਿવੁਟ੍ਠਾਨਂ ਪਨ ਸਮੁਚ੍ਚਯਕ੍ਖਨ੍ਧਕਞ੍ਚ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਮੋਹਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ। ਮੁਖਰਸ੍ਸ વਾ ਰਾਜਪੂਜਿਤਸ੍ਸ વਾ ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਗਰੁਕਂ ਕਤ੍વਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਗਰੁਕਮੇવ ਲਹੁਕਾਤਿ ਕਤ੍વਾ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਭਯਾਗਤਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ। ਯੋ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਯਥਾਭੂਤਮੇવ ਕਥੇਤਿ, ਅਯਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਮ੍ਪਿ ਅਗਤਿਗਮਨਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ।
47. Pañcame parisākasaṭoti kasaṭaparisā kacavaraparisā palāpaparisāti attho. Parisāmaṇḍoti pasannaparisā sāraparisāti attho. Chandāgatiṃ gacchantīti chandena agatiṃ gacchanti, akattabbaṃ karontīti attho. Sesapadesupi eseva nayo. Imāni pana cattāri agatigamanāni bhaṇḍabhājanīye ca vinicchayaṭṭhāne ca labbhanti. Tattha bhaṇḍabhājanīye tāva attano bhārabhūtānaṃ bhikkhūnaṃ amanāpe bhaṇḍake patte taṃ parivattetvā manāpaṃ dento chandāgatiṃ gacchati nāma. Attano pana abhārabhūtānaṃ manāpe bhaṇḍake patte taṃ parivattetvā amanāpaṃ dento dosāgatiṃ gacchati nāma. Bhaṇḍakabhājanīyavatthuñca ṭhitikañca ajānanto mohāgatiṃgacchati nāma. Mukharānaṃ vā rājādinissitānaṃ vā ‘‘ime me amanāpe bhaṇḍake dinne anatthampi kareyyu’’nti bhayena parivattetvā manāpaṃ dento bhayāgatiṃ gacchati nāma. Yo pana evaṃ na gacchati, sabbesaṃ tulābhūto pamāṇabhūto majjhatto hutvā yaṃ yassa pāpuṇāti, taññeva tassa deti, ayaṃ catubbidhampi agatigamanaṃ na gacchati nāma. Vinicchayaṭṭhāne pana attano bhārabhūtassa garukāpattiṃ lahukāpattīti katvā kathento chandāgatiṃ gacchati nāma. Itarassa lahukāpattiṃ garukāpattīti katvā kathento dosāgatiṃ gacchati nāma. Āpattivuṭṭhānaṃ pana samuccayakkhandhakañca ajānanto mohāgatiṃ gacchati nāma. Mukharassa vā rājapūjitassa vā ‘‘ayaṃ me garukaṃ katvā āpattiṃ kathentassa anatthampi kareyyā’’ti garukameva lahukāti katvā kathento bhayāgatiṃ gacchati nāma. Yo pana sabbesaṃ yathābhūtameva katheti, ayaṃ catubbidhampi agatigamanaṃ na gacchati nāma.
੪੮. ਛਟ੍ਠੇ ਓਕ੍ਕਾਚਿਤવਿਨੀਤਾਤਿ ਦੁਬ੍ਬਿਨੀਤਾ। ਨੋ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਾવਿਨੀਤਾਤਿ ਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ વਿਨੀਤਾ। ਗਮ੍ਭੀਰਾਤਿ ਪਾਲ਼ਿવਸੇਨ ਗਮ੍ਭੀਰਾ ਸਲ੍ਲਸੁਤ੍ਤਸਦਿਸਾ। ਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥવਸੇਨ ਗਮ੍ਭੀਰਾ ਮਹਾવੇਦਲ੍ਲਸੁਤ੍ਤਸਦਿਸਾ। ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਅਤ੍ਥਦੀਪਕਾ । ਸੁਞ੍ਞਤਾਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਸਤ੍ਤਸੁਞ੍ਞਂ ਧਮ੍ਮਮਤ੍ਤਮੇવ ਪਕਾਸਕਾ ਅਸਙ੍ਖਤਸਂਯੁਤ੍ਤਸਦਿਸਾ। ਨ ਅਞ੍ਞਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤੀਤਿ વਿਜਾਨਨਤ੍ਥਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਉਪਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤਿ, ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਿ વਾ ਅਞ੍ਞવਿਹਿਤਾ વਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਉਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਉਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੇ ਚ ਪਰਿਯਾਪੁਣਿਤਬ੍ਬੇ ਚ। ਕવਿਤਾਤਿ ਕવੀਹਿ ਕਤਾ। ਇਤਰਂ ਤਸ੍ਸੇવ વੇવਚਨਂ। ਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਰਾਤਿ વਿਚਿਤ੍ਰਅਕ੍ਖਰਾ। ਇਤਰਂ ਤਸ੍ਸੇવ વੇવਚਨਂ। ਬਾਹਿਰਕਾਤਿ ਸਾਸਨਤੋ ਬਹਿਭੂਤਾ। ਸਾવਕਭਾਸਿਤਾਤਿ ਤੇਸਂ ਤੇਸਂ ਸਾવਕੇਹਿ ਭਾਸਿਤਾ। ਸੁਸ੍ਸੂਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਕ੍ਖਰਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਚੇવ ਸਰਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਹੁਤ੍વਾ ਸੁਣਨ੍ਤਿ। ਨ ਚੇવ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਤ੍ਥਂ વਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ વਾ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਂ વਾ ਨ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨ ਚ ਪਟਿવਿਚਰਨ੍ਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨਤ੍ਥਾਯ ਚਾਰਿਕਂ ਨ વਿਚਰਨ੍ਤਿ। ਇਦਂ ਕਥਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਕਥਂ ਰੋਪੇਤਬ੍ਬਂ ਕਿਨ੍ਤਿ ਰੋਪੇਤਬ੍ਬਂ? ਇਮਸ੍ਸ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਭਾਸਿਤਸ੍ਸ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ, ਕਾ ਅਨੁਸਨ੍ਧਿ, ਕਿਂ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਂ? ਅવਿવਟਨ੍ਤਿ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਨ વਿવਰਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਉਗ੍ਘਾਟੇਨ੍ਤਿ। ਅਨੁਤ੍ਤਾਨੀਕਤਨ੍ਤਿ ਅਪਾਕਟਂ ਕਤਂ। ਨ ਉਤ੍ਤਾਨਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਪਾਕਟਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਕਙ੍ਖਾਠਾਨਿਯੇਸੂਤਿ ਕਙ੍ਖਾਯ ਕਾਰਣਭੂਤੇਸੁ। ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੋ વੁਤ੍ਤવਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
48. Chaṭṭhe okkācitavinītāti dubbinītā. No paṭipucchāvinītāti na pucchitvā vinītā. Gambhīrāti pāḷivasena gambhīrā sallasuttasadisā. Gambhīratthāti atthavasena gambhīrā mahāvedallasuttasadisā. Lokuttarāti lokuttaraatthadīpakā . Suññatāpaṭisaṃyuttāti sattasuññaṃ dhammamattameva pakāsakā asaṅkhatasaṃyuttasadisā. Na aññā cittaṃ upaṭṭhapentīti vijānanatthāya cittaṃ na upaṭṭhapenti, niddāyanti vā aññavihitā vā honti. Uggahetabbaṃ pariyāpuṇitabbanti uggahetabbe ca pariyāpuṇitabbe ca. Kavitāti kavīhi katā. Itaraṃ tasseva vevacanaṃ. Cittakkharāti vicitraakkharā. Itaraṃ tasseva vevacanaṃ. Bāhirakāti sāsanato bahibhūtā. Sāvakabhāsitāti tesaṃ tesaṃ sāvakehi bhāsitā. Sussūsantīti akkharacittatāya ceva sarasampattiyā ca attamanā hutvā suṇanti. Na ceva aññamaññaṃ paṭipucchantīti aññamaññaṃ atthaṃ vā anusandhiṃ vā pubbāparaṃ vā na pucchanti. Na ca paṭivicarantīti pucchanatthāya cārikaṃ na vicaranti. Idaṃ kathanti idaṃ byañjanaṃ kathaṃ ropetabbaṃ kinti ropetabbaṃ? Imassa ko atthoti imassa bhāsitassa ko attho, kā anusandhi, kiṃ pubbāparaṃ? Avivaṭanti paṭicchannaṃ. Na vivarantīti na ugghāṭenti. Anuttānīkatanti apākaṭaṃ kataṃ. Na uttāniṃ karontīti pākaṭaṃ na karonti. Kaṅkhāṭhāniyesūti kaṅkhāya kāraṇabhūtesu. Sukkapakkho vuttavipallāsena veditabbo.
੪੯. ਸਤ੍ਤਮੇ ਆਮਿਸਗਰੂਤਿ ਚਤੁਪਚ੍ਚਯਗਰੁਕਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਂ ਲਾਮਕਤੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ਠਿਤਪਰਿਸਾ। ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਗਰੂਤਿ ਨવ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਗਰੁਕੇ ਕਤ੍વਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯੇ ਲਾਮਕਤੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ਠਿਤਪਰਿਸਾ। ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਦ੍વੀਹਿ ਭਾਗੇਹਿ વਿਮੁਤ੍ਤੋ। ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯ વਿਮੁਤ੍ਤੋ ਸੁਕ੍ਖવਿਪਸ੍ਸਕਖੀਣਾਸવੋ। ਕਾਯਸਕ੍ਖੀਤਿ ਕਾਯੇਨ ਝਾਨਫਸ੍ਸਂ ਫੁਸਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾ ਨਿਰੋਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਠਿਤੋ। ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋਤਿ ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਇਮੇ ਦ੍વੇਪਿ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ। ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ વਿਮੁਤ੍ਤੋ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਲਬ੍ਭਤਿ। ਧਮ੍ਮਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀ। ਸਦ੍ਧਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੀਤਿ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ। ਇਮੇ ਦ੍વੇਪਿ ਪਠਮਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਨੋ। ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਧਮ੍ਮੋ। ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋਤਿ ਨਿਸ੍ਸੀਲੋ ਲਾਮਕਧਮ੍ਮੋ। ਇਮਂ ਕਸ੍ਮਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ? ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਹਿ ਏਕਸਦਿਸੇਸੁ ਜਾਤੇਸੁ ਸੀਲવਨ੍ਤੇਸੁ ਬਲવਗਾਰવਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਏਕਚ੍ਚੇਸੁ ਪਨ ਦੁਸ੍ਸੀਲੇਸੁ ਸਤਿ ਸੀਲવਨ੍ਤਾਨਂ ਉਪਰਿ ਬਲવਗਾਰવਂ ਹੋਤੀਤਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਤੇਨ ਲਾਭਂ ਲਭਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ વਣ੍ਣਂ ਏਕਚ੍ਚਾਨਂ ਅવਣ੍ਣਂ ਕਥੇਤ੍વਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯੇ ਲਭਨ੍ਤਿ। ਗਥਿਤਾਤਿ ਤਣ੍ਹਾਯ ਗਨ੍ਥਿਤਾ। ਮੁਚ੍ਛਿਤਾਤਿ ਤਣ੍ਹਾવਸੇਨੇવ ਮੁਚ੍ਛਿਤਾ। ਅਜ੍ਝੋਪਨ੍ਨਾਤਿ ਅਜ੍ਝੋਸਾਯ ਗਿਲਿਤ੍વਾ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਠਿਤਾ। ਅਨਾਦੀਨવਦਸ੍ਸਾવਿਨੋਤਿ ਅਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਿਤਪਰਿਭੋਗੇ ਆਦੀਨવਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ। ਅਨਿਸ੍ਸਰਣਪਞ੍ਞਾਤਿ ਚਤੂਸੁ ਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਛਨ੍ਦਰਾਗਅਪਕਡ੍ਢਨਾਯ ਨਿਸ੍ਸਰਣਪਞ੍ਞਾਯ વਿਰਹਿਤਾ ਇਦਮਤ੍ਥਂ ਏਤਨ੍ਤਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ। ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਸਚ੍ਛਨ੍ਦਰਾਗਾ ਹੁਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ।
49. Sattame āmisagarūti catupaccayagarukā lokuttaradhammaṃ lāmakato gahetvā ṭhitaparisā. Saddhammagarūti nava lokuttaradhamme garuke katvā cattāro paccaye lāmakato gahetvā ṭhitaparisā. Ubhatobhāgavimuttoti dvīhi bhāgehi vimutto. Paññāvimuttoti paññāya vimutto sukkhavipassakakhīṇāsavo. Kāyasakkhīti kāyena jhānaphassaṃ phusitvā pacchā nirodhaṃ nibbānaṃ sacchikatvā ṭhito. Diṭṭhippattoti diṭṭhantaṃ patto. Ime dvepi chasu ṭhānesu labbhanti. Saddhāvimuttoti saddahanto vimutto. Ayampi chasu ṭhānesu labbhati. Dhammaṃ anussaratīti dhammānusārī. Saddhaṃ anussaratīti saddhānusārī. Ime dvepi paṭhamamaggasamaṅgino. Kalyāṇadhammoti sundaradhammo. Dussīlo pāpadhammoti nissīlo lāmakadhammo. Imaṃ kasmā gaṇhanti? Sabbesu hi ekasadisesu jātesu sīlavantesu balavagāravaṃ na hoti, ekaccesu pana dussīlesu sati sīlavantānaṃ upari balavagāravaṃ hotīti maññantā gaṇhanti. Te tena lābhaṃ labhantīti te bhikkhū ekaccānaṃ vaṇṇaṃ ekaccānaṃ avaṇṇaṃ kathetvā cattāro paccaye labhanti. Gathitāti taṇhāya ganthitā. Mucchitāti taṇhāvaseneva mucchitā. Ajjhopannāti ajjhosāya gilitvā pariniṭṭhapetvā ṭhitā. Anādīnavadassāvinoti apaccavekkhitaparibhoge ādīnavaṃ apassantā. Anissaraṇapaññāti catūsu paccayesu chandarāgaapakaḍḍhanāya nissaraṇapaññāya virahitā idamatthaṃ etanti ajānantā. Paribhuñjantīti sacchandarāgā hutvā paribhuñjanti.
ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੇ ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿਆਦੀਸੁ ਅਯਂ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਸਙ੍ਖੇਪਪਕਾਸਨਾ – ਏਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਞਾਧੁਰੇਨ ਅਭਿਨਿવਿਟ੍ਠੋ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਸੁ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਕਾਯਸਕ੍ਖਿ ਨਾਮ, ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਕ੍ਖਣੇ ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ। ਸਮਾਪਤ੍ਤੀਹਿ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਮਗ੍ਗੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਦ੍વਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ વਾ ਦ੍વੀਹਿ વਾ ਭਾਗੇਹਿ વਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪਰੋ ਪਞ੍ਞਾਧੁਰੇਨ ਅਭਿਨਿવਿਟ੍ਠੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਸੁਕ੍ਖવਿਪਸ੍ਸਕੋવ ਹੁਤ੍વਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਸੁ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਨਾਮ, ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਕ੍ਖਣੇ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ। ਅਪਰੋ ਸਦ੍ਧਾਧੁਰੇਨ ਅਭਿਨਿવਿਟ੍ਠੋ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਸੁ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਕਾਯਸਕ੍ਖਿ ਨਾਮ, ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਕ੍ਖਣੇ ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ। ਅਪਰੋ ਸਦ੍ਧਾਧੁਰੇਨ ਅਭਿਨਿવਿਟ੍ਠੋ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਸੁਕ੍ਖવਿਪਸ੍ਸਕੋવ ਹੁਤ੍વਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਦੀਸੁ ਛਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ, ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਕ੍ਖਣੇ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਨਾਮ।
Sukkapakkhe ubhatobhāgavimuttotiādīsu ayaṃ sattannampi ariyapuggalānaṃ saṅkhepapakāsanā – eko bhikkhu paññādhurena abhiniviṭṭho aṭṭha samāpattiyo nibbattetvā sotāpattimaggaṃ pāpuṇāti. So tasmiṃ khaṇe dhammānusārī nāma hoti, sotāpattiphalādīsu chasu ṭhānesu kāyasakkhi nāma, arahattaphalakkhaṇe ubhatobhāgavimutto nāma. Samāpattīhi vikkhambhanavimuttiyā maggena samucchedavimuttiyāti dvikkhattuṃ vā dvīhi vā bhāgehi vimuttoti attho. Aparo paññādhurena abhiniviṭṭho samāpattiyo nibbattetuṃ asakkonto sukkhavipassakova hutvā sotāpattimaggaṃ pāpuṇāti. So tasmiṃ khaṇe dhammānusārī nāma hoti, sotāpattiphalādīsu chasu ṭhānesu diṭṭhippatto nāma, arahattaphalakkhaṇe paññāvimutto nāma. Aparo saddhādhurena abhiniviṭṭho aṭṭha samāpattiyo nibbattetvā sotāpattimaggaṃ pāpuṇāti. So tasmiṃ khaṇe saddhānusārī nāma hoti, sotāpattiphalādīsu chasu ṭhānesu kāyasakkhi nāma, arahattaphalakkhaṇe ubhatobhāgavimutto nāma. Aparo saddhādhurena abhiniviṭṭho samāpattiyo nibbattetuṃ asakkonto sukkhavipassakova hutvā sotāpattimaggaṃ pāpuṇāti. So tasmiṃ khaṇe saddhānusārī nāma hoti, sotāpattiphalādīsu chasu ṭhānesu saddhāvimutto nāma, arahattaphalakkhaṇe paññāvimutto nāma.
੫੦. ਅਟ੍ਠਮੇ વਿਸਮਾਤਿ ਸਪਕ੍ਖਲਨਟ੍ਠੇਨ વਿਸਮਾ। ਸਮਾਤਿ ਨਿਪਕ੍ਖਲਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮਾ। ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਾਨੀਤਿ ਉਦ੍ਧਮ੍ਮਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ। ਅવਿਨਯਕਮ੍ਮਾਨੀਤਿ ਉਬ੍ਬਿਨਯਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ।
50. Aṭṭhame visamāti sapakkhalanaṭṭhena visamā. Samāti nipakkhalanaṭṭhena samā. Adhammakammānīti uddhammāni kammāni. Avinayakammānīti ubbinayāni kammāni.
੫੧. ਨવਮੇ ਅਧਮ੍ਮਿਕਾਤਿ ਨਿਦ੍ਧਮ੍ਮਾ। ਧਮ੍ਮਿਕਾਤਿ ਧਮ੍ਮਯੁਤ੍ਤਾ।
51. Navame adhammikāti niddhammā. Dhammikāti dhammayuttā.
੫੨. ਦਸਮੇ ਅਧਿਕਰਣਨ੍ਤਿ વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਾਦਿਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਅਧਿਕਰਣਂ। ਆਦਿਯਨ੍ਤੀਤਿ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ। ਸਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਜਾਨਾਪੇਨ੍ਤਿ। ਨ ਚ ਸਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਸਞ੍ਞਾਪਨਤ੍ਥਂ ਨ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ। ਨ ਚ ਨਿਜ੍ਝਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਪੇਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤਿ। ਨ ਚ ਨਿਜ੍ਝਤ੍ਤਿਂ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਿਜ੍ਝਾਪਨਤ੍ਥਾਯ ਨ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ। ਅਸਞ੍ਞਤ੍ਤਿਬਲਾਤਿ ਅਸਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯੇવ ਬਲਂ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਅਸਞ੍ਞਤ੍ਤਿਬਲਾ । ਅਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਮਨ੍ਤਿਨੋਤਿ ਯੇਸਂ ਹਿ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਸਚੇ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਗਹਿਤਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਾਮ। ਸਚੇ ਅਧਮ੍ਮਿਕਂ, વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ, ਤੇ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਮਨ੍ਤਿਨੋ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਇਮੇ ਪਨ ਨ ਤਥਾ ਮਨ੍ਤੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਮਨ੍ਤਿਨੋ। ਥਾਮਸਾ ਪਰਾਮਾਸਾ ਅਭਿਨਿવਿਸ੍ਸਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਥਾਮੇਨ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਪਰਾਮਾਸੇਨ ਚ ਅਭਿਨਿવਿਸਿਤ੍વਾ। ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ વਚਨਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ। ਮੋਘਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਅવਸੇਸਾਨਂ વਚਨਂ ਮੋਘਂ ਤੁਚ੍ਛਂ। ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੋ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥੋਯੇવਾਤਿ।
52. Dasame adhikaraṇanti vivādādhikaraṇādicatubbidhaṃ adhikaraṇaṃ. Ādiyantīti gaṇhanti. Saññāpentīti jānāpenti. Na ca saññattiṃ upagacchantīti saññāpanatthaṃ na sannipatanti. Na ca nijjhāpentīti na pekkhāpenti. Na ca nijjhattiṃ upagacchantīti aññamaññaṃ nijjhāpanatthāya na sannipatanti. Asaññattibalāti asaññattiyeva balaṃ etesanti asaññattibalā . Appaṭinissaggamantinoti yesaṃ hi evaṃ hoti – ‘‘sace amhehi gahitaṃ adhikaraṇaṃ dhammikaṃ bhavissati, gaṇhissāma. Sace adhammikaṃ, vissajjessāmā’’ti, te paṭinissaggamantino nāma honti. Ime pana na tathā mantentīti appaṭinissaggamantino. Thāmasā parāmāsā abhinivissāti diṭṭhithāmena ca diṭṭhiparāmāsena ca abhinivisitvā. Idameva saccanti idaṃ amhākaṃ vacanameva saccaṃ. Moghamaññanti avasesānaṃ vacanaṃ moghaṃ tucchaṃ. Sukkapakkho uttānatthoyevāti.
ਪਰਿਸવਗ੍ਗੋ ਪਞ੍ਚਮੋ।
Parisavaggo pañcamo.
ਪਠਮਪਣ੍ਣਾਸਕਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Paṭhamapaṇṇāsakaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੫. ਪਰਿਸવਗ੍ਗੋ • 5. Parisavaggo
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੫. ਪਰਿਸવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 5. Parisavaggavaṇṇanā
