| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
๘. ปโรสหสฺสสุตฺตวณฺณนา
8. Parosahassasuttavaṇṇanā
๒๑๖. อฎฺฐเม ปโรสหสฺสนฺติ อติเรกสหสฺสํฯ อกุโตภยนฺติ นิพฺพาเน กุโตจิ ภยํ นตฺถิ, นิพฺพานปฺปตฺตสฺส วา กุโตจิ ภยํ นตฺถีติ นิพฺพานํ อกุโตภยํ นามฯ อิสีนํ อิสิสตฺตโมติ วิปสฺสิโต ปฎฺฐาย อิสีนํ สตฺตมโก อิสิฯ
216. Aṭṭhame parosahassanti atirekasahassaṃ. Akutobhayanti nibbāne kutoci bhayaṃ natthi, nibbānappattassa vā kutoci bhayaṃ natthīti nibbānaṃ akutobhayaṃ nāma. Isīnaṃ isisattamoti vipassito paṭṭhāya isīnaṃ sattamako isi.
กิํ นุ เต วงฺคีสาติ อิทํ ภควา อตฺถุปฺปตฺติวเสน อาหฯ สงฺฆมเชฺฌ กิร กถา อุทปาทิ ‘‘วงฺคีสเตฺถโร วิสฺสฎฺฐวโตฺต , เนว อุเทฺทเส, น ปริปุจฺฉาย, น โยนิโสมนสิกาเร กมฺมํ กโรติ, คาถา พนฺธโนฺต จุณฺณิยปทานิ กโรโนฺต วิจรตี’’ติฯ อถ ภควา จิเนฺตสิ – ‘‘อิเม ภิกฺขู วงฺคีสสฺส ปฎิภานสมฺปตฺติํ น ชานนฺติ, จิเนฺตตฺวา จิเนฺตตฺวา วทตีติ มญฺญนฺติ, ปฎิภานสมฺปตฺติมสฺส ชานาเปสฺสามี’’ติ จิเนฺตตฺวา, ‘‘กิํ นุ เต วงฺคีสา’’ติอาทิมาหฯ
Kiṃ nu te vaṅgīsāti idaṃ bhagavā atthuppattivasena āha. Saṅghamajjhe kira kathā udapādi ‘‘vaṅgīsatthero vissaṭṭhavatto , neva uddese, na paripucchāya, na yonisomanasikāre kammaṃ karoti, gāthā bandhanto cuṇṇiyapadāni karonto vicaratī’’ti. Atha bhagavā cintesi – ‘‘ime bhikkhū vaṅgīsassa paṭibhānasampattiṃ na jānanti, cintetvā cintetvā vadatīti maññanti, paṭibhānasampattimassa jānāpessāmī’’ti cintetvā, ‘‘kiṃ nu te vaṅgīsā’’tiādimāha.
อุมฺมคฺคปถนฺติ อเนกานิ กิเลสุมฺมุชฺชนสตานิ, วฎฺฎปถตฺตา ปน ปถนฺติ วุตฺตํฯ ปภิชฺช ขิลานีติ ราคขิลาทีนิ ปญฺจ ภินฺทิตฺวา จรสิฯ ตํ ปสฺสถาติ ตํ เอวํ อภิภุยฺย ภินฺทิตฺวา จรนฺตํ พุทฺธํ ปสฺสถฯ พนฺธปมุญฺจกรนฺติ พนฺธนโมจนกรํฯ อสิตนฺติ อนิสฺสิตํฯ ภาคโส ปวิภชนฺติ สติปฎฺฐานาทิโกฎฺฐาสวเสน ธมฺมํ วิภชนฺตํฯ ปวิภชฺชาติ วา ปาโฐ, องฺคปจฺจงฺคโกฎฺฐาสวเสน วิภชิตฺวา วิภชิตฺวา ปสฺสถาติ อโตฺถฯ
Ummaggapathanti anekāni kilesummujjanasatāni, vaṭṭapathattā pana pathanti vuttaṃ. Pabhijja khilānīti rāgakhilādīni pañca bhinditvā carasi. Taṃ passathāti taṃ evaṃ abhibhuyya bhinditvā carantaṃ buddhaṃ passatha. Bandhapamuñcakaranti bandhanamocanakaraṃ. Asitanti anissitaṃ. Bhāgaso pavibhajanti satipaṭṭhānādikoṭṭhāsavasena dhammaṃ vibhajantaṃ. Pavibhajjāti vā pāṭho, aṅgapaccaṅgakoṭṭhāsavasena vibhajitvā vibhajitvā passathāti attho.
โอฆสฺสาติ จตุโรฆสฺสฯ อเนกวิหิตนฺติ สติปฎฺฐานาทิวเสน อเนกวิธํฯ ตสฺมิํ จ อมเต อกฺขาเตติ ตสฺมิํ เตน อกฺขาเต อมเตฯ ธมฺมทฺทสาติ ธมฺมสฺส ปสฺสิตาโรฯ ฐิตา อสํหีราติ อสํหาริยา หุตฺวา ปติฎฺฐิตาฯ
Oghassāti caturoghassa. Anekavihitanti satipaṭṭhānādivasena anekavidhaṃ. Tasmiṃ ca amate akkhāteti tasmiṃ tena akkhāte amate. Dhammaddasāti dhammassa passitāro. Ṭhitā asaṃhīrāti asaṃhāriyā hutvā patiṭṭhitā.
อติวิชฺฌาติ อติวิชฺฌิตฺวาฯ สพฺพฎฺฐิตีนนฺติ สเพฺพสํ ทิฎฺฐิฎฺฐานานํ วิญฺญาณฎฺฐิตีนํ วา ฯ อติกฺกมมทฺทสาติ อติกฺกมภูตํ นิพฺพานมทฺทสฯ อคฺคนฺติ อุตฺตมธมฺมํฯ อเคฺคติ วา ปาโฐ, ปฐมตรนฺติ อโตฺถฯ ทสทฺธานนฺติ ปญฺจนฺนํ, อคฺคธมฺมํ ปญฺจวคฺคิยานํ, อเคฺค วา ปญฺจวคฺคิยานํ ธมฺมํ เทเสสีติ อโตฺถฯ ตสฺมาติ ยสฺมา เอส ธโมฺม สุเทสิโตติ ชานเนฺตน จ ปมาโท น กาตโพฺพ, ตสฺมาฯ อนุสิเกฺขติ ติโสฺส สิกฺขา สิเกฺขยฺยฯ อฎฺฐมํฯ
Ativijjhāti ativijjhitvā. Sabbaṭṭhitīnanti sabbesaṃ diṭṭhiṭṭhānānaṃ viññāṇaṭṭhitīnaṃ vā . Atikkamamaddasāti atikkamabhūtaṃ nibbānamaddasa. Agganti uttamadhammaṃ. Aggeti vā pāṭho, paṭhamataranti attho. Dasaddhānanti pañcannaṃ, aggadhammaṃ pañcavaggiyānaṃ, agge vā pañcavaggiyānaṃ dhammaṃ desesīti attho. Tasmāti yasmā esa dhammo sudesitoti jānantena ca pamādo na kātabbo, tasmā. Anusikkheti tisso sikkhā sikkheyya. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๘. ปโรสหสฺสสุตฺตํ • 8. Parosahassasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๘. ปโรสหสฺสสุตฺตวณฺณนา • 8. Parosahassasuttavaṇṇanā
