| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೨. ಪರಿಯಾಯಸುತ್ತಂ
2. Pariyāyasuttaṃ
೨೩೩. ಅಥ ಖೋ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಸಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅತಿಪ್ಪಗೋ ಖೋ ತಾವ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತುಂ। ಯಂನೂನ ಮಯಂ ಯೇನ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾನಂ ಆರಾಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿ।
233. Atha kho sambahulā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pavisiṃsu. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘atippago kho tāva sāvatthiyaṃ piṇḍāya carituṃ. Yaṃnūna mayaṃ yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkameyyāmā’’ti.
ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಯೇನ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾನಂ ಆರಾಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತೇಹಿ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯೇಹಿ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿಂಸು। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೇ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾ ಏತದವೋಚುಂ –
Atha kho te bhikkhū yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā tehi aññatitthiyehi paribbājakehi saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinne kho te bhikkhū aññatitthiyā paribbājakā etadavocuṃ –
‘‘ಸಮಣೋ, ಆವುಸೋ, ಗೋತಮೋ ಸಾವಕಾನಂ ಏವಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ – ‘ಏಥ ತುಮ್ಹೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚ ನೀವರಣೇ ಪಹಾಯ ಚೇತಸೋ ಉಪಕ್ಕಿಲೇಸೇ ಪಞ್ಞಾಯ ದುಬ್ಬಲೀಕರಣೇ ಸತ್ತ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಭಾವೇಥಾ’ತಿ। ಮಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಾವಕಾನಂ ಏವಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಮ – ‘ಏಥ ತುಮ್ಹೇ, ಆವುಸೋ, ಪಞ್ಚ ನೀವರಣೇ ಪಹಾಯ ಚೇತಸೋ ಉಪಕ್ಕಿಲೇಸೇ ಪಞ್ಞಾಯ ದುಬ್ಬಲೀಕರಣೇ ಸತ್ತ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಭಾವೇಥಾ’ತಿ। ಇಧ ನೋ, ಆವುಸೋ, ಕೋ ವಿಸೇಸೋ, ಕೋ ಅಧಿಪ್ಪಯಾಸೋ, ಕಿಂ ನಾನಾಕರಣಂ ಸಮಣಸ್ಸ ವಾ ಗೋತಮಸ್ಸ ಅಮ್ಹಾಕಂ ವಾ, ಯದಿದಂ – ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯ ವಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಂ, ಅನುಸಾಸನಿಯಾ ವಾ ಅನುಸಾಸನಿ’’ನ್ತಿ?
‘‘Samaṇo, āvuso, gotamo sāvakānaṃ evaṃ dhammaṃ deseti – ‘etha tumhe, bhikkhave, pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe satta bojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvethā’ti. Mayampi kho, āvuso, sāvakānaṃ evaṃ dhammaṃ desema – ‘etha tumhe, āvuso, pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe satta bojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvethā’ti. Idha no, āvuso, ko viseso, ko adhippayāso, kiṃ nānākaraṇaṃ samaṇassa vā gotamassa amhākaṃ vā, yadidaṃ – dhammadesanāya vā dhammadesanaṃ, anusāsaniyā vā anusāsani’’nti?
ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇಸಂ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾನಂ ಭಾಸಿತಂ ನೇವ ಅಭಿನನ್ದಿಂಸು ನಪ್ಪಟಿಕ್ಕೋಸಿಂಸು; ಅನಭಿನನ್ದಿತ್ವಾ ಅಪ್ಪಟಿಕ್ಕೋಸಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಮಿಂಸು – ‘‘ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಏತಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ಆಜಾನಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಟಿಕ್ಕನ್ತಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ –
Atha kho te bhikkhū tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ bhāsitaṃ neva abhinandiṃsu nappaṭikkosiṃsu; anabhinanditvā appaṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃsu – ‘‘bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaṃ ājānissāmā’’ti. Atha kho te bhikkhū sāvatthiṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ –
‘‘ಇಧ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಸಿಮ್ಹ। ತೇಸಂ ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಅತಿಪ್ಪಗೋ ಖೋ ತಾವ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತುಂ, ಯಂನೂನ ಮಯಂ ಯೇನ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾನಂ ಆರಾಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯಾಮಾ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಯೇನ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾನಂ ಆರಾಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಮ್ಹ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತೇಹಿ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯೇಹಿ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿಮ್ಹ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಮ್ಹ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೇ ಖೋ ಅಮ್ಹೇ, ಭನ್ತೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾ ಏತದವೋಚುಂ –
‘‘Idha mayaṃ, bhante, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pavisimha. Tesaṃ no, bhante, amhākaṃ etadahosi – ‘atippago kho tāva sāvatthiyaṃ piṇḍāya carituṃ, yaṃnūna mayaṃ yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkameyyāmā’ti. Atha kho mayaṃ, bhante, yena aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ ārāmo tenupasaṅkamimha; upasaṅkamitvā tehi aññatitthiyehi paribbājakehi saddhiṃ sammodimha. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdimha. Ekamantaṃ nisinne kho amhe, bhante, aññatitthiyā paribbājakā etadavocuṃ –
‘‘ಸಮಣೋ, ಆವುಸೋ, ಗೋತಮೋ ಸಾವಕಾನಂ ಏವಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ ‘ಏಥ ತುಮ್ಹೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚ ನೀವರಣೇ ಪಹಾಯ ಚೇತಸೋ ಉಪಕ್ಕಿಲೇಸೇ ಪಞ್ಞಾಯ ದುಬ್ಬಲೀಕರಣೇ ಸತ್ತ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಭಾವೇಥಾ’ತಿ। ಮಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಾವಕಾನಂ ಏವಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಮ – ‘ಏಥ ತುಮ್ಹೇ, ಆವುಸೋ, ಪಞ್ಚ ನೀವರಣೇ ಪಹಾಯ ಚೇತಸೋ ಉಪಕ್ಕಿಲೇಸೇ ಪಞ್ಞಾಯ ದುಬ್ಬಲೀಕರಣೇ ಸತ್ತ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಭಾವೇಥಾ’ತಿ। ಇಧ ನೋ, ಆವುಸೋ, ಕೋ ವಿಸೇಸೋ, ಕೋ ಅಧಿಪ್ಪಯಾಸೋ, ಕಿಂ ನಾನಾಕರಣಂ ಸಮಣಸ್ಸ ವಾ ಗೋತಮಸ್ಸ ಅಮ್ಹಾಕಂ ವಾ, ಯದಿದಂ – ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯ ವಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಂ, ಅನುಸಾಸನಿಯಾ ವಾ ಅನುಸಾಸನಿ’’ನ್ತಿ?
‘‘Samaṇo, āvuso, gotamo sāvakānaṃ evaṃ dhammaṃ deseti ‘etha tumhe, bhikkhave, pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe satta bojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvethā’ti. Mayampi kho, āvuso, sāvakānaṃ evaṃ dhammaṃ desema – ‘etha tumhe, āvuso, pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe satta bojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvethā’ti. Idha no, āvuso, ko viseso, ko adhippayāso, kiṃ nānākaraṇaṃ samaṇassa vā gotamassa amhākaṃ vā, yadidaṃ – dhammadesanāya vā dhammadesanaṃ, anusāsaniyā vā anusāsani’’nti?
‘‘ಅಥ ಖೋ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ತೇಸಂ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾನಂ ಭಾಸಿತಂ ನೇವ ಅಭಿನನ್ದಿಮ್ಹ ನಪ್ಪಟಿಕ್ಕೋಸಿಮ್ಹ, ಅನಭಿನನ್ದಿತ್ವಾ ಅಪ್ಪಟಿಕ್ಕೋಸಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಮಿಮ್ಹ – ‘ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಏತಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ಆಜಾನಿಸ್ಸಾಮಾ’’’ತಿ।
‘‘Atha kho mayaṃ, bhante, tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ bhāsitaṃ neva abhinandimha nappaṭikkosimha, anabhinanditvā appaṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkamimha – ‘bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaṃ ājānissāmā’’’ti.
‘‘ಏವಂವಾದಿನೋ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾ ಏವಮಸ್ಸು ವಚನೀಯಾ – ‘ಅತ್ಥಿ ಪನಾವುಸೋ, ಪರಿಯಾಯೋ, ಯಂ ಪರಿಯಾಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಪಞ್ಚ ನೀವರಣಾ ದಸ ಹೋನ್ತಿ, ಸತ್ತ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ಚತುದ್ದಸಾ’ತಿ। ಏವಂ ಪುಟ್ಠಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾ ನ ಚೇವ ಸಮ್ಪಾಯಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಉತ್ತರಿಞ್ಚ ವಿಘಾತಂ ಆಪಜ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಯಥಾ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅವಿಸಯಸ್ಮಿಂ। ‘‘ನಾಹಂ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಸ್ಸಾಮಿ ಸದೇವಕೇ ಲೋಕೇ ಸಮಾರಕೇ ಸಬ್ರಹ್ಮಕೇ ಸಸ್ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯಾ ಪಜಾಯ ಸದೇವಮನುಸ್ಸಾಯ, ಯೋ ಇಮೇಸಂ ಪಞ್ಹಾನಂ ವೇಯ್ಯಾಕರಣೇನ ಚಿತ್ತಂ ಆರಾಧೇಯ್ಯ, ಅಞ್ಞತ್ರ ತಥಾಗತೇನ ವಾ ತಥಾಗತಸಾವಕೇನ ವಾ ಇತೋ ವಾ ಪನ ಸುತ್ವಾ’’।
‘‘Evaṃvādino , bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘atthi panāvuso, pariyāyo, yaṃ pariyāyaṃ āgamma pañca nīvaraṇā dasa honti, satta bojjhaṅgā catuddasā’ti. Evaṃ puṭṭhā, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā na ceva sampāyissanti, uttariñca vighātaṃ āpajjissanti. Taṃ kissa hetu? Yathā taṃ, bhikkhave, avisayasmiṃ. ‘‘Nāhaṃ taṃ, bhikkhave, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya, yo imesaṃ pañhānaṃ veyyākaraṇena cittaṃ ārādheyya, aññatra tathāgatena vā tathāgatasāvakena vā ito vā pana sutvā’’.
‘‘ಕತಮೋ ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರಿಯಾಯೋ, ಯಂ ಪರಿಯಾಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಪಞ್ಚ ನೀವರಣಾ ದಸ ಹೋನ್ತಿ? ಯದಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಕಾಮಚ್ಛನ್ದೋ ತದಪಿ ನೀವರಣಂ, ಯದಪಿ ಬಹಿದ್ಧಾ ಕಾಮಚ್ಛನ್ದೋ ತದಪಿ ನೀವರಣಂ। ‘ಕಾಮಚ್ಛನ್ದನೀವರಣ’ನ್ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ। ಯದಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಬ್ಯಾಪಾದೋ ತದಪಿ ನೀವರಣಂ, ಯದಪಿ ಬಹಿದ್ಧಾ ಬ್ಯಾಪಾದೋ ತದಪಿ ನೀವರಣಂ। ‘ಬ್ಯಾಪಾದನೀವರಣ’ನ್ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ। ಯದಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಥಿನಂ ತದಪಿ ನೀವರಣಂ, ಯದಪಿ ಮಿದ್ಧಂ ತದಪಿ ನೀವರಣಂ। ‘ಥಿನಮಿದ್ಧನೀವರಣ’ನ್ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ। ಯದಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉದ್ಧಚ್ಚಂ ತದಪಿ ನೀವರಣಂ, ಯದಪಿ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ತದಪಿ ನೀವರಣಂ। ‘ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚನೀವರಣ’ನ್ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ। ಯದಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಧಮ್ಮೇಸು ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ತದಪಿ ನೀವರಣಂ, ಯದಪಿ ಬಹಿದ್ಧಾ ಧಮ್ಮೇಸು ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ತದಪಿ ನೀವರಣಂ। ‘ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾನೀವರಣ’ನ್ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರಿಯಾಯೋ, ಯಂ ಪರಿಯಾಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಪಞ್ಚ ನೀವರಣಾ ದಸ ಹೋನ್ತಿ।
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo, yaṃ pariyāyaṃ āgamma pañca nīvaraṇā dasa honti? Yadapi, bhikkhave, ajjhattaṃ kāmacchando tadapi nīvaraṇaṃ, yadapi bahiddhā kāmacchando tadapi nīvaraṇaṃ. ‘Kāmacchandanīvaraṇa’nti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti. Yadapi, bhikkhave, ajjhattaṃ byāpādo tadapi nīvaraṇaṃ, yadapi bahiddhā byāpādo tadapi nīvaraṇaṃ. ‘Byāpādanīvaraṇa’nti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti. Yadapi, bhikkhave, thinaṃ tadapi nīvaraṇaṃ, yadapi middhaṃ tadapi nīvaraṇaṃ. ‘Thinamiddhanīvaraṇa’nti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti. Yadapi, bhikkhave, uddhaccaṃ tadapi nīvaraṇaṃ, yadapi kukkuccaṃ tadapi nīvaraṇaṃ. ‘Uddhaccakukkuccanīvaraṇa’nti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti. Yadapi, bhikkhave, ajjhattaṃ dhammesu vicikicchā tadapi nīvaraṇaṃ, yadapi bahiddhā dhammesu vicikicchā tadapi nīvaraṇaṃ. ‘Vicikicchānīvaraṇa’nti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti. Ayaṃ kho, bhikkhave, pariyāyo, yaṃ pariyāyaṃ āgamma pañca nīvaraṇā dasa honti.
‘‘ಕತಮೋ ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರಿಯಾಯೋ, ಯಂ ಪರಿಯಾಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಸತ್ತ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ಚತುದ್ದಸ ಹೋನ್ತಿ? ಯದಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಧಮ್ಮೇಸು ಸತಿ ತದಪಿ ಸತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ, ಯದಪಿ ಬಹಿದ್ಧಾ ಧಮ್ಮೇಸು ಸತಿ ತದಪಿ ಸತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ। ‘ಸತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ’ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ।
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo, yaṃ pariyāyaṃ āgamma satta bojjhaṅgā catuddasa honti? Yadapi, bhikkhave, ajjhattaṃ dhammesu sati tadapi satisambojjhaṅgo, yadapi bahiddhā dhammesu sati tadapi satisambojjhaṅgo. ‘Satisambojjhaṅgo’ti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti.
‘‘ಯದಪಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಧಮ್ಮೇಸು ಪಞ್ಞಾಯ ಪವಿಚಿನತಿ 1 ಪವಿಚರತಿ ಪರಿವೀಮಂಸಮಾಪಜ್ಜತಿ ತದಪಿ ಧಮ್ಮವಿಚಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ, ಯದಪಿ ಬಹಿದ್ಧಾ ಧಮ್ಮೇಸು ಪಞ್ಞಾಯ ಪವಿಚಿನತಿ ಪವಿಚರತಿ ಪರಿವೀಮಂಸಮಾಪಜ್ಜತಿ ತದಪಿ ಧಮ್ಮವಿಚಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ। ‘ಧಮ್ಮವಿಚಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ’ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ।
‘‘Yadapi , bhikkhave, ajjhattaṃ dhammesu paññāya pavicinati 2 pavicarati parivīmaṃsamāpajjati tadapi dhammavicayasambojjhaṅgo, yadapi bahiddhā dhammesu paññāya pavicinati pavicarati parivīmaṃsamāpajjati tadapi dhammavicayasambojjhaṅgo. ‘Dhammavicayasambojjhaṅgo’ti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti.
‘‘ಯದಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಾಯಿಕಂ ವೀರಿಯಂ ತದಪಿ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ, ಯದಪಿ ಚೇತಸಿಕಂ ವೀರಿಯಂ ತದಪಿ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ। ‘ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ’ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ।
‘‘Yadapi, bhikkhave, kāyikaṃ vīriyaṃ tadapi vīriyasambojjhaṅgo, yadapi cetasikaṃ vīriyaṃ tadapi vīriyasambojjhaṅgo. ‘Vīriyasambojjhaṅgo’ti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti.
‘‘ಯದಪಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸವಿತಕ್ಕಸವಿಚಾರಾ ಪೀತಿ ತದಪಿ ಪೀತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ, ಯದಪಿ ಅವಿತಕ್ಕಅವಿಚಾರಾ ಪೀತಿ ತದಪಿ ಪೀತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ। ‘ಪೀತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ’ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ।
‘‘Yadapi , bhikkhave, savitakkasavicārā pīti tadapi pītisambojjhaṅgo, yadapi avitakkaavicārā pīti tadapi pītisambojjhaṅgo. ‘Pītisambojjhaṅgo’ti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti.
‘‘ಯದಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಾಯಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿ ತದಪಿ ಪಸ್ಸದ್ಧಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ, ಯದಪಿ ಚಿತ್ತಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿ ತದಪಿ ಪಸ್ಸದ್ಧಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ। ‘ಪಸ್ಸದ್ಧಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ’ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ।
‘‘Yadapi, bhikkhave, kāyappassaddhi tadapi passaddhisambojjhaṅgo, yadapi cittappassaddhi tadapi passaddhisambojjhaṅgo. ‘Passaddhisambojjhaṅgo’ti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti.
‘‘ಯದಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸವಿತಕ್ಕೋ ಸವಿಚಾರೋ ಸಮಾಧಿ ತದಪಿ ಸಮಾಧಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ, ಯದಪಿ ಅವಿತಕ್ಕಅವಿಚಾರೋ ಸಮಾಧಿ ತದಪಿ ಸಮಾಧಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ। ‘ಸಮಾಧಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ’ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ।
‘‘Yadapi, bhikkhave, savitakko savicāro samādhi tadapi samādhisambojjhaṅgo, yadapi avitakkaavicāro samādhi tadapi samādhisambojjhaṅgo. ‘Samādhisambojjhaṅgo’ti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti.
‘‘ಯದಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಧಮ್ಮೇಸು ಉಪೇಕ್ಖಾ ತದಪಿ ಉಪೇಕ್ಖಾಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ, ಯದಪಿ ಬಹಿದ್ಧಾ ಧಮ್ಮೇಸು ಉಪೇಕ್ಖಾ ತದಪಿ ಉಪೇಕ್ಖಾಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ। ‘ಉಪೇಕ್ಖಾಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ’ತಿ ಇತಿ ಹಿದಂ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಚ್ಛತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ ಪರಿಯಾಯೇನ ದ್ವಯಂ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರಿಯಾಯೋ, ಯಂ ಪರಿಯಾಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಸತ್ತ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ಚತುದ್ದಸಾ’’ತಿ। ದುತಿಯಂ।
‘‘Yadapi, bhikkhave, ajjhattaṃ dhammesu upekkhā tadapi upekkhāsambojjhaṅgo, yadapi bahiddhā dhammesu upekkhā tadapi upekkhāsambojjhaṅgo. ‘Upekkhāsambojjhaṅgo’ti iti hidaṃ uddesaṃ gacchati. Tadamināpetaṃ pariyāyena dvayaṃ hoti. Ayaṃ kho, bhikkhave, pariyāyo, yaṃ pariyāyaṃ āgamma satta bojjhaṅgā catuddasā’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೨. ಪರಿಯಾಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Pariyāyasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೨. ಪರಿಯಾಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Pariyāyasuttavaṇṇanā
