| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi |
២. បារិវាសិកក្ខន្ធកំ
2. Pārivāsikakkhandhakaṃ
១. បារិវាសិកវត្តកថា
1. Pārivāsikavattakathā
៧៥. បារិវាសិកក្ខន្ធកេ បារិវាសិកាតិ បទស្ស បរិវាសំ បរិវសន្តីតិ បារិវាសិកាតិ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘បរិវាសំ បរិវសន្តា’’តិ។ តត្ថាតិ ‘‘បរិវាសំ បរិវសន្តា’’តិ តទ្ធិតវាក្យេ។ តេសូតិ ចតុព្ពិធេសុ បរិវាសេសុ។ តិត្ថិយបរិវាសោតិ តិត្ថិយានំ បរិវាសោ, តិត្ថិយានំ វា ទាតព្ពោ បរិវាសោ, តិត្ថិយេហិ វា បរិវសិតព្ពោ បរិវាសោ តិត្ថិយបរិវាសោ។ អប្បដិច្ឆន្នបរិវាសោតិ អប្បដិច្ឆន្នោ បរិវាសោ អប្បដិច្ឆន្នបរិវាសោ។ តត្ថាតិ អប្បដិច្ឆន្នបរិវាសេ។ យន្តិ វចនំ។ អយំ បនាតិ អយំ បដិច្ឆន្នបរិវាសោ បន។ ឥធាតិ បារិវាសិកក្ខន្ធកេ។ សេសាតិ អប្បដិច្ឆន្នបរិវាសតោ សេសា។ តយោតិ អប្បដិច្ឆន្នបរិវាសាទយោ តយោ, ទាតព្ពាតិ សម្ពន្ធោ។ កស្ស ទាតព្ពាតិ អាហ ‘‘យេនា’’តិអាទិ។ អាបន្នា ចេវាតិ អាបជ្ជិតព្ពា ចេវ។ តេសូតិ តិវិធេសុ បរិវាសេសុ។ ឯតេ បនាតិ តយោ បន។ ឥធាតិ បារិវាសិកក្ខន្ធកេ។ តស្មាតិ យស្មា ឥធ អធិប្បេតា, តស្មា។ ឯតេសូតិ តិវិធេសុ បរិវាសេសុ។
75. Pārivāsikakkhandhake pārivāsikāti padassa parivāsaṃ parivasantīti pārivāsikāti dassento āha ‘‘parivāsaṃ parivasantā’’ti. Tatthāti ‘‘parivāsaṃ parivasantā’’ti taddhitavākye. Tesūti catubbidhesu parivāsesu. Titthiyaparivāsoti titthiyānaṃ parivāso, titthiyānaṃ vā dātabbo parivāso, titthiyehi vā parivasitabbo parivāso titthiyaparivāso. Appaṭicchannaparivāsoti appaṭicchanno parivāso appaṭicchannaparivāso. Tatthāti appaṭicchannaparivāse. Yanti vacanaṃ. Ayaṃ panāti ayaṃ paṭicchannaparivāso pana. Idhāti pārivāsikakkhandhake. Sesāti appaṭicchannaparivāsato sesā. Tayoti appaṭicchannaparivāsādayo tayo, dātabbāti sambandho. Kassa dātabbāti āha ‘‘yenā’’tiādi. Āpannā cevāti āpajjitabbā ceva. Tesūti tividhesu parivāsesu. Ete panāti tayo pana. Idhāti pārivāsikakkhandhake. Tasmāti yasmā idha adhippetā, tasmā. Etesūti tividhesu parivāsesu.
បកតត្តានំ ភិក្ខូនន្តិ ឯត្ថ អធិប្បេតបកតត្តេ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘ឋបេត្វា’’តិអាទិ។ មូលាយបដិកស្សនារហាទីនម្បីតិ ឯត្ថ អាទិសទ្ទេន មានត្តារហមានត្តចារិកអព្ភានារហាទយោ សង្គណ្ហាតិ។ បិសទ្ទេន បកតិបកតត្តំ អបេក្ខតិ។ តេតិ បកតត្តា។ យំ អភិវាទនាទិំ ករោន្តីតិ យោជនា។ សាទិយន្តីតិ ឯត្ថ សាទិយនំ នាម សម្បដិច្ឆនន្តិ អាហ ‘‘សម្បដិច្ឆន្តី’’តិ។ តត្ថាតិ អភិវាទនាទីសុ, និទ្ធារណេ ចេតំ ភុម្មវចនំ។ សាមីចិកម្មន្តិ ឯតំ អាភិសមាចារិកស្ស អធិវចនន្តិ យោជនា។ អភិវាទនាទីនីតិ អភិវាទនបច្ចុដ្ឋានអញ្ជលិកម្មានិ។ ពីជនវាតទានាទិនោតិ ពីជនិយា បហរិតេន បវត្តស្ស វាតស្ស ទានាទិនោ។ អាសនាភិហារន្តិ ឯត្ថ អភិហរណំ អភិហារោ, អាសនស្ស អភិហារោ អាសនាភិហារោតិ វចនត្ថំ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘អាសនស្ស អភិហរណ’’ន្តិ។ បញ្ញាបនម្បិ អភិហរិត្វា បញ្ញាបិតត្តា អភិហារោយេវ នាមាតិ អាហ ‘‘បញ្ញាបនមេវ វា’’តិ។ ‘‘បាទធោវនឧទក’’ន្តិ ឥមិនា បាទស្ស ធោវនំ ឧទកំ បាទោទកន្តិ វចនត្ថំ ទស្សេតិ។ ‘‘បាទដ្ឋបនក’’ន្តិ ឥមិនា បាទស្ស ឋបនកំ បីឋំ បាទបីឋន្តិ វចនត្ថំ ទស្សេតិ។ ‘‘បាទឃំសនំ វា’’តិ ឥមិនា បាទស្ស ឃំសនំ កថលិកំ បាទកថលិកន្តិ វចនត្ថំ ទស្សេតិ។ សទ្ធិវិហារិកានម្បិ អភិវាទនាទិន្តិ សម្ពន្ធោ។ បិសទ្ទេន អញ្ញេសំ សាទិយន្តស្ស កា នាម កថាតិ ទស្សេតិ។ តេតិ សទ្ធិវិហារិកា។ សទ្ធាបព្ពជិតាតិ សទ្ធាយ បព្ពជិតា។ កុលបុត្តាតិ ជាតិកុលបុត្តា, អាចារកុលបុត្តា ច។ ករោន្តិ, អាបុច្ឆន្តិយេវាតិ សម្ពន្ធោ។ វារិតម្បិ អសាទិយនំ នាមាតិ អាហ ‘‘វារិតកាលតោ បដ្ឋាយ អនាបត្តី’’តិ។ មិថុ យថាវុឌ្ឍន្តិ ឯត្ថ មិថុសទ្ទោ អញ្ញមញ្ញបរិយាយោ, យថាសទ្ទោ យំសទ្ទបរិយាយោ, វិច្ឆត្ថោ ចាតិ អាហ ‘‘អញ្ញមញ្ញំ យោ យោ វុឌ្ឍោ’’តិ។ អញ្ញមញ្ញញ្ហិ មិថតិ សង្គមំ ករោតីតិ មិថូតិ វុច្ចតិ។ តេន តេនាតិ ភិក្ខុនា, ‘‘សាទិតុ’’ន្តិ បទេ ភាវកត្តា។ សាទិតុំ អនុជានាមីតិ សម្ពន្ធោ។
Pakatattānaṃ bhikkhūnanti ettha adhippetapakatatte dassento āha ‘‘ṭhapetvā’’tiādi. Mūlāyapaṭikassanārahādīnampīti ettha ādisaddena mānattārahamānattacārikaabbhānārahādayo saṅgaṇhāti. Pisaddena pakatipakatattaṃ apekkhati. Teti pakatattā. Yaṃ abhivādanādiṃ karontīti yojanā. Sādiyantīti ettha sādiyanaṃ nāma sampaṭicchananti āha ‘‘sampaṭicchantī’’ti. Tatthāti abhivādanādīsu, niddhāraṇe cetaṃ bhummavacanaṃ. Sāmīcikammanti etaṃ ābhisamācārikassa adhivacananti yojanā. Abhivādanādīnīti abhivādanapaccuṭṭhānaañjalikammāni. Bījanavātadānādinoti bījaniyā paharitena pavattassa vātassa dānādino. Āsanābhihāranti ettha abhiharaṇaṃ abhihāro, āsanassa abhihāro āsanābhihāroti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘āsanassa abhiharaṇa’’nti. Paññāpanampi abhiharitvā paññāpitattā abhihāroyeva nāmāti āha ‘‘paññāpanameva vā’’ti. ‘‘Pādadhovanaudaka’’nti iminā pādassa dhovanaṃ udakaṃ pādodakanti vacanatthaṃ dasseti. ‘‘Pādaṭṭhapanaka’’nti iminā pādassa ṭhapanakaṃ pīṭhaṃ pādapīṭhanti vacanatthaṃ dasseti. ‘‘Pādaghaṃsanaṃ vā’’ti iminā pādassa ghaṃsanaṃ kathalikaṃ pādakathalikanti vacanatthaṃ dasseti. Saddhivihārikānampi abhivādanādinti sambandho. Pisaddena aññesaṃ sādiyantassa kā nāma kathāti dasseti. Teti saddhivihārikā. Saddhāpabbajitāti saddhāya pabbajitā. Kulaputtāti jātikulaputtā, ācārakulaputtā ca. Karonti, āpucchantiyevāti sambandho. Vāritampi asādiyanaṃ nāmāti āha ‘‘vāritakālato paṭṭhāya anāpattī’’ti. Mithu yathāvuḍḍhanti ettha mithusaddo aññamaññapariyāyo, yathāsaddo yaṃsaddapariyāyo, vicchattho cāti āha ‘‘aññamaññaṃ yo yo vuḍḍho’’ti. Aññamaññañhi mithati saṅgamaṃ karotīti mithūti vuccati. Tena tenāti bhikkhunā, ‘‘sāditu’’nti pade bhāvakattā. Sādituṃ anujānāmīti sambandho.
‘‘វុឌ្ឍបដិបាដិយា’’តិ ឥមិនា វុឌ្ឍានំ បដិបាដិ យថាវុឌ្ឍន្តិ ចតុត្ថីអព្យយីភាវំ ទស្សេតិ។ បុរិមបទេ បន បឋមាអព្យយីភាវោ។ បាឡិយាតិ បន្តិយា។ តត្ថេវាតិ សង្ឃនវកដ្ឋានេ ឯវ។ បវារណាយបីតិ បិសទ្ទេន ន កេវលំ ឧបោសថេយេវ, អថ ខោ បវារណាយបីតិ ទស្សេតិ។ សង្ឃេន ភាជិយមានន្តិ សម្ពន្ធោ។
‘‘Vuḍḍhapaṭipāṭiyā’’ti iminā vuḍḍhānaṃ paṭipāṭi yathāvuḍḍhanti catutthīabyayībhāvaṃ dasseti. Purimapade pana paṭhamāabyayībhāvo. Pāḷiyāti pantiyā. Tatthevāti saṅghanavakaṭṭhāne eva. Pavāraṇāyapīti pisaddena na kevalaṃ uposatheyeva, atha kho pavāraṇāyapīti dasseti. Saṅghena bhājiyamānanti sambandho.
ឱណោជនន្តិ អវនុទតេ ឱណោជនំ។ អវបុព្ពោ នុទធាតុ នការស្ស ណការំ, ទការស្ស ច ជការំ កត្វា ឱណោជនន្តិ វុច្ចតិ។ នុទធាតុ អបនយនត្ថោ, តេន វុត្តំ ‘‘វិស្សជ្ជនំ វុច្ចតី’’តិ។ ឧទ្ទេសភត្តាទីនីតិអាទិសទ្ទេន សលាកភត្តាទីនិ សង្គណ្ហាតិ។ អស្សាតិ បារិវាសិកស្ស។ តានីតិ ទ្វេ តីណិ ឧទ្ទេសភត្តាទីនិ។ ហេដ្ឋាតិ អត្តនោ ហេដ្ឋា។ គាហេថាតិ នវកតរេ ភិក្ខូ គាហាបេថ។ ភត្តបច្ចាសាតិ ភត្តមេវ បច្ចាសា ភត្តបច្ចាសា, បច្ចាសាភត្តន្តិ អត្ថោ។ ‘‘វិស្សជ្ជេតព្ពានី’’តិ ឥមិនា អវនុទិតព្ពន្តិ ឱណោជនន្តិ អត្ថំ ទស្សេតិ។ ឯវន្តិ គហេត្វា វិស្សជ្ជមានេតិ យោជនា។ តានីតិ ឧទ្ទេសភត្តាទីនិ។ យទិ បន ន គណ្ហាតីតិ សចេ សង្ឃតោ វស្សគ្គេន ន គណ្ហាតិ។ ន វិស្សជ្ជេតីតិ សចេ អញ្ញស្ស ន វិស្សជ្ជេតិ។ ឱទិស្សាតិ ឧទ្ទិសិត្វា។ តស្សាតិ បារិវាសិកស្ស។ ហីតិ យស្មា។ សង្ឃនវកដ្ឋានេ និសិន្នស្ស តស្សាតិ យោជនា។ ភត្តគ្គេតិ ភត្តស្ស គហណដ្ឋានេ។ សោតិ បារិវាសិកោ, មា កិលមិត្ថាតិ សម្ពន្ធោ។ ឥទន្តិ ឱណោជនំ។ អស្សាតិ បារិវាសិកស្ស, អនុញ្ញាតន្តិ សម្ពន្ធោ។
Oṇojananti avanudate oṇojanaṃ. Avapubbo nudadhātu nakārassa ṇakāraṃ, dakārassa ca jakāraṃ katvā oṇojananti vuccati. Nudadhātu apanayanattho, tena vuttaṃ ‘‘vissajjanaṃ vuccatī’’ti. Uddesabhattādīnītiādisaddena salākabhattādīni saṅgaṇhāti. Assāti pārivāsikassa. Tānīti dve tīṇi uddesabhattādīni. Heṭṭhāti attano heṭṭhā. Gāhethāti navakatare bhikkhū gāhāpetha. Bhattapaccāsāti bhattameva paccāsā bhattapaccāsā, paccāsābhattanti attho. ‘‘Vissajjetabbānī’’ti iminā avanuditabbanti oṇojananti atthaṃ dasseti. Evanti gahetvā vissajjamāneti yojanā. Tānīti uddesabhattādīni. Yadi pana na gaṇhātīti sace saṅghato vassaggena na gaṇhāti. Na vissajjetīti sace aññassa na vissajjeti. Odissāti uddisitvā. Tassāti pārivāsikassa. Hīti yasmā. Saṅghanavakaṭṭhāne nisinnassa tassāti yojanā. Bhattaggeti bhattassa gahaṇaṭṭhāne. Soti pārivāsiko, mā kilamitthāti sambandho. Idanti oṇojanaṃ. Assāti pārivāsikassa, anuññātanti sambandho.
អាគតាគតេហិ ភិក្ខូហីតិ សម្ពន្ធោ។ ចតុស្សាលភត្តន្តិ ចតុមុខា សាលា ចតុស្សាលា ភោជនសាលា, តត្ថ បដិបាដិយា ទិន្នំ ភត្តំ ចតុស្សាលភត្តំ។ ឯតន្តិ ចតុស្សាលភត្តំ។ បាឡិយាតិ ភិក្ខូនំ បាឡិយា។ ឱសក្កិត្វាតិ ហេដ្ឋា សក្កិត្វា។ ហត្ថបាសេតិ ភត្តទាយកស្ស ហត្ថបាសេ។ សេនោតិ កុលលោ។ ‘‘អារាមិកសមណុទ្ទេសេហី’’តិ បទំ ‘‘អាហរាបេតុ’’ន្តិ បទេ ការិតកម្មំ។ សយមេវាតិ បារិវាសិកេន អនាណត្តោ ហុត្វា សយមេវ។ មហាបេឡភត្តេបីតិ មហតិយំ បេឡាយំ បក្ខិបិត្វា ទិន្នេ ភត្តេបិ។ យត្ថ បនាតិ បរិវិសដ្ឋានេ បន។
Āgatāgatehi bhikkhūhīti sambandho. Catussālabhattanti catumukhā sālā catussālā bhojanasālā, tattha paṭipāṭiyā dinnaṃ bhattaṃ catussālabhattaṃ. Etanti catussālabhattaṃ. Pāḷiyāti bhikkhūnaṃ pāḷiyā. Osakkitvāti heṭṭhā sakkitvā. Hatthapāseti bhattadāyakassa hatthapāse. Senoti kulalo. ‘‘Ārāmikasamaṇuddesehī’’ti padaṃ ‘‘āharāpetu’’nti pade kāritakammaṃ. Sayamevāti pārivāsikena anāṇatto hutvā sayameva. Mahāpeḷabhattepīti mahatiyaṃ peḷāyaṃ pakkhipitvā dinne bhattepi. Yattha panāti parivisaṭṭhāne pana.
៧៦. តត្រាយំ សម្មាវត្តនាតិ ឯត្ថ តសទ្ទស្ស អនិយមនិទ្ទេសភាវំ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘ឥទានិ យា អយំ សម្មាវត្តនា វុត្តា’’តិ។ សម្មា វត្តិតព្ពំ ឯតាយាតិ សម្មាវត្តនា។ តត្ថាតិ សម្មាវត្តនាយំ។ ន ឧបសម្បាទេតព្ពន្តិ ឯត្ថ អាចរិយេន ហុត្វា កម្មវាចាសាវនម្បិ ឧបសម្បាទនមេវាតិ អាហ ‘‘អាចរិយេន ហុត្វាបិ កម្មវាចា ន សាវេតព្ពា’’តិ។ អញ្ញស្មិំ អសតីតិ អត្តនា អញ្ញស្មិំ កម្មវាចាវាចកេ អសតិ។ ន និស្សយោ ទាតព្ពោតិ ឯត្ថ អាគន្តុកានមេវ និស្សយោ ន ទាតព្ពោ, ន ទិន្ននិស្សយានម្បីតិ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘អាគន្តុកានំ និស្សយោ ន ទាតព្ពោ’’តិអាទិ, យេហិបិ ភិក្ខូហិ គហិតោតិ សម្ពន្ធោ។
76. Tatrāyaṃ sammāvattanāti ettha tasaddassa aniyamaniddesabhāvaṃ dassento āha ‘‘idāni yā ayaṃ sammāvattanā vuttā’’ti. Sammā vattitabbaṃ etāyāti sammāvattanā. Tatthāti sammāvattanāyaṃ. Na upasampādetabbanti ettha ācariyena hutvā kammavācāsāvanampi upasampādanamevāti āha ‘‘ācariyena hutvāpi kammavācā na sāvetabbā’’ti. Aññasmiṃ asatīti attanā aññasmiṃ kammavācāvācake asati. Na nissayo dātabboti ettha āgantukānameva nissayo na dātabbo, na dinnanissayānampīti dassento āha ‘‘āgantukānaṃ nissayo na dātabbo’’tiādi, yehipi bhikkhūhi gahitoti sambandho.
អញ្ញោ សាមណេរោតិ បកតត្តកាលេ ឧបជ្ឈំ ទត្វា គហិតសាមណេរេហិ អញ្ញោ សាមណេរោ។ អាធិបច្ចដ្ឋានភូតាតិ សព្ពសម្មុតីនំ អធិបតិភាវស្ស ឋានភូតា។ បដិពលស្សាតិ ភិក្ខុនិយោ ឱវទិតុំ បដិពលស្ស។ ឥមិនា លទ្ធសម្មុតិកេន អាណត្តោ អលទ្ធសម្មុតិកោបិ គរុធម្មេហិ វា អញ្ញេហិ វា ភិក្ខុនិយោ ឱវទិតុំ លភតីតិ ទស្សេតិ។ អាគតា ភិក្ខុនិយោ វត្តព្ពាតិ សម្ពន្ធោ។ វោតិ តុម្ហាកំ។ សោតិ ភិក្ខុ។ វោតិ តុម្ហាកំ, ទស្សតីតិ សម្ពន្ធោ។
Aññosāmaṇeroti pakatattakāle upajjhaṃ datvā gahitasāmaṇerehi añño sāmaṇero. Ādhipaccaṭṭhānabhūtāti sabbasammutīnaṃ adhipatibhāvassa ṭhānabhūtā. Paṭibalassāti bhikkhuniyo ovadituṃ paṭibalassa. Iminā laddhasammutikena āṇatto aladdhasammutikopi garudhammehi vā aññehi vā bhikkhuniyo ovadituṃ labhatīti dasseti. Āgatā bhikkhuniyo vattabbāti sambandho. Voti tumhākaṃ. Soti bhikkhu. Voti tumhākaṃ, dassatīti sambandho.
សុក្កវិស្សដ្ឋិយាតិ សុក្កវិស្សដ្ឋិអាបត្តិការណា។ កាយសំសគ្គាទិគរុកាបត្តិ នាបជ្ជិតព្ពាតិ យោជនា។ អាបត្តិក្ខន្ធវសេន អាបត្តិវត្ថូនំ បាបិដ្ឋភាវញ្ច បាបិដ្ឋតរភាវញ្ច វិត្ថារេន្តោ អាហ ‘‘សត្តសុ ហី’’តិអាទិ។ បាបិដ្ឋតរាតិ ទុព្ភាសិតាបត្តិតោ ទុក្កដាបត្តិ បាបិដ្ឋតរា។ តាសន្តិ សត្តន្នំ អាបត្តីនំ។ បុរិមនយេនេវាតិ បុរិមានំ អាបត្តីនំ នយេនេវ។ ភេទោតិ វត្ថូនំ វិសេសោ។ ឯវំ អាបត្តិក្ខន្ធវសេន អាបត្តិវត្ថូនំ បាបិដ្ឋបាបិដ្ឋតរភាវំ ទស្សេត្វា ឥទានិ សិក្ខាបទវសេន តេសំ តំ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘បណ្ណត្តិវជ្ជសិក្ខាបទេ បនា’’តិអាទិ។ ឧភយម្បីតិ វត្ថុអាបត្តិសង្ខាតំ ឧភយម្បិ។
Sukkavissaṭṭhiyāti sukkavissaṭṭhiāpattikāraṇā. Kāyasaṃsaggādigarukāpatti nāpajjitabbāti yojanā. Āpattikkhandhavasena āpattivatthūnaṃ pāpiṭṭhabhāvañca pāpiṭṭhatarabhāvañca vitthārento āha ‘‘sattasu hī’’tiādi. Pāpiṭṭhatarāti dubbhāsitāpattito dukkaṭāpatti pāpiṭṭhatarā. Tāsanti sattannaṃ āpattīnaṃ. Purimanayenevāti purimānaṃ āpattīnaṃ nayeneva. Bhedoti vatthūnaṃ viseso. Evaṃ āpattikkhandhavasena āpattivatthūnaṃ pāpiṭṭhapāpiṭṭhatarabhāvaṃ dassetvā idāni sikkhāpadavasena tesaṃ taṃ dassento āha ‘‘paṇṇattivajjasikkhāpade panā’’tiādi. Ubhayampīti vatthuāpattisaṅkhātaṃ ubhayampi.
កម្មន្តិ ឯត្ថ ការណភូតស្ស កម្មស្ស នាមំ ការិយភូតាយំ កម្មវាចាយំ ឧបចារវសេន ការិយភូតា កម្មវាចា កម្មន្តិ វុច្ចតីតិ អាហ ‘‘បរិវាសកម្មវាចា វុច្ចតី’’តិ។ កម្មស្មិំ សតិ, កម្មេន វា វចិតព្ពាតិ កម្មវាចាតិ វចនត្ថោ កាតព្ពោ។ កសិកម្មន្តិ កសិសង្ខាតំ កម្មំ។ គោរក្ខកម្មន្តិ គោរក្ខសង្ខាតំ កម្មំ។ ‘‘កម្មំ កត’’ន្តិ ឥមិនា កម្មំ ករោន្តីតិ កម្មិកាតិ វចនត្ថំ ទស្សេតិ។ តេតិ កម្មិកា ភិក្ខូ, ន គរហិតព្ពាតិ សម្ពន្ធោ។
Kammanti ettha kāraṇabhūtassa kammassa nāmaṃ kāriyabhūtāyaṃ kammavācāyaṃ upacāravasena kāriyabhūtā kammavācā kammanti vuccatīti āha ‘‘parivāsakammavācā vuccatī’’ti. Kammasmiṃ sati, kammena vā vacitabbāti kammavācāti vacanattho kātabbo. Kasikammanti kasisaṅkhātaṃ kammaṃ. Gorakkhakammanti gorakkhasaṅkhātaṃ kammaṃ. ‘‘Kammaṃ kata’’nti iminā kammaṃ karontīti kammikāti vacanatthaṃ dasseti. Teti kammikā bhikkhū, na garahitabbāti sambandho.
វចិតព្ពំ អនេន ទោសេនាតិ វចនីយំ, សំវិជ្ជតិ វចនីយំ អស្សាតិ សវចនីយំ, តំ ន កាតព្ពន្តិ អត្ថោ។ តមេវត្ថំ វិត្ថារេន្តោ អាហ ‘‘បលិពោធត្ថាយ ហី’’តិអាទិ។ យាវ ន តំ អធិករណំ វូបសន្តំ ហោតិ, តាវ ឥមម្ហា អាវាសា ឯកបទម្បិ មា បក្កាមីតិ យោជនា។ តេតិ តុយ្ហំ។
Vacitabbaṃ anena dosenāti vacanīyaṃ, saṃvijjati vacanīyaṃ assāti savacanīyaṃ, taṃ na kātabbanti attho. Tamevatthaṃ vitthārento āha ‘‘palibodhatthāya hī’’tiādi. Yāva na taṃ adhikaraṇaṃ vūpasantaṃ hoti, tāva imamhā āvāsā ekapadampi mā pakkāmīti yojanā. Teti tuyhaṃ.
អនុវាទោតិ ឯត្ថ អនុសាសនវសេន អញ្ញេ វទតីតិ អនុវាទោតិ វុត្តេ ជេដ្ឋកដ្ឋានន្តិ អាហ ‘‘វិហារេ ជេដ្ឋកដ្ឋានំ ន កាតព្ព’’ន្តិ។ ជេដ្ឋកដ្ឋានំ សរូបេន ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘បាតិមោក្ខុទ្ទេសកេន វា’’តិអាទិ។ មេតិ មយ្ហំ។ តន្តិ តវំ។ ន ចោទេតព្ពោតិ ឯត្ថ កេន ន ចោទេតព្ពោតិ អាហ ‘‘វត្ថុនា វា អាបត្តិយា វា’’តិ។ ន សារេតព្ពោតិ ន សរាបេតព្ពោ។ ន ភិក្ខូហិ សម្បយោជេតព្ពន្តិ ឯត្ថ ភិក្ខូហិ អត្តនា កលហវសេន ន សម្បយោជេតព្ពន្តិ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘អញ្ញមញ្ញំ យោជេត្វា កលហោ ន ការេតព្ពោ’’តិ។
Anuvādoti ettha anusāsanavasena aññe vadatīti anuvādoti vutte jeṭṭhakaṭṭhānanti āha ‘‘vihāre jeṭṭhakaṭṭhānaṃ na kātabba’’nti. Jeṭṭhakaṭṭhānaṃ sarūpena dassento āha ‘‘pātimokkhuddesakena vā’’tiādi. Meti mayhaṃ. Tanti tavaṃ. Na codetabboti ettha kena na codetabboti āha ‘‘vatthunā vā āpattiyā vā’’ti. Na sāretabboti na sarāpetabbo. Na bhikkhūhisampayojetabbanti ettha bhikkhūhi attanā kalahavasena na sampayojetabbanti dassento āha ‘‘aññamaññaṃ yojetvā kalaho na kāretabbo’’ti.
សង្ឃត្ថេរេន ហុត្វាតិ សង្ឃត្ថេរេន ហោន្តេនបីតិ អត្ថោ។ បុរតោ អគន្តព្ពេ សមានេ កិំ បច្ឆតោ គន្តព្ពន្តិ អាហ ‘‘ទ្វាទសហត្ថ’’ន្តិអាទិ។ អាសនបរិយន្តោតិ អាសនមេវ បរិយន្តោ លាមកោតិ អាសនបរិយន្តោ, តទត្ថំ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘សង្ឃនវកាសនំ វុច្ចតី’’តិ។ ស្វាស្សាតិ សោ អស្ស។ សោតិ អាសនបរិយន្តោ។ អស្សាតិ បារិវាសិកស្ស។ តត្ថាតិ អាសនបរិយន្តេ។ អយន្តិ បារិវាសិកោ, ន លភតីតិ សម្ពន្ធោ។ គហិតាវសេសាតិ គហិតាហិ សេយ្យាហិ អវសេសា។ មង្គុលគូថភរិតាតិ មង្គុលានំ គូថេហិ បូរិតា។ អស្សាតិ បារិវាសិកស្ស។ រជេហិ ហតា នាសិតា ភូមិ ឯត្ថាតិ រជោហតភូមិ។ ជតុកមូសិកភរិតាតិ ជតូហិ ច មូសិកាហិ ច បូរិតា។ បណ្ណសាលាតិ បណ្ណេហិ ឆាទិតា សាលា។ អស្សាតិ បារិវាសិកស្ស។ សព្ពេបិ អាវាសាតិ យោជនា។ ឯតេហីតិ បកតត្តេហិ។ តេសូតិ អាវាសេសុ។ យន្តិ អាវាសំ។ បច្ចយន្តិ វស្សាវាសិកលាភំ។ ឯកបស្សេតិ ភិក្ខូនំ បាឡិយំ អដ្ឋត្វា ឯកស្មិំ បស្សេ។
Saṅghattherena hutvāti saṅghattherena hontenapīti attho. Purato agantabbe samāne kiṃ pacchato gantabbanti āha ‘‘dvādasahattha’’ntiādi. Āsanapariyantoti āsanameva pariyanto lāmakoti āsanapariyanto, tadatthaṃ dassento āha ‘‘saṅghanavakāsanaṃ vuccatī’’ti. Svāssāti so assa. Soti āsanapariyanto. Assāti pārivāsikassa. Tatthāti āsanapariyante. Ayanti pārivāsiko, na labhatīti sambandho. Gahitāvasesāti gahitāhi seyyāhi avasesā. Maṅgulagūthabharitāti maṅgulānaṃ gūthehi pūritā. Assāti pārivāsikassa. Rajehi hatā nāsitā bhūmi etthāti rajohatabhūmi. Jatukamūsikabharitāti jatūhi ca mūsikāhi ca pūritā. Paṇṇasālāti paṇṇehi chāditā sālā. Assāti pārivāsikassa. Sabbepi āvāsāti yojanā. Etehīti pakatattehi. Tesūti āvāsesu. Yanti āvāsaṃ. Paccayanti vassāvāsikalābhaṃ. Ekapasseti bhikkhūnaṃ pāḷiyaṃ aṭṭhatvā ekasmiṃ passe.
អស្សាតិ បារិវាសិកស្ស, ទេន្តីតិ សម្ពន្ធោ។ សោ ឯវាតិ អាសនាទិបរិយន្តោ ឯវ។ ញាតិបវារិតដ្ឋានេ និមន្តិតេនាតិ សម្ពន្ធោ។ តត្ថាតិ តំ កុលំ។ សំវិធាយាតិ សំវិទហិត្វា។ អស្សាតិ កុលស្ស, ភវេយ្យ វា។
Assāti pārivāsikassa, dentīti sambandho. So evāti āsanādipariyanto eva. Ñātipavāritaṭṭhāne nimantitenāti sambandho. Tatthāti taṃ kulaṃ. Saṃvidhāyāti saṃvidahitvā. Assāti kulassa, bhaveyya vā.
ហរាយមានេនាតិ លជ្ជមានេន។ យេនាបីតិ បារិវាសិកេនបិ។ សមាទិន្នន្តិ អារញ្ញិកធុតង្គសមាទិន្នំ។ តថាតិ យថា អារញ្ញិកង្គំ ន សមាទាតព្ពំ, តថា។ បិណ្ឌបាតិកធុតង្គម្បីតិ បិសទ្ទោ អារញ្ញិកង្គំ អបេក្ខតិ។ យោ បនាតិ បារិវាសិកោ បន។
Harāyamānenāti lajjamānena. Yenāpīti pārivāsikenapi. Samādinnanti āraññikadhutaṅgasamādinnaṃ. Tathāti yathā āraññikaṅgaṃ na samādātabbaṃ, tathā. Piṇḍapātikadhutaṅgampīti pisaddo āraññikaṅgaṃ apekkhati. Yo panāti pārivāsiko pana.
អនារោចេន្តស្ស មេតិ យោជនា។ អនារោចេន្តេ សតីតិ វា យោជនា។ ‘‘ឥមិនា ការណេនា’’តិ ឥមិនា តប្បច្ចយាតិ ឯត្ថ បច្ចយសទ្ទោ ការណត្ថោ, និស្សក្កវចនញ្ច ការណត្ថេ ហោតីតិ ទស្សេតិ។ សោ រត្តិច្ឆេទោ ឯវ បច្ចយោ តប្បច្ចយោតិ វចនត្ថោ កាតព្ពោ។ ‘‘សាមណេរេហី’’តិ បទំ ‘‘បចាបេត្វា’’តិ បទេ ការិតកម្មំ។ ឯត្ថាបិ បកតិយា នីហរាបេត្វាបិ វិហារេ បចាបេត្វាបិ ភុញ្ជន្តស្ស បដិសេធោ នត្ថិ។ កស្មា? ‘‘តប្បច្ចយា’’តិ វុត្តត្តា។ គាមេតិ មហាគាមេ, សព្ពកាលំ អនេកសតេហិ ភិក្ខូហិ អវិវិត្តេ គាមេតិ អត្ថោ។ គាមកាវាសន្តិ គាមោយេវ ខុទ្ទកដ្ឋេន គាមកោ, តស្មិំ ការិតោ អាវាសោ គាមកាវាសោ, តំ។
Anārocentassa meti yojanā. Anārocente satīti vā yojanā. ‘‘Iminā kāraṇenā’’ti iminā tappaccayāti ettha paccayasaddo kāraṇattho, nissakkavacanañca kāraṇatthe hotīti dasseti. So ratticchedo eva paccayo tappaccayoti vacanattho kātabbo. ‘‘Sāmaṇerehī’’ti padaṃ ‘‘pacāpetvā’’ti pade kāritakammaṃ. Etthāpi pakatiyā nīharāpetvāpi vihāre pacāpetvāpi bhuñjantassa paṭisedho natthi. Kasmā? ‘‘Tappaccayā’’ti vuttattā. Gāmeti mahāgāme, sabbakālaṃ anekasatehi bhikkhūhi avivitte gāmeti attho. Gāmakāvāsanti gāmoyeva khuddakaṭṭhena gāmako, tasmiṃ kārito āvāso gāmakāvāso, taṃ.
គតេន អាគន្តុកបារិវាសិកេនាតិ សម្ពន្ធោ។ តត្ថាតិ កិស្មិញ្ចិ វិហារេ, សព្ពេ ភិក្ខូតិ សម្ពន្ធោ។ តត្ថ តត្ថាតិ តស្មិំ តស្មិំ ឋិតដ្ឋានេ។ ន ឯកច្ចេ បស្សតិ, អបស្សិតត្តា នារោចេតិ, រត្តិច្ឆេទោវ ហោតីតិ អធិប្បាយោ។
Gatena āgantukapārivāsikenāti sambandho. Tatthāti kismiñci vihāre, sabbe bhikkhūti sambandho. Tattha tatthāti tasmiṃ tasmiṃ ṭhitaṭṭhāne. Na ekacce passati, apassitattā nāroceti, ratticchedova hotīti adhippāyo.
ឯកស្ស វា ពហូនំ វា អាគន្តុកានន្តិ សម្ពន្ធោ។ ឯត្ថាតិ ‘‘អាគន្តុកស្ស អារោចេតព្ព’’ន្តិ បទេ។ វុត្តនយេនេវាតិ ‘‘អាគន្តុកេន អារោចេតព្ព’’ន្តិ បទេ វុត្តនយេនេវ។ តំ វុត្តនយមាវិករោន្តោ អាហ ‘‘សចេ’’តិអាទិ។ តេសម្បីតិ អាគន្តុកានម្បិ។ តស្សាតិ បារិវាសិកស្ស។ អជានន្តស្សេវាតិ អនាទរេ ចេតំ សាមិវចនំ។ អយញ្ច បនាតិ បារិវាសិកោ ច។ គតកាលេតិ អាគន្តុកានំ គតកាលេ។ យេបីតិ អាគន្តុកាបិ។ ឱក្កមិត្វាតិ ឱសរិត្វា, បវិសិត្វាតិ អត្ថោ។ អយញ្ចាតិ បារិវាសិកោ ច, ជានាតីតិ សម្ពន្ធោ។ នេសន្តិ អាគន្តុកានំ។ យោបីតិ អាគន្តុកោបិ។ អស្សាតិ បារិវាសិកស្ស។ អញ្ញាតត្តាតិ អាគតភាវស្ស អជានិតត្តា។ ‘‘អព្ភាន’’ន្តិ បទំ ‘‘ករោតី’’តិ បទេ កម្មំ, ‘‘ហោតី’’តិ បទេ កត្តា។ អធិកា រត្តិយោតិ អាបត្តិបដិច្ឆន្នរត្តិតោ អធិកា រត្តិយោ។ អយន្តិ បារិវាសិកវត្តបដិបទា។ អបណ្ណកបដិបទាតិ អវិរទ្ធបដិបទា, ឯកំសបដិបទាតិ អត្ថោ។
Ekassa vā bahūnaṃ vā āgantukānanti sambandho. Etthāti ‘‘āgantukassa ārocetabba’’nti pade. Vuttanayenevāti ‘‘āgantukena ārocetabba’’nti pade vuttanayeneva. Taṃ vuttanayamāvikaronto āha ‘‘sace’’tiādi. Tesampīti āgantukānampi. Tassāti pārivāsikassa. Ajānantassevāti anādare cetaṃ sāmivacanaṃ. Ayañca panāti pārivāsiko ca. Gatakāleti āgantukānaṃ gatakāle. Yepīti āgantukāpi. Okkamitvāti osaritvā, pavisitvāti attho. Ayañcāti pārivāsiko ca, jānātīti sambandho. Nesanti āgantukānaṃ. Yopīti āgantukopi. Assāti pārivāsikassa. Aññātattāti āgatabhāvassa ajānitattā. ‘‘Abbhāna’’nti padaṃ ‘‘karotī’’ti pade kammaṃ, ‘‘hotī’’ti pade kattā. Adhikā rattiyoti āpattipaṭicchannarattito adhikā rattiyo. Ayanti pārivāsikavattapaṭipadā. Apaṇṇakapaṭipadāti aviraddhapaṭipadā, ekaṃsapaṭipadāti attho.
គច្ឆន្តម្បិ ភិក្ខុន្តិ សម្ពន្ធោ។ សាវេតុន្តិ សុណាបេតុំ។ វិសយាវិសយេនាតិ អារោចេតុំ ទេសាទេសេន។ ករវីកតិស្សត្ថេរោ អាហាតិ សម្ពន្ធោ។
Gacchantampi bhikkhunti sambandho. Sāvetunti suṇāpetuṃ. Visayāvisayenāti ārocetuṃ desādesena. Karavīkatissatthero āhāti sambandho.
‘‘ឧបោសថទិវសេ’’តិ ឥមិនា ឧបោសថេតិ ឯត្ថ ឧបោសថសទ្ទស្ស បាតិមោក្ខុទ្ទេសាទយោ អត្ថេ និវត្តេតិ។ បវារណាយបីតិ បវារណទិវសេបិ។ គន្តុន្តិ ភិក្ខុស្ស ឋិតដ្ឋានំ គន្តុំ។ ទូតេនាបីតិ ឯត្ថ អនធិប្បេតទូតំ បដិក្ខិបិត្វា អធិប្បេតទូតំ ទស្សេតុំ វុត្តំ ‘‘អនុបសម្បន្នំ…បេ.… អារោចាបេតព្ព’’ន្តិ។
‘‘Uposathadivase’’ti iminā uposatheti ettha uposathasaddassa pātimokkhuddesādayo atthe nivatteti. Pavāraṇāyapīti pavāraṇadivasepi. Gantunti bhikkhussa ṭhitaṭṭhānaṃ gantuṃ. Dūtenāpīti ettha anadhippetadūtaṃ paṭikkhipitvā adhippetadūtaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘anupasampannaṃ…pe… ārocāpetabba’’nti.
សុញ្ញវិហារោតិ ភិក្ខូហិ វិវិត្តវិហារោ។ យត្ថាតិ យស្មិំ អាវាសេ។ ហីតិ សច្ចំ, យស្មា វា។ តត្ថាតិ សុញ្ញវិហារេ។ ទសវិធន្តរាយេ សតិ បន គន្តព្ពមេវាតិ យោជនា។ នានាសំវាសកេហីតិ កម្មនានាសំវាសកលទ្ធិនានាសំវាសកេហិ។
Suññavihāroti bhikkhūhi vivittavihāro. Yatthāti yasmiṃ āvāse. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Tatthāti suññavihāre. Dasavidhantarāye sati pana gantabbamevāti yojanā. Nānāsaṃvāsakehīti kammanānāsaṃvāsakaladdhinānāsaṃvāsakehi.
៨១. អាវាសាទីនំ សរូបំ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘អាវាសោ នាមា’’តិអាទិ។ តតិយបទេនាតិ ‘‘អាវាសេ វា អនាវាសេ វា’’តិ តតិយបទេន។ ឯតេសូតិ អាវាសាទីសុ។ ឆទនតោតិ ឆទនកោដិតោ។ អន្តោអាវាសេតិ ភិត្តិបរិច្ឆិន្នេ អន្តោអាវាសេ។ អវិសេសេនាតិ ‘‘ឧក្ខិត្តកោ’’តិ វា ‘‘បារិវាសិកោ’’តិ វា វិសេសំ អកត្វា សាមញ្ញេន។ ឧទកបាតេនាតិ ឆទនតោ ឧទកំ បតតិ ឯត្ថាតិ ឧទកបាតោ, តេន។ បញ្ចវណ្ណច្ឆទនពទ្ធដ្ឋានេសូតិ បញ្ចបមាណេន ឆទនេន ពទ្ធដ្ឋានេសុ ឯតេសុ អាវាសេសូតិ សម្ពន្ធោ។ បារិវាសិកស្ស ច ឧក្ខិត្តកស្ស ច បកតត្តេន សទ្ធិំ វារិតន្តិ យោជនា។ នានូបចារេបីតិ បិសទ្ទេន ឯកូបចារេ បន កា នាម កថាតិ ទស្សេតិ ។ ឯត្ថាតិ ឯកច្ឆន្នេ អាវាសាទិកេ, សចេ និបជ្ជតីតិ សម្ពន្ធោ។ តស្មិន្តិ សដ្ឋិវស្សេបិ បារិវាសិកេ។
81. Āvāsādīnaṃ sarūpaṃ dassento āha ‘‘āvāso nāmā’’tiādi. Tatiyapadenāti ‘‘āvāse vā anāvāse vā’’ti tatiyapadena. Etesūti āvāsādīsu. Chadanatoti chadanakoṭito. Antoāvāseti bhittiparicchinne antoāvāse. Avisesenāti ‘‘ukkhittako’’ti vā ‘‘pārivāsiko’’ti vā visesaṃ akatvā sāmaññena. Udakapātenāti chadanato udakaṃ patati etthāti udakapāto, tena. Pañcavaṇṇacchadanabaddhaṭṭhānesūti pañcapamāṇena chadanena baddhaṭṭhānesu etesu āvāsesūti sambandho. Pārivāsikassa ca ukkhittakassa ca pakatattena saddhiṃ vāritanti yojanā. Nānūpacārepīti pisaddena ekūpacāre pana kā nāma kathāti dasseti . Etthāti ekacchanne āvāsādike, sace nipajjatīti sambandho. Tasminti saṭṭhivassepi pārivāsike.
វុដ្ឋាតព្ពំ, និមន្តេតព្ពោតិ ឯត្ថ កិំ អត្តនោ វុឌ្ឍតរំ បកតត្តំ ទិស្វា វុដ្ឋាតព្ពំ, និមន្តេតព្ពោតិ អាហ ‘‘តទហុបសម្បន្នម្បី’’តិអាទិ។ ឱពុទ្ធន្តិ បលិពុទ្ធំ។ ឯកាសនេតិ ឯត្ថ ឯកសទ្ទោ សមានបរិយាយោតិ អាហ ‘‘សមានវស្សិកាសនេ’’តិ, សមានវស្សិកានំ អាសនេតិ អត្ថោ។ ឆមាយំ និសិន្នេតិ ឯត្ថ ឆមាសទ្ទោ ភូមិបរិយាយោតិ អាហ ‘‘ភូមិយំ និសិន្នេ’’តិ។ ឥតរេនាតិ បារិវាសិកេន។ សហាយេន សទ្ធិំ ចង្កមតិ វិយាតិ យោជនា។ ‘‘ឯកស្មិំ ចង្កមេ’’តិ ឥមិនា ឯកចង្កមសទ្ទស្ស តុល្យាធិករណសមាសវាក្យំ ទស្សេតិ។
Vuṭṭhātabbaṃ, nimantetabboti ettha kiṃ attano vuḍḍhataraṃ pakatattaṃ disvā vuṭṭhātabbaṃ, nimantetabboti āha ‘‘tadahupasampannampī’’tiādi. Obuddhanti palibuddhaṃ. Ekāsaneti ettha ekasaddo samānapariyāyoti āha ‘‘samānavassikāsane’’ti, samānavassikānaṃ āsaneti attho. Chamāyaṃ nisinneti ettha chamāsaddo bhūmipariyāyoti āha ‘‘bhūmiyaṃ nisinne’’ti. Itarenāti pārivāsikena. Sahāyena saddhiṃ caṅkamati viyāti yojanā. ‘‘Ekasmiṃ caṅkame’’ti iminā ekacaṅkamasaddassa tulyādhikaraṇasamāsavākyaṃ dasseti.
ឆមាយំ ចង្កមន្តន្តិ ឯត្ថ ភុម្មត្ថេ ឧបយោគវចនន្តិ អាហ ‘‘ឆមាយំ ចង្កមន្តេ’’តិ។ អយំ បនាតិ វក្ខមានោ បន។ ឯត្ថាតិ ‘‘ឆមាយំ ចង្កមន្តេ’’តិ បាឋេ។ ចង្កមន្តេតិ បកតត្តេ ចង្កមន្តេ។ ន ចង្កមិតព្ពន្តិ បារិវាសិកេន ន ចង្កមិតព្ពំ។ កោ បន វាទោ ឥដ្ឋកាចយសម្បន្នេ វេទិកាបរិក្ខិត្តេ ឥតិ អត្ថោតិ យោជនា។ បព្ពតន្តរវនន្តរគុម្ពន្តរេសូតិ បព្ពតមជ្ឈវនមជ្ឈគុម្ពមជ្ឈេសុ, បព្ពតវិវរវនវិវរគុម្ពវិវរេសុ វា។ ឧបចារន្តិ ទ្វាទសហត្ថំ ឧបចារំ។
Chamāyaṃ caṅkamantanti ettha bhummatthe upayogavacananti āha ‘‘chamāyaṃ caṅkamante’’ti. Ayaṃ panāti vakkhamāno pana. Etthāti ‘‘chamāyaṃ caṅkamante’’ti pāṭhe. Caṅkamanteti pakatatte caṅkamante. Na caṅkamitabbanti pārivāsikena na caṅkamitabbaṃ. Ko pana vādo iṭṭhakācayasampanne vedikāparikkhitte iti atthoti yojanā. Pabbatantaravanantaragumbantaresūti pabbatamajjhavanamajjhagumbamajjhesu, pabbatavivaravanavivaragumbavivaresu vā. Upacāranti dvādasahatthaṃ upacāraṃ.
៨២. ឥតរោតិ នវកោ។ អស្សាតិ នវកស្ស។ ន វត្តភេទេ ទុក្កដន្តិ អញ្ញាតត្តា ន វត្តភេទេ ទុក្កដំ។ ឯសេវ នយោ សព្ពត្ថ។ អបច្ឆាបុរិមន្តិ អបច្ឆា អបុរិមំ, ឯកបហារេនាតិ អត្ថោ។ សមវស្សា ទ្វេ បារិវាសិកាតិ យោជនា។ ទ្វិន្នំ បារិវាសិកានំ ឯកតោ វសនទោសំ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘សចេ ហិ ទ្វេ’’តិអាទិ។ នេសន្តិ ទ្វិន្នំ បារិវាសិកានំ។ ឯត្ថាតិ បារិវាសិកាទីសុ បញ្ចសុ ភិក្ខូសុ។ មូលាយបដិកស្សនារហាទយោ ចត្តារោតិ យោជនា។
82.Itaroti navako. Assāti navakassa. Na vattabhede dukkaṭanti aññātattā na vattabhede dukkaṭaṃ. Eseva nayo sabbattha. Apacchāpurimanti apacchā apurimaṃ, ekapahārenāti attho. Samavassā dve pārivāsikāti yojanā. Dvinnaṃ pārivāsikānaṃ ekato vasanadosaṃ dassento āha ‘‘sace hi dve’’tiādi. Nesanti dvinnaṃ pārivāsikānaṃ. Etthāti pārivāsikādīsu pañcasu bhikkhūsu. Mūlāyapaṭikassanārahādayo cattāroti yojanā.
បរិវាសទានាទីនីតិ អាទិសទ្ទេន មូលាយបដិកស្សនមានត្តទានអព្ភានានិ សង្គណ្ហាតិ។ ឯតេស្វេវាតិ បរិវាសទានាទីសុ ឯវ។ អយន្តិ បារិវាសិកោ។
Parivāsadānādīnīti ādisaddena mūlāyapaṭikassanamānattadānaabbhānāni saṅgaṇhāti. Etesvevāti parivāsadānādīsu eva. Ayanti pārivāsiko.
៨៣. ‘‘អថ ខោ អាយស្មា ឧបាលី’’តិអាទិវចនស្ស អនុសន្ធិំ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘ឥមំ បនា’’តិអាទិ ។ រហោគតស្ស ឧបាលិត្ថេរស្សាតិ យោជនា។ អថ វា អនាទរេ សាមិវចនំ កត្វា ឧបាលិត្ថេរស្ស រហោគតស្សាតិ យោជនា កាតព្ពា។ ឯត្ថាតិ បារិវាសិកវត្តេ។ សោតិ ឧបាលិត្ថេរោ។ អស្សាតិ ឧបាលិត្ថេរស្ស។ តត្ថាតិ តីសុ រត្តិច្ឆេទេសុ។ យ្វាយន្តិ យោ អយំ, ឯកតោ វាសោតិ សម្ពន្ធោ។ សោ វាសោ សហវាសោ នាមាតិ យោជនា។ វិប្បវាសោតិ ឯត្ថ បកតត្តេន វិប្បយុត្តោ ហុត្វា វាសោតិ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘ឯកកស្សេវ វាសោ’’តិ។ អាគន្តុកាទីនន្តិ អាទិសទ្ទេន អាវាសិកា គហេតព្ពា។
83. ‘‘Atha kho āyasmā upālī’’tiādivacanassa anusandhiṃ dassento āha ‘‘imaṃ panā’’tiādi . Rahogatassa upālittherassāti yojanā. Atha vā anādare sāmivacanaṃ katvā upālittherassa rahogatassāti yojanā kātabbā. Etthāti pārivāsikavatte. Soti upālitthero. Assāti upālittherassa. Tatthāti tīsu ratticchedesu. Yvāyanti yo ayaṃ, ekato vāsoti sambandho. So vāso sahavāso nāmāti yojanā. Vippavāsoti ettha pakatattena vippayutto hutvā vāsoti dassento āha ‘‘ekakasseva vāso’’ti. Āgantukādīnanti ādisaddena āvāsikā gahetabbā.
៨៤. តត្ថ តត្ថាតិ តំ តំ ឋានំ។ ទ្វីសុ បទេសូតិ ទ្វីសុ វាក្យសង្ខាតេសុ បទេសុ។ ឯកេនេកេនបីតិ ឯកេន ឯកេន វាក្យបទេនបិ។ បរិវសិយិត្ថាតិ បរិវុត្ថោ, បរិវុត្ថោ បរិវាសោ ឯតស្សាតិ បរិវុត្ថបរិវាសោ, តស្ស។ ហីតិ សច្ចំ។ ឯសាតិ ឯសោ ភិក្ខូតិ សម្ពន្ធោ។ សុទ្ធន្តេតិ សុទ្ធកោដ្ឋាសេ។ ទុក្ខស្សាតិ វដ្ដទុក្ខស្ស។ អន្តន្តិ អវសានំ, វិនាសំ វា។
84.Tattha tatthāti taṃ taṃ ṭhānaṃ. Dvīsu padesūti dvīsu vākyasaṅkhātesu padesu. Ekenekenapīti ekena ekena vākyapadenapi. Parivasiyitthāti parivuttho, parivuttho parivāso etassāti parivutthaparivāso, tassa. Hīti saccaṃ. Esāti eso bhikkhūti sambandho. Suddhanteti suddhakoṭṭhāse. Dukkhassāti vaṭṭadukkhassa. Antanti avasānaṃ, vināsaṃ vā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi / ១. បារិវាសិកវត្តំ • 1. Pārivāsikavattaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ចូឡវគ្គ-អដ្ឋកថា • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / បារិវាសិកវត្តកថា • Pārivāsikavattakathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / បារិវាសិកវត្តកថាវណ្ណនា • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
