| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
පාරිසුද්‌ධිදානකථාවණ්‌ණනා
Pārisuddhidānakathāvaṇṇanā
164. යෙන කෙනචි අඞ්‌ගපච්‌චඞ්‌ගෙන විඤ්‌ඤාපෙතීති මනසා චින්‌තෙත්‌වා හත්‌ථප්‌පයොගාදිනා යෙන කෙනචි විඤ්‌ඤාපෙති. සඞ්‌ඝො නප්‌පහොතීති ද්‌වින්‌නං ද්‌වින්‌නං අන්‌තරා හත්‌ථපාසං අවිජහිත්‌වා පටිපාටියා ඨාතුං නප්‌පහොති. ඉතරා පන බිළාලසඞ්‌ඛලිකපාරිසුද්‌ධි නාමාති එත්‌ථ කෙචි වදන්‌ති ‘‘බිළාලසඞ්‌ඛලිකා බද්‌ධාව හොති අන්‌තොගෙහෙ එව සම්‌පයොජනත්‌තා, යථා සා න කත්‌ථචි ගච්‌ඡති, තථා සාපි න ගච්‌ඡතීති අධිප්‌පායො. ඉතරථා විසෙසනං නිරත්‌ථකං හොතී’’ති. අපරෙ පන ‘‘යථා බහූහි මනුස්‌සෙහි එකස්‌ස බිළාලස්‌ස අත්‌තනො අත්‌තනො සඞ්‌ඛලිකා ගීවාය ආබද්‌ධා බිළාලෙ ගච්‌ඡන්‌තෙ ගච්‌ඡන්‌ති ආබද්‌ධත්‌තා, න අඤ්‌ඤස්‌මිං බිළාලෙ ගච්‌ඡන්‌තෙ ගච්‌ඡන්‌ති අනාබද්‌ධත්‌තා, එවමෙවස්‌ස භික්‌ඛුස්‌ස බහූහි සඞ්‌ඛලිකසදිසා ඡන්‌දපාරිසුද්‌ධි දින්‌නා, සා තස්‌මිං භික්‌ඛුස්‌මිං ගච්‌ඡන්‌තෙ ගච්‌ඡති තස්‌මිං සඞ්‌ඛලිකා විය ආබද්‌ධත්‌තා, න අඤ්‌ඤස්‌මිං අනාබද්‌ධත්‌තා’’ති වදන්‌ති. සබ්‌බම්‌පෙතං න සාරතො පච්‌චෙතබ්‌බං. අයං පනෙත්‌ථ සාරො – යථා සඞ්‌ඛලිකාය පඨමවලයං දුතියංයෙව වලයං පාපුණාති, න තතියං, එවමයම්‌පි පාරිසුද්‌ධිදායකෙන යස්‌ස දින්‌නා, තතො අඤ්‌ඤත්‌ථ න ගච්‌ඡතීති සඞ්‌ඛලිකසදිසත්‌තා ‘‘බිළාලසඞ්‌ඛලිකා’’ති වුත්‌තා. බිළාලසඞ්‌ඛලිකගහණඤ්‌චෙත්‌ථ යාසං කාසඤ්‌චි සඞ්‌ඛලිකානං උපලක්‌ඛණමත්‌තන්‌ති දට්‌ඨබ්‌බං.
164.Yena kenaci aṅgapaccaṅgena viññāpetīti manasā cintetvā hatthappayogādinā yena kenaci viññāpeti. Saṅgho nappahotīti dvinnaṃ dvinnaṃ antarā hatthapāsaṃ avijahitvā paṭipāṭiyā ṭhātuṃ nappahoti. Itarā pana biḷālasaṅkhalikapārisuddhi nāmāti ettha keci vadanti ‘‘biḷālasaṅkhalikā baddhāva hoti antogehe eva sampayojanattā, yathā sā na katthaci gacchati, tathā sāpi na gacchatīti adhippāyo. Itarathā visesanaṃ niratthakaṃ hotī’’ti. Apare pana ‘‘yathā bahūhi manussehi ekassa biḷālassa attano attano saṅkhalikā gīvāya ābaddhā biḷāle gacchante gacchanti ābaddhattā, na aññasmiṃ biḷāle gacchante gacchanti anābaddhattā, evamevassa bhikkhussa bahūhi saṅkhalikasadisā chandapārisuddhi dinnā, sā tasmiṃ bhikkhusmiṃ gacchante gacchati tasmiṃ saṅkhalikā viya ābaddhattā, na aññasmiṃ anābaddhattā’’ti vadanti. Sabbampetaṃ na sārato paccetabbaṃ. Ayaṃ panettha sāro – yathā saṅkhalikāya paṭhamavalayaṃ dutiyaṃyeva valayaṃ pāpuṇāti, na tatiyaṃ, evamayampi pārisuddhidāyakena yassa dinnā, tato aññattha na gacchatīti saṅkhalikasadisattā ‘‘biḷālasaṅkhalikā’’ti vuttā. Biḷālasaṅkhalikagahaṇañcettha yāsaṃ kāsañci saṅkhalikānaṃ upalakkhaṇamattanti daṭṭhabbaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 87. පාරිසුද්‌ධිදානකථා • 87. Pārisuddhidānakathā
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / පාරිසුද්‌ධිදානකථා • Pārisuddhidānakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / පාරිසුද්‌ධිදානකථාවණ්‌ණනා • Pārisuddhidānakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / පක්‌ඛගණනාදිඋග්‌ගහණානුජානනකථාදිවණ්‌ණනා • Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 87. පාරිසුද්‌ධිදානකථා • 87. Pārisuddhidānakathā
