| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā |
๒. ปาริวาสิกกฺขนฺธกวณฺณนา
2. Pārivāsikakkhandhakavaṇṇanā
ปาริวาสิกวตฺตกถาวณฺณนา
Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
๗๕. ปาริวาสิกกฺขนฺธเก ‘‘มา มํ คามปฺปเวสนํ อาปุจฺฉถาติ วุเตฺต อนาปุจฺฉาปิ คามํ ปวิสิตุํ วฎฺฎตี’’ติ วทนฺติฯ สโงฺฆ อตฺตโน ปตฺตฎฺฐาเน คเหตุํ วฎฺฎติฯ โอโณชนํ นาม วิสฺสชฺชนํฯ ‘‘ตํ ปน ปาริวาสิเกน ปาปิตสฺส อตฺตนา สมฺปฎิจฺฉิตเสฺสว ปุนทิวสาทิอตฺถาย วิสฺสชฺชนํ กาตพฺพํ, อสมฺปฎิจฺฉิตฺวาเยว เจ วิสฺสเชฺชติ, น ลภตี’’ติ วุตฺตํฯ
75. Pārivāsikakkhandhake ‘‘mā maṃ gāmappavesanaṃ āpucchathāti vutte anāpucchāpi gāmaṃ pavisituṃ vaṭṭatī’’ti vadanti. Saṅgho attano pattaṭṭhāne gahetuṃ vaṭṭati. Oṇojanaṃ nāma vissajjanaṃ. ‘‘Taṃ pana pārivāsikena pāpitassa attanā sampaṭicchitasseva punadivasādiatthāya vissajjanaṃ kātabbaṃ, asampaṭicchitvāyeva ce vissajjeti, na labhatī’’ti vuttaṃ.
๗๖. ปกติยาว นิสฺสโยติ เอตฺถ ‘‘อเนฺตวาสิกานํ อาลยสพฺภาเว ยาว วสฺสูปนายิกทิวโส, ตาว กปฺปติ, ตสฺส อาลยสฺส สพฺภาเว นิสฺสโย น ปฎิปฺปสฺสมฺภตีติ เจ? น วฎฺฎติฯ ตตฺถ อิทานิ ขมาเปยฺยามีติอาทินา วฎฺฎตี’’ติ วุตฺตํฯ ตตฺถ เอกเนฺตน วิสฺสฎฺฐตฺตา, อิธ ปน เอกเนฺตเนว ทฺวินฺนมฺปิ สมภาโว อิจฺฉิตโพฺพ เอวาติ เอเกฯ ปฎิพลสฺส วา ภิกฺขุสฺสาติ เอตฺถ ‘‘ลทฺธสมฺมุติเกน อาณโตฺตปิ ครุธเมฺมหิ, อเญฺญหิ วา โอวทิตุํ น ลภตี’’ติ ลิขิตํฯ ตโต วา ปาปิฎฺฐตราติ เอตฺถ ‘‘อสญฺจิจฺจ อาปนฺนสญฺจริตฺตโต สุกฺกวิสฺสฎฺฐิ ปาปิฎฺฐตราติ อยมฺปิ นโย โยเชตโพฺพ’’ติ วุตฺตํฯ ปจฺจยนฺติ วสฺสาวาสิกํฯ เสนาสนํ น ลภติ เสยฺยปริยนฺตภาคิตายฯ ‘‘อุเทฺทสาทีนิ ทาตุมฺปิ น ลภตี’’ติ วทนฺติฯ ‘‘สเจ เทฺว ปาริวาสิกา คตฎฺฐาเน อญฺญมญฺญํ ปสฺสนฺติ, อุโภหิปิ อญฺญมญฺญสฺส อาโรเจตพฺพํ อวิเสเสน ‘อาคนฺตุเกน อาโรเจตพฺพํ, อาคนฺตุกสฺส อาโรเจตพฺพ’นฺติ วุตฺตตฺตา’’ติ วุตฺตํฯ อญฺญวิหารคเตนาปิ ตตฺถ ปุเพฺพ อาโรจิตสฺส ปุนาโรจนกิจฺจํ นตฺถิฯ ‘‘อนิกฺขิตฺตวตฺตสฺส พหิ อาโรจิตสฺส ยถา ปุน วิหาเร อาโรจนกิจฺจํ นตฺถิ, เอวํ ‘อาคนฺตุกโสธนตฺถํ อุโปสถทิวเส อาโรเจตพฺพ’นฺติ วจนเญฺหตฺถ สาธก’’นฺติ วทนฺติฯ
76.Pakatiyāva nissayoti ettha ‘‘antevāsikānaṃ ālayasabbhāve yāva vassūpanāyikadivaso, tāva kappati, tassa ālayassa sabbhāve nissayo na paṭippassambhatīti ce? Na vaṭṭati. Tattha idāni khamāpeyyāmītiādinā vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Tattha ekantena vissaṭṭhattā, idha pana ekanteneva dvinnampi samabhāvo icchitabbo evāti eke. Paṭibalassa vā bhikkhussāti ettha ‘‘laddhasammutikena āṇattopi garudhammehi, aññehi vā ovadituṃ na labhatī’’ti likhitaṃ. Tato vā pāpiṭṭhatarāti ettha ‘‘asañcicca āpannasañcarittato sukkavissaṭṭhi pāpiṭṭhatarāti ayampi nayo yojetabbo’’ti vuttaṃ. Paccayanti vassāvāsikaṃ. Senāsanaṃ na labhati seyyapariyantabhāgitāya. ‘‘Uddesādīni dātumpi na labhatī’’ti vadanti. ‘‘Sace dve pārivāsikā gataṭṭhāne aññamaññaṃ passanti, ubhohipi aññamaññassa ārocetabbaṃ avisesena ‘āgantukena ārocetabbaṃ, āgantukassa ārocetabba’nti vuttattā’’ti vuttaṃ. Aññavihāragatenāpi tattha pubbe ārocitassa punārocanakiccaṃ natthi. ‘‘Anikkhittavattassa bahi ārocitassa yathā puna vihāre ārocanakiccaṃ natthi, evaṃ ‘āgantukasodhanatthaṃ uposathadivase ārocetabba’nti vacanañhettha sādhaka’’nti vadanti.
๘๑. เอกจฺฉเนฺน นิสินฺนสฺสาปิ รตฺติเจฺฉททุกฺกฎาปตฺติโย โหนฺตีติ เอเกฯ อวิเสเสนาติ ปาริวาสิกสฺส อุกฺขิตฺตกสฺสาติ อิมํ เภทํ อกตฺวาฯ ‘‘ตทหุปสมฺปเนฺนปิ ปกตเตฺต’’ติ วจนโต อนุปสมฺปเนฺนหิ วสิตุํ วฎฺฎติฯ ‘‘สมวสฺสาติ เอเตน อปจฺฉา อปุริมํ นิปชฺชเน ทฺวินฺนมฺปิ วตฺตเภทาปตฺติภาวํ ทีเปตี’’ติ ลิขิตํฯ
81. Ekacchanne nisinnassāpi ratticchedadukkaṭāpattiyo hontīti eke. Avisesenāti pārivāsikassa ukkhittakassāti imaṃ bhedaṃ akatvā. ‘‘Tadahupasampannepi pakatatte’’ti vacanato anupasampannehi vasituṃ vaṭṭati. ‘‘Samavassāti etena apacchā apurimaṃ nipajjane dvinnampi vattabhedāpattibhāvaṃ dīpetī’’ti likhitaṃ.
ปาริวาสิกวตฺตกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / จูฬวคฺคปาฬิ • Cūḷavaggapāḷi / ๑. ปาริวาสิกวตฺตํ • 1. Pārivāsikavattaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / จูฬวคฺค-อฎฺฐกถา • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ปาริวาสิกวตฺตกถา • Pārivāsikavattakathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ปาริวาสิกวตฺตกถาวณฺณนา • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ปาริวาสิกวตฺตกถาวณฺณนา • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๑. ปาริวาสิกวตฺตกถา • 1. Pārivāsikavattakathā
