| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi |
ਪਾਰਿવਾਸਿਕਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾ
Pārivāsikamūlāyapaṭikassanā
੧੧੦. ਸੋ ਪਰਿવਸਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋਹਂ ਸਙ੍ਘਂ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਞ੍ਚਾਹਪਰਿવਾਸਂ ਯਾਚਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਸਙ੍ਘੋ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਞ੍ਚਾਹਪਰਿવਾਸਂ ਅਦਾਸਿ। ਸੋਹਂ ਪਰਿવਸਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ ਮਯਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ? ਭਗવਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਙ੍ਘੋ ਉਦਾਯਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਤੁ। ਏવਞ੍ਚ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬੋ –
110. So parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ appaṭicchannaṃ. So bhikkhūnaṃ ārocesi – ‘‘ahaṃ, āvuso, ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. Sohaṃ saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya pañcāhaparivāsaṃ yāciṃ. Tassa me saṅgho ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya pañcāhaparivāsaṃ adāsi. Sohaṃ parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ appaṭicchannaṃ. Kathaṃ nu kho mayā paṭipajjitabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Tena hi, bhikkhave, saṅgho udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā appaṭicchannāya mūlāya paṭikassatu. Evañca pana, bhikkhave, mūlāya paṭikassitabbo –
‘‘ਤੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਦਾਯਿਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਙ੍ਘਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ । ਸੋਹਂ ਸਙ੍ਘਂ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਞ੍ਚਾਹਪਰਿવਾਸਂ ਯਾਚਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਸਙ੍ਘੋ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਞ੍ਚਾਹਪਰਿવਾਸਂ ਅਦਾਸਿ। ਸੋਹਂ ਪਰਿવਸਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਨਂ ਯਾਚਾਮੀ’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਯਾਚਿਤਬ੍ਬਾ 1। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਯਾਚਿਤਬ੍ਬਾ 2। ਬ੍ਯਤ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਟਿਬਲੇਨ ਸਙ੍ਘੋ ਞਾਪੇਤਬ੍ਬੋ –
‘‘Tena, bhikkhave, udāyinā bhikkhunā saṅghaṃ upasaṅkamitvā…pe… evamassa vacanīyo – ‘ahaṃ, bhante, ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ . Sohaṃ saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya pañcāhaparivāsaṃ yāciṃ. Tassa me saṅgho ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya pañcāhaparivāsaṃ adāsi. Sohaṃ parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ appaṭicchannaṃ. Sohaṃ, bhante, saṅghaṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā appaṭicchannāya mūlāya paṭikassanaṃ yācāmī’ti. Dutiyampi yācitabbā 3. Tatiyampi yācitabbā 4. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
੧੧੧. ‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘੋ। ਅਯਂ ਉਦਾਯੀ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋ ਸਙ੍ਘਂ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਞ੍ਚਾਹਪਰਿવਾਸਂ ਯਾਚਿ। ਸਙ੍ਘੋ ਉਦਾਯਿਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਞ੍ਚਾਹਪਰਿવਾਸਂ ਅਦਾਸਿ। ਸੋ ਪਰਿવਸਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋ ਸਙ੍ਘਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਂ ਯਾਚਤਿ। ਯਦਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ, ਸਙ੍ਘੋ ਉਦਾਯਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸੇਯ੍ਯ। ਏਸਾ ਞਤ੍ਤਿ।
111. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ udāyī bhikkhu ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya pañcāhaparivāsaṃ yāci. Saṅgho udāyissa bhikkhuno ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya pañcāhaparivāsaṃ adāsi. So parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ appaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā appaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanaṃ yācati. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā appaṭicchannāya mūlāya paṭikasseyya. Esā ñatti.
‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ , ਸਙ੍ਘੋ। ਅਯਂ ਉਦਾਯੀ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋ ਸਙ੍ਘਂ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਞ੍ਚਾਹਪਰਿવਾਸਂ ਯਾਚਿ। ਸਙ੍ਘੋ ਉਦਾਯਿਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਪਞ੍ਚਾਹਪਰਿવਾਸਂ ਅਦਾਸਿ। ਸੋ ਪਰਿવਸਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਂ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਂ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ। ਸੋ ਸਙ੍ਘਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਂ ਯਾਚਤਿ। ਸਙ੍ਘੋ ਉਦਾਯਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਤਿ। ਯਸ੍ਸਾਯਸ੍ਮਤੋ ਖਮਤਿ ਉਦਾਯਿਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾ, ਸੋ ਤੁਣ੍ਹਸ੍ਸ; ਯਸ੍ਸ ਨਕ੍ਖਮਤਿ, ਸੋ ਭਾਸੇਯ੍ਯ।
‘‘Suṇātu me, bhante , saṅgho. Ayaṃ udāyī bhikkhu ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ pañcāhappaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya pañcāhaparivāsaṃ yāci. Saṅgho udāyissa bhikkhuno ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā pañcāhappaṭicchannāya pañcāhaparivāsaṃ adāsi. So parivasanto antarā ekaṃ āpattiṃ āpajji sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ appaṭicchannaṃ. So saṅghaṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā appaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanaṃ yācati. Saṅgho udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā appaṭicchannāya mūlāya paṭikassati. Yassāyasmato khamati udāyissa bhikkhuno antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā appaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanā, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ વਦਾਮਿ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ વਦਾਮਿ…ਪੇ॰… ।
‘‘Dutiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… tatiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… .
‘‘ਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤੋ ਸਙ੍ਘੇਨ ਉਦਾਯੀ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਞ੍ਚੇਤਨਿਕਾਯ ਸੁਕ੍ਕવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾ 5। ਖਮਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਣ੍ਹੀ, ਏવਮੇਤਂ ਧਾਰਯਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Paṭikassito saṅghena udāyī bhikkhu antarā ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā appaṭicchannāya mūlāyapaṭikassanā 6. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
Footnotes:
