| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā |
២. បារិវាសិកក្ខន្ធកោ
2. Pārivāsikakkhandhako
បារិវាសិកវត្តកថាវណ្ណនា
Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
៧៥. បារិវាសិកក្ខន្ធកេ អន្តមសោ មូលាយបដិកស្សនារហាទីនម្បីតិ អាទិ-សទ្ទេន មានត្តារហមានត្តចារិកអព្ភានារហេ សង្គណ្ហាតិ។ តេ ហិ បារិវាសិកានំ, បារិវាសិកា ច តេសំ បកតត្តដ្ឋានេ ឯវ តិដ្ឋន្តិ។ អធោតបាទដ្ឋបនកន្តិ យត្ថ ឋត្វា បាទេ ធោវន្តិ, តាទិសំ ទារុផលកខណ្ឌាទិំ។ បាទឃំសនន្តិ សក្ខរកថលាទិំ។ ‘‘វត្តំ ករោន្តី’’តិ ឯត្តកមត្តស្សេវ វុត្តត្តា សទ្ធិវិហារិកាទីហិបិ អភិវាទនាទិំ កាតុំ ន វដ្ដតិ។
75. Pārivāsikakkhandhake antamaso mūlāyapaṭikassanārahādīnampīti ādi-saddena mānattārahamānattacārikaabbhānārahe saṅgaṇhāti. Te hi pārivāsikānaṃ, pārivāsikā ca tesaṃ pakatattaṭṭhāne eva tiṭṭhanti. Adhotapādaṭṭhapanakanti yattha ṭhatvā pāde dhovanti, tādisaṃ dāruphalakakhaṇḍādiṃ. Pādaghaṃsananti sakkharakathalādiṃ. ‘‘Vattaṃ karontī’’ti ettakamattasseva vuttattā saddhivihārikādīhipi abhivādanādiṃ kātuṃ na vaṭṭati.
‘‘បារិសុទ្ធិឧបោសថេ ករិយមានេ’’តិ ឥទំ បវារណាទិវសេសុ សង្ឃេ បវារេន្តេ អនុបគតឆិន្នវស្សាទីហិ ករិយមានបារិសុទ្ធិឧបោសថម្បិ សន្ធាយ វុត្តំ។ អត្តនោ បាឡិយាតិ នវកានំ បុរតោ។
‘‘Pārisuddhiuposathe kariyamāne’’ti idaṃ pavāraṇādivasesu saṅghe pavārente anupagatachinnavassādīhi kariyamānapārisuddhiuposathampi sandhāya vuttaṃ. Attano pāḷiyāti navakānaṃ purato.
‘‘បារិវាសិកស្សេវា’’តិ ឥទំ អព្ភានារហបរិយោសានេ សព្ពេ គរុកដ្ឋេ សន្ធាយ វុត្តំ។ តេសម្បិ បច្ចេកំ ឱណោជនស្ស អនុញ្ញាតត្តា តទវសេសា បកតត្តា ឯវ តំ ន លភន្តិ។
‘‘Pārivāsikassevā’’ti idaṃ abbhānārahapariyosāne sabbe garukaṭṭhe sandhāya vuttaṃ. Tesampi paccekaṃ oṇojanassa anuññātattā tadavasesā pakatattā eva taṃ na labhanti.
ចតុស្សាលភត្តន្តិ ភោជនសាលាយ បដិបាដិយា ទិយ្យមានភត្តំ។ ហត្ថបាសេ ឋិតេនាតិ ទាយកស្ស ហត្ថបាសេ បដិគ្គហណរុហនដ្ឋានេតិ អធិប្បាយោ។ មហាបេឡភត្តេបីតិ មហន្តេសុ ភត្តបច្ឆិអាទិភាជនេសុ ឋបេត្វា ទិយ្យមានភត្តេសុបិ។
Catussālabhattanti bhojanasālāya paṭipāṭiyā diyyamānabhattaṃ. Hatthapāse ṭhitenāti dāyakassa hatthapāse paṭiggahaṇaruhanaṭṭhāneti adhippāyo. Mahāpeḷabhattepīti mahantesu bhattapacchiādibhājanesu ṭhapetvā diyyamānabhattesupi.
៧៦. បាបិដ្ឋតរាតិ បារាជិកាបត្តីតិ ឧក្កំសវសេន វុត្តំ។ សញ្ចរិត្តាទិបណ្ណត្តិវជ្ជតោ បន សុក្កវិស្សដ្ឋាទិកា លោកវជ្ជាវ, តត្ថាបិ សង្ឃភេទាទិកា បាបិដ្ឋតរា ឯវ។
76.Pāpiṭṭhatarāti pārājikāpattīti ukkaṃsavasena vuttaṃ. Sañcarittādipaṇṇattivajjato pana sukkavissaṭṭhādikā lokavajjāva, tatthāpi saṅghabhedādikā pāpiṭṭhatarā eva.
‘‘កម្មន្តិ បារិវាសិកកម្មវាចា’’តិ ឯតេន កម្មភូតា វាចាតិ កម្មវាចា-សទ្ទស្ស អត្ថោបិ សិទ្ធោតិ វេទិតព្ពោ។ សវចនីយន្តិ ឯត្ថ ‘‘សទោស’’ន្តិ (សារត្ថ. ដី. ចូឡវគ្គ. ៣.៧៦) អត្ថំ វទតិ។ អត្តនោ វចនេ បវត្តនកម្មន្តិ ឯវមេត្ថ អត្ថោ ទដ្ឋព្ពោ, ‘‘មា បក្កមាហី’’តិ វា ‘‘ឯហិ វិនយធរានំ សម្មុខីភាវ’’ន្តិ វា ឯវំ អត្តនោ អាណាយ បវត្តនកកម្មំ ន កាតព្ពន្តិ អធិប្បាយោ។ ឯវញ្ហិ កេនចិ សវចនីយេ កតេ អនាទរេន អតិក្កមិតុំ ន វដ្ដតិ, ពុទ្ធស្ស សង្ឃស្ស អាណា អតិក្កន្តា នាម ហោតិ។
‘‘Kammantipārivāsikakammavācā’’ti etena kammabhūtā vācāti kammavācā-saddassa atthopi siddhoti veditabbo. Savacanīyanti ettha ‘‘sadosa’’nti (sārattha. ṭī. cūḷavagga. 3.76) atthaṃ vadati. Attano vacane pavattanakammanti evamettha attho daṭṭhabbo, ‘‘mā pakkamāhī’’ti vā ‘‘ehi vinayadharānaṃ sammukhībhāva’’nti vā evaṃ attano āṇāya pavattanakakammaṃ na kātabbanti adhippāyo. Evañhi kenaci savacanīye kate anādarena atikkamituṃ na vaṭṭati, buddhassa saṅghassa āṇā atikkantā nāma hoti.
រជោហតភូមីតិ បណ្ណសាលាវិសេសនំ។ បច្ចយន្តិ វស្សាវាសិកចីវរំ។ សេនាសនំ ន លភតីតិ វស្សគ្គេន ន លភតិ។
Rajohatabhūmīti paṇṇasālāvisesanaṃ. Paccayanti vassāvāsikacīvaraṃ. Senāsanaṃ na labhatīti vassaggena na labhati.
អបណ្ណកបដិបទាតិ អវិរទ្ធបដិបទា។ សចេ វាយមន្តោបីតិ ឯត្ថ អវិសយភាវំ ញត្វា អវាយមន្តោបិ សង្គយ្ហតិ។
Apaṇṇakapaṭipadāti aviraddhapaṭipadā. Sace vāyamantopīti ettha avisayabhāvaṃ ñatvā avāyamantopi saṅgayhati.
៨១. អវិសេសេនាតិ បារិវាសិកុក្ខិត្តកានំ សាមញ្ញេន។ បញ្ចវណ្ណច្ឆទនពទ្ធដ្ឋានេសូតិ បញ្ចប្បការច្ឆទនេហិ ឆន្នដ្ឋានេសុ។
81.Avisesenāti pārivāsikukkhittakānaṃ sāmaññena. Pañcavaṇṇacchadanabaddhaṭṭhānesūti pañcappakāracchadanehi channaṭṭhānesu.
ឱពទ្ធន្តិ ឧដ្ឋានាទិព្យាបារបដិពទ្ធំ។ បីឡិតន្តិ អត្ថោ។ មញ្ចេ វា បីឋេ វាតិ ឯត្ថ វា-សទ្ទោ សមុច្ចយត្ថោ, តេន តដ្ដិកាចម្មខណ្ឌាទីសុ ទីឃាសនេសុបិ និសីទិតុំ ន វដ្ដតីតិ ទីបិតំ ហោតិ។
Obaddhanti uṭṭhānādibyāpārapaṭibaddhaṃ. Pīḷitanti attho. Mañce vā pīṭhe vāti ettha vā-saddo samuccayattho, tena taṭṭikācammakhaṇḍādīsu dīghāsanesupi nisīdituṃ na vaṭṭatīti dīpitaṃ hoti.
ន វត្តភេទទុក្កដន្តិ វុឌ្ឍតរស្ស ជានន្តស្សាបិ វត្តភេទេ ទុក្កដំ នត្ថីតិ ទស្សេតិ។ ‘‘វត្តំ និក្ខិបាបេត្វា’’តិ ឥទំ បារិវាសាទិមេវ សន្ធាយ វុត្តំ។
Na vattabhedadukkaṭanti vuḍḍhatarassa jānantassāpi vattabhede dukkaṭaṃ natthīti dasseti. ‘‘Vattaṃ nikkhipāpetvā’’ti idaṃ pārivāsādimeva sandhāya vuttaṃ.
បារិវាសិកវត្តកថាវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
បារិវាសិកក្ខន្ធកវណ្ណនានយោ និដ្ឋិតោ។
Pārivāsikakkhandhakavaṇṇanānayo niṭṭhito.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi / ១. បារិវាសិកវត្តំ • 1. Pārivāsikavattaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ចូឡវគ្គ-អដ្ឋកថា • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / បារិវាសិកវត្តកថា • Pārivāsikavattakathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / បារិវាសិកវត្តកថាវណ្ណនា • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / បារិវាសិកវត្តកថាវណ្ណនា • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / ១. បារិវាសិកវត្តកថា • 1. Pārivāsikavattakathā
