Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
༢. པཱརིཝཱསིཀཀྑནྡྷཀཾ
2. Pārivāsikakkhandhakaṃ
པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཀཐཱཝཎྞནཱ
Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
༧༥. པཱརིཝཱསིཀཀྑནྡྷཀེ ནཝཀཏརཾ པཱརིཝཱསིཀནྟི ཨཏྟནོ ནཝཀཏརཾ པཱརིཝཱསིཀཾ། པཱརིཝཱསིཀསྶ ཧི ཨཏྟནོ ནཝཀཏརཾ པཱརིཝཱསིཀཾ ཋཔེཏྭཱ ཨཉྙེ མཱུལཱཡཔཊིཀསྶནཱརཧམཱནཏྟཱརཧམཱནཏྟཙཱརིཀཨབྦྷཱནཱརཧཱཔི པཀཏཏྟཊྛཱནེཡེཝ ཏིཊྛནྟི། ཏེནཱཧ ‘‘ཨནྟམསོ མཱུལཱཡཔཨཀསྶནཱརཧཱདཱིནམྤཱི’’ཏི། པཱདེ གྷཾསེནྟི ཨེཏེནཱཏི པཱདགྷཾསནཾ, སཀྑརཀཐལཱདི། ‘‘ཨནུཛཱནཱམི, བྷིཀྑཝེ, ཏིསྶོ པཱདགྷཾསནིཡོ སཀྑརཾ ཀཐལཾ སམུདྡཕེཎཀ’’ནྟི (ཙཱུལ༹ཝ॰ ༢༦༩) ཧི ཝུཏྟཾ། སདྡྷིཝིཧཱརིཀཱདཱིནམྤི སཱདིཡནྟསྶཱཏི སདྡྷིཝིཧཱརིཀཱནམྤི ཨབྷིཝཱདནཱདིཾ སཱདིཡནྟསྶ། ‘‘མཱ མཾ གཱམཔྤཝེསནཾ ཨཱཔུཙྪཐཱ’’ཏི ཝུཏྟེ ཨནཱཔུཙྪཱཔི གཱམཾ པཝིསིཏུཾ ཝཊྚཏི། ཡོ ཡོ ཝུཌྜྷོཏི པཱརིཝཱསིཀེསུ བྷིཀྑཱུསུ ཡོ ཡོ ཝུཌྜྷོ། ནཝཀཏརསྶ སཱདིཏུནྟི པཱརིཝཱསིཀནཝཀཏརསྶ ཨབྷིཝཱདནཱདིཾ སཱདིཏུཾ།
75. Pārivāsikakkhandhake navakataraṃ pārivāsikanti attano navakataraṃ pārivāsikaṃ. Pārivāsikassa hi attano navakataraṃ pārivāsikaṃ ṭhapetvā aññe mūlāyapaṭikassanārahamānattārahamānattacārikaabbhānārahāpi pakatattaṭṭhāneyeva tiṭṭhanti. Tenāha ‘‘antamaso mūlāyapaakassanārahādīnampī’’ti. Pāde ghaṃsenti etenāti pādaghaṃsanaṃ, sakkharakathalādi. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, tisso pādaghaṃsaniyo sakkharaṃ kathalaṃ samuddapheṇaka’’nti (cūḷava. 269) hi vuttaṃ. Saddhivihārikādīnampi sādiyantassāti saddhivihārikānampi abhivādanādiṃ sādiyantassa. ‘‘Mā maṃ gāmappavesanaṃ āpucchathā’’ti vutte anāpucchāpi gāmaṃ pavisituṃ vaṭṭati. Yo yo vuḍḍhoti pārivāsikesu bhikkhūsu yo yo vuḍḍho. Navakatarassa sāditunti pārivāsikanavakatarassa abhivādanādiṃ sādituṃ.
ཏཏྠེཝཱཏི སངྒྷནཝཀཊྛཱནེཡེཝ། ཨཏྟནོ པཱལི༹ཡཱ པཝཱརེཏབྦནྟི ཨཏྟནོ ཝསྶགྒེན པཏྟཔཱལི༹ཡཱ པཝཱརེཏབྦཾ, ན པན སབྦེསུ པཝཱརིཏེསཱུཏི ཨཏྠོ། ཡདི པན ན གཎྷཱཏི ན ཝིསྶཛྫེཏཱིཏི ཡདི པུརིམདིཝསེ ཨཏྟནོ ན གཎྷཱཏི གཧེཏྭཱ ཙ ན ཝིསྶཛྫེཏི། ཙཏུསྶཱལབྷཏྟནྟི བྷོཛནསཱལཱཡཾ པཊིཔཱཊིཡཱ དིཡྻམཱནབྷཏྟཾ། ཧཏྠཔཱསེ ཋིཏེནཱཏི དཱཡཀསྶ ཧཏྠཔཱསེ ཋིཏེན།
Tatthevāti saṅghanavakaṭṭhāneyeva. Attano pāḷiyā pavāretabbanti attano vassaggena pattapāḷiyā pavāretabbaṃ, na pana sabbesu pavāritesūti attho. Yadi pana na gaṇhāti na vissajjetīti yadi purimadivase attano na gaṇhāti gahetvā ca na vissajjeti. Catussālabhattanti bhojanasālāyaṃ paṭipāṭiyā diyyamānabhattaṃ. Hatthapāse ṭhitenāti dāyakassa hatthapāse ṭhitena.
༧༦. ཨཉྙོ སཱམཎེརོ ན གཧེཏབྦོཏི ཨུཔཛ྄ཛྷཱཡེན ཧུཏྭཱ ཨཉྙོ སཱམཎེརོ ན གཧེཏབྦོ། ཨུཔཛ྄ཛྷཾ དཏྭཱ གཧིཏསཱམཎེརཱཔཱིཏི པཀཏཏྟཀཱལེ ཨུཔཛ྄ཛྷཾ དཏྭཱ གཧིཏསཱམཎེརཱཔི། ལདྡྷསམྨུཏིཀེན ཨཱཎཏྟོཔི གརུདྷམྨེཧི ཨཉྙེཧི ཝཱ ཨོཝདིཏུཾ ལབྷཏཱིཏི ཨཱཧ ‘‘པཊིབལསྶ ཝཱ བྷིཀྑུསྶ བྷཱརོ ཀཱཏབྦོ’’ཏི། ཨཱགཏཱ བྷིཀྑུནིཡོ ཝཏྟབྦཱཏི སམྦནྡྷོ། སཝཙནཱིཡནྟི སདོསཾ ། ཛེཊྛཀཊྛཱནཾ ན ཀཱཏབྦནྟི པདྷཱནཊྛཱནཾ ན ཀཱཏབྦཾ། ཀིཾ ཏནྟི ཨཱཧ ‘‘པཱཏིམོཀྑུདྡེསཀེན ཝཱ’’ཏིཨཱདི།
76.Añño sāmaṇero na gahetabboti upajjhāyena hutvā añño sāmaṇero na gahetabbo. Upajjhaṃ datvā gahitasāmaṇerāpīti pakatattakāle upajjhaṃ datvā gahitasāmaṇerāpi. Laddhasammutikena āṇattopi garudhammehi aññehi vā ovadituṃ labhatīti āha ‘‘paṭibalassa vā bhikkhussa bhāro kātabbo’’ti. Āgatā bhikkhuniyo vattabbāti sambandho. Savacanīyanti sadosaṃ . Jeṭṭhakaṭṭhānaṃ na kātabbanti padhānaṭṭhānaṃ na kātabbaṃ. Kiṃ tanti āha ‘‘pātimokkhuddesakena vā’’tiādi.
རཛེཧི ཧཏཱ ཨུཔཧཏཱ བྷཱུམི ཨེཏིསྶཱཏི རཛོཧཏབྷཱུམི, རཛོཀིཎྞབྷཱུམཱིཏི ཨཏྠོ། པཙྩཡནྟི ཝསྶཱཝཱསིཀལཱབྷཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ། ཨེཀཔསྶེ ཋཏྭཱཏི པཱལི༹ཾ ཝིཧཱཡ བྷིཀྑཱུནཾ པཙྪཏོ ཋཏྭཱ། སེནཱསནཾ ན ལབྷཏཱིཏི སེཡྻཱཔརིཡནྟབྷཱགིཏཱཡ ཝསྶགྒེན གཎྷིཏུཾ ན ལབྷཏི། ཨསྶཱཏི བྷཝེཡྻ། ‘‘ཨཱགནྟུཀེན ཨཱརོཙེཏབྦཾ, ཨཱགནྟུཀསྶ ཨཱརོཙེཏབྦ’’ནྟི ཨཝིསེསེན ཝུཏྟཏྟཱ སཙེ དྭེ པཱརིཝཱསིཀཱ གཏཊྛཱནེ ཨཉྙམཉྙཾ པསྶནྟི, ཨུབྷོཧིཔི ཨཉྙམཉྙསྶ ཨཱརོཙེཏབྦཾ། ཡཐཱ བཧི དིསྭཱ ཨཱརོཙིཏསྶ བྷིཀྑུནོ ཝིཧཱརཾ ཨཱགཏེ པུན ཨཱརོཙནཀིཙྩཾ ནཏྠི, ཨེཝཾ ཨཉྙཾ ཝིཧཱརཾ གཏེནཔི ཏཏྠ པུབྦེ ཨཱརོཙིཏསྶ པུན ཨཱརོཙནཀིཙྩཾ ནཏྠཱིཏི ཝདནྟི།
Rajehi hatā upahatā bhūmi etissāti rajohatabhūmi, rajokiṇṇabhūmīti attho. Paccayanti vassāvāsikalābhaṃ sandhāya vuttaṃ. Ekapasse ṭhatvāti pāḷiṃ vihāya bhikkhūnaṃ pacchato ṭhatvā. Senāsanaṃ na labhatīti seyyāpariyantabhāgitāya vassaggena gaṇhituṃ na labhati. Assāti bhaveyya. ‘‘Āgantukena ārocetabbaṃ, āgantukassa ārocetabba’’nti avisesena vuttattā sace dve pārivāsikā gataṭṭhāne aññamaññaṃ passanti, ubhohipi aññamaññassa ārocetabbaṃ. Yathā bahi disvā ārocitassa bhikkhuno vihāraṃ āgate puna ārocanakiccaṃ natthi, evaṃ aññaṃ vihāraṃ gatenapi tattha pubbe ārocitassa puna ārocanakiccaṃ natthīti vadanti.
༨༡. ཨཝིསེསེནཱཏི པཱརིཝཱསིཀསྶ ཨུཀྑིཏྟཀསྶ ཙ ཨཝིསེསེན། ཨོབདྡྷནྟི པལིབུདྡྷཾ།
81.Avisesenāti pārivāsikassa ukkhittakassa ca avisesena. Obaddhanti palibuddhaṃ.
༨༣. སཧཝཱསོཏི ཝུཏྟཔྤཀཱརེ ཚནྣེ པཀཏཏྟེན བྷིཀྑུནཱ སདྡྷིཾ སཡནམེཝ ཨདྷིཔྤེཏཾ, ན སེསཨིརིཡཱཔཐཀཔྤནཾ། སེསམེཏྠ སུཝིཉྙེཡྻམེཝ།
83.Sahavāsoti vuttappakāre channe pakatattena bhikkhunā saddhiṃ sayanameva adhippetaṃ, na sesairiyāpathakappanaṃ. Sesamettha suviññeyyameva.
པཱརིཝཱསིཀཀྑནྡྷཀཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Pārivāsikakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / ཙཱུལ༹ཝགྒཔཱལི༹ • Cūḷavaggapāḷi / ༡. པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཾ • 1. Pārivāsikavattaṃ
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཙཱུལ༹ཝགྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཀཐཱ • Pārivāsikavattakathā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā / པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཀཐཱཝཎྞནཱ • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཀཐཱཝཎྞནཱ • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi / ༡. པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཀཐཱ • 1. Pārivāsikavattakathā