| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೨. ಪರಿವಾಸಕಥಾ
2. Parivāsakathā
೧೦೨. ತಸ್ಸಾತಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಸ್ಸ। ಸಮೋಧಾನೇತ್ವಾತಿ ಇಧೇವ ಪರಿವಾಸಕಥಾಯಂ ಸಮೋಧಾನೇತ್ವಾ। ಇಧೇವ ಪರಿವಾಸಕಥಾಯಂ ದಸ್ಸಯಿಸ್ಸಾಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಇಧೇವಸದ್ದೋ ಹಿ ಪುಬ್ಬಾಪರಾಪೇಕ್ಖೋ।
102.Tassāti paṭicchannamānattassa. Samodhānetvāti idheva parivāsakathāyaṃ samodhānetvā. Idheva parivāsakathāyaṃ dassayissāmāti yojanā. Idhevasaddo hi pubbāparāpekkho.
ಇಧ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ ಪರಿವಾಸಂ ವಿತ್ಥಾರೇತ್ವಾ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅಯಂ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಇಧ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ ಪರಿವಾಸೋ ನಾಮ ತಿವಿಧೋ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ತತ್ಥಾತಿ ತಿವಿಧೇಸು ಪರಿವಾಸೇಸು। ‘‘ಯಥಾಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ’’ತಿ ವಚನಂ ವಿತ್ಥಾರೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಕಸ್ಸಚಿ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಯಥಾ ಉದಾಯಿತ್ಥೇರಸ್ಸ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಅಯಂ ಆಪತ್ತಿ ಹೋತಿ, ತಥಾ ಕಸ್ಸಚಿ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಆಪತ್ತಿ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಯಥಾ ಚ ಪರತೋ ಆಗತಾ ಉದಾಯಿತ್ಥೇರಸ್ಸೇವ ಆಪತ್ತಿ ಹೋತಿ, ತಥಾ ಕಸ್ಸಚಿ ದ್ವಿಹಾದಿಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಆಪತ್ತಿ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಇಮಿನಾ ವುತ್ತನಯಾನುಸಾರೇನ ಪರತೋಪಿ ನಯೋ ನೇತಬ್ಬೋ। ತಸ್ಮಾತಿ ಯಸ್ಮಾ ಏಕಾಹಾದಿಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಏಕಾದಿಆಪತ್ತಿ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಜಾನಿತಬ್ಬೋತಿ ಯೋಜನಾ।
Idha adhippetaṃ parivāsaṃ vitthāretvā dassento āha ‘‘ayaṃ hī’’tiādi. Idha adhippeto parivāso nāma tividho hotīti yojanā. Tatthāti tividhesu parivāsesu. ‘‘Yathāpaṭicchannāya āpattiyā’’ti vacanaṃ vitthārento āha ‘‘kassaci hī’’tiādi. Yathā udāyittherassa ekāhapaṭicchannā ayaṃ āpatti hoti, tathā kassaci ekāhapaṭicchannā āpatti hotīti yojanā. Yathā ca parato āgatā udāyittherasseva āpatti hoti, tathā kassaci dvihādipaṭicchannā āpatti hotīti yojanā. Iminā vuttanayānusārena paratopi nayo netabbo. Tasmāti yasmā ekāhādipaṭicchannā ekādiāpatti hoti, tasmā jānitabboti yojanā.
ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಭಾವಂ ವಿತ್ಥಾರೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅಯಂ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥಾತಿ ‘‘ದಸಹಾಕಾರೇಹೀ’’ತಿ ಪಾಠೇ। ಆಪತ್ತಿಇತಿ ಸಞ್ಞಾ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಆಪತ್ತಿಸಞ್ಞೀ । ಪಹು ಚಾತಿ ಸಮತ್ಥೋ ಚ। ಪಪುಬ್ಬೋ ಹೂಧಾತು ಸಮತ್ಥತ್ಥೇ ಹೋತಿ।
Paṭicchannabhāvaṃ vitthārento āha ‘‘ayaṃ hī’’tiādi. Tatthāti ‘‘dasahākārehī’’ti pāṭhe. Āpattiiti saññā etassāti āpattisaññī. Pahu cāti samattho ca. Papubbo hūdhātu samatthatthe hoti.
ತತ್ಥಾತಿ ತಸ್ಸಂ ಮಾತಿಕಾಯಂ। ಯನ್ತಿ ಆಪತ್ತಿಂ। ಸೋಪಿ ಚಾತಿ ಭಿಕ್ಖುಪಿ ಚ। ತತ್ಥಾತಿ ತಸ್ಸಂ ಆಪತ್ತಿಯಂ। ಅಯನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖು। ತತ್ಥಾತಿ ಆಪತ್ತಿಯಂ। ಅಲಜ್ಜಿಪಕ್ಖೇ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ‘‘ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಆಪತ್ತಿಂ ಪರಿಗೂಹತೀ’’ತಿ (ಪರಿ॰ ೩೫೯) ವುತ್ತಪಕ್ಖೇ ಠಿತತ್ತಾ ಅಲಜ್ಜಿಪಕ್ಖೇ ತಿಟ್ಠತಿ।
Tatthāti tassaṃ mātikāyaṃ. Yanti āpattiṃ. Sopi cāti bhikkhupi ca. Tatthāti tassaṃ āpattiyaṃ. Ayanti bhikkhu. Tatthāti āpattiyaṃ. Alajjipakkhe tiṭṭhatīti ‘‘sañcicca āpattiṃ parigūhatī’’ti (pari. 359) vuttapakkhe ṭhitattā alajjipakkhe tiṭṭhati.
ಪಕತತ್ತೋತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಪಾರಾಜಿಕಂ ಅನಜ್ಝಾಪನ್ನೋ’’ತಿ ಅತ್ಥಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ತಿವಿಧಂ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಕಮ್ಮಂ ಅಕತೋ’’ತಿ। ಏತನ್ತಿ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಭಾವಂ, ‘‘ಆಪಜ್ಜತಿ…ಪೇ॰… ಕುಸಲೇಹಿ ಚಿನ್ತಿತಾ’’ತಿ ವಚನಂ ವಾ।
Pakatattoti ettha ‘‘pārājikaṃ anajjhāpanno’’ti atthaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘tividhaṃ ukkhepanīyakammaṃ akato’’ti. Etanti appaṭicchannabhāvaṃ, ‘‘āpajjati…pe… kusalehi cintitā’’ti vacanaṃ vā.
ಗಾಥಾಯ ‘‘ಸಾವಸೇಸ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಪಾರಾಜಿಕಂ ನಿವತ್ತೇತಿ। ಗರುಕನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಮೇವ ಅಧಿಪ್ಪೇತನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅನಾದರಿಯನ್ತಿ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ಅನಾದರಿಯಂ। ವಜ್ಜನ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಂ। ಉಕ್ಖಿತ್ತಕೇನ ಕರಣಭೂತೇನ।
Gāthāya ‘‘sāvasesa’’nti iminā pārājikaṃ nivatteti. Garukanti ettha saṅghādisesameva adhippetanti dasseti. Anādariyanti sikkhāpade anādariyaṃ. Vajjanti dukkaṭaṃ. Ukkhittakena karaṇabhūtena.
ಯಸ್ಸಾತಿ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ, ನತ್ಥೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಭೀರುಕಜಾತಿಕತಾಯಾತಿ ಭೀರುಕಸಭಾವತಾಯ। ಪಬ್ಬತವಿಹಾರೇ ವಸನ್ತಸ್ಸ ಯಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋತಿ ಯೋಜನಾ। ಪಬ್ಬತವಿಹಾರೇತಿ ಪಬ್ಬತಸ್ಸ ತಲೇ, ಅನ್ತರೇ ವಾ ಕಾರಿತೇ ವಿಹಾರೇ। ಏತಸ್ಮಿನ್ತಿ ಏತಾದಿಸೇ। ಅನ್ತರಾಯೇ ಸತಿಯೇವಾತಿ ಯೋಜನಾ। ತಸ್ಸ ಅಚ್ಛನ್ನಾವ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಅನನ್ತರಾಯಿಕಸಞ್ಞಾಯ ಛಾದಯತೋ ಅಚ್ಛನ್ನಾವಾತಿ ಅನನ್ತರಾಯಿಕಸಞ್ಞಾಯ ಛಾದೇನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಏಕನ್ತೇನ ಅನ್ತರಾಯಿಕತ್ತಾ ಅಚ್ಛನ್ನಾವಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
Yassāti bhikkhussa, natthīti sambandho. Bhīrukajātikatāyāti bhīrukasabhāvatāya. Pabbatavihāre vasantassa yassa bhikkhunoti yojanā. Pabbatavihāreti pabbatassa tale, antare vā kārite vihāre. Etasminti etādise. Antarāye satiyevāti yojanā. Tassa acchannāva hotīti yojanā. Anantarāyikasaññāya chādayato acchannāvāti anantarāyikasaññāya chādentassāpi ekantena antarāyikattā acchannāvāti adhippāyo.
ಅಸ್ಸಾತಿ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ। ಹನುಕವಾತೋತಿ ಹನುಕಸ್ಸ ಗೇಲಞ್ಞಕರೋ ವಾತೋ। ವಿಜ್ಝತೀತಿ ಹನುಕಂ ವಿಜ್ಝತಿ। ಇಮಿನಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನಾ। ಪಹುಸಞ್ಞಿನೋ ಛಾದಿತಾಪಿ ಏಕನ್ತೇನ ಅಪಹುತ್ತಾ ಅಚ್ಛಾದಿತಾವ ಹೋತಿ।
Assāti bhikkhussa. Hanukavātoti hanukassa gelaññakaro vāto. Vijjhatīti hanukaṃ vijjhati. Imināti bhikkhunā. Pahusaññino chāditāpi ekantena apahuttā acchāditāva hoti.
ಛಾದೇತುಕಾಮೋ ಚಾತಿ ಏತ್ಥ ಇದಂ ಚತುಕ್ಕಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ಛಾದೇತುಕಾಮೋ ಛಾದೇತಿ, ಛಾದೇತುಕಾಮೋ ನಚ್ಛಾದೇತಿ, ಅಚ್ಛಾದೇತುಕಾಮೋ ಛಾದೇತಿ, ನಚ್ಛಾದೇತುಕಾಮೋ ನಚ್ಛಾದೇತೀತಿ। ತತ್ಥ ಪಠಮಪದಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ ‘‘ಇದಂ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವಾ’’ತಿ। ಏವಂ ಸೇಸಾಸುಪಿ ಮಾತಿಕಾಸು ಚತುಕ್ಕಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ । ಚತೂಸು ಚತುಕ್ಕೇಸು ಪಠಮಪದೇ ಏವ ಛನ್ನಾ ಹೋತಿ, ನ ಸೇಸಪದೇಸು। ಅನುತ್ತಾನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಸಚೇ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ಪುರೇಭತ್ತೇ ವಾತಿ ಪುರೇಭತ್ತಂ ವಾ, ಭತ್ತತೋ, ಭತ್ತಸ್ಸ ವಾ ಪುರೇತಿ ಪುರೇಭತ್ತಂ। ಅಬ್ಯಯೀಭಾವಸಮಾಸೇ ಸತ್ತಮೀವಿಭತ್ತಿಯಾ ಅಮಿತಿಕಾರಿಯಸ್ಸ ಅನಿಚ್ಚಭಾವತೋ ವುತ್ತಂ ‘‘ಪುರೇಭತ್ತೇ’’ತಿ। ಏಸೇವ ನಯೋ ‘‘ಪಚ್ಛಾಭತ್ತೇ’’ತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ। ದುತಿಯಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ತತಿಯಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಯಸ್ಸ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ಅಭಿಕ್ಖುಕೇ ಠಾನೇ ವಸನ್ತಸ್ಸ ಯಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಆಗಮೇನ್ತಸ್ಸ ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಅನಾದರೇ ಚೇತಾನಿ ಸಾಮಿವಚನಾನಿ।
Chādetukāmo cāti ettha idaṃ catukkaṃ veditabbaṃ chādetukāmo chādeti, chādetukāmo nacchādeti, acchādetukāmo chādeti, nacchādetukāmo nacchādetīti. Tattha paṭhamapadaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘idaṃ uttānatthamevā’’ti. Evaṃ sesāsupi mātikāsu catukkaṃ veditabbaṃ . Catūsu catukkesu paṭhamapade eva channā hoti, na sesapadesu. Anuttānatthaṃ dassento āha ‘‘sace panā’’tiādi. Purebhatte vāti purebhattaṃ vā, bhattato, bhattassa vā pureti purebhattaṃ. Abyayībhāvasamāse sattamīvibhattiyā amitikāriyassa aniccabhāvato vuttaṃ ‘‘purebhatte’’ti. Eseva nayo ‘‘pacchābhatte’’ti etthāpi. Dutiyapadassa atthaṃ dassetvā tatiyapadassa atthaṃ dassento āha ‘‘yassa panā’’tiādi. Abhikkhuke ṭhāne vasantassa yassa bhikkhussāti yojanā. Āgamentassa gacchantassāti anādare cetāni sāmivacanāni.
ಚತುತ್ಥಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಯೋ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಯೋ ಪನಾತಿ ಭಿಕ್ಖು ಪನ, ಆವಿ ಕರೋತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಭಾಗನ್ತಿ ಅವೇರಿಂ। ಅಯನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖು। ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಇತಿ ವಾ ಆಚರಿಯೋ ಇತಿ ವಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಲಜ್ಜಾಯಾತಿ ಲಜ್ಜನಿಮಿತ್ತಂ, ಲಜ್ಜಕಾರಣಾ, ಲಜ್ಜಹೇತು ವಾ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ, ಯಸ್ಮಾ ವಾ, ಇಧಾತಿ ಆಪತ್ತಿಆರೋಚನಟ್ಠಾನೇ। ಅವೇರಿಸಭಾಗಸ್ಸಾತಿ ಅವೇರೀ ಹುತ್ವಾ ಸಭಾಗಸ್ಸ।
Catutthapadassa atthaṃ dassento āha ‘‘yo panā’’tiādi. Tattha yo panāti bhikkhu pana, āvi karotīti sambandho. Sabhāganti averiṃ. Ayanti bhikkhu. Upajjhāyo iti vā ācariyo iti vāti yojanā. Lajjāyāti lajjanimittaṃ, lajjakāraṇā, lajjahetu vā. Hīti saccaṃ, yasmā vā, idhāti āpattiārocanaṭṭhāne. Averisabhāgassāti averī hutvā sabhāgassa.
ಪಕಾಸೇತುಕಾಮೋತಿ ಅಞ್ಞೇಸಂ ಪಕಾಸೇತುಕಾಮೋ। ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸಾಪೀತಿ ಪಿಸದ್ದೇನ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಕಾ ನಾಮ ಕಥಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತತ್ಥಾತಿ ಆಪತ್ತಿಆರೋಚನಟ್ಠಾನೇ। ಸಭಾಗಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸನ್ತಿ ವತ್ಥುಸಭಾಗಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ। ಸುದ್ಧಸ್ಸಾತಿ ವತ್ಥುಸಭಾಗಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸತೋ ಸುದ್ಧಸ್ಸ। ಆವಿಕರಣಾಕಾರಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಆವಿಕರೋನ್ತೋ ಚಾ’’ತಿಆದಿ। ಇತಿ ಇಮಾನೀತಿಆದಿ ನಿಗಮನಂ।
Pakāsetukāmoti aññesaṃ pakāsetukāmo. Upajjhāyassāpīti pisaddena aññassa santike kā nāma kathāti dasseti. Tatthāti āpattiārocanaṭṭhāne. Sabhāgasaṅghādisesanti vatthusabhāgasaṅghādisesaṃ. Suddhassāti vatthusabhāgasaṅghādisesato suddhassa. Āvikaraṇākāraṃ dassento āha ‘‘āvikaronto cā’’tiādi. Iti imānītiādi nigamanaṃ.
ತತೋತಿ ಜಾನಿತಬ್ಬತೋ, ಪರನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾತಿ ಏಕಾಹೇನ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ। ಯಾವ ಚುದ್ದಸ ದಿವಸಾನಿ, ತಾವ ದಿವಸವಸೇನ ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಪಕ್ಖಪಟಿಚ್ಛನ್ನನ್ತಿ ಪಕ್ಖೇನ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ। ಅತಿರೇಕಪಕ್ಖಪಟಿಚ್ಛನ್ನನ್ತಿ ಪಕ್ಖತೋ ಅತಿರೇಕೇನ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ।
Tatoti jānitabbato, paranti sambandho. Ekāhapaṭicchannāti ekāhena paṭicchannā. Yāva cuddasa divasāni, tāva divasavasena yojanā kātabbāti yojanā. Pakkhapaṭicchannanti pakkhena paṭicchannaṃ. Atirekapakkhapaṭicchannanti pakkhato atirekena paṭicchannaṃ.
ಸಂವಚ್ಛರಪಟಿಚ್ಛನ್ನನ್ತಿ ಸಂವಚ್ಛರೇನ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ। ತತೋ ವಾತಿ ಅತಿರೇಕಸಟ್ಠಿಸಂವಚ್ಛ ರತೋ ವಾ। ಭಿಯ್ಯೋಪೀತಿ ಅತಿರೇಕಮ್ಪಿ।
Saṃvaccharapaṭicchannanti saṃvaccharena paṭicchannaṃ. Tato vāti atirekasaṭṭhisaṃvaccha rato vā. Bhiyyopīti atirekampi.
ತತೋತಿ ತೀಹಿ ಆಪತ್ತೀಹಿ। ಪರನ್ತಿ ಅತಿರೇಕಂ। ಗಣನವಸೇನಾತಿ ಆಪತ್ತಿಗಣನವಸೇನ। ವತ್ಥುಕಿತ್ತನವಸೇನ ವಾತಿ ಆಪತ್ತೀನಂ ವತ್ಥುಕಿತ್ತನವಸೇನ ವಾ। ನಾಮಮತ್ತವಸೇನ ವಾತಿ ‘‘ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾಪತ್ತಿಯೋ’’ತಿ ಏವಂ ನಾಮಸ್ಸೇವ ವಸೇನ ವಾ। ಏತ್ಥ ಹಿ ಮತ್ತಸದ್ದೋ ಅವಧಾರಣತ್ಥೋ, ತೇನ ವತ್ಥುಂ ನಿವತ್ತೇತಿ।
Tatoti tīhi āpattīhi. Paranti atirekaṃ. Gaṇanavasenāti āpattigaṇanavasena. Vatthukittanavasena vāti āpattīnaṃ vatthukittanavasena vā. Nāmamattavasena vāti ‘‘saṅghādisesāpattiyo’’ti evaṃ nāmasseva vasena vā. Ettha hi mattasaddo avadhāraṇattho, tena vatthuṃ nivatteti.
ತತ್ಥಾತಿ ‘‘ನಾಮಮತ್ತವಸೇನಾ’’ತಿ ಪದೇ। ಸಜಾತಿಸಾಧಾರಣನ್ತಿ ಸಸ್ಸ ಅತ್ತನೋ ಜಾತಿ ಸಜಾತಿ, ತಾಯ ಸಾಧಾರಣಂ ಸಜಾತಿಸಾಧಾರಣಂ। ಸಬ್ಬೇಸಂ, ಸಬ್ಬೇಹಿ ವಾ ಆಪತ್ತೀಹಿ ಸಾಧಾರಣಂ ಸಬ್ಬಸಾಧಾರಣಂ। ತತ್ಥಾತಿ ದುವಿಧೇಸು ನಾಮೇಸು। ಸಬ್ಬಸಾಧಾರಣನಾಮವಸೇನಾಪೀತಿ ಏತ್ಥ ಪಿಸದ್ದೋ ‘‘ಅಹಂ ಭನ್ತೇ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋ’’ತಿ ಏವಂ ಸಜಾತಿಸಾಧಾರಣನಾಮವಸೇನಪಿ ‘‘ಅಹಂ ಭನ್ತೇ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜಿಂ ಏಕಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋ’’ತಿ ಏವಂ ಉಭಯಸಾಧಾರಣವಸೇನಪಿ ವತ್ತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಪರಿವಾಸಾದಿಕಂ ಇದಂ ವಿನಯಕಮ್ಮನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ವಸತಿ ಆಪತ್ತಿ ಏತ್ಥ ತದಾಯತ್ತವುತ್ತಿತಾಯಾತಿ ವತ್ಥು। ಗೋ ವುಚ್ಚತಿ ವಚನಂ ವಾ ಞಾಣಂ ವಾ, ತಂ ತಾಯತೀತಿ ಗೋತ್ತಂ।
Tatthāti ‘‘nāmamattavasenā’’ti pade. Sajātisādhāraṇanti sassa attano jāti sajāti, tāya sādhāraṇaṃ sajātisādhāraṇaṃ. Sabbesaṃ, sabbehi vā āpattīhi sādhāraṇaṃ sabbasādhāraṇaṃ. Tatthāti duvidhesu nāmesu. Sabbasādhāraṇanāmavasenāpīti ettha pisaddo ‘‘ahaṃ bhante sambahulā saṅghādisesā āpajjiṃ ekāhapaṭicchannāyo’’ti evaṃ sajātisādhāraṇanāmavasenapi ‘‘ahaṃ bhante sambahulā saṅghādisesā āpattiyo āpajjiṃ ekāhapaṭicchannāyo’’ti evaṃ ubhayasādhāraṇavasenapi vattuṃ vaṭṭatīti dasseti. Hīti saccaṃ. Sabbampi parivāsādikaṃ idaṃ vinayakammanti yojanā. Vasati āpatti ettha tadāyattavuttitāyāti vatthu. Go vuccati vacanaṃ vā ñāṇaṃ vā, taṃ tāyatīti gottaṃ.
ತತ್ಥಾತಿ ವತ್ಥಾದೀಸು ಚತುಬ್ಬಿಧೇಸು। ತತ್ಥಾತಿ ತೇಸು ವಚನೇಸು। ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಂ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗನ್ತಿಆದಿನಾ ವಚನೇನಾಪೀತಿ ಏತ್ಥ ಆದಿಸದ್ದೇನ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾದಿವಚನಾನಿ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಇಧ ಪನಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪನ ಠಾನೇ। ಯೋ ಯೋತಿ ತಿಸ್ಸೋ ವಾ ಫುಸ್ಸೋ ವಾ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ।
Tatthāti vatthādīsu catubbidhesu. Tatthāti tesu vacanesu. Sukkavissaṭṭhiṃ kāyasaṃsaggantiādinā vacanenāpīti ettha ādisaddena duṭṭhullādivacanāni saṅgaṇhāti. Idha panāti imasmiṃ pana ṭhāne. Yo yoti tisso vā phusso vā āpanno hoti.
ಏವಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಏವಂ ವಕ್ಖಮಾನನಯೇನ ಆರೋಚೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಕಿಂ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ? ‘‘ಅಹಂ ಭನ್ತೇ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಘೋ ಧಾರೇತು’’ ಇತಿ ಆರೋಚೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ।
Evaṃ ārocetabbanti evaṃ vakkhamānanayena ārocetabbanti yojanā. Kiṃ ārocetabbaṃ? ‘‘Ahaṃ bhante…pe… saṅgho dhāretu’’ iti ārocetabbanti yojanā.
ವೇದಯಾಮಹನ್ತಿ ವೇದಯಾಮಿ ಅಹಂ। ಮಮ ಪಾರಿವಾಸಿಕಭಾವಂ ಸಙ್ಘಂ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಜಾನಾಪೇಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ವೇದಯತೀತಿ ಮನ್ತಿ ವೇದಯತಿ ಇತಿ ಮಂ। ಪಾರಿವಾಸಿಕಭಾವಂ ಸಙ್ಘಂ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಜಾನಾಪೇತೀತಿ ಮಂ ಸಙ್ಘೋ ಧಾರೇತೂತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏತ್ಥ ಬಹೂಸು ಅಟ್ಠಕಥಾಪೋತ್ಥಕೇಸು ‘‘ತಿಣ್ಣಂ ವಾ ಅತಿರೇಕಾನಂ ವಾ ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಧಾರೇನ್ತೂ’’ತಿ ಪಾಠೋ ಅತ್ಥಿ । ಕೇಸುಚಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಪೋತ್ಥಕೇಸು ‘‘ತಿಣ್ಣಂ ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಧಾರೇನ್ತೂ’’ತಿ ಏತ್ತಕೋಯೇವ ಪಾಠೋ ಅತ್ಥಿ। ಹೇಟ್ಠಾ ಮಾನತ್ತಕಥಾಯಮ್ಪಿ ಏವಮೇವ ಅತ್ಥಿ। ತತ್ಥ ‘‘ಅತಿರೇಕಾನ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ತೀಹಿ ಅತಿರೇಕಾನಂ ಆರೋಚೇನ್ತೇನ ಸಙ್ಘಂ ಅಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಸಚೇ ಏಕವಚನವಸೇನ ವತ್ತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ‘‘ಮಂ ಸಙ್ಘೋ ಧಾರೇತೂ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಅಥ ಸಮ್ಬಹುಲೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಸಚೇ ಬಹುವಚನವಸೇನ ವತ್ತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಯಥಾ ತಿಣ್ಣಂ, ಏವಂ ‘‘ಮಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಧಾರೇನ್ತೂ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಇದಞ್ಚ ಸದ್ದಸತ್ಥವಸೇನೇವ ವುತ್ತಂ, ನ ವಿನಯಕಮ್ಮವಿಪತ್ತಿವಸೇನಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
Vedayāmahanti vedayāmi ahaṃ. Mama pārivāsikabhāvaṃ saṅghaṃ, saṅghassa vā jānāpemīti attho. Vedayatīti manti vedayati iti maṃ. Pārivāsikabhāvaṃ saṅghaṃ, saṅghassa vā jānāpetīti maṃ saṅgho dhāretūti attho. Ettha bahūsu aṭṭhakathāpotthakesu ‘‘tiṇṇaṃ vā atirekānaṃ vā ārocentena āyasmanto dhārentū’’ti pāṭho atthi . Kesuci aṭṭhakathāpotthakesu ‘‘tiṇṇaṃ ārocentena āyasmanto dhārentū’’ti ettakoyeva pāṭho atthi. Heṭṭhā mānattakathāyampi evameva atthi. Tattha ‘‘atirekāna’’nti iminā tīhi atirekānaṃ ārocentena saṅghaṃ apekkhitvā sace ekavacanavasena vattukāmo hoti, ‘‘maṃ saṅgho dhāretū’’ti vattabbaṃ. Atha sambahule bhikkhū apekkhitvā sace bahuvacanavasena vattukāmo hoti, yathā tiṇṇaṃ, evaṃ ‘‘maṃ āyasmanto dhārentū’’ti vattabbanti dasseti. Idañca saddasatthavaseneva vuttaṃ, na vinayakammavipattivasenāti daṭṭhabbaṃ.
‘‘ವಿಹಾರೇಯೇವ ರತ್ತಿಪರಿಗ್ಗಹೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಅನ್ತೋಉಪಚಾರಸೀಮಾಯಮ್ಪಿ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಉಪಚಾರಸೀಮನ್ತಿ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಸ್ಸ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖೇಪಂ, ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖೇಪಾರಹಟ್ಠಾನಂ। ಏಸಾತಿ ಪಾರಿವಾಸಿಕೋ ಭಿಕ್ಖು। ಅಸ್ಸಾತಿ ಆಗತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ।
‘‘Vihāreyeva rattipariggaho’’ti iminā antoupacārasīmāyampi parivasitabbabhāvaṃ dasseti. Upacārasīmanti parikkhittassa vihārassa parikkhepaṃ, aparikkhittassa parikkhepārahaṭṭhānaṃ. Esāti pārivāsiko bhikkhu. Assāti āgatassa bhikkhuno.
ತತೋತಿ ಆಪತ್ತಿಪಟಿಚ್ಛನ್ನದಿವಸತೋ। ಕುಕ್ಕುಚ್ಚವಿನೋದನತ್ಥಾಯಾತಿ ಆಪತ್ತಿಪಟಿಚ್ಛನ್ನದಿವಸೇನ ಸಮಂ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬಂ ನುಖೋ, ನ ನುಖೋತಿ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಸ್ಸ ವಿನೋದನತ್ಥಾಯ। ಪರಿವುತ್ಥತ್ತಾತಿ ಪರಿವಸಿತತ್ತಾ। ಸೋತಿ ಪರಿವುತ್ಥೋ ಭಿಕ್ಖು। ಇದನ್ತಿ ದಾತಬ್ಬಮಾನತ್ತಂ। ತನ್ತಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಂ। ಛಾರತ್ತನ್ತಿ ಛರತ್ತಿಯೋ ಸಮಾಹಟಾತಿ ಛಾರತ್ತಂ, ಸಮಾಹಾರೇ ದಿಗು। ‘‘ಛರತ್ತ’’ನ್ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೇ ಸುಖುಚ್ಚಾರಣತ್ಥಂ ಛಕಾರಸ್ಸ ದೀಘಂ ಕತ್ವಾ ಏವಂ ವುತ್ತಂ, ಅಚ್ಚನ್ತಸಂಯೋಗೇ ಚೇತಂ ಉಪಯೋಗವಚನಂ।
Tatoti āpattipaṭicchannadivasato. Kukkuccavinodanatthāyāti āpattipaṭicchannadivasena samaṃ parivasitabbaṃ nukho, na nukhoti kukkuccassa vinodanatthāya. Parivutthattāti parivasitattā. Soti parivuttho bhikkhu. Idanti dātabbamānattaṃ. Tanti paṭicchannamānattaṃ. Chārattanti charattiyo samāhaṭāti chārattaṃ, samāhāre digu. ‘‘Charatta’’nti vattabbe sukhuccāraṇatthaṃ chakārassa dīghaṃ katvā evaṃ vuttaṃ, accantasaṃyoge cetaṃ upayogavacanaṃ.
ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಪತ್ತಿಂ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಇಮಿನಾ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತೇ ಸಮೋಧಾನೇತ್ವಾಪಿ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏವಂ ಸನ್ತೇಪಿ ಮೂಲಮಾನತ್ತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಕಥಂ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಯೋಜನಾ।
Appaṭicchannāpattiṃ dātuṃ vaṭṭatīti sambandho. Iminā heṭṭhā vuttaṃ paṭicchannamānattaṃ imasmiṃ paṭicchannamānatte samodhānetvāpi dātuṃ vaṭṭatīti dasseti. Evaṃ santepi mūlamānattaṃ paṭicca paṭicchannamānattanti vuccati. Kathaṃ dātuṃ vaṭṭatīti yojanā.
ಅಸ್ಸಾತಿ ಮಾನತ್ತಂ ಯಾಚನ್ತಸ್ಸ। ತದನುರೂಪನ್ತಿ ತಸ್ಸ ಯಾಚನಸ್ಸ ಅನುರೂಪಂ। ಸಚೇ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ದ್ವೇತಿ ಏತ್ಥ ದ್ವೇತಿ ನಿದಸ್ಸನಮತ್ತಂ ತತೋ ಅತಿರೇಕಮ್ಪಿ ಗಹೇತಬ್ಬತ್ತಾ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ಸಬ್ಬೇಸು ಏಕಬಹೂಸು। ತದನುರೂಪಮೇ ವಾತಿ ತಸ್ಸ ಮಾನತ್ತದಾನಸ್ಸ ಅನುರೂಪಮೇವ। ಇಧ ಪನಾತಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತೇ ಪನ। ಇತೀತಿಆದಿ ನಿಗಮನಂ। ಯಂ ಮಾನತ್ತಂ ದಿಯ್ಯತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಏತ್ಥಾತಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಮಾನತ್ತೇ।
Assāti mānattaṃ yācantassa. Tadanurūpanti tassa yācanassa anurūpaṃ. Sace paṭicchannā dveti ettha dveti nidassanamattaṃ tato atirekampi gahetabbattā. Sabbatthāti sabbesu ekabahūsu. Tadanurūpame vāti tassa mānattadānassa anurūpameva. Idha panāti paṭicchannamānatte pana. Itītiādi nigamanaṃ. Yaṃ mānattaṃ diyyatīti yojanā. Etthāti paṭicchannamānatte.
ಅವಸೇಸಾತಿ ಅಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸೇಹಿ ಅವಸೇಸಾ। ತತ್ಥಾತಿ ಅವಸೇಸೇಸು ದ್ವೀಸು ಪರಿವಾಸೇಸು। ಅಧಮ್ಮಿಕಮಾನತ್ತಚಾರಾವಸಾನೇ ಅನುಞ್ಞಾತಪರಿವಾಸೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಕಿಸ್ಮಿಂ ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಅನುಞ್ಞಾತೋತಿ ಆಹ ‘‘ಇಮಸ್ಮಿಂ ವತ್ಥುಸ್ಮಿ’’ನ್ತಿ। ಏಸಾತಿ ಸುದ್ಧನ್ತೋ, ದಾತಬ್ಬೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏತನ್ತಿ ಜಾನನಾಜಾನನಂ।
Avasesāti appaṭicchannaparivāsapaṭicchannaparivāsehi avasesā. Tatthāti avasesesu dvīsu parivāsesu. Adhammikamānattacārāvasāne anuññātaparivāsoti sambandho. Kismiṃ vatthusmiṃ anuññātoti āha ‘‘imasmiṃ vatthusmi’’nti. Esāti suddhanto, dātabboti sambandho. Etanti jānanājānanaṃ.
ತತ್ಥಾತಿ ದ್ವೀಸು ಸುದ್ಧನ್ತೇಸು, ಚೂಳಸುದ್ಧನ್ತೋತಿ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಯೋತಿ ಭಿಕ್ಖು, ವದತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಆರೋಚಿತದಿವಸತೋತಿ ಆಪತ್ತಿಆರೋಚಿತದಿವಸತೋ।
Tatthāti dvīsu suddhantesu, cūḷasuddhantoti vuccatīti sambandho. Yoti bhikkhu, vadatīti sambandho. Ārocitadivasatoti āpattiārocitadivasato.
ತನ್ತಿ ಚೂಳಸುದ್ಧನ್ತಂ, ಪರಿವಸನ್ತೇನ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಗ್ಗಹೇಸೀತಿ ಪರಿವಾಸಂ ಅಗ್ಗಹೇಸಿ। ಅಞ್ಞನ್ತಿ ಗಹಿತಮಾಸತೋ ಅಞ್ಞಂ। ‘‘ಪರಿವಾಸದಾನಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಪರಿವಾಸಗಹಣಕಿಚ್ಚಮ್ಪಿ ನತ್ಥೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ ಗಣ್ಹನ್ತಸ್ಸೇವ ದಾತಬ್ಬತ್ತಾ, ದೇನ್ತಸ್ಸೇವ ಗಹೇತಬ್ಬತ್ತಾ ವಾ। ಉದ್ಧಮ್ಪಿ ಆರೋಹತೀತಿ ಪರಿವಾಸಗಹಣಕಾಲತೋ ಅಞ್ಞಮ್ಪಿ ಕಾಲಂ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬತ್ತಾ ಉದ್ಧಮ್ಪಿ ಆರೋಹತಿ। ಹೇಟ್ಠಾಪಿ ಓರೋಹತೀತಿ ಪರಿವಾಸಗಹಣಕಾಲತೋ ಊನಮ್ಪಿ ಕಾಲಂ ಪರಿವಸಿತಬ್ಬತ್ತಾ ಹೇಟ್ಠಾಪಿ ಓರೋಹತಿ। ಇದನ್ತಿ ಆರೋಹನೋರೋಹನಂ। ತಸ್ಸಾತಿ ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸಸ್ಸ। ಏಕಮೇವ ಪಟಿಚ್ಚ ದ್ವೇ, ತಿಸ್ಸೋ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ವಾ ಭವನ್ತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಏಕಂ ವಿನಾ ಸಮ್ಬಹುಲಾನಂ ಅಭಾವತೋ’’ತಿ।
Tanti cūḷasuddhantaṃ, parivasantena parivasitabbanti sambandho. Aggahesīti parivāsaṃ aggahesi. Aññanti gahitamāsato aññaṃ. ‘‘Parivāsadānakiccaṃ natthī’’ti iminā parivāsagahaṇakiccampi natthīti dasseti gaṇhantasseva dātabbattā, dentasseva gahetabbattā vā. Uddhampi ārohatīti parivāsagahaṇakālato aññampi kālaṃ parivasitabbattā uddhampi ārohati. Heṭṭhāpi orohatīti parivāsagahaṇakālato ūnampi kālaṃ parivasitabbattā heṭṭhāpi orohati. Idanti ārohanorohanaṃ. Tassāti suddhantaparivāsassa. Ekameva paṭicca dve, tisso, sambahulā vā bhavantīti āha ‘‘ekaṃ vinā sambahulānaṃ abhāvato’’ti.
ಏವಂ ಚೂಳಸುದ್ಧನ್ತಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಮಹಾಸುದ್ಧನ್ತಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಯೋ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ತನ್ತಿ ಮಹಾಸುದ್ಧನ್ತಂ। ಯಾವ ಯತ್ತಕೋ ಉಪಸಮ್ಪದದಿವಸೋ ಹೋತಿ, ತಾವ ತತ್ತಕಂ ಕಾಲನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಉದ್ಧಂ ನಾರೋಹತೀತಿ ಉದ್ಧಂ ಆರೋಹನಕಾಲಸ್ಸ ಅಭಾವತೋ ಉದ್ಧಂ ನ ಆರೋಹತಿ। ಏತ್ಥಾತಿ ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸೇ। ಅಯಂ ಸುದ್ಧನ್ತಪರಿವಾಸೋ ನಾಮಾತಿ ನಿಗಮನಂ।
Evaṃ cūḷasuddhantaṃ dassetvā mahāsuddhantaṃ dassento āha ‘‘yo panā’’tiādi. Tanti mahāsuddhantaṃ. Yāva yattako upasampadadivaso hoti, tāva tattakaṃ kālanti yojanā. Uddhaṃ nārohatīti uddhaṃ ārohanakālassa abhāvato uddhaṃ na ārohati. Etthāti suddhantaparivāse. Ayaṃ suddhantaparivāso nāmāti nigamanaṃ.
ತತ್ಥಾತಿ ತಿವಿಧೇಸು ಸಮೋಧಾನಪರಿವಾಸೇಸು। ‘‘ಓಧುನಿತ್ವಾ ಸಮೋದಹಿತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಪರಿವಾಸೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಓಧುನಿತ್ವಾ ಸಮೋಧಾನೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬೋ ಪರಿವಾಸೋ ಓಧಾನಸಮೋಧಾನೋತಿ ವಚನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ‘‘ಪರಿವಾಸೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ತದ್ಧಿತಣಪಚ್ಚಯಸ್ಸ ಸರೂಪಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ಅವಧುನಿಯತೇ, ಅವಧುನಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವಾ ಓಧಾನಂ, ಸಂ ಏಕತೋ ಓದಹೀಯತೇ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡೀಯತೇ, ಉದಹಿಯತಿ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡಿಯತೀತಿ ವಾ ಸಮೋಧಾನನ್ತಿ ಅವಯವವಚನತ್ಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ‘‘ಮಕ್ಖೇತ್ವಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಧುಧಾತುಯಾ ಪಪ್ಪೋಟನಧಂಸನಧೋವನಾನಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸೋತಿ ಓಧಾನಸಮೋಧಾನೋ, ಆಗತೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Tatthāti tividhesu samodhānaparivāsesu. ‘‘Odhunitvā samodahitvā dātabbaparivāso’’ti iminā odhunitvā samodhānetvā dātabbo parivāso odhānasamodhānoti vacanatthaṃ dasseti, ‘‘parivāso’’ti iminā taddhitaṇapaccayassa sarūpaṃ dasseti. Ettha ca avadhuniyate, avadhunitabbanti vā odhānaṃ, saṃ ekato odahīyate sampiṇḍīyate, udahiyati sampiṇḍiyatīti vā samodhānanti avayavavacanattho kātabbo. ‘‘Makkhetvā’’ti iminā dhudhātuyā pappoṭanadhaṃsanadhovanāni dasseti. Soti odhānasamodhāno, āgatoti sambandho.
ಏತ್ಥಾತಿ ಓಧಾನಸಮೋಧಾನೇ। ಯೋತಿ ಭಿಕ್ಖು, ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪರಿವಸನ್ತೋ ವಾ ಮಾನತ್ತಾರಹೋ ವಾ ಮಾನತ್ತಂ ಚರನ್ತೋ ವಾ ಅಬ್ಭಾನಾರಹೋ ವಾ ಯೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ಪುರಿಮಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ಸಮಾ ವಾ’’ತಿ ಪದೇ ಸಹಾದಿಯೋಗೋ। ‘‘ಊನತರಾ’’ತಿಪದೇ ವಿಭತ್ತಿಅಪಾದಾನಂ, ಅನುಮೇಯ್ಯವಿಸಯಅಪಾದಾನಂ ವಾ। ‘‘ಅದಿವಸೇ ಕತ್ವಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಓಧುನಿತ್ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಧುಧಾತುಯಾ ಯಥಾವುತ್ತತ್ಥೇಯೇವ ದಸ್ಸೇತಿ। ಊನಕಪಕ್ಖಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾತಿ ಪಕ್ಖತೋ ಊನಕೇನ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ। ಏತೇನುಪಾಯೇನಾತಿ ಪಕ್ಖೇ ವುತ್ತೇನ ಏತೇನ ಉಪಾಯೇನ।
Etthāti odhānasamodhāne. Yoti bhikkhu, paṭicchādetīti sambandho. Parivasanto vā mānattāraho vā mānattaṃ caranto vā abbhānāraho vā yo bhikkhūti yojanā. ‘‘Purimāya āpattiyā’’ti padaṃ ‘‘samā vā’’ti pade sahādiyogo. ‘‘Ūnatarā’’tipade vibhattiapādānaṃ, anumeyyavisayaapādānaṃ vā. ‘‘Adivase katvā’’ti iminā odhunitvāti ettha dhudhātuyā yathāvuttattheyeva dasseti. Ūnakapakkhapaṭicchannāti pakkhato ūnakena paṭicchannā. Etenupāyenāti pakkhe vuttena etena upāyena.
ತತ್ಥಾತಿ ಮೂಲಾಪತ್ತಿತೋ ಅತಿರೇಕಪಟಿಚ್ಛನ್ನೇ। ಆವಿ ಕಾರಾಪೇತ್ವಾತಿ ಮೂಲಾಪತ್ತಿತೋ ಅನ್ತರಾಪತ್ತಿಯಾ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಭಾವಂ ಆವಿ ಕಾರಾಪೇತ್ವಾ। ಏತ್ಥಾತಿ ಆಪತ್ತಿಪಟಿಚ್ಛನ್ನೇ। ಪಮಾಣನ್ತಿ ಕಾರಣಂ। ಯಾತಿ ಆಪತ್ತಿ। ತತ್ಥಾತಿ ಮೂಲಭಾವೇನ ಕತ್ತಬ್ಬಾಯಂ ಮೂಲಿಆಪತ್ತಿಯಂ। ಇತರನ್ತಿ ಮೂಲಿಭಾವೇನ ಕತ್ತಬ್ಬಂ ಮೂಲಾಪತ್ತಿಂ। ಸಮೋಧಾಯಾತಿ ಸಮೋದಹಿತ್ವಾ। ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
Tatthāti mūlāpattito atirekapaṭicchanne. Āvi kārāpetvāti mūlāpattito antarāpattiyā paṭicchannabhāvaṃ āvi kārāpetvā. Etthāti āpattipaṭicchanne. Pamāṇanti kāraṇaṃ. Yāti āpatti. Tatthāti mūlabhāvena kattabbāyaṃ mūliāpattiyaṃ. Itaranti mūlibhāvena kattabbaṃ mūlāpattiṃ. Samodhāyāti samodahitvā. Pakkhipitvāti attho.
ಏಕಾ ವಾ ಯಾ ಆಪತ್ತಿ ಸಬ್ಬಚಿರಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಸಬ್ಬಚಿರಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋತಿ ಸಬ್ಬಾಸಂ ಆಪತ್ತೀನಂ ಚಿರೇನ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋ। ತಾಸನ್ತಿ ಆಪತ್ತೀನಂ। ಅಗ್ಘೇನಾತಿ ಪರಿಚ್ಛೇದೇನ। ಅಗ್ಘಸದ್ದೋ ಹೇತ್ಥ ಪರಿಚ್ಛೇದತ್ಥವಾಚಕೋ। ಅಭಿಧಾನೇ (ಅಭಿಧಾನಪ್ಪದೀಪಿಕಾಯಂ ೧೦೪೮ ಗಾಥಾಯಂ) ವುತ್ತಂ ‘‘ಅಗ್ಘೋ ಮುಲ್ಯೇ ಚ ಪೂಜನೇ’’ತಿ। ಏತ್ಥ ‘‘ಮುಲ್ಯೇ ಚಾ’’ತಿ ಪದಸ್ಸ ಮೂಲಪರಿಚ್ಛೇದೇತಿ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ತಮೇವತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ತಾಸಂ ರತ್ತಿಪರಿಚ್ಛೇದವಸೇನಾ’’ತಿ। ಇಮೇಹಿ ಪದೇಹಿ ಅಗ್ಘೇನ ರತ್ತಿಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ಸಮೋಧಾನೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬೋ ಪರಿವಾಸೋ ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನೋತಿ ವಚನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ‘‘ಸಬ್ಬಚಿರಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾಯೋ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಕೋಟಿಅತ್ಥವಾಚಕೋ ತತಿಯಕ್ಖರೇನ ಪಾಠೋ ಯುತ್ತೋ ವಿಯ ದಿಸ್ಸತಿ। ತಥಾಪಿ ಸೋ ಪಾಠೋ ನ ಗಹೇತಬ್ಬೋ। ಕಸ್ಮಾ? ಬಹೂಸು ಪಾಳಿಪೋತ್ಥಕೇಸು, ಅಟ್ಠಕಥಾಪೋತ್ಥಕೇಸು ಚ ಅಲಿಖಿತತ್ತಾ। ಬಹೂಸು ಹಿ ಪೋರಾಣಪೋತ್ಥಕೇಸು ಚತುತ್ಥಕ್ಖರೇನ ಪಾಠೋಯೇವ ಲಿಖಿತೋ, ತಸ್ಮಾ ಸೋ ಪಾಠೋಯೇವ ಗಹೇತಬ್ಬೋ, ನ ಅಞ್ಞೋತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಸೋತಿ ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನೋ। ಆಗತೋಯೇವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Ekā vā yā āpatti sabbacirapaṭicchannā hotīti yojanā. Sabbacirapaṭicchannāyoti sabbāsaṃ āpattīnaṃ cirena paṭicchannāyo. Tāsanti āpattīnaṃ. Agghenāti paricchedena. Agghasaddo hettha paricchedatthavācako. Abhidhāne (abhidhānappadīpikāyaṃ 1048 gāthāyaṃ) vuttaṃ ‘‘aggho mulye ca pūjane’’ti. Ettha ‘‘mulye cā’’ti padassa mūlaparicchedeti attho daṭṭhabbo. Tamevatthaṃ dassento āha ‘‘tāsaṃ rattiparicchedavasenā’’ti. Imehi padehi agghena rattiparicchedena samodhānetvā dātabbo parivāso agghasamodhānoti vacanatthaṃ dasseti. Ettha ca ‘‘sabbacirapaṭicchannāyo’’ti vuttattā kiñcāpi koṭiatthavācako tatiyakkharena pāṭho yutto viya dissati. Tathāpi so pāṭho na gahetabbo. Kasmā? Bahūsu pāḷipotthakesu, aṭṭhakathāpotthakesu ca alikhitattā. Bahūsu hi porāṇapotthakesu catutthakkharena pāṭhoyeva likhito, tasmā so pāṭhoyeva gahetabbo, na aññoti daṭṭhabbaṃ. Soti agghasamodhāno. Āgatoyevāti sambandho.
ಯಸ್ಸ ಪನಾತಿ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಬ್ಬನ್ತಿ ಸಕಲಂ। ಆಪತ್ತಿಸಹಸ್ಸಗಾಥಾಯ –
Yassa panāti bhikkhussa, paṭicchannāti sambandho. Sabbanti sakalaṃ. Āpattisahassagāthāya –
ದಸಸತಂ ಆಪತ್ತಿಯೋ ರತ್ತಿಸತಂ ಛಾದಯಿತ್ವಾನಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಇಮಿನಾ ನಯೇನಪಿ ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನೋತಿ ಏತ್ಥ ಅಗ್ಘಸದ್ದಸ್ಸ ಚತುತ್ಥಕ್ಖರೇನ ಪಾಠಸ್ಸ ಯುತ್ತಭಾವೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಅಗ್ಘೇನ ದಸರತ್ತಿಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ಸಮೋಧಾಯ ದಾತಬ್ಬೋ ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನೋ।
Dasasataṃ āpattiyo rattisataṃ chādayitvānāti yojanā. Iminā nayenapi agghasamodhānoti ettha agghasaddassa catutthakkharena pāṭhassa yuttabhāvo veditabbo. Agghena dasarattiparicchedena samodhāya dātabbo agghasamodhāno.
ಯೋ ಪರಿವಾಸೋ ನಾನಾವತ್ಥುಕಾಯೋ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಏಕತೋ ಕತ್ವಾ ದಿಯ್ಯತಿ, ಅಯಂ ಪರಿವಾಸೋ ಮಿಸ್ಸಕಸಮೋಧಾನೋ ನಾಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಏತ್ಥ ವತ್ಥುವಸೇನ ಮಿಸ್ಸಕಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಸಮೋಧಾನೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬೋ ಪರಿವಾಸೋ ಮಿಸ್ಸಕಸಮೋಧಾನೋತಿ ವಚನತ್ಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ತತ್ರಾತಿ ಮಿಸ್ಸಕಸಮೋಧಾನೇ। ತದನುರೂಪಾಯಾತಿ ತಸ್ಸ ಯಾಚನಸ್ಸ ಅನುರೂಪಾಯ।
Yo parivāso nānāvatthukāyo āpattiyo ekato katvā diyyati, ayaṃ parivāso missakasamodhāno nāmāti yojanā. Ettha vatthuvasena missakā āpattiyo samodhānetvā dātabbo parivāso missakasamodhānoti vacanattho kātabbo. Tatrāti missakasamodhāne. Tadanurūpāyāti tassa yācanassa anurūpāya.
ಏತ್ಥ ಚಾತಿ ಮಿಸ್ಸಕಸಮೋಧಾನೇ ಚ, ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Ettha cāti missakasamodhāne ca, kātuṃ vaṭṭatīti sambandho.
‘‘ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಞ್ಚ …ಪೇ॰… ಕಥಯಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಯಂ ವಚನಂ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಸ ವಚನಸ್ಸ ಓಕಾಸೋತಿ ಯೋಜನಾ। ತಂ ಪನಾತಿ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಪನ। ‘‘ಅಡ್ಢಮಾಸಮೇವ ದಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಪಕ್ಖಮೇವ ದಾತಬ್ಬಂ ಮಾನತ್ತಂ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತನ್ತಿ ವಚನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ತಂ ಪನಾತಿ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ಪನ, ದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅತ್ತನೋ ಸೀಮನ್ತಿ ಅತ್ತನೋ ವಿಹಾರಸೀಮಂ, ಮಹಾಸೀಮನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೋಧೇತ್ವಾತಿ ಸಬ್ಬಾಸಂ ಹತ್ಥಪಾಸನಯನವಸೇನ, ಛನ್ದಾರಹಾನಂ ಛನ್ದನಯನವಸೇನ, ಸೀಮತೋ ಬಹಿಕರಣವಸೇನ ಚ ಸೋಧೇತ್ವಾ। ಚತುವಗ್ಗಗಣನ್ತಿ ಚತುವಗ್ಗಸಙ್ಘಂ। ಗಣೋತಿ ಚೇತ್ಥ ಸಙ್ಘೋಯೇವಾಧಿಪ್ಪೇತೋ।
‘‘Pakkhamānattañca …pe… kathayissāmā’’ti yaṃ vacanaṃ vuttaṃ, tassa vacanassa okāsoti yojanā. Taṃ panāti pakkhamānattaṃ pana. ‘‘Aḍḍhamāsameva dātabba’’nti iminā pakkhameva dātabbaṃ mānattaṃ pakkhamānattanti vacanatthaṃ dasseti. Hīti saccaṃ. Taṃ panāti pakkhamānattaṃ pana, dātabbanti sambandho. Attano sīmanti attano vihārasīmaṃ, mahāsīmanti attho. Sodhetvāti sabbāsaṃ hatthapāsanayanavasena, chandārahānaṃ chandanayanavasena, sīmato bahikaraṇavasena ca sodhetvā. Catuvaggagaṇanti catuvaggasaṅghaṃ. Gaṇoti cettha saṅghoyevādhippeto.
ತತ್ರಾತಿ ‘‘ಯೋಜನಾ ಕಾತಬ್ಬಾ’’ತಿ ವಚನೇ। ಮುಖಮತ್ತದಸ್ಸನನ್ತಿ ಉಪಾಯಮತ್ತದಸ್ಸನಂ, ಆದಿಮತ್ತದಸ್ಸನಂ ವಾ। ‘‘ಆಪನ್ನಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ’’ತಿ ಪದೇ ಕತ್ತಾ, ‘‘ಯಾಚಾಪೇತ್ವಾ’’ತಿ ಪದೇ ಕಾರಿತಕಮ್ಮಂ। ‘‘ಬ್ಯತ್ತಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ಪದೇ ಕಾರಿತಕತ್ತಾ, ‘‘ಸಙ್ಘೋ’’ತಿ ಪದಂ ತತ್ಥೇವ ಕಾರಿತಕಮ್ಮಂ। ‘‘ಏತಂ ಕಾರಣ’’ನ್ತಿ ಧಾತುಕಮ್ಮಂ ಅಜ್ಝಾಹರಿತಬ್ಬಂ। ತಬ್ಬಪಚ್ಚಯೇನ ಕಾರಿತಕಮ್ಮಮೇವ ವುತ್ತಂ। ಞಾಪೇತಬ್ಬಾಕಾರಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ’’ತಿಆದಿ।
Tatrāti ‘‘yojanā kātabbā’’ti vacane. Mukhamattadassananti upāyamattadassanaṃ, ādimattadassanaṃ vā. ‘‘Āpannāya bhikkhuniyā’’ti padaṃ ‘‘evamassa vacanīyo’’ti pade kattā, ‘‘yācāpetvā’’ti pade kāritakammaṃ. ‘‘Byattāya bhikkhuniyā’’ti padaṃ ‘‘ñāpetabbo’’ti pade kāritakattā, ‘‘saṅgho’’ti padaṃ tattheva kāritakammaṃ. ‘‘Etaṃ kāraṇa’’nti dhātukammaṃ ajjhāharitabbaṃ. Tabbapaccayena kāritakammameva vuttaṃ. Ñāpetabbākāraṃ dassento āha ‘‘suṇātu me’’tiādi.
ನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತನ್ತಿ ಕರಣತ್ಥೇ ಚೇತಂ ಉಪಯೋಗವಚನಂ। ನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತೇನಾತಿ ಹಿ ಅತ್ಥೋ। ತತ್ಥೇವಾತಿ ಮಾಳಕಸೀಮಾಯಮೇವ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ, ಯಸ್ಮಾ ವಾ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಮಾನತ್ತಚಾರಿಕಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ। ತತ್ರಾತಿ ತಸ್ಮಾ ಕತ್ತಬ್ಬವಿನಯಕಮ್ಮಭಾವತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ನೋತಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ, ಸನ್ತಿಕನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಚತೂಹಿ ಪಕತತ್ತಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಗಾಮೂಪಚಾರತೋ ದ್ವೇ ಲೇಡ್ಡುಪಾತೇ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾತಿ ಇದಂ ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಹಾರೂಪಚಾರಾತಿಕ್ಕಮಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ವಿಹಾರೂಪಚಾರತೋಪೀತಿ ಭಿಕ್ಖುವಿಹಾರೂಪಚಾರತೋಪಿ। ತತ್ಥಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ನಿಸಿನ್ನಟ್ಠಾನಂ। ಕುರುನ್ದಿಮಹಾಪಚ್ಚರೀಸು ಪನ ವುತ್ತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ವಿಹಾರಸ್ಸ ಚಾತಿ ಭಿಕ್ಖುವಿಹಾರಸ್ಸ ಚ। ಗಾಮಸ್ಸ ಉಪಚಾರಂ ಮುಞ್ಚಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ನ ವುತ್ತನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ತಸ್ಮಾ ಗಾಮೂಪಚಾರೇಪಿ ನಿಸೀದಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
Nikkhittavattanti karaṇatthe cetaṃ upayogavacanaṃ. Nikkhittavattenāti hi attho. Tatthevāti māḷakasīmāyameva. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Assāti mānattacārikāya bhikkhuniyā. Tatrāti tasmā kattabbavinayakammabhāvatoti attho. Noti amhākaṃ, santikanti sambandho. Catūhi pakatattabhikkhunīhi nisīditabbanti sambandho. Gāmūpacārato dve leḍḍupāte atikkamitvāti idaṃ bhikkhunīvihārūpacārātikkamaṃ sandhāya vuttaṃ. Vihārūpacāratopīti bhikkhuvihārūpacāratopi. Tatthāti bhikkhunīnaṃ nisinnaṭṭhānaṃ. Kurundimahāpaccarīsu pana vuttanti sambandho. Vihārassa cāti bhikkhuvihārassa ca. Gāmassa upacāraṃ muñcituṃ vaṭṭatīti na vuttanti yojanā. Tasmā gāmūpacārepi nisīdituṃ vaṭṭatīti adhippāyo.
ತಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಆರೋಚೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Tāya bhikkhuniyā ārocetabbanti sambandho.
ತತ್ಥೇವಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ನಿಸೀದನಟ್ಠಾನೇಯೇವ। ಠಾನನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಠಾನಂ। ಏತೀತಿ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಪಗೇವಾತಿ ಪಾತೋಯೇವ। ತಾಯಾತಿ ಮಾನತ್ತಚಾರಿನಿಯಾ।
Tatthevāti bhikkhunīnaṃ nisīdanaṭṭhāneyeva. Ṭhānanti bhikkhūnaṃ ṭhānaṃ. Etīti āgacchati. Pagevāti pātoyeva. Tāyāti mānattacāriniyā.
ಅನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತಾಯ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಜಾನನಪಚ್ಚಯಾತಿ ಅಜಾನನಕಾರಣಾ। ತನ್ತಿ ವಚನಂ। ಪಾರಿವಾಸಿಕವತ್ತಾದೀನನ್ತಿ ಆದಿಸದ್ದೇನ ಆಗನ್ತುಕವತ್ತಪೂರಣನಿಸ್ಸಯಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಾದಯೋ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ । ಯುತ್ತತರಂ ದಿಸ್ಸತೀತಿ ಯುತ್ತತರಂ ಹುತ್ವಾ ದಿಸ್ಸತಿ। ಇಮಿನಾ ಅನಿಕ್ಖಿತ್ತವತ್ತಭಿಕ್ಖುನಾ ವಿಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾಪಿ ಅನ್ತೋಉಪಚಾರಸೀಮಗತಾನಂಯೇವ ಆರೋಚೇತಬ್ಬಂ, ನ ಗಾಮೇ ಠಿತಾನಮ್ಪಿ ಗನ್ತ್ವಾ ಆರೋಚೇತಬ್ಬನ್ತಿ ದೀಪೇತಿ। ಉಪೋಸಥೇತಿ ಉಪೋಸಥದಿವಸೇ। ಏಸೇವ ನಯೋ ಪವಾರಣಾಯಪಿ। ದೇವಸಿಕನ್ತಿ ದಿವಸೇ ದಿವಸೇ। ತಸ್ಮಿಂ ಗಾಮೇತಿ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ವಸನಗಾಮೇ। ಅಞ್ಞತ್ರಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ವಸನಗಾಮತೋ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಗಾಮೇ। ತತ್ರಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ವಸನಗಾಮಂ। ದಸ್ಸೇತ್ವಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ। ತಾಯಾತಿ ಮಾನತ್ತಚಾರಿನಿಯಾ। ವಿಹಾರನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ವಿಹಾರಂ। ಉಪಚಾರಸೀಮಾಯಾತಿ ಉಪಚಾರಸೀಮತೋ ಬಹೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಯನ್ತಿ ಮಾನತ್ತಚಾರಿನೀ।
Anikkhittavattāya pana bhikkhuniyāti sambandho. Ajānanapaccayāti ajānanakāraṇā. Tanti vacanaṃ. Pārivāsikavattādīnanti ādisaddena āgantukavattapūraṇanissayapaṭippassaddhādayo saṅgaṇhāti . Yuttataraṃ dissatīti yuttataraṃ hutvā dissati. Iminā anikkhittavattabhikkhunā viya bhikkhuniyāpi antoupacārasīmagatānaṃyeva ārocetabbaṃ, na gāme ṭhitānampi gantvā ārocetabbanti dīpeti. Uposatheti uposathadivase. Eseva nayo pavāraṇāyapi. Devasikanti divase divase. Tasmiṃ gāmeti bhikkhunīnaṃ vasanagāme. Aññatrāti bhikkhunīnaṃ vasanagāmato aññasmiṃ gāme. Tatrāti bhikkhunīnaṃ vasanagāmaṃ. Dassetvāti bhikkhunīnaṃ dassetvā. Tāyāti mānattacāriniyā. Vihāranti bhikkhūnaṃ vihāraṃ. Upacārasīmāyāti upacārasīmato bahīti sambandho. Ayanti mānattacārinī.
ವೀಸತಿ ಗಣೋ ಇಮಸ್ಸಾತಿ ವೀಸತಿಗಣೋ, ಸಙ್ಘೋ, ತಸ್ಮಿಂ। ಮಾನತ್ತಂ ಚರಮಾನಾ ಭಿಕ್ಖುನೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಇದಂ ಪಕ್ಖಮಾನತ್ತಂ ನಾಮಾತಿ ಇದಂ ಪುಬ್ಬವಚನಸ್ಸ ನಿಗಮವಸೇನ ಪರವಚನಸ್ಸ ಕಥನತ್ಥಾಯ ವುತ್ತನ್ತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
Vīsati gaṇo imassāti vīsatigaṇo, saṅgho, tasmiṃ. Mānattaṃ caramānā bhikkhunīti yojanā. Idaṃ pakkhamānattaṃ nāmāti idaṃ pubbavacanassa nigamavasena paravacanassa kathanatthāya vuttanti daṭṭhabbaṃ.
ತತ್ಥಾತಿ ತಿವಿಧೇಸು ಮಾನತ್ತೇಸು। ಯದೇತಂ ಮಾನತ್ತಂ ಅನುಞ್ಞಾತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪರತೋತಿ ಪರಸ್ಮಿಂ। ಪರಿವಾಸಂ ಪರಿವಸನ್ತಸ್ಸ ಮೂಲಾಯಪಟಿಕಸ್ಸಿತಸ್ಸ ಉದಾಯಿತ್ಥೇರಸ್ಸ ಅನುಞ್ಞಾತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾತಿ ಆಪಜ್ಜನತೋ। ಇದನ್ತಿ ಮಾನತ್ತಂ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ, ಯಸ್ಮಾ ವಾ। ಓಧಾನಸಮೋಧಾನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ವಚನತ್ಥೋ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತೋಯೇವ। ತಮ್ಪೀತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತವಚನಮ್ಪಿ।
Tatthāti tividhesu mānattesu. Yadetaṃ mānattaṃ anuññātanti sambandho. Paratoti parasmiṃ. Parivāsaṃ parivasantassa mūlāyapaṭikassitassa udāyittherassa anuññātanti sambandho. Āpajjitvāti āpajjanato. Idanti mānattaṃ vuccatīti sambandho. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Odhānasamodhānanti ettha vacanattho heṭṭhā vuttoyeva. Tampīti kurundiyaṃ vuttavacanampi.
ತನ್ತಿ ಅಗ್ಘಸಮೋಧಾನಮಿಸ್ಸಕಸಮೋಧಾನಂ, ದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏತ್ತಾವತಾತಿ ಏತಪರಿಮಾಣೇನ ವಚನಕ್ಕಮೇನ, ‘‘ಅಯಞ್ಹಿ ಇಧ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ ಪರಿವಾಸೋ ನಾಮಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧೦೨) ವಚನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ‘‘ಯೋಜೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವಚನಂ, ತಾವ ವಚನಕ್ಕಮೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ತೇನ ಹಿ ಭಿಕ್ಖವೇ…ಪೇ॰… ದಸ್ಸೇಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಯಂ ವಚನಂ ವುತ್ತನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ಅತ್ಥತೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸದ್ದೋಪಿ ಗಹೇತಬ್ಬೋ ಅವಿನಾಭಾವತೋ।
Tanti agghasamodhānamissakasamodhānaṃ, dātabbanti sambandho. Ettāvatāti etaparimāṇena vacanakkamena, ‘‘ayañhi idha adhippeto parivāso nāmā’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102) vacanato paṭṭhāya yāva ‘‘yojetvā dātabba’’nti vacanaṃ, tāva vacanakkamenāti attho. ‘‘Tena hi bhikkhave…pe… dassessāmā’’ti yaṃ vacanaṃ vuttanti yojanā. ‘‘Atthato’’ti iminā saddopi gahetabbo avinābhāvato.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi / ಏಕಾಹಪ್ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸಂ • Ekāhappaṭicchannaparivāsaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಪರಿವಾಸಕಥಾ • Paṭicchannaparivāsakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಪರಿವಾಸಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Parivāsakathāvaṇṇanā
