| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
2. දුතියවග්‌ගො
2. Dutiyavaggo
1. පරූපහාරවණ්‌ණනා
1. Parūpahāravaṇṇanā
307. ඉදානි පරූපහාරකථා නාම හොති. තත්‌ථ යෙ අරහත්‌තං පටිජානන්‌තානං අප්‌පත්‌තෙ පත්‌තසඤ්‌ඤීනං අධිමානිකානං කුහකානං වා අරහත්‌තං පටිජානන්‌තානං සුක්‌කවිස්‌සට්‌ඨිං දිස්‌වා ‘‘මාරකායිකා දෙවතා අරහතො අසුචිං උපසංහරන්‌තී’’ති මඤ්‌ඤන්‌ති; සෙය්‍යථාපි එතරහි පුබ්‌බසෙලියා ච අපරසෙලියා ච; තෙ සන්‌ධාය අත්‌ථි අරහතොති පුච්‌ඡා සකවාදිස්‌ස, පටිඤ්‌ඤා ඉතරස්‌ස. ඉදානි යස්‌මා සුක්‌කවිස්‌සට්‌ඨි නාම රාගසමුට්‌ඨානා හොති, තස්‌මා අත්‌ථි අරහතො රාගොති අනුයොගො ආරද්‌ධො. සො සබ්‌බොපි උත්‌තානත්‌ථොයෙව.
307. Idāni parūpahārakathā nāma hoti. Tattha ye arahattaṃ paṭijānantānaṃ appatte pattasaññīnaṃ adhimānikānaṃ kuhakānaṃ vā arahattaṃ paṭijānantānaṃ sukkavissaṭṭhiṃ disvā ‘‘mārakāyikā devatā arahato asuciṃ upasaṃharantī’’ti maññanti; seyyathāpi etarahi pubbaseliyā ca aparaseliyā ca; te sandhāya atthi arahatoti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Idāni yasmā sukkavissaṭṭhi nāma rāgasamuṭṭhānā hoti, tasmā atthi arahato rāgoti anuyogo āraddho. So sabbopi uttānatthoyeva.
මාරකායිකා දෙවතා අත්‌තනොතිආදිපඤ්‌හෙ යස්‌මා තාසං දෙවතානං සුක්‌කවිස්‌සට්‌ඨි නාම නත්‌ථි, අඤ්‌ඤෙසම්‌පි සුක්‌කං ගහෙත්‌වා න උපසංහරන්‌ති, අරහතො පන සුක්‌කමෙව නත්‌ථි, තස්‌මා න හෙවන්‌ති පටික්‌ඛිපති.
Mārakāyikā devatā attanotiādipañhe yasmā tāsaṃ devatānaṃ sukkavissaṭṭhi nāma natthi, aññesampi sukkaṃ gahetvā na upasaṃharanti, arahato pana sukkameva natthi, tasmā na hevanti paṭikkhipati.
නෙව අත්‌තනොතිපඤ්‌හෙ පන නිම්‌මිනිත්‌වා උපසංහරන්‌තීති ලද්‌ධියා පටිජානාති. ලොමකූපෙහීතිපඤ්‌හෙ සප්‌පිතෙලානං විය ලොමකූපෙහි උපසංහරණාභාවං දිස්‌වා පටික්‌ඛිපති.
Neva attanotipañhe pana nimminitvā upasaṃharantīti laddhiyā paṭijānāti. Lomakūpehītipañhe sappitelānaṃ viya lomakūpehi upasaṃharaṇābhāvaṃ disvā paṭikkhipati.
308. හන්‌ද හීති වචසායත්‌ථෙ නිපාතො. ‘‘අරහා නු ඛො අහං, නො’’ති එවං විමතිං ගාහයිස්‌සාමාති එවං වචසායං කත්‌වා උපසංහරන්‌තීති අත්‌ථො. අත්‌ථි අරහතො විමතීති පුට්‌ඨො අට්‌ඨවත්‌ථුකං විචිකිච්‌ඡං සන්‌ධාය පටික්‌ඛිපති, දුතියං පුට්‌ඨො ඉත්‌ථිපුරිසානං නාමගොත්‌තාදීසු සන්‌නිට්‌ඨානාභාවං සන්‌ධාය පටිජානාති.
308. Handahīti vacasāyatthe nipāto. ‘‘Arahā nu kho ahaṃ, no’’ti evaṃ vimatiṃ gāhayissāmāti evaṃ vacasāyaṃ katvā upasaṃharantīti attho. Atthi arahato vimatīti puṭṭho aṭṭhavatthukaṃ vicikicchaṃ sandhāya paṭikkhipati, dutiyaṃ puṭṭho itthipurisānaṃ nāmagottādīsu sanniṭṭhānābhāvaṃ sandhāya paṭijānāti.
309. අත්‌ථි තස්‌ස ආසයොති තස්‌ස සුක්‌කස්‌ස උච්‌චාරපස්‌සාවානං විය පතිට්‌ඨානොකාසො අත්‌ථීති පුච්‌ඡති.
309. Atthi tassa āsayoti tassa sukkassa uccārapassāvānaṃ viya patiṭṭhānokāso atthīti pucchati.
312. සධම්‌මකුසලස්‌සාති අත්‌තනො අරහත්‌තධම්‌මමත්‌තෙයෙව කුසලස්‌ස. පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තං සන්‌ධායෙවං වදති. පරධම්‌මකුසලස්‌සාති සධම්‌මතො පරස්‌මිං අට්‌ඨසමාපත්‌තිධම්‌මෙපි කුසලස්‌ස. උභතොභාගවිමුත්‌තං සන්‌ධායෙවං වදති. සෙසමෙත්‌ථ පාළිඅනුසාරෙනෙව වෙදිතබ්‌බන්‌ති.
312. Sadhammakusalassāti attano arahattadhammamatteyeva kusalassa. Paññāvimuttaṃ sandhāyevaṃ vadati. Paradhammakusalassāti sadhammato parasmiṃ aṭṭhasamāpattidhammepi kusalassa. Ubhatobhāgavimuttaṃ sandhāyevaṃ vadati. Sesamettha pāḷianusāreneva veditabbanti.
පරූපහාරකථාවණ්‌ණනා.
Parūpahārakathāvaṇṇanā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්‌මපිටක • Abhidhammapiṭaka / කථාවත්‌ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi / (10) 1. පරූපහාරකථා • (10) 1. Parūpahārakathā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 1. පරූපහාරවණ්‌ණනා • 1. Parūpahāravaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 1. පරූපහාරවණ්‌ණනා • 1. Parūpahāravaṇṇanā
