Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā |
༢. པཱརིཝཱསིཀཀྑནྡྷཀོ
2. Pārivāsikakkhandhako
པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཀཐཱཝཎྞནཱ
Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
༧༥. པཱརིཝཱསིཀཀྑནྡྷཀེ ཨནྟམསོ མཱུལཱཡཔཊིཀསྶནཱརཧཱདཱིནམྤཱིཏི ཨཱདི-སདྡེན མཱནཏྟཱརཧམཱནཏྟཙཱརིཀཨབྦྷཱནཱརཧེ སངྒཎྷཱཏི། ཏེ ཧི པཱརིཝཱསིཀཱནཾ, པཱརིཝཱསིཀཱ ཙ ཏེསཾ པཀཏཏྟཊྛཱནེ ཨེཝ ཏིཊྛནྟི། ཨདྷོཏཔཱདཊྛཔནཀནྟི ཡཏྠ ཋཏྭཱ པཱདེ དྷོཝནྟི, ཏཱདིསཾ དཱརུཕལཀཁཎྜཱདིཾ། པཱདགྷཾསནནྟི སཀྑརཀཐལཱདིཾ། ‘‘ཝཏྟཾ ཀརོནྟཱི’’ཏི ཨེཏྟཀམཏྟསྶེཝ ཝུཏྟཏྟཱ སདྡྷིཝིཧཱརིཀཱདཱིཧིཔི ཨབྷིཝཱདནཱདིཾ ཀཱཏུཾ ན ཝཊྚཏི།
75. Pārivāsikakkhandhake antamaso mūlāyapaṭikassanārahādīnampīti ādi-saddena mānattārahamānattacārikaabbhānārahe saṅgaṇhāti. Te hi pārivāsikānaṃ, pārivāsikā ca tesaṃ pakatattaṭṭhāne eva tiṭṭhanti. Adhotapādaṭṭhapanakanti yattha ṭhatvā pāde dhovanti, tādisaṃ dāruphalakakhaṇḍādiṃ. Pādaghaṃsananti sakkharakathalādiṃ. ‘‘Vattaṃ karontī’’ti ettakamattasseva vuttattā saddhivihārikādīhipi abhivādanādiṃ kātuṃ na vaṭṭati.
‘‘པཱརིསུདྡྷིཨུཔོསཐེ ཀརིཡམཱནེ’’ཏི ཨིདཾ པཝཱརཎཱདིཝསེསུ སངྒྷེ པཝཱརེནྟེ ཨནུཔགཏཚིནྣཝསྶཱདཱིཧི ཀརིཡམཱནཔཱརིསུདྡྷིཨུཔོསཐམྤི སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ། ཨཏྟནོ པཱལི༹ཡཱཏི ནཝཀཱནཾ པུརཏོ།
‘‘Pārisuddhiuposathe kariyamāne’’ti idaṃ pavāraṇādivasesu saṅghe pavārente anupagatachinnavassādīhi kariyamānapārisuddhiuposathampi sandhāya vuttaṃ. Attano pāḷiyāti navakānaṃ purato.
‘‘པཱརིཝཱསིཀསྶེཝཱ’’ཏི ཨིདཾ ཨབྦྷཱནཱརཧཔརིཡོསཱནེ སབྦེ གརུཀཊྛེ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ། ཏེསམྤི པཙྩེཀཾ ཨོཎོཛནསྶ ཨནུཉྙཱཏཏྟཱ ཏདཝསེསཱ པཀཏཏྟཱ ཨེཝ ཏཾ ན ལབྷནྟི།
‘‘Pārivāsikassevā’’ti idaṃ abbhānārahapariyosāne sabbe garukaṭṭhe sandhāya vuttaṃ. Tesampi paccekaṃ oṇojanassa anuññātattā tadavasesā pakatattā eva taṃ na labhanti.
ཙཏུསྶཱལབྷཏྟནྟི བྷོཛནསཱལཱཡ པཊིཔཱཊིཡཱ དིཡྻམཱནབྷཏྟཾ། ཧཏྠཔཱསེ ཋིཏེནཱཏི དཱཡཀསྶ ཧཏྠཔཱསེ པཊིགྒཧཎརུཧནཊྛཱནེཏི ཨདྷིཔྤཱཡོ། མཧཱཔེལ༹བྷཏྟེཔཱིཏི མཧནྟེསུ བྷཏྟཔཙྪིཨཱདིབྷཱཛནེསུ ཋཔེཏྭཱ དིཡྻམཱནབྷཏྟེསུཔི།
Catussālabhattanti bhojanasālāya paṭipāṭiyā diyyamānabhattaṃ. Hatthapāse ṭhitenāti dāyakassa hatthapāse paṭiggahaṇaruhanaṭṭhāneti adhippāyo. Mahāpeḷabhattepīti mahantesu bhattapacchiādibhājanesu ṭhapetvā diyyamānabhattesupi.
༧༦. པཱཔིཊྛཏརཱཏི པཱརཱཛིཀཱཔཏྟཱིཏི ཨུཀྐཾསཝསེན ཝུཏྟཾ། སཉྩརིཏྟཱདིཔཎྞཏྟིཝཛྫཏོ པན སུཀྐཝིསྶཊྛཱདིཀཱ ལོཀཝཛྫཱཝ, ཏཏྠཱཔི སངྒྷབྷེདཱདིཀཱ པཱཔིཊྛཏརཱ ཨེཝ།
76.Pāpiṭṭhatarāti pārājikāpattīti ukkaṃsavasena vuttaṃ. Sañcarittādipaṇṇattivajjato pana sukkavissaṭṭhādikā lokavajjāva, tatthāpi saṅghabhedādikā pāpiṭṭhatarā eva.
‘‘ཀམྨནྟི པཱརིཝཱསིཀཀམྨཝཱཙཱ’’ཏི ཨེཏེན ཀམྨབྷཱུཏཱ ཝཱཙཱཏི ཀམྨཝཱཙཱ-སདྡསྶ ཨཏྠོཔི སིདྡྷོཏི ཝེདིཏབྦོ། སཝཙནཱིཡནྟི ཨེཏྠ ‘‘སདོས’’ནྟི (སཱརཏྠ॰ ཊཱི॰ ཙཱུལ༹ཝགྒ॰ ༣.༧༦) ཨཏྠཾ ཝདཏི། ཨཏྟནོ ཝཙནེ པཝཏྟནཀམྨནྟི ཨེཝམེཏྠ ཨཏྠོ དཊྛབྦོ, ‘‘མཱ པཀྐམཱཧཱི’’ཏི ཝཱ ‘‘ཨེཧི ཝིནཡདྷརཱནཾ སམྨུཁཱིབྷཱཝ’’ནྟི ཝཱ ཨེཝཾ ཨཏྟནོ ཨཱཎཱཡ པཝཏྟནཀཀམྨཾ ན ཀཱཏབྦནྟི ཨདྷིཔྤཱཡོ། ཨེཝཉྷི ཀེནཙི སཝཙནཱིཡེ ཀཏེ ཨནཱདརེན ཨཏིཀྐམིཏུཾ ན ཝཊྚཏི, བུདྡྷསྶ སངྒྷསྶ ཨཱཎཱ ཨཏིཀྐནྟཱ ནཱམ ཧོཏི།
‘‘Kammantipārivāsikakammavācā’’ti etena kammabhūtā vācāti kammavācā-saddassa atthopi siddhoti veditabbo. Savacanīyanti ettha ‘‘sadosa’’nti (sārattha. ṭī. cūḷavagga. 3.76) atthaṃ vadati. Attano vacane pavattanakammanti evamettha attho daṭṭhabbo, ‘‘mā pakkamāhī’’ti vā ‘‘ehi vinayadharānaṃ sammukhībhāva’’nti vā evaṃ attano āṇāya pavattanakakammaṃ na kātabbanti adhippāyo. Evañhi kenaci savacanīye kate anādarena atikkamituṃ na vaṭṭati, buddhassa saṅghassa āṇā atikkantā nāma hoti.
རཛོཧཏབྷཱུམཱིཏི པཎྞསཱལཱཝིསེསནཾ། པཙྩཡནྟི ཝསྶཱཝཱསིཀཙཱིཝརཾ། སེནཱསནཾ ན ལབྷཏཱིཏི ཝསྶགྒེན ན ལབྷཏི།
Rajohatabhūmīti paṇṇasālāvisesanaṃ. Paccayanti vassāvāsikacīvaraṃ. Senāsanaṃ na labhatīti vassaggena na labhati.
ཨཔཎྞཀཔཊིཔདཱཏི ཨཝིརདྡྷཔཊིཔདཱ། སཙེ ཝཱཡམནྟོཔཱིཏི ཨེཏྠ ཨཝིསཡབྷཱཝཾ ཉཏྭཱ ཨཝཱཡམནྟོཔི སངྒཡ྄ཧཏི།
Apaṇṇakapaṭipadāti aviraddhapaṭipadā. Sace vāyamantopīti ettha avisayabhāvaṃ ñatvā avāyamantopi saṅgayhati.
༨༡. ཨཝིསེསེནཱཏི པཱརིཝཱསིཀུཀྑིཏྟཀཱནཾ སཱམཉྙེན། པཉྩཝཎྞཙྪདནབདྡྷཊྛཱནེསཱུཏི པཉྩཔྤཀཱརཙྪདནེཧི ཚནྣཊྛཱནེསུ།
81.Avisesenāti pārivāsikukkhittakānaṃ sāmaññena. Pañcavaṇṇacchadanabaddhaṭṭhānesūti pañcappakāracchadanehi channaṭṭhānesu.
ཨོབདྡྷནྟི ཨུཊྛཱནཱདིབྱཱཔཱརཔཊིབདྡྷཾ། པཱིལི༹ཏནྟི ཨཏྠོ། མཉྩེ ཝཱ པཱིཋེ ཝཱཏི ཨེཏྠ ཝཱ-སདྡོ སམུཙྩཡཏྠོ, ཏེན ཏཊྚིཀཱཙམྨཁཎྜཱདཱིསུ དཱིགྷཱསནེསུཔི ནིསཱིདིཏུཾ ན ཝཊྚཏཱིཏི དཱིཔིཏཾ ཧོཏི།
Obaddhanti uṭṭhānādibyāpārapaṭibaddhaṃ. Pīḷitanti attho. Mañce vā pīṭhe vāti ettha vā-saddo samuccayattho, tena taṭṭikācammakhaṇḍādīsu dīghāsanesupi nisīdituṃ na vaṭṭatīti dīpitaṃ hoti.
ན ཝཏྟབྷེདདུཀྐཊནྟི ཝུཌྜྷཏརསྶ ཛཱནནྟསྶཱཔི ཝཏྟབྷེདེ དུཀྐཊཾ ནཏྠཱིཏི དསྶེཏི། ‘‘ཝཏྟཾ ནིཀྑིཔཱཔེཏྭཱ’’ཏི ཨིདཾ པཱརིཝཱསཱདིམེཝ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ།
Na vattabhedadukkaṭanti vuḍḍhatarassa jānantassāpi vattabhede dukkaṭaṃ natthīti dasseti. ‘‘Vattaṃ nikkhipāpetvā’’ti idaṃ pārivāsādimeva sandhāya vuttaṃ.
པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཀཐཱཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
པཱརིཝཱསིཀཀྑནྡྷཀཝཎྞནཱནཡོ ནིཊྛིཏོ།
Pārivāsikakkhandhakavaṇṇanānayo niṭṭhito.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / ཙཱུལ༹ཝགྒཔཱལི༹ • Cūḷavaggapāḷi / ༡. པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཾ • 1. Pārivāsikavattaṃ
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཙཱུལ༹ཝགྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཀཐཱ • Pārivāsikavattakathā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཀཐཱཝཎྞནཱ • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā / པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཀཐཱཝཎྞནཱ • Pārivāsikavattakathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi / ༡. པཱརིཝཱསིཀཝཏྟཀཐཱ • 1. Pārivāsikavattakathā