| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā |
೯. ಪರಿವತ್ತನಹಾರವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ
9. Parivattanahāravibhaṅgavaṇṇanā
೩೫. ತತ್ಥ ಕತಮೋ ಪರಿವತ್ತನೋ ಹಾರೋತಿ ಪರಿವತ್ತನಹಾರವಿಭಙ್ಗೋ। ತತ್ಥ ಯಸ್ಮಾ ಸಂವಣ್ಣಿಯಮಾನೇ ಸುತ್ತೇ ಯಥಾನಿದ್ದಿಟ್ಠಾನಂ ಕುಸಲಾಕುಸಲಧಮ್ಮಾನಂ ಪಟಿಪಕ್ಖಭೂತೇ ಅಕುಸಲಕುಸಲಧಮ್ಮೇ ಪಹಾತಬ್ಬಭಾವಾದಿವಸೇನ ನಿದ್ಧಾರಣಂ ಪಟಿಪಕ್ಖತೋ ಪರಿವತ್ತನಂ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಸ್ಸ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿ ನಿಜ್ಜಿಣ್ಣಾ ಭವತೀ’’ತಿಆದಿ ಆರದ್ಧಂ। ತತ್ಥ ಸಮ್ಮಾ ಪಸತ್ಥಾ, ಸುನ್ದರಾ ದಿಟ್ಠಿ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ, ತಸ್ಸ। ಸಾ ಪನಸ್ಸ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿತಾ ಪುಬ್ಬಭಾಗಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಯಾ ವಾ ಲೋಕುತ್ತರಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಯಾ ವಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿ ನಿಜ್ಜಿಣ್ಣಾ ಭವತೀತಿ ಪುರಿಮನಯೇ ವಿಪಸ್ಸನಾಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಹೀನಾ ಹೋತಿ, ವಿಕ್ಖಮ್ಭಿತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಚ್ಛಿಮನಯೇ ಪಠಮಮಗ್ಗಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಹೀನಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
35.Tatthakatamo parivattano hāroti parivattanahāravibhaṅgo. Tattha yasmā saṃvaṇṇiyamāne sutte yathāniddiṭṭhānaṃ kusalākusaladhammānaṃ paṭipakkhabhūte akusalakusaladhamme pahātabbabhāvādivasena niddhāraṇaṃ paṭipakkhato parivattanaṃ, tasmā ‘‘sammādiṭṭhissa purisapuggalassa micchādiṭṭhi nijjiṇṇā bhavatī’’tiādi āraddhaṃ. Tattha sammā pasatthā, sundarā diṭṭhi etassāti sammādiṭṭhi, tassa. Sā panassa sammādiṭṭhitā pubbabhāgasammādiṭṭhiyā vā lokuttarasammādiṭṭhiyā vā veditabbā. Micchādiṭṭhi nijjiṇṇā bhavatīti purimanaye vipassanāsammādiṭṭhiyā pahīnā hoti, vikkhambhitāti attho. Pacchimanaye paṭhamamaggasammādiṭṭhiyā pahīnā samucchinnāti attho.
ಯೇ ಚಸ್ಸ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಪಚ್ಚಯಾತಿ ಮಿಚ್ಛಾಭಿನಿವೇಸಹೇತು ಯೇ ಅರಿಯಾನಂ ಅದಸ್ಸನಕಾಮತಾದಯೋ ಲೋಭಾದಯೋ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದಯೋ ಚ ಅನೇಕೇ ಲಾಮಕಟ್ಠೇನ ಪಾಪಕಾ ಅಕೋಸಲ್ಲಸಮ್ಭೂತಟ್ಠೇನ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ। ಇಮಸ್ಸ ಆರದ್ಧವಿಪಸ್ಸಕಸ್ಸ ಅರಿಯಸ್ಸ ಚ। ಧಮ್ಮಾತಿ ಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾಧಮ್ಮಾ, ಸತ್ತತ್ತಿಂಸಬೋಧಿಪಕ್ಖಿಯಧಮ್ಮಾ ವಾ ಅನುಪ್ಪನ್ನಾ ವಾ ಸಮ್ಭವನ್ತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಾ, ಭಾವನಾಪಾರಿಪೂರಿಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಸಮ್ಮಾಸಙ್ಕಪ್ಪಸ್ಸಾತಿಆದೀನಮ್ಪಿ ಇಮಿನಾವ ನಯೇನ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಅಯಂ ಪನ ವಿಸೇಸೋ – ಸಮ್ಮಾವಿಮುತ್ತಿಆದೀನಂ ಮಿಚ್ಛಾವಿಮುತ್ತಿ ಅವಿಮುತ್ತಾವ ಸಮಾನಾ ‘‘ವಿಮುತ್ತಾ ಮಯ’’ನ್ತಿ ಏವಂಸಞ್ಞಿನೋ ಅವಿಮುತ್ತಿಯಂ ವಾ ವಿಮುತ್ತಿಸಞ್ಞಿನೋ। ತತ್ರಾಯಂ ವಚನತ್ಥೋ – ಮಿಚ್ಛಾ ಪಾಪಿಕಾ ವಿಮುತ್ತಿ ವಿಮೋಕ್ಖೋ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಮಿಚ್ಛಾವಿಮುತ್ತಿ। ಅಟ್ಠಙ್ಗಾ ಚ ಮಿಚ್ಛಾವಿಮುತ್ತಿ ಯಥಾವುತ್ತೇನಾಕಾರೇನ ಮಿಚ್ಛಾಭಿನಿವೇಸವಸೇನ ಚ ಪವತ್ತಾ ಅನ್ತದ್ವಯಲಕ್ಖಣಾ। ಸಮ್ಮಾವಿಮುತ್ತಿ ಪನ ಫಲಧಮ್ಮಾ, ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕೇ ಸಮಾಸೇವತೋ ಮಿಚ್ಛಾವಿಮೋಕ್ಖೋ ವಾ ಮಿಚ್ಛಾವಿಮುತ್ತಿ। ಮಿಚ್ಛಾವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಂ ಪನ ಮಿಚ್ಛಾವಿಮೋಕ್ಖೇ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಯಾ ಚ ಸಾರನ್ತಿ ಗಹಣವಸೇನ ಪವತ್ತೋ ಅಕುಸಲಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದೋ ಅನ್ತಮಸೋ ಪಾಪಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ಸುಕತಂ ಮಯಾ’’ತಿ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖತೋ ಉಪ್ಪನ್ನಮೋಹೋ ಚ। ಸಮ್ಮಾವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ ಸೇಕ್ಖಾನಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಞಾಣಂ ಸಮ್ಮಾವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ। ತಞ್ಹಿ ಉತ್ತರಿಭಾವನಾಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಸಂವತ್ತತಿ।
Ye cassa micchādiṭṭhipaccayāti micchābhinivesahetu ye ariyānaṃ adassanakāmatādayo lobhādayo pāṇātipātādayo ca aneke lāmakaṭṭhena pāpakā akosallasambhūtaṭṭhena akusalā dhammā uppajjeyyuṃ. Imassa āraddhavipassakassa ariyassa ca. Dhammāti samathavipassanādhammā, sattattiṃsabodhipakkhiyadhammā vā anuppannā vā sambhavanti uppannā, bhāvanāpāripūriṃ gacchanti. Sammāsaṅkappassātiādīnampi imināva nayena attho veditabbo. Ayaṃ pana viseso – sammāvimuttiādīnaṃ micchāvimutti avimuttāva samānā ‘‘vimuttā maya’’nti evaṃsaññino avimuttiyaṃ vā vimuttisaññino. Tatrāyaṃ vacanattho – micchā pāpikā vimutti vimokkho etassāti micchāvimutti. Aṭṭhaṅgā ca micchāvimutti yathāvuttenākārena micchābhinivesavasena ca pavattā antadvayalakkhaṇā. Sammāvimutti pana phaladhammā, micchādiṭṭhike samāsevato micchāvimokkho vā micchāvimutti. Micchāvimuttiñāṇadassanaṃ pana micchāvimokkhe micchādiṭṭhiyā ca sāranti gahaṇavasena pavatto akusalacittuppādo antamaso pāpaṃ katvā ‘‘sukataṃ mayā’’ti paccavekkhato uppannamoho ca. Sammāvimuttiñāṇadassanassāti ettha sekkhānaṃ paccavekkhaṇañāṇaṃ sammāvimuttiñāṇadassananti adhippetaṃ. Tañhi uttaribhāvanāpāripūriyā saṃvattati.
೩೬. ಏವಂ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಆದಿಮುಖೇನ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಆದಿಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಪುನ ಪಾಣಾತಿಪಾತಅದಿನ್ನಾದಾನಕಾಮೇಸುಮಿಚ್ಛಾಚಾರಾದಿತೋ ವೇರಮಣಿಯಾದೀಹಿ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾದೀನಂ ಪರಿವತ್ತನಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಯಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿ ಆರದ್ಧಂ। ತತ್ಥ ಕಾಲವಾದಿಸ್ಸಾತಿ ಲಕ್ಖಣವಚನಂ। ಕಾಲೇನ ಸಾಪದೇಸಂ ಪರಿಯನ್ತವತಿಂ ಅತ್ಥಸಞ್ಹಿತನ್ತಿ ಸೋ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತೀತಿ ವುತ್ತಂ।
36. Evaṃ sammādiṭṭhiādimukhena micchādiṭṭhiādiṃ dassetvā puna pāṇātipātaadinnādānakāmesumicchācārādito veramaṇiyādīhi pāṇātipātādīnaṃ parivattanaṃ dassetuṃ ‘‘yassā’’tiādi āraddhaṃ. Tattha kālavādissāti lakkhaṇavacanaṃ. Kālena sāpadesaṃ pariyantavatiṃ atthasañhitanti so samphappalāpassa pahānāya paṭipanno hotīti vuttaṃ.
ಪುನ ‘‘ಯೇ ಚ ಖೋ ಕೇಚೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಆದಿಮುಖೇನೇವ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಆದೀಹಿ ಏವ ಪರಿವತ್ತನಂ ಪಕಾರನ್ತರೇನ ದಸ್ಸೇತಿ। ತತ್ಥ ಸನ್ದಿಟ್ಠಿಕಾತಿ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾ। ಸಹಧಮ್ಮಿಕಾತಿ ಸಕಾರಣಾ। ಗಾರಯ್ಹಾತಿ ಗರಹಿತಬ್ಬಯುತ್ತಾ। ವಾದಾನುವಾದಾತಿ ವಾದಾ ಚೇವ ಅನುವಾದಾ ಚ। ‘‘ವಾದಾನುಪಾತಾ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ವಾದಾನುಪವತ್ತಿಯೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪುಜ್ಜಾತಿ ಪೂಜನೀಯಾ। ಪಾಸಂಸಾತಿ ಪಸಂಸಿತಬ್ಬಾ।
Puna ‘‘ye ca kho kecī’’tiādinā sammādiṭṭhiādimukheneva micchādiṭṭhiādīhi eva parivattanaṃ pakārantarena dasseti. Tattha sandiṭṭhikāti paccakkhā. Sahadhammikāti sakāraṇā. Gārayhāti garahitabbayuttā. Vādānuvādāti vādā ceva anuvādā ca. ‘‘Vādānupātā’’tipi pāṭho, vādānupavattiyoti attho. Pujjāti pūjanīyā. Pāsaṃsāti pasaṃsitabbā.
ಪುನ ‘‘ಯೇ ಚ ಖೋ ಕೇಚೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಮಜ್ಝಿಮಾಯ ಪಟಿಪತ್ತಿಯಾ ಅನ್ತದ್ವಯಪರಿವತ್ತನಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ತತ್ಥ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾತಿಆದೀನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಪದಾನಿ ವತ್ಥುಕಾಮವಸೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬಾನಿ। ಭಾವಯಿತಬ್ಬಾ ಬಹುಲೀಕಾತಬ್ಬಾತಿ ಪದದ್ವಯಂ ಕಿಲೇಸಕಾಮವಸೇನ। ತೇಸಂ ಅಧಮ್ಮೋತಿ ಭಾವೇತಬ್ಬೋ ನಾಮ ಧಮ್ಮೋ ಸಿಯಾ, ಕಾಮಾ ಚ ತೇಸಂ ಭಾವೇತಬ್ಬಾ ಇಚ್ಛಿತಾ, ಕಾಮೇಹಿ ಚ ವೇರಮಣೀ ಕಾಮಾನಂ ಪಟಿಪಕ್ಖೋ, ಇತಿ ಸಾ ತೇಸಂ ಅಧಮ್ಮೋ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
Puna ‘‘ye ca kho kecī’’tiādinā majjhimāya paṭipattiyā antadvayaparivattanaṃ dasseti. Tattha bhuñjitabbātiādīni cattāri padāni vatthukāmavasena yojetabbāni. Bhāvayitabbā bahulīkātabbāti padadvayaṃ kilesakāmavasena. Tesaṃ adhammoti bhāvetabbo nāma dhammo siyā, kāmā ca tesaṃ bhāvetabbā icchitā, kāmehi ca veramaṇī kāmānaṃ paṭipakkho, iti sā tesaṃ adhammo āpajjatīti adhippāyo.
ನಿಯ್ಯಾನಿಕೋ ಧಮ್ಮೋತಿ ಸಹ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಅರಿಯಮಗ್ಗೋ। ದುಕ್ಖೋತಿ ಪಾಪಂ ನಿಜ್ಜರಾಪೇಸ್ಸಾಮಾತಿ ಪವತ್ತಿತಂ ಸರೀರತಾಪನಂ ವದತಿ। ಸುಖೋತಿ ಅನವಜ್ಜಪಚ್ಚಯಪರಿಭೋಗಸುಖಂ। ಏತೇಸುಪಿ ವಾರೇಸು ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಅಧಮ್ಮಭಾವಾಪತ್ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಾ। ಇದಾನಿ ಅಸುಭಸಞ್ಞಾದಿಮುಖೇನ ಸುಭಸಞ್ಞಾದಿಪರಿವತ್ತನಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಆರದ್ಧವಿಪಸ್ಸಕಸ್ಸ ಕಿಲೇಸಾಸುಚಿಪಗ್ಘರಣವಸೇನ ತೇಭೂಮಕಸಙ್ಖಾರಾ ಅಸುಭತೋ ಉಪಟ್ಠಹನ್ತೀತಿ ಕತ್ವಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರೇಸು ಅಸುಭಾನುಪಸ್ಸಿನೋ ವಿಹರತೋ’’ತಿ। ‘‘ಯಂ ಯಂ ವಾ ಪನಾ’’ತಿಆದಿನಾ ಪಟಿಪಕ್ಖಸ್ಸ ಲಕ್ಖಣಂ ವಿಭಾವೇತಿ। ತತ್ಥ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋತಿ ಅಧಿಆಪನ್ನೋ, ಅಭಿಉಪಗತೋ ಪರಿಞ್ಞಾತೋತಿ ಅತ್ಥೋ।
Niyyāniko dhammoti saha vipassanāya ariyamaggo. Dukkhoti pāpaṃ nijjarāpessāmāti pavattitaṃ sarīratāpanaṃ vadati. Sukhoti anavajjapaccayaparibhogasukhaṃ. Etesupi vāresu vuttanayeneva adhammabhāvāpatti vattabbā. Idāni asubhasaññādimukhena subhasaññādiparivattanaṃ dassetuṃ ‘‘yathā vā panā’’tiādi vuttaṃ. Āraddhavipassakassa kilesāsucipaggharaṇavasena tebhūmakasaṅkhārā asubhato upaṭṭhahantīti katvā vuttaṃ ‘‘sabbasaṅkhāresu asubhānupassino viharato’’ti. ‘‘Yaṃ yaṃ vā panā’’tiādinā paṭipakkhassa lakkhaṇaṃ vibhāveti. Tattha ajjhāpannoti adhiāpanno, abhiupagato pariññātoti attho.
ಪರಿವತ್ತನಹಾರವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Parivattanahāravibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣಪಾಳಿ • Nettippakaraṇapāḷi / ೯. ಪರಿವತ್ತನಹಾರವಿಭಙ್ಗೋ • 9. Parivattanahāravibhaṅgo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / ನೇತ್ತಿಪ್ಪಕರಣ-ಟೀಕಾ • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ೯. ಪರಿವತ್ತನಹಾರವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ • 9. Parivattanahāravibhaṅgavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / ನೇತ್ತಿವಿಭಾವಿನೀ • Nettivibhāvinī / ೯. ಪರಿವತ್ತನಹಾರವಿಭಙ್ಗವಿಭಾವನಾ • 9. Parivattanahāravibhaṅgavibhāvanā
