Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
២. ទុតិយវគ្គោ
2. Dutiyavaggo
១. បរូបហារវណ្ណនា
1. Parūpahāravaṇṇanā
៣០៧. ឥទានិ បរូបហារកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ យេ អរហត្តំ បដិជានន្តានំ អប្បត្តេ បត្តសញ្ញីនំ អធិមានិកានំ កុហកានំ វា អរហត្តំ បដិជានន្តានំ សុក្កវិស្សដ្ឋិំ ទិស្វា ‘‘មារកាយិកា ទេវតា អរហតោ អសុចិំ ឧបសំហរន្តី’’តិ មញ្ញន្តិ; សេយ្យថាបិ ឯតរហិ បុព្ពសេលិយា ច អបរសេលិយា ច; តេ សន្ធាយ អត្ថិ អរហតោតិ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ ឥទានិ យស្មា សុក្កវិស្សដ្ឋិ នាម រាគសមុដ្ឋានា ហោតិ, តស្មា អត្ថិ អរហតោ រាគោតិ អនុយោគោ អារទ្ធោ។ សោ សព្ពោបិ ឧត្តានត្ថោយេវ។
307. Idāni parūpahārakathā nāma hoti. Tattha ye arahattaṃ paṭijānantānaṃ appatte pattasaññīnaṃ adhimānikānaṃ kuhakānaṃ vā arahattaṃ paṭijānantānaṃ sukkavissaṭṭhiṃ disvā ‘‘mārakāyikā devatā arahato asuciṃ upasaṃharantī’’ti maññanti; seyyathāpi etarahi pubbaseliyā ca aparaseliyā ca; te sandhāya atthi arahatoti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Idāni yasmā sukkavissaṭṭhi nāma rāgasamuṭṭhānā hoti, tasmā atthi arahato rāgoti anuyogo āraddho. So sabbopi uttānatthoyeva.
មារកាយិកា ទេវតា អត្តនោតិអាទិបញ្ហេ យស្មា តាសំ ទេវតានំ សុក្កវិស្សដ្ឋិ នាម នត្ថិ, អញ្ញេសម្បិ សុក្កំ គហេត្វា ន ឧបសំហរន្តិ, អរហតោ បន សុក្កមេវ នត្ថិ, តស្មា ន ហេវន្តិ បដិក្ខិបតិ។
Mārakāyikā devatā attanotiādipañhe yasmā tāsaṃ devatānaṃ sukkavissaṭṭhi nāma natthi, aññesampi sukkaṃ gahetvā na upasaṃharanti, arahato pana sukkameva natthi, tasmā na hevanti paṭikkhipati.
នេវ អត្តនោតិបញ្ហេ បន និម្មិនិត្វា ឧបសំហរន្តីតិ លទ្ធិយា បដិជានាតិ។ លោមកូបេហីតិបញ្ហេ សប្បិតេលានំ វិយ លោមកូបេហិ ឧបសំហរណាភាវំ ទិស្វា បដិក្ខិបតិ។
Neva attanotipañhe pana nimminitvā upasaṃharantīti laddhiyā paṭijānāti. Lomakūpehītipañhe sappitelānaṃ viya lomakūpehi upasaṃharaṇābhāvaṃ disvā paṭikkhipati.
៣០៨. ហន្ទ ហីតិ វចសាយត្ថេ និបាតោ។ ‘‘អរហា នុ ខោ អហំ, នោ’’តិ ឯវំ វិមតិំ គាហយិស្សាមាតិ ឯវំ វចសាយំ កត្វា ឧបសំហរន្តីតិ អត្ថោ។ អត្ថិ អរហតោ វិមតីតិ បុដ្ឋោ អដ្ឋវត្ថុកំ វិចិកិច្ឆំ សន្ធាយ បដិក្ខិបតិ, ទុតិយំ បុដ្ឋោ ឥត្ថិបុរិសានំ នាមគោត្តាទីសុ សន្និដ្ឋានាភាវំ សន្ធាយ បដិជានាតិ។
308. Handahīti vacasāyatthe nipāto. ‘‘Arahā nu kho ahaṃ, no’’ti evaṃ vimatiṃ gāhayissāmāti evaṃ vacasāyaṃ katvā upasaṃharantīti attho. Atthi arahato vimatīti puṭṭho aṭṭhavatthukaṃ vicikicchaṃ sandhāya paṭikkhipati, dutiyaṃ puṭṭho itthipurisānaṃ nāmagottādīsu sanniṭṭhānābhāvaṃ sandhāya paṭijānāti.
៣០៩. អត្ថិ តស្ស អាសយោតិ តស្ស សុក្កស្ស ឧច្ចារបស្សាវានំ វិយ បតិដ្ឋានោកាសោ អត្ថីតិ បុច្ឆតិ។
309. Atthi tassa āsayoti tassa sukkassa uccārapassāvānaṃ viya patiṭṭhānokāso atthīti pucchati.
៣១២. សធម្មកុសលស្សាតិ អត្តនោ អរហត្តធម្មមត្តេយេវ កុសលស្ស។ បញ្ញាវិមុត្តំ សន្ធាយេវំ វទតិ។ បរធម្មកុសលស្សាតិ សធម្មតោ បរស្មិំ អដ្ឋសមាបត្តិធម្មេបិ កុសលស្ស។ ឧភតោភាគវិមុត្តំ សន្ធាយេវំ វទតិ។ សេសមេត្ថ បាឡិអនុសារេនេវ វេទិតព្ពន្តិ។
312. Sadhammakusalassāti attano arahattadhammamatteyeva kusalassa. Paññāvimuttaṃ sandhāyevaṃ vadati. Paradhammakusalassāti sadhammato parasmiṃ aṭṭhasamāpattidhammepi kusalassa. Ubhatobhāgavimuttaṃ sandhāyevaṃ vadati. Sesamettha pāḷianusāreneva veditabbanti.
បរូបហារកថាវណ្ណនា។
Parūpahārakathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (១០) ១. បរូបហារកថា • (10) 1. Parūpahārakathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ១. បរូបហារវណ្ណនា • 1. Parūpahāravaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ១. បរូបហារវណ្ណនា • 1. Parūpahāravaṇṇanā