| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
8. පරොසහස්‌සසුත්‌තවණ්‌ණනා
8. Parosahassasuttavaṇṇanā
216. සහස්‌සතො පරං අඩ්‌ඪතෙය්‍යභික්‌ඛුසතං තදා භගවන්‌තං පයිරුපාසතීති ආහ ‘‘පරොසහස්‌සන්‌ති අතිරෙකසහස්‌ස’’න්‌ති. නිබ්‌බානෙ කුතොචි භයං නත්‌ථීති කුතොචිපි කාරණතො නිබ්‌බානෙ භයං නත්‌ථි අසඞ්‌ඛතභාවෙන සබ්‌බසො ඛෙමත්‌තා. තෙනාහ භගවා – ‘‘ඛෙමඤ්‌ච වො, භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මං දෙසෙස්‌සාමි ඛෙමගාමිනිඤ්‌ච පටිපද’’න්‌තිආදි (සං. නි. 4.379-408). න කුතොචි භයං එතස්‌මිං අධිගතෙති අකුතොභයං, නිබ්‌බානං. තෙනාහ ‘‘නිබ්‌බානප්‌පත්‌තස්‌සා’’තිආදි. විපස්‌සිතො පට්‌ඨායාති අම්‌හාකං භගවතො නාමවසෙන ඉසීනං සත්‌තමභාවදස්‌සනත්‌ථං වුත්‌තං. තෙ හි තත්‌ථ තත්‌ථ සුත්‌තෙ බහුසො කිත්‌තිතා. ඉසීනන්‌ති වා පච්‌චෙකබුද්‌ධසාවකබාහිරකඉසීනං සත්‌තමො උත්‌තරො සෙට්‌ඨොති අත්‌ථො.
216. Sahassato paraṃ aḍḍhateyyabhikkhusataṃ tadā bhagavantaṃ payirupāsatīti āha ‘‘parosahassanti atirekasahassa’’nti. Nibbāne kutoci bhayaṃ natthīti kutocipi kāraṇato nibbāne bhayaṃ natthi asaṅkhatabhāvena sabbaso khemattā. Tenāha bhagavā – ‘‘khemañca vo, bhikkhave, dhammaṃ desessāmi khemagāminiñca paṭipada’’ntiādi (saṃ. ni. 4.379-408). Na kutoci bhayaṃ etasmiṃ adhigateti akutobhayaṃ, nibbānaṃ. Tenāha ‘‘nibbānappattassā’’tiādi. Vipassito paṭṭhāyāti amhākaṃ bhagavato nāmavasena isīnaṃ sattamabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Te hi tattha tattha sutte bahuso kittitā. Isīnanti vā paccekabuddhasāvakabāhirakaisīnaṃ sattamo uttaro seṭṭhoti attho.
අට්‌ඨුප්‌පත්‌තිවසෙනාති කාරණසමුට්‌ඨානවසෙන. තදස්‌ස අට්‌ඨුප්‌පත්‌තිං විභාවෙතුං ‘‘සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ’’තිආදි වුත්‌තං. පටිභානසම්‌පන්‌නවාචාය අඤ්‌ඤෙ ඊසති අභිභවතීති වඞ්‌ගීසො. තෙනාහ ‘‘පටිභානසම්‌පත්‌ති’’න්‌තිආදි.
Aṭṭhuppattivasenāti kāraṇasamuṭṭhānavasena. Tadassa aṭṭhuppattiṃ vibhāvetuṃ ‘‘saṅghamajjhe’’tiādi vuttaṃ. Paṭibhānasampannavācāya aññe īsati abhibhavatīti vaṅgīso. Tenāha ‘‘paṭibhānasampatti’’ntiādi.
කිලෙසුම්‌මුජ්‌ජනසතානීති රාගාදිකිලෙසානං රජ්‌ජනදුස්‌සනාදිනයෙහි සවිසයෙ අයොනිසො උට්‌ඨානානි. යදි අනෙකානි සතානි, අථ කස්‌මා ‘‘උම්‌මග්‌ගපථ’’න්‌ති? වුත්‌තන්‌ති ආහ ‘‘වට්‌ටපථත්‌තා පන පථ’’න්‌ති. රාගදොසමොහමානදිට්‌ඨිවසෙන රාගඛිලාදීනි පඤ්‌චඛිලානි. විභජන්‌තන්‌ති විභජනවසෙන කථෙන්‌තං. විභජිත්‌වාති ඤාණෙන විවෙචෙත්‌වා.
Kilesummujjanasatānīti rāgādikilesānaṃ rajjanadussanādinayehi savisaye ayoniso uṭṭhānāni. Yadi anekāni satāni, atha kasmā ‘‘ummaggapatha’’nti? Vuttanti āha ‘‘vaṭṭapathattā pana patha’’nti. Rāgadosamohamānadiṭṭhivasena rāgakhilādīni pañcakhilāni. Vibhajantanti vibhajanavasena kathentaṃ. Vibhajitvāti ñāṇena vivecetvā.
අමතෙ අක්‌ඛාතෙති අමතාවහෙ ධම්‌මෙ දෙසිතෙ. ධම්‌මස්‌ස පස්‌සිතාරො සච්‌චසම්‌පටිවෙධෙන. අසංහීරා දිට්‌ඨිවාතෙහි.
Amateakkhāteti amatāvahe dhamme desite. Dhammassa passitāro saccasampaṭivedhena. Asaṃhīrā diṭṭhivātehi.
අතිවිජ්‌ඣිත්‌වාති පටිවිජ්‌ඣිත්‌වා. අතික්‌කමභූතන්‌ති අතික්‌කමනට්‌ඨෙන භූතං. දසද්‌ධානන්‌ති දසන්‌නං උපඩ්‌ඪානං. තෙනාහ ‘‘පඤ්‌චන්‌න’’න්‌ති. ජානන්‌තෙනාති ධම්‌මස්‌ස සුදුල්‌ලභතං ජානන්‌තෙන.
Ativijjhitvāti paṭivijjhitvā. Atikkamabhūtanti atikkamanaṭṭhena bhūtaṃ. Dasaddhānanti dasannaṃ upaḍḍhānaṃ. Tenāha ‘‘pañcanna’’nti. Jānantenāti dhammassa sudullabhataṃ jānantena.
පරොසහස්‌සසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Parosahassasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 8. පරොසහස්‌සසුත්‌තං • 8. Parosahassasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 8. පරොසහස්‌සසුත්‌තවණ්‌ණනා • 8. Parosahassasuttavaṇṇanā
