| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
८. परोसहस्ससुत्तवण्णना
8. Parosahassasuttavaṇṇanā
२१६. अट्ठमे परोसहस्सन्ति अतिरेकसहस्सं। अकुतोभयन्ति निब्बाने कुतोचि भयं नत्थि, निब्बानप्पत्तस्स वा कुतोचि भयं नत्थीति निब्बानं अकुतोभयं नाम। इसीनं इसिसत्तमोति विपस्सितो पट्ठाय इसीनं सत्तमको इसि।
216. Aṭṭhame parosahassanti atirekasahassaṃ. Akutobhayanti nibbāne kutoci bhayaṃ natthi, nibbānappattassa vā kutoci bhayaṃ natthīti nibbānaṃ akutobhayaṃ nāma. Isīnaṃ isisattamoti vipassito paṭṭhāya isīnaṃ sattamako isi.
किं नु ते वङ्गीसाति इदं भगवा अत्थुप्पत्तिवसेन आह। सङ्घमज्झे किर कथा उदपादि ‘‘वङ्गीसत्थेरो विस्सट्ठवत्तो , नेव उद्देसे, न परिपुच्छाय, न योनिसोमनसिकारे कम्मं करोति, गाथा बन्धन्तो चुण्णियपदानि करोन्तो विचरती’’ति। अथ भगवा चिन्तेसि – ‘‘इमे भिक्खू वङ्गीसस्स पटिभानसम्पत्तिं न जानन्ति, चिन्तेत्वा चिन्तेत्वा वदतीति मञ्ञन्ति, पटिभानसम्पत्तिमस्स जानापेस्सामी’’ति चिन्तेत्वा, ‘‘किं नु ते वङ्गीसा’’तिआदिमाह।
Kiṃ nu te vaṅgīsāti idaṃ bhagavā atthuppattivasena āha. Saṅghamajjhe kira kathā udapādi ‘‘vaṅgīsatthero vissaṭṭhavatto , neva uddese, na paripucchāya, na yonisomanasikāre kammaṃ karoti, gāthā bandhanto cuṇṇiyapadāni karonto vicaratī’’ti. Atha bhagavā cintesi – ‘‘ime bhikkhū vaṅgīsassa paṭibhānasampattiṃ na jānanti, cintetvā cintetvā vadatīti maññanti, paṭibhānasampattimassa jānāpessāmī’’ti cintetvā, ‘‘kiṃ nu te vaṅgīsā’’tiādimāha.
उम्मग्गपथन्ति अनेकानि किलेसुम्मुज्जनसतानि, वट्टपथत्ता पन पथन्ति वुत्तं। पभिज्ज खिलानीति रागखिलादीनि पञ्च भिन्दित्वा चरसि। तं पस्सथाति तं एवं अभिभुय्य भिन्दित्वा चरन्तं बुद्धं पस्सथ। बन्धपमुञ्चकरन्ति बन्धनमोचनकरं। असितन्ति अनिस्सितं। भागसो पविभजन्ति सतिपट्ठानादिकोट्ठासवसेन धम्मं विभजन्तं। पविभज्जाति वा पाठो, अङ्गपच्चङ्गकोट्ठासवसेन विभजित्वा विभजित्वा पस्सथाति अत्थो।
Ummaggapathanti anekāni kilesummujjanasatāni, vaṭṭapathattā pana pathanti vuttaṃ. Pabhijja khilānīti rāgakhilādīni pañca bhinditvā carasi. Taṃ passathāti taṃ evaṃ abhibhuyya bhinditvā carantaṃ buddhaṃ passatha. Bandhapamuñcakaranti bandhanamocanakaraṃ. Asitanti anissitaṃ. Bhāgaso pavibhajanti satipaṭṭhānādikoṭṭhāsavasena dhammaṃ vibhajantaṃ. Pavibhajjāti vā pāṭho, aṅgapaccaṅgakoṭṭhāsavasena vibhajitvā vibhajitvā passathāti attho.
ओघस्साति चतुरोघस्स। अनेकविहितन्ति सतिपट्ठानादिवसेन अनेकविधं। तस्मिं च अमते अक्खातेति तस्मिं तेन अक्खाते अमते। धम्मद्दसाति धम्मस्स पस्सितारो। ठिता असंहीराति असंहारिया हुत्वा पतिट्ठिता।
Oghassāti caturoghassa. Anekavihitanti satipaṭṭhānādivasena anekavidhaṃ. Tasmiṃ ca amate akkhāteti tasmiṃ tena akkhāte amate. Dhammaddasāti dhammassa passitāro. Ṭhitā asaṃhīrāti asaṃhāriyā hutvā patiṭṭhitā.
अतिविज्झाति अतिविज्झित्वा। सब्बट्ठितीनन्ति सब्बेसं दिट्ठिट्ठानानं विञ्ञाणट्ठितीनं वा । अतिक्कममद्दसाति अतिक्कमभूतं निब्बानमद्दस। अग्गन्ति उत्तमधम्मं। अग्गेति वा पाठो, पठमतरन्ति अत्थो। दसद्धानन्ति पञ्चन्नं, अग्गधम्मं पञ्चवग्गियानं, अग्गे वा पञ्चवग्गियानं धम्मं देसेसीति अत्थो। तस्माति यस्मा एस धम्मो सुदेसितोति जानन्तेन च पमादो न कातब्बो, तस्मा। अनुसिक्खेति तिस्सो सिक्खा सिक्खेय्य। अट्ठमं।
Ativijjhāti ativijjhitvā. Sabbaṭṭhitīnanti sabbesaṃ diṭṭhiṭṭhānānaṃ viññāṇaṭṭhitīnaṃ vā . Atikkamamaddasāti atikkamabhūtaṃ nibbānamaddasa. Agganti uttamadhammaṃ. Aggeti vā pāṭho, paṭhamataranti attho. Dasaddhānanti pañcannaṃ, aggadhammaṃ pañcavaggiyānaṃ, agge vā pañcavaggiyānaṃ dhammaṃ desesīti attho. Tasmāti yasmā esa dhammo sudesitoti jānantena ca pamādo na kātabbo, tasmā. Anusikkheti tisso sikkhā sikkheyya. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ८. परोसहस्ससुत्तं • 8. Parosahassasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ८. परोसहस्ससुत्तवण्णना • 8. Parosahassasuttavaṇṇanā
