| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
๒. ปาริวาสิกกฺขนฺธกํ
2. Pārivāsikakkhandhakaṃ
ปาริวาสิกวตฺตกถาวณฺณนา
Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
๗๕. ปาริวาสิกกฺขนฺธเก นวกตรํ ปาริวาสิกนฺติ อตฺตโน นวกตรํ ปาริวาสิกํฯ ปาริวาสิกสฺส หิ อตฺตโน นวกตรํ ปาริวาสิกํ ฐเปตฺวา อเญฺญ มูลายปฎิกสฺสนารหมานตฺตารหมานตฺตจาริกอพฺภานารหาปิ ปกตตฺตฎฺฐาเนเยว ติฎฺฐนฺติฯ เตนาห ‘‘อนฺตมโส มูลายปอกสฺสนารหาทีนมฺปี’’ติฯ ปาเท ฆํเสนฺติ เอเตนาติ ปาทฆํสนํ, สกฺขรกถลาทิฯ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ติโสฺส ปาทฆํสนิโย สกฺขรํ กถลํ สมุทฺทเผณก’’นฺติ (จูฬว. ๒๖๙) หิ วุตฺตํฯ สทฺธิวิหาริกาทีนมฺปิ สาทิยนฺตสฺสาติ สทฺธิวิหาริกานมฺปิ อภิวาทนาทิํ สาทิยนฺตสฺสฯ ‘‘มา มํ คามปฺปเวสนํ อาปุจฺฉถา’’ติ วุเตฺต อนาปุจฺฉาปิ คามํ ปวิสิตุํ วฎฺฎติฯ โย โย วุโฑฺฒติ ปาริวาสิเกสุ ภิกฺขูสุ โย โย วุโฑฺฒฯ นวกตรสฺส สาทิตุนฺติ ปาริวาสิกนวกตรสฺส อภิวาทนาทิํ สาทิตุํฯ
75. Pārivāsikakkhandhake navakataraṃ pārivāsikanti attano navakataraṃ pārivāsikaṃ. Pārivāsikassa hi attano navakataraṃ pārivāsikaṃ ṭhapetvā aññe mūlāyapaṭikassanārahamānattārahamānattacārikaabbhānārahāpi pakatattaṭṭhāneyeva tiṭṭhanti. Tenāha ‘‘antamaso mūlāyapaakassanārahādīnampī’’ti. Pāde ghaṃsenti etenāti pādaghaṃsanaṃ, sakkharakathalādi. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, tisso pādaghaṃsaniyo sakkharaṃ kathalaṃ samuddapheṇaka’’nti (cūḷava. 269) hi vuttaṃ. Saddhivihārikādīnampi sādiyantassāti saddhivihārikānampi abhivādanādiṃ sādiyantassa. ‘‘Mā maṃ gāmappavesanaṃ āpucchathā’’ti vutte anāpucchāpi gāmaṃ pavisituṃ vaṭṭati. Yo yo vuḍḍhoti pārivāsikesu bhikkhūsu yo yo vuḍḍho. Navakatarassa sāditunti pārivāsikanavakatarassa abhivādanādiṃ sādituṃ.
ตเตฺถวาติ สงฺฆนวกฎฺฐาเนเยวฯ อตฺตโน ปาฬิยา ปวาเรตพฺพนฺติ อตฺตโน วสฺสเคฺคน ปตฺตปาฬิยา ปวาเรตพฺพํ, น ปน สเพฺพสุ ปวาริเตสูติ อโตฺถฯ ยทิ ปน น คณฺหาติ น วิสฺสเชฺชตีติ ยทิ ปุริมทิวเส อตฺตโน น คณฺหาติ คเหตฺวา จ น วิสฺสเชฺชติฯ จตุสฺสาลภตฺตนฺติ โภชนสาลายํ ปฎิปาฎิยา ทิยฺยมานภตฺตํฯ หตฺถปาเส ฐิเตนาติ ทายกสฺส หตฺถปาเส ฐิเตนฯ
Tatthevāti saṅghanavakaṭṭhāneyeva. Attano pāḷiyā pavāretabbanti attano vassaggena pattapāḷiyā pavāretabbaṃ, na pana sabbesu pavāritesūti attho. Yadi pana na gaṇhāti na vissajjetīti yadi purimadivase attano na gaṇhāti gahetvā ca na vissajjeti. Catussālabhattanti bhojanasālāyaṃ paṭipāṭiyā diyyamānabhattaṃ. Hatthapāse ṭhitenāti dāyakassa hatthapāse ṭhitena.
๗๖. อโญฺญ สามเณโร น คเหตโพฺพติ อุปชฺฌาเยน หุตฺวา อโญฺญ สามเณโร น คเหตโพฺพฯ อุปชฺฌํ ทตฺวา คหิตสามเณราปีติ ปกตตฺตกาเล อุปชฺฌํ ทตฺวา คหิตสามเณราปิฯ ลทฺธสมฺมุติเกน อาณโตฺตปิ ครุธเมฺมหิ อเญฺญหิ วา โอวทิตุํ ลภตีติ อาห ‘‘ปฎิพลสฺส วา ภิกฺขุสฺส ภาโร กาตโพฺพ’’ติฯ อาคตา ภิกฺขุนิโย วตฺตพฺพาติ สมฺพโนฺธฯ สวจนียนฺติ สโทสํ ฯ เชฎฺฐกฎฺฐานํ น กาตพฺพนฺติ ปธานฎฺฐานํ น กาตพฺพํฯ กิํ ตนฺติ อาห ‘‘ปาติโมกฺขุเทฺทสเกน วา’’ติอาทิฯ
76.Añño sāmaṇero na gahetabboti upajjhāyena hutvā añño sāmaṇero na gahetabbo. Upajjhaṃ datvā gahitasāmaṇerāpīti pakatattakāle upajjhaṃ datvā gahitasāmaṇerāpi. Laddhasammutikena āṇattopi garudhammehi aññehi vā ovadituṃ labhatīti āha ‘‘paṭibalassa vā bhikkhussa bhāro kātabbo’’ti. Āgatā bhikkhuniyo vattabbāti sambandho. Savacanīyanti sadosaṃ . Jeṭṭhakaṭṭhānaṃ na kātabbanti padhānaṭṭhānaṃ na kātabbaṃ. Kiṃ tanti āha ‘‘pātimokkhuddesakena vā’’tiādi.
รเชหิ หตา อุปหตา ภูมิ เอติสฺสาติ รโชหตภูมิ, รโชกิณฺณภูมีติ อโตฺถฯ ปจฺจยนฺติ วสฺสาวาสิกลาภํ สนฺธาย วุตฺตํฯ เอกปเสฺส ฐตฺวาติ ปาฬิํ วิหาย ภิกฺขูนํ ปจฺฉโต ฐตฺวาฯ เสนาสนํ น ลภตีติ เสยฺยาปริยนฺตภาคิตาย วสฺสเคฺคน คณฺหิตุํ น ลภติฯ อสฺสาติ ภเวยฺยฯ ‘‘อาคนฺตุเกน อาโรเจตพฺพํ, อาคนฺตุกสฺส อาโรเจตพฺพ’’นฺติ อวิเสเสน วุตฺตตฺตา สเจ เทฺว ปาริวาสิกา คตฎฺฐาเน อญฺญมญฺญํ ปสฺสนฺติ, อุโภหิปิ อญฺญมญฺญสฺส อาโรเจตพฺพํฯ ยถา พหิ ทิสฺวา อาโรจิตสฺส ภิกฺขุโน วิหารํ อาคเต ปุน อาโรจนกิจฺจํ นตฺถิ, เอวํ อญฺญํ วิหารํ คเตนปิ ตตฺถ ปุเพฺพ อาโรจิตสฺส ปุน อาโรจนกิจฺจํ นตฺถีติ วทนฺติฯ
Rajehi hatā upahatā bhūmi etissāti rajohatabhūmi, rajokiṇṇabhūmīti attho. Paccayanti vassāvāsikalābhaṃ sandhāya vuttaṃ. Ekapasse ṭhatvāti pāḷiṃ vihāya bhikkhūnaṃ pacchato ṭhatvā. Senāsanaṃ na labhatīti seyyāpariyantabhāgitāya vassaggena gaṇhituṃ na labhati. Assāti bhaveyya. ‘‘Āgantukena ārocetabbaṃ, āgantukassa ārocetabba’’nti avisesena vuttattā sace dve pārivāsikā gataṭṭhāne aññamaññaṃ passanti, ubhohipi aññamaññassa ārocetabbaṃ. Yathā bahi disvā ārocitassa bhikkhuno vihāraṃ āgate puna ārocanakiccaṃ natthi, evaṃ aññaṃ vihāraṃ gatenapi tattha pubbe ārocitassa puna ārocanakiccaṃ natthīti vadanti.
๘๑. อวิเสเสนาติ ปาริวาสิกสฺส อุกฺขิตฺตกสฺส จ อวิเสเสนฯ โอพทฺธนฺติ ปลิพุทฺธํฯ
81.Avisesenāti pārivāsikassa ukkhittakassa ca avisesena. Obaddhanti palibuddhaṃ.
๘๓. สหวาโสติ วุตฺตปฺปกาเร ฉเนฺน ปกตเตฺตน ภิกฺขุนา สทฺธิํ สยนเมว อธิเปฺปตํ, น เสสอิริยาปถกปฺปนํฯ เสสเมตฺถ สุวิเญฺญยฺยเมวฯ
83.Sahavāsoti vuttappakāre channe pakatattena bhikkhunā saddhiṃ sayanameva adhippetaṃ, na sesairiyāpathakappanaṃ. Sesamettha suviññeyyameva.
ปาริวาสิกกฺขนฺธกวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Pārivāsikakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / จูฬวคฺคปาฬิ • Cūḷavaggapāḷi / ๑. ปาริวาสิกวตฺตํ • 1. Pārivāsikavattaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / จูฬวคฺค-อฎฺฐกถา • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ปาริวาสิกวตฺตกถา • Pārivāsikavattakathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ปาริวาสิกวตฺตกถาวณฺณนา • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ปาริวาสิกวตฺตกถาวณฺณนา • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๑. ปาริวาสิกวตฺตกถา • 1. Pārivāsikavattakathā
