| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៨. បរោសហស្សសុត្តវណ្ណនា
8. Parosahassasuttavaṇṇanā
២១៦. សហស្សតោ បរំ អឌ្ឍតេយ្យភិក្ខុសតំ តទា ភគវន្តំ បយិរុបាសតីតិ អាហ ‘‘បរោសហស្សន្តិ អតិរេកសហស្ស’’ន្តិ។ និព្ពានេ កុតោចិ ភយំ នត្ថីតិ កុតោចិបិ ការណតោ និព្ពានេ ភយំ នត្ថិ អសង្ខតភាវេន សព្ពសោ ខេមត្តា។ តេនាហ ភគវា – ‘‘ខេមញ្ច វោ, ភិក្ខវេ, ធម្មំ ទេសេស្សាមិ ខេមគាមិនិញ្ច បដិបទ’’ន្តិអាទិ (សំ. និ. ៤.៣៧៩-៤០៨)។ ន កុតោចិ ភយំ ឯតស្មិំ អធិគតេតិ អកុតោភយំ, និព្ពានំ។ តេនាហ ‘‘និព្ពានប្បត្តស្សា’’តិអាទិ។ វិបស្សិតោ បដ្ឋាយាតិ អម្ហាកំ ភគវតោ នាមវសេន ឥសីនំ សត្តមភាវទស្សនត្ថំ វុត្តំ។ តេ ហិ តត្ថ តត្ថ សុត្តេ ពហុសោ កិត្តិតា។ ឥសីនន្តិ វា បច្ចេកពុទ្ធសាវកពាហិរកឥសីនំ សត្តមោ ឧត្តរោ សេដ្ឋោតិ អត្ថោ។
216. Sahassato paraṃ aḍḍhateyyabhikkhusataṃ tadā bhagavantaṃ payirupāsatīti āha ‘‘parosahassanti atirekasahassa’’nti. Nibbāne kutoci bhayaṃ natthīti kutocipi kāraṇato nibbāne bhayaṃ natthi asaṅkhatabhāvena sabbaso khemattā. Tenāha bhagavā – ‘‘khemañca vo, bhikkhave, dhammaṃ desessāmi khemagāminiñca paṭipada’’ntiādi (saṃ. ni. 4.379-408). Na kutoci bhayaṃ etasmiṃ adhigateti akutobhayaṃ, nibbānaṃ. Tenāha ‘‘nibbānappattassā’’tiādi. Vipassito paṭṭhāyāti amhākaṃ bhagavato nāmavasena isīnaṃ sattamabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Te hi tattha tattha sutte bahuso kittitā. Isīnanti vā paccekabuddhasāvakabāhirakaisīnaṃ sattamo uttaro seṭṭhoti attho.
អដ្ឋុប្បត្តិវសេនាតិ ការណសមុដ្ឋានវសេន។ តទស្ស អដ្ឋុប្បត្តិំ វិភាវេតុំ ‘‘សង្ឃមជ្ឈេ’’តិអាទិ វុត្តំ។ បដិភានសម្បន្នវាចាយ អញ្ញេ ឦសតិ អភិភវតីតិ វង្គីសោ។ តេនាហ ‘‘បដិភានសម្បត្តិ’’ន្តិអាទិ។
Aṭṭhuppattivasenāti kāraṇasamuṭṭhānavasena. Tadassa aṭṭhuppattiṃ vibhāvetuṃ ‘‘saṅghamajjhe’’tiādi vuttaṃ. Paṭibhānasampannavācāya aññe īsati abhibhavatīti vaṅgīso. Tenāha ‘‘paṭibhānasampatti’’ntiādi.
កិលេសុម្មុជ្ជនសតានីតិ រាគាទិកិលេសានំ រជ្ជនទុស្សនាទិនយេហិ សវិសយេ អយោនិសោ ឧដ្ឋានានិ។ យទិ អនេកានិ សតានិ, អថ កស្មា ‘‘ឧម្មគ្គបថ’’ន្តិ? វុត្តន្តិ អាហ ‘‘វដ្ដបថត្តា បន បថ’’ន្តិ។ រាគទោសមោហមានទិដ្ឋិវសេន រាគខិលាទីនិ បញ្ចខិលានិ។ វិភជន្តន្តិ វិភជនវសេន កថេន្តំ។ វិភជិត្វាតិ ញាណេន វិវេចេត្វា។
Kilesummujjanasatānīti rāgādikilesānaṃ rajjanadussanādinayehi savisaye ayoniso uṭṭhānāni. Yadi anekāni satāni, atha kasmā ‘‘ummaggapatha’’nti? Vuttanti āha ‘‘vaṭṭapathattā pana patha’’nti. Rāgadosamohamānadiṭṭhivasena rāgakhilādīni pañcakhilāni. Vibhajantanti vibhajanavasena kathentaṃ. Vibhajitvāti ñāṇena vivecetvā.
អមតេ អក្ខាតេតិ អមតាវហេ ធម្មេ ទេសិតេ។ ធម្មស្ស បស្សិតារោ សច្ចសម្បដិវេធេន។ អសំហីរា ទិដ្ឋិវាតេហិ។
Amateakkhāteti amatāvahe dhamme desite. Dhammassa passitāro saccasampaṭivedhena. Asaṃhīrā diṭṭhivātehi.
អតិវិជ្ឈិត្វាតិ បដិវិជ្ឈិត្វា។ អតិក្កមភូតន្តិ អតិក្កមនដ្ឋេន ភូតំ។ ទសទ្ធានន្តិ ទសន្នំ ឧបឌ្ឍានំ។ តេនាហ ‘‘បញ្ចន្ន’’ន្តិ។ ជានន្តេនាតិ ធម្មស្ស សុទុល្លភតំ ជានន្តេន។
Ativijjhitvāti paṭivijjhitvā. Atikkamabhūtanti atikkamanaṭṭhena bhūtaṃ. Dasaddhānanti dasannaṃ upaḍḍhānaṃ. Tenāha ‘‘pañcanna’’nti. Jānantenāti dhammassa sudullabhataṃ jānantena.
បរោសហស្សសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Parosahassasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៨. បរោសហស្សសុត្តំ • 8. Parosahassasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៨. បរោសហស្សសុត្តវណ្ណនា • 8. Parosahassasuttavaṇṇanā
