Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā |
२. पारिवासिकक्खन्धकवण्णना
2. Pārivāsikakkhandhakavaṇṇanā
पारिवासिकवत्तकथावण्णना
Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
७५. पारिवासिकक्खन्धके ‘‘मा मं गामप्पवेसनं आपुच्छथाति वुत्ते अनापुच्छापि गामं पविसितुं वट्टती’’ति वदन्ति। सङ्घो अत्तनो पत्तट्ठाने गहेतुं वट्टति। ओणोजनं नाम विस्सज्जनं। ‘‘तं पन पारिवासिकेन पापितस्स अत्तना सम्पटिच्छितस्सेव पुनदिवसादिअत्थाय विस्सज्जनं कातब्बं, असम्पटिच्छित्वायेव चे विस्सज्जेति, न लभती’’ति वुत्तं।
75. Pārivāsikakkhandhake ‘‘mā maṃ gāmappavesanaṃ āpucchathāti vutte anāpucchāpi gāmaṃ pavisituṃ vaṭṭatī’’ti vadanti. Saṅgho attano pattaṭṭhāne gahetuṃ vaṭṭati. Oṇojanaṃ nāma vissajjanaṃ. ‘‘Taṃ pana pārivāsikena pāpitassa attanā sampaṭicchitasseva punadivasādiatthāya vissajjanaṃ kātabbaṃ, asampaṭicchitvāyeva ce vissajjeti, na labhatī’’ti vuttaṃ.
७६. पकतियाव निस्सयोति एत्थ ‘‘अन्तेवासिकानं आलयसब्भावे याव वस्सूपनायिकदिवसो, ताव कप्पति, तस्स आलयस्स सब्भावे निस्सयो न पटिप्पस्सम्भतीति चे? न वट्टति। तत्थ इदानि खमापेय्यामीतिआदिना वट्टती’’ति वुत्तं। तत्थ एकन्तेन विस्सट्ठत्ता, इध पन एकन्तेनेव द्विन्नम्पि समभावो इच्छितब्बो एवाति एके। पटिबलस्स वा भिक्खुस्साति एत्थ ‘‘लद्धसम्मुतिकेन आणत्तोपि गरुधम्मेहि, अञ्ञेहि वा ओवदितुं न लभती’’ति लिखितं। ततो वा पापिट्ठतराति एत्थ ‘‘असञ्चिच्च आपन्नसञ्चरित्ततो सुक्कविस्सट्ठि पापिट्ठतराति अयम्पि नयो योजेतब्बो’’ति वुत्तं। पच्चयन्ति वस्सावासिकं। सेनासनं न लभति सेय्यपरियन्तभागिताय। ‘‘उद्देसादीनि दातुम्पि न लभती’’ति वदन्ति। ‘‘सचे द्वे पारिवासिका गतट्ठाने अञ्ञमञ्ञं पस्सन्ति, उभोहिपि अञ्ञमञ्ञस्स आरोचेतब्बं अविसेसेन ‘आगन्तुकेन आरोचेतब्बं, आगन्तुकस्स आरोचेतब्ब’न्ति वुत्तत्ता’’ति वुत्तं। अञ्ञविहारगतेनापि तत्थ पुब्बे आरोचितस्स पुनारोचनकिच्चं नत्थि। ‘‘अनिक्खित्तवत्तस्स बहि आरोचितस्स यथा पुन विहारे आरोचनकिच्चं नत्थि, एवं ‘आगन्तुकसोधनत्थं उपोसथदिवसे आरोचेतब्ब’न्ति वचनञ्हेत्थ साधक’’न्ति वदन्ति।
76.Pakatiyāva nissayoti ettha ‘‘antevāsikānaṃ ālayasabbhāve yāva vassūpanāyikadivaso, tāva kappati, tassa ālayassa sabbhāve nissayo na paṭippassambhatīti ce? Na vaṭṭati. Tattha idāni khamāpeyyāmītiādinā vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Tattha ekantena vissaṭṭhattā, idha pana ekanteneva dvinnampi samabhāvo icchitabbo evāti eke. Paṭibalassa vā bhikkhussāti ettha ‘‘laddhasammutikena āṇattopi garudhammehi, aññehi vā ovadituṃ na labhatī’’ti likhitaṃ. Tato vā pāpiṭṭhatarāti ettha ‘‘asañcicca āpannasañcarittato sukkavissaṭṭhi pāpiṭṭhatarāti ayampi nayo yojetabbo’’ti vuttaṃ. Paccayanti vassāvāsikaṃ. Senāsanaṃ na labhati seyyapariyantabhāgitāya. ‘‘Uddesādīni dātumpi na labhatī’’ti vadanti. ‘‘Sace dve pārivāsikā gataṭṭhāne aññamaññaṃ passanti, ubhohipi aññamaññassa ārocetabbaṃ avisesena ‘āgantukena ārocetabbaṃ, āgantukassa ārocetabba’nti vuttattā’’ti vuttaṃ. Aññavihāragatenāpi tattha pubbe ārocitassa punārocanakiccaṃ natthi. ‘‘Anikkhittavattassa bahi ārocitassa yathā puna vihāre ārocanakiccaṃ natthi, evaṃ ‘āgantukasodhanatthaṃ uposathadivase ārocetabba’nti vacanañhettha sādhaka’’nti vadanti.
८१. एकच्छन्ने निसिन्नस्सापि रत्तिच्छेददुक्कटापत्तियो होन्तीति एके। अविसेसेनाति पारिवासिकस्स उक्खित्तकस्साति इमं भेदं अकत्वा। ‘‘तदहुपसम्पन्नेपि पकतत्ते’’ति वचनतो अनुपसम्पन्नेहि वसितुं वट्टति। ‘‘समवस्साति एतेन अपच्छा अपुरिमं निपज्जने द्विन्नम्पि वत्तभेदापत्तिभावं दीपेती’’ति लिखितं।
81. Ekacchanne nisinnassāpi ratticchedadukkaṭāpattiyo hontīti eke. Avisesenāti pārivāsikassa ukkhittakassāti imaṃ bhedaṃ akatvā. ‘‘Tadahupasampannepi pakatatte’’ti vacanato anupasampannehi vasituṃ vaṭṭati. ‘‘Samavassāti etena apacchā apurimaṃ nipajjane dvinnampi vattabhedāpattibhāvaṃ dīpetī’’ti likhitaṃ.
पारिवासिकवत्तकथावण्णना निट्ठिता।
Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi / १. पारिवासिकवत्तं • 1. Pārivāsikavattaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / पारिवासिकवत्तकथा • Pārivāsikavattakathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / पारिवासिकवत्तकथावण्णना • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / पारिवासिकवत्तकथावण्णना • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / १. पारिवासिकवत्तकथा • 1. Pārivāsikavattakathā