Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
၂. ပာရိဝာသိကက္ခန္ဓကံ
2. Pārivāsikakkhandhakaṃ
ပာရိဝာသိကဝတ္တကထာဝဏ္ဏနာ
Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
၇၅. ပာရိဝာသိကက္ခန္ဓကေ နဝကတရံ ပာရိဝာသိကန္တိ အတ္တနော နဝကတရံ ပာရိဝာသိကံ။ ပာရိဝာသိကသ္သ ဟိ အတ္တနော နဝကတရံ ပာရိဝာသိကံ ဌပေတ္ဝာ အညေ မူလာယပဋိကသ္သနာရဟမာနတ္တာရဟမာနတ္တစာရိကအဗ္ဘာနာရဟာပိ ပကတတ္တဋ္ဌာနေယေဝ တိဋ္ဌန္တိ။ တေနာဟ ‘‘အန္တမသော မူလာယပအကသ္သနာရဟာဒီနမ္ပီ’’တိ။ ပာဒေ ဃံသေန္တိ ဧတေနာတိ ပာဒဃံသနံ, သက္ခရကထလာဒိ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိသ္သော ပာဒဃံသနိယော သက္ခရံ ကထလံ သမုဒ္ဒဖေဏက’’န္တိ (စူဠဝ. ၂၆၉) ဟိ ဝုတ္တံ။ သဒ္ဓိဝိဟာရိကာဒီနမ္ပိ သာဒိယန္တသ္သာတိ သဒ္ဓိဝိဟာရိကာနမ္ပိ အဘိဝာဒနာဒိံ သာဒိယန္တသ္သ။ ‘‘မာ မံ ဂာမပ္ပဝေသနံ အာပုစ္ဆထာ’’တိ ဝုတ္တေ အနာပုစ္ဆာပိ ဂာမံ ပဝိသိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ယော ယော ဝုဍ္ဎောတိ ပာရိဝာသိကေသု ဘိက္ခူသု ယော ယော ဝုဍ္ဎော။ နဝကတရသ္သ သာဒိတုန္တိ ပာရိဝာသိကနဝကတရသ္သ အဘိဝာဒနာဒိံ သာဒိတုံ။
75. Pārivāsikakkhandhake navakataraṃ pārivāsikanti attano navakataraṃ pārivāsikaṃ. Pārivāsikassa hi attano navakataraṃ pārivāsikaṃ ṭhapetvā aññe mūlāyapaṭikassanārahamānattārahamānattacārikaabbhānārahāpi pakatattaṭṭhāneyeva tiṭṭhanti. Tenāha ‘‘antamaso mūlāyapaakassanārahādīnampī’’ti. Pāde ghaṃsenti etenāti pādaghaṃsanaṃ, sakkharakathalādi. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, tisso pādaghaṃsaniyo sakkharaṃ kathalaṃ samuddapheṇaka’’nti (cūḷava. 269) hi vuttaṃ. Saddhivihārikādīnampi sādiyantassāti saddhivihārikānampi abhivādanādiṃ sādiyantassa. ‘‘Mā maṃ gāmappavesanaṃ āpucchathā’’ti vutte anāpucchāpi gāmaṃ pavisituṃ vaṭṭati. Yo yo vuḍḍhoti pārivāsikesu bhikkhūsu yo yo vuḍḍho. Navakatarassa sāditunti pārivāsikanavakatarassa abhivādanādiṃ sādituṃ.
တတ္ထေဝာတိ သင္ဃနဝကဋ္ဌာနေယေဝ။ အတ္တနော ပာဠိယာ ပဝာရေတဗ္ဗန္တိ အတ္တနော ဝသ္သဂ္ဂေန ပတ္တပာဠိယာ ပဝာရေတဗ္ဗံ, န ပန သဗ္ဗေသု ပဝာရိတေသူတိ အတ္ထော။ ယဒိ ပန န ဂဏ္ဟာတိ န ဝိသ္သဇ္ဇေတီတိ ယဒိ ပုရိမဒိဝသေ အတ္တနော န ဂဏ္ဟာတိ ဂဟေတ္ဝာ စ န ဝိသ္သဇ္ဇေတိ။ စတုသ္သာလဘတ္တန္တိ ဘောဇနသာလာယံ ပဋိပာဋိယာ ဒိယ္ယမာနဘတ္တံ။ ဟတ္ထပာသေ ဌိတေနာတိ ဒာယကသ္သ ဟတ္ထပာသေ ဌိတေန။
Tatthevāti saṅghanavakaṭṭhāneyeva. Attano pāḷiyā pavāretabbanti attano vassaggena pattapāḷiyā pavāretabbaṃ, na pana sabbesu pavāritesūti attho. Yadi pana na gaṇhāti na vissajjetīti yadi purimadivase attano na gaṇhāti gahetvā ca na vissajjeti. Catussālabhattanti bhojanasālāyaṃ paṭipāṭiyā diyyamānabhattaṃ. Hatthapāse ṭhitenāti dāyakassa hatthapāse ṭhitena.
၇၆. အညော သာမဏေရော န ဂဟေတဗ္ဗောတိ ဥပဇ္ဈာယေန ဟုတ္ဝာ အညော သာမဏေရော န ဂဟေတဗ္ဗော။ ဥပဇ္ဈံ ဒတ္ဝာ ဂဟိတသာမဏေရာပီတိ ပကတတ္တကာလေ ဥပဇ္ဈံ ဒတ္ဝာ ဂဟိတသာမဏေရာပိ။ လဒ္ဓသမ္မုတိကေန အာဏတ္တောပိ ဂရုဓမ္မေဟိ အညေဟိ ဝာ ဩဝဒိတုံ လဘတီတိ အာဟ ‘‘ပဋိဗလသ္သ ဝာ ဘိက္ခုသ္သ ဘာရော ကာတဗ္ဗော’’တိ။ အာဂတာ ဘိက္ခုနိယော ဝတ္တဗ္ဗာတိ သမ္ဗန္ဓော။ သဝစနီယန္တိ သဒောသံ ။ ဇေဋ္ဌကဋ္ဌာနံ န ကာတဗ္ဗန္တိ ပဓာနဋ္ဌာနံ န ကာတဗ္ဗံ။ ကိံ တန္တိ အာဟ ‘‘ပာတိမောက္ခုဒ္ဒေသကေန ဝာ’’တိအာဒိ။
76.Añño sāmaṇero na gahetabboti upajjhāyena hutvā añño sāmaṇero na gahetabbo. Upajjhaṃ datvā gahitasāmaṇerāpīti pakatattakāle upajjhaṃ datvā gahitasāmaṇerāpi. Laddhasammutikena āṇattopi garudhammehi aññehi vā ovadituṃ labhatīti āha ‘‘paṭibalassa vā bhikkhussa bhāro kātabbo’’ti. Āgatā bhikkhuniyo vattabbāti sambandho. Savacanīyanti sadosaṃ . Jeṭṭhakaṭṭhānaṃ na kātabbanti padhānaṭṭhānaṃ na kātabbaṃ. Kiṃ tanti āha ‘‘pātimokkhuddesakena vā’’tiādi.
ရဇေဟိ ဟတာ ဥပဟတာ ဘူမိ ဧတိသ္သာတိ ရဇောဟတဘူမိ, ရဇောကိဏ္ဏဘူမီတိ အတ္ထော။ ပစ္စယန္တိ ဝသ္သာဝာသိကလာဘံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ဧကပသ္သေ ဌတ္ဝာတိ ပာဠိံ ဝိဟာယ ဘိက္ခူနံ ပစ္ဆတော ဌတ္ဝာ။ သေနာသနံ န လဘတီတိ သေယ္ယာပရိယန္တဘာဂိတာယ ဝသ္သဂ္ဂေန ဂဏ္ဟိတုံ န လဘတိ။ အသ္သာတိ ဘဝေယ္ယ။ ‘‘အာဂန္တုကေန အာရောစေတဗ္ဗံ, အာဂန္တုကသ္သ အာရောစေတဗ္ဗ’’န္တိ အဝိသေသေန ဝုတ္တတ္တာ သစေ ဒ္ဝေ ပာရိဝာသိကာ ဂတဋ္ဌာနေ အညမညံ ပသ္သန္တိ, ဥဘောဟိပိ အညမညသ္သ အာရောစေတဗ္ဗံ။ ယထာ ဗဟိ ဒိသ္ဝာ အာရောစိတသ္သ ဘိက္ခုနော ဝိဟာရံ အာဂတေ ပုန အာရောစနကိစ္စံ နတ္ထိ, ဧဝံ အညံ ဝိဟာရံ ဂတေနပိ တတ္ထ ပုဗ္ဗေ အာရောစိတသ္သ ပုန အာရောစနကိစ္စံ နတ္ထီတိ ဝဒန္တိ။
Rajehi hatā upahatā bhūmi etissāti rajohatabhūmi, rajokiṇṇabhūmīti attho. Paccayanti vassāvāsikalābhaṃ sandhāya vuttaṃ. Ekapasse ṭhatvāti pāḷiṃ vihāya bhikkhūnaṃ pacchato ṭhatvā. Senāsanaṃ na labhatīti seyyāpariyantabhāgitāya vassaggena gaṇhituṃ na labhati. Assāti bhaveyya. ‘‘Āgantukena ārocetabbaṃ, āgantukassa ārocetabba’’nti avisesena vuttattā sace dve pārivāsikā gataṭṭhāne aññamaññaṃ passanti, ubhohipi aññamaññassa ārocetabbaṃ. Yathā bahi disvā ārocitassa bhikkhuno vihāraṃ āgate puna ārocanakiccaṃ natthi, evaṃ aññaṃ vihāraṃ gatenapi tattha pubbe ārocitassa puna ārocanakiccaṃ natthīti vadanti.
၈၁. အဝိသေသေနာတိ ပာရိဝာသိကသ္သ ဥက္ခိတ္တကသ္သ စ အဝိသေသေန။ ဩဗဒ္ဓန္တိ ပလိဗုဒ္ဓံ။
81.Avisesenāti pārivāsikassa ukkhittakassa ca avisesena. Obaddhanti palibuddhaṃ.
၈၃. သဟဝာသောတိ ဝုတ္တပ္ပကာရေ ဆန္နေ ပကတတ္တေန ဘိက္ခုနာ သဒ္ဓိံ သယနမေဝ အဓိပ္ပေတံ, န သေသဣရိယာပထကပ္ပနံ။ သေသမေတ္ထ သုဝိညေယ္ယမေဝ။
83.Sahavāsoti vuttappakāre channe pakatattena bhikkhunā saddhiṃ sayanameva adhippetaṃ, na sesairiyāpathakappanaṃ. Sesamettha suviññeyyameva.
ပာရိဝာသိကက္ခန္ဓကဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Pārivāsikakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / စူဠဝဂ္ဂပာဠိ • Cūḷavaggapāḷi / ၁. ပာရိဝာသိကဝတ္တံ • 1. Pārivāsikavattaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / စူဠဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ပာရိဝာသိကဝတ္တကထာ • Pārivāsikavattakathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ပာရိဝာသိကဝတ္တကထာဝဏ္ဏနာ • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ပာရိဝာသိကဝတ္တကထာဝဏ္ဏနာ • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၁. ပာရိဝာသိကဝတ္တကထာ • 1. Pārivāsikavattakathā