| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਦੀਘਨਿਕਾਯ • Dīghanikāya |
੬. ਪਾਸਾਦਿਕਸੁਤ੍ਤਂ
6. Pāsādikasuttaṃ
੧੬੪. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਕ੍ਕੇਸੁ વਿਹਰਤਿ વੇਧਞ੍ਞਾ ਨਾਮ ਸਕ੍ਯਾ, ਤੇਸਂ ਅਮ੍ਬવਨੇ ਪਾਸਾਦੇ।
164. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati vedhaññā nāma sakyā, tesaṃ ambavane pāsāde.
ਨਿਗਣ੍ਠਨਾਟਪੁਤ੍ਤਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਾ
Nigaṇṭhanāṭaputtakālaṅkiriyā
ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ 1 ਪਾવਾਯਂ ਅਧੁਨਾਕਾਲਙ੍ਕਤੋ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਾਯ ਭਿਨ੍ਨਾ ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਦ੍વੇਧਿਕਜਾਤਾ ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾ ਕਲਹਜਾਤਾ વਿવਾਦਾਪਨ੍ਨਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਮੁਖਸਤ੍ਤੀਹਿ વਿਤੁਦਨ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ – ‘‘ਨ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਾਸਿ, ਅਹਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਾਮਿ, ਕਿਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ? ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਤ੍વਮਸਿ, ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ। ਸਹਿਤਂ ਮੇ, ਅਸਹਿਤਂ ਤੇ। ਪੁਰੇવਚਨੀਯਂ ਪਚ੍ਛਾ ਅવਚ, ਪਚ੍ਛਾવਚਨੀਯਂ ਪੁਰੇ ਅવਚ। ਅਧਿਚਿਣ੍ਣਂ ਤੇ વਿਪਰਾવਤ੍ਤਂ, ਆਰੋਪਿਤੋ ਤੇ વਾਦੋ, ਨਿਗ੍ਗਹਿਤੋ ਤ੍વਮਸਿ, ਚਰ વਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖਾਯ, ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਹਿ વਾ ਸਚੇ ਪਹੋਸੀ’’ਤਿ। વਧੋਯੇવ ਖੋ 2 ਮਞ੍ਞੇ ਨਿਗਣ੍ਠੇਸੁ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤਿਯੇਸੁ વਤ੍ਤਤਿ 3। ਯੇਪਿ ਨਿਗਣ੍ਠਸ੍ਸ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਾવਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ , ਤੇਪਿ 4 ਨਿਗਣ੍ਠੇਸੁ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤਿਯੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਨਰੂਪਾ 5 વਿਰਤ੍ਤਰੂਪਾ ਪਟਿવਾਨਰੂਪਾ, ਯਥਾ ਤਂ ਦੁਰਕ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਦੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੇ ਅਨੁਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੇ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਭਿਨ੍ਨਥੂਪੇ ਅਪ੍ਪਟਿਸਰਣੇ।
Tena kho pana samayena nigaṇṭho nāṭaputto 6 pāvāyaṃ adhunākālaṅkato hoti. Tassa kālaṅkiriyāya bhinnā nigaṇṭhā dvedhikajātā bhaṇḍanajātā kalahajātā vivādāpannā aññamaññaṃ mukhasattīhi vitudantā viharanti – ‘‘na tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāsi, ahaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāmi, kiṃ tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānissasi? Micchāpaṭipanno tvamasi, ahamasmi sammāpaṭipanno. Sahitaṃ me, asahitaṃ te. Purevacanīyaṃ pacchā avaca, pacchāvacanīyaṃ pure avaca. Adhiciṇṇaṃ te viparāvattaṃ, āropito te vādo, niggahito tvamasi, cara vādappamokkhāya, nibbeṭhehi vā sace pahosī’’ti. Vadhoyeva kho 7 maññe nigaṇṭhesu nāṭaputtiyesu vattati 8. Yepi nigaṇṭhassa nāṭaputtassa sāvakā gihī odātavasanā , tepi 9 nigaṇṭhesu nāṭaputtiyesu nibbinnarūpā 10 virattarūpā paṭivānarūpā, yathā taṃ durakkhāte dhammavinaye duppavedite aniyyānike anupasamasaṃvattanike asammāsambuddhappavedite bhinnathūpe appaṭisaraṇe.
੧੬੫. ਅਥ ਖੋ ਚੁਨ੍ਦੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਪਾવਾਯਂ વਸ੍ਸਂવੁਟ੍ਠੋ 11 ਯੇਨ ਸਾਮਗਾਮੋ, ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਚੁਨ੍ਦੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨਿਗਣ੍ਠੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਪਾવਾਯਂ ਅਧੁਨਾਕਾਲਙ੍ਕਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਾਯ ਭਿਨ੍ਨਾ ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਦ੍વੇਧਿਕਜਾਤਾ…ਪੇ॰… ਭਿਨ੍ਨਥੂਪੇ ਅਪ੍ਪਟਿਸਰਣੇ’’ਤਿ।
165. Atha kho cundo samaṇuddeso pāvāyaṃ vassaṃvuṭṭho 12 yena sāmagāmo, yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho cundo samaṇuddeso āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘nigaṇṭho, bhante, nāṭaputto pāvāyaṃ adhunākālaṅkato. Tassa kālaṅkiriyāya bhinnā nigaṇṭhā dvedhikajātā…pe… bhinnathūpe appaṭisaraṇe’’ti.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਚੁਨ੍ਦਂ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ ਇਦਂ, ਆવੁਸੋ ਚੁਨ੍ਦ, ਕਥਾਪਾਭਤਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ। ਆਯਾਮਾવੁਸੋ ਚੁਨ੍ਦ, ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਤੋ ਆਰੋਚੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ 13। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਚੁਨ੍ਦੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ।
Evaṃ vutte, āyasmā ānando cundaṃ samaṇuddesaṃ etadavoca – ‘‘atthi kho idaṃ, āvuso cunda, kathāpābhataṃ bhagavantaṃ dassanāya. Āyāmāvuso cunda, yena bhagavā tenupasaṅkamissāma; upasaṅkamitvā etamatthaṃ bhagavato ārocessāmā’’ti 14. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho cundo samaṇuddeso āyasmato ānandassa paccassosi.
ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਚ ਆਨਨ੍ਦੋ ਚੁਨ੍ਦੋ ਚ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਏવਮਾਹ, ‘ਨਿਗਣ੍ਠੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਪਾવਾਯਂ ਅਧੁਨਾਕਾਲਙ੍ਕਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਾਯ ਭਿਨ੍ਨਾ ਨਿਗਣ੍ਠਾ…ਪੇ॰… ਭਿਨ੍ਨਥੂਪੇ ਅਪ੍ਪਟਿਸਰਣੇ’’’ਤਿ।
Atha kho āyasmā ca ānando cundo ca samaṇuddeso yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, bhante, cundo samaṇuddeso evamāha, ‘nigaṇṭho, bhante, nāṭaputto pāvāyaṃ adhunākālaṅkato, tassa kālaṅkiriyāya bhinnā nigaṇṭhā…pe… bhinnathūpe appaṭisaraṇe’’’ti.
ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤਧਮ੍ਮવਿਨਯੋ
Asammāsambuddhappaveditadhammavinayo
੧੬੬. ‘‘ਏવਂ ਹੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਦੁਰਕ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਦੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੇ ਅਨੁਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੇ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ। ਇਧ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਹੋਤਿ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਦੁਰਕ੍ਖਾਤੋ ਦੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਅਨੁਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ, ਸਾવਕੋ ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ વਿਹਰਤਿ ਨ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਨ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, વੋਕ੍ਕਮ੍ਮ ਚ ਤਮ੍ਹਾ ਧਮ੍ਮਾ વਤ੍ਤਤਿ। ਸੋ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਤਸ੍ਸ ਤੇ, ਆવੁਸੋ, ਲਾਭਾ, ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਸੁਲਦ੍ਧਂ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਤੇ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਦੁਰਕ੍ਖਾਤੋ ਦੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਅਨੁਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ। ਤ੍વਞ੍ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ વਿਹਰਸਿ, ਨ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ, ਨ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, વੋਕ੍ਕਮ੍ਮ ਚ ਤਮ੍ਹਾ ਧਮ੍ਮਾ વਤ੍ਤਸੀ’ਤਿ। ਇਤਿ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ਗਾਰਯ੍ਹੋ, ਧਮ੍ਮੋਪਿ ਤਤ੍ਥ ਗਾਰਯ੍ਹੋ, ਸਾવਕੋ ਚ ਤਤ੍ਥ ਏવਂ ਪਾਸਂਸੋ। ਯੋ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏવਰੂਪਂ ਸਾવਕਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਏਤਾਯਸ੍ਮਾ ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤੁ, ਯਥਾ ਤੇ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ’ਤਿ। ਯੋ ਚ ਸਮਾਦਪੇਤਿ 15, ਯਞ੍ਚ ਸਮਾਦਪੇਤਿ, ਯੋ ਚ ਸਮਾਦਪਿਤੋ 16 ਤਥਤ੍ਤਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ। ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਬਹੁਂ ਅਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸવਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਂ ਹੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਦੁਰਕ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਦੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੇ ਅਨੁਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੇ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ।
166. ‘‘Evaṃ hetaṃ, cunda, hoti durakkhāte dhammavinaye duppavedite aniyyānike anupasamasaṃvattanike asammāsambuddhappavedite. Idha, cunda, satthā ca hoti asammāsambuddho, dhammo ca durakkhāto duppavedito aniyyāniko anupasamasaṃvattaniko asammāsambuddhappavedito, sāvako ca tasmiṃ dhamme na dhammānudhammappaṭipanno viharati na sāmīcippaṭipanno na anudhammacārī, vokkamma ca tamhā dhammā vattati. So evamassa vacanīyo – ‘tassa te, āvuso, lābhā, tassa te suladdhaṃ, satthā ca te asammāsambuddho, dhammo ca durakkhāto duppavedito aniyyāniko anupasamasaṃvattaniko asammāsambuddhappavedito. Tvañca tasmiṃ dhamme na dhammānudhammappaṭipanno viharasi, na sāmīcippaṭipanno, na anudhammacārī, vokkamma ca tamhā dhammā vattasī’ti. Iti kho, cunda, satthāpi tattha gārayho, dhammopi tattha gārayho, sāvako ca tattha evaṃ pāsaṃso. Yo kho, cunda, evarūpaṃ sāvakaṃ evaṃ vadeyya – ‘etāyasmā tathā paṭipajjatu, yathā te satthārā dhammo desito paññatto’ti. Yo ca samādapeti 17, yañca samādapeti, yo ca samādapito 18 tathattāya paṭipajjati. Sabbe te bahuṃ apuññaṃ pasavanti. Taṃ kissa hetu? Evaṃ hetaṃ, cunda, hoti durakkhāte dhammavinaye duppavedite aniyyānike anupasamasaṃvattanike asammāsambuddhappavedite.
੧੬੭. ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਹੋਤਿ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਦੁਰਕ੍ਖਾਤੋ ਦੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਅਨੁਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ, ਸਾવਕੋ ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮੇ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ વਿਹਰਤਿ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸਮਾਦਾਯ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ વਤ੍ਤਤਿ। ਸੋ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਤਸ੍ਸ ਤੇ, ਆવੁਸੋ, ਅਲਾਭਾ, ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਦੁਲ੍ਲਦ੍ਧਂ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਤੇ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ , ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਦੁਰਕ੍ਖਾਤੋ ਦੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਅਨੁਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ। ਤ੍વਞ੍ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮੇ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ વਿਹਰਸਿ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸਮਾਦਾਯ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ વਤ੍ਤਸੀ’ਤਿ। ਇਤਿ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ਗਾਰਯ੍ਹੋ, ਧਮ੍ਮੋਪਿ ਤਤ੍ਥ ਗਾਰਯ੍ਹੋ, ਸਾવਕੋਪਿ ਤਤ੍ਥ ਏવਂ ਗਾਰਯ੍ਹੋ। ਯੋ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏવਰੂਪਂ ਸਾવਕਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਅਦ੍ਧਾਯਸ੍ਮਾ ਞਾਯਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਞਾਯਮਾਰਾਧੇਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਯੋ ਚ ਪਸਂਸਤਿ, ਯਞ੍ਚ ਪਸਂਸਤਿ, ਯੋ ਚ ਪਸਂਸਿਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋ ਮਤ੍ਤਾਯ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ। ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਬਹੁਂ ਅਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸવਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਦੁਰਕ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਦੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੇ ਅਨੁਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੇ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ।
167. ‘‘Idha pana, cunda, satthā ca hoti asammāsambuddho, dhammo ca durakkhāto duppavedito aniyyāniko anupasamasaṃvattaniko asammāsambuddhappavedito, sāvako ca tasmiṃ dhamme dhammānudhammappaṭipanno viharati sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, samādāya taṃ dhammaṃ vattati. So evamassa vacanīyo – ‘tassa te, āvuso, alābhā, tassa te dulladdhaṃ, satthā ca te asammāsambuddho , dhammo ca durakkhāto duppavedito aniyyāniko anupasamasaṃvattaniko asammāsambuddhappavedito. Tvañca tasmiṃ dhamme dhammānudhammappaṭipanno viharasi sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, samādāya taṃ dhammaṃ vattasī’ti. Iti kho, cunda, satthāpi tattha gārayho, dhammopi tattha gārayho, sāvakopi tattha evaṃ gārayho. Yo kho, cunda, evarūpaṃ sāvakaṃ evaṃ vadeyya – ‘addhāyasmā ñāyappaṭipanno ñāyamārādhessatī’ti. Yo ca pasaṃsati, yañca pasaṃsati, yo ca pasaṃsito bhiyyoso mattāya vīriyaṃ ārabhati. Sabbe te bahuṃ apuññaṃ pasavanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, cunda, hoti durakkhāte dhammavinaye duppavedite aniyyānike anupasamasaṃvattanike asammāsambuddhappavedite.
ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤਧਮ੍ਮવਿਨਯੋ
Sammāsambuddhappaveditadhammavinayo
੧੬੮. ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਹੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਸੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਉਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ, ਸਾવਕੋ ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ વਿਹਰਤਿ, ਨ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ, ਨ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, વੋਕ੍ਕਮ੍ਮ ਚ ਤਮ੍ਹਾ ਧਮ੍ਮਾ વਤ੍ਤਤਿ। ਸੋ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਤਸ੍ਸ ਤੇ, ਆવੁਸੋ, ਅਲਾਭਾ, ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਦੁਲ੍ਲਦ੍ਧਂ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਤੇ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਸੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਉਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ। ਤ੍વਞ੍ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ વਿਹਰਸਿ, ਨ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ, ਨ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, વੋਕ੍ਕਮ੍ਮ ਚ ਤਮ੍ਹਾ ਧਮ੍ਮਾ વਤ੍ਤਸੀ’ਤਿ। ਇਤਿ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ, ਧਮ੍ਮੋਪਿ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ, ਸਾવਕੋ ਚ ਤਤ੍ਥ ਏવਂ ਗਾਰਯ੍ਹੋ। ਯੋ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏવਰੂਪਂ ਸਾવਕਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਏਤਾਯਸ੍ਮਾ ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤੁ ਯਥਾ ਤੇ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਧਮ੍ਮੋ ਦੇਸਿਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੋ’ਤਿ। ਯੋ ਚ ਸਮਾਦਪੇਤਿ, ਯਞ੍ਚ ਸਮਾਦਪੇਤਿ, ਯੋ ਚ ਸਮਾਦਪਿਤੋ ਤਥਤ੍ਤਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤਿ। ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਬਹੁਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸવਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ , ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਸੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੇ ਉਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੇ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ।
168. ‘‘Idha pana, cunda, satthā ca hoti sammāsambuddho, dhammo ca svākkhāto suppavedito niyyāniko upasamasaṃvattaniko sammāsambuddhappavedito, sāvako ca tasmiṃ dhamme na dhammānudhammappaṭipanno viharati, na sāmīcippaṭipanno, na anudhammacārī, vokkamma ca tamhā dhammā vattati. So evamassa vacanīyo – ‘tassa te, āvuso, alābhā, tassa te dulladdhaṃ, satthā ca te sammāsambuddho, dhammo ca svākkhāto suppavedito niyyāniko upasamasaṃvattaniko sammāsambuddhappavedito. Tvañca tasmiṃ dhamme na dhammānudhammappaṭipanno viharasi, na sāmīcippaṭipanno, na anudhammacārī, vokkamma ca tamhā dhammā vattasī’ti. Iti kho, cunda, satthāpi tattha pāsaṃso, dhammopi tattha pāsaṃso, sāvako ca tattha evaṃ gārayho. Yo kho, cunda, evarūpaṃ sāvakaṃ evaṃ vadeyya – ‘etāyasmā tathā paṭipajjatu yathā te satthārā dhammo desito paññatto’ti. Yo ca samādapeti, yañca samādapeti, yo ca samādapito tathattāya paṭipajjati. Sabbe te bahuṃ puññaṃ pasavanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ , cunda, hoti svākkhāte dhammavinaye suppavedite niyyānike upasamasaṃvattanike sammāsambuddhappavedite.
੧੬੯. ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਹੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਸੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਉਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ, ਸਾવਕੋ ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮੇ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ વਿਹਰਤਿ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸਮਾਦਾਯ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ વਤ੍ਤਤਿ। ਸੋ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਤਸ੍ਸ ਤੇ, ਆવੁਸੋ, ਲਾਭਾ, ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਸੁਲਦ੍ਧਂ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਤੇ 19 ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ , ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਸੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਉਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ। ਤ੍વਞ੍ਚ ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮੇ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ વਿਹਰਸਿ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸਮਾਦਾਯ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ વਤ੍ਤਸੀ’ਤਿ। ਇਤਿ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ, ਧਮ੍ਮੋਪਿ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ, ਸਾવਕੋਪਿ ਤਤ੍ਥ ਏવਂ ਪਾਸਂਸੋ। ਯੋ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏવਰੂਪਂ ਸਾવਕਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਅਦ੍ਧਾਯਸ੍ਮਾ ਞਾਯਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਞਾਯਮਾਰਾਧੇਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਯੋ ਚ ਪਸਂਸਤਿ, ਯਞ੍ਚ ਪਸਂਸਤਿ, ਯੋ ਚ ਪਸਂਸਿਤੋ 20 ਭਿਯ੍ਯੋਸੋ ਮਤ੍ਤਾਯ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ। ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਬਹੁਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸવਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਏવਞ੍ਹੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਸੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੇ ਉਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੇ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ।
169. ‘‘Idha pana, cunda, satthā ca hoti sammāsambuddho, dhammo ca svākkhāto suppavedito niyyāniko upasamasaṃvattaniko sammāsambuddhappavedito, sāvako ca tasmiṃ dhamme dhammānudhammappaṭipanno viharati sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, samādāya taṃ dhammaṃ vattati. So evamassa vacanīyo – ‘tassa te, āvuso, lābhā, tassa te suladdhaṃ, satthā ca te 21 sammāsambuddho , dhammo ca svākkhāto suppavedito niyyāniko upasamasaṃvattaniko sammāsambuddhappavedito. Tvañca tasmiṃ dhamme dhammānudhammappaṭipanno viharasi sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, samādāya taṃ dhammaṃ vattasī’ti. Iti kho, cunda, satthāpi tattha pāsaṃso, dhammopi tattha pāsaṃso, sāvakopi tattha evaṃ pāsaṃso. Yo kho, cunda, evarūpaṃ sāvakaṃ evaṃ vadeyya – ‘addhāyasmā ñāyappaṭipanno ñāyamārādhessatī’ti. Yo ca pasaṃsati, yañca pasaṃsati, yo ca pasaṃsito 22 bhiyyoso mattāya vīriyaṃ ārabhati. Sabbe te bahuṃ puññaṃ pasavanti. Taṃ kissa hetu? Evañhetaṃ, cunda, hoti svākkhāte dhammavinaye suppavedite niyyānike upasamasaṃvattanike sammāsambuddhappavedite.
ਸਾવਕਾਨੁਤਪ੍ਪਸਤ੍ਥੁ
Sāvakānutappasatthu
੧੭੦. ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਲੋਕੇ ਉਦਪਾਦਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਸੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਉਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ, ਅવਿਞ੍ਞਾਪਿਤਤ੍ਥਾ ਚਸ੍ਸ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸਾવਕਾ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇ, ਨ ਚ ਤੇਸਂ ਕੇવਲਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਆવਿਕਤਂ ਹੋਤਿ ਉਤ੍ਤਾਨੀਕਤਂ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਪਦਕਤਂ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹੀਰਕਤਂ ਯਾવ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤਂ। ਅਥ ਨੇਸਂ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਨਂ ਹੋਤਿ। ਏવਰੂਪੋ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ ਅਨੁਤਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਨੋ ਲੋਕੇ ਉਦਪਾਦਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਸੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਉਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ, ਅવਿਞ੍ਞਾਪਿਤਤ੍ਥਾ ਚਮ੍ਹ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇ, ਨ ਚ ਨੋ ਕੇવਲਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਆવਿਕਤਂ ਹੋਤਿ ਉਤ੍ਤਾਨੀਕਤਂ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਪਦਕਤਂ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹੀਰਕਤਂ ਯਾવ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤਂ। ਅਥ ਨੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ। ਏવਰੂਪੋ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ ਅਨੁਤਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ।
170. ‘‘Idha pana, cunda, satthā ca loke udapādi arahaṃ sammāsambuddho, dhammo ca svākkhāto suppavedito niyyāniko upasamasaṃvattaniko sammāsambuddhappavedito, aviññāpitatthā cassa honti sāvakā saddhamme, na ca tesaṃ kevalaṃ paripūraṃ brahmacariyaṃ āvikataṃ hoti uttānīkataṃ sabbasaṅgāhapadakataṃ sappāṭihīrakataṃ yāva devamanussehi suppakāsitaṃ. Atha nesaṃ satthuno antaradhānaṃ hoti. Evarūpo kho, cunda, satthā sāvakānaṃ kālaṅkato anutappo hoti. Taṃ kissa hetu? Satthā ca no loke udapādi arahaṃ sammāsambuddho, dhammo ca svākkhāto suppavedito niyyāniko upasamasaṃvattaniko sammāsambuddhappavedito, aviññāpitatthā camha saddhamme, na ca no kevalaṃ paripūraṃ brahmacariyaṃ āvikataṃ hoti uttānīkataṃ sabbasaṅgāhapadakataṃ sappāṭihīrakataṃ yāva devamanussehi suppakāsitaṃ. Atha no satthuno antaradhānaṃ hotīti. Evarūpo kho, cunda, satthā sāvakānaṃ kālaṅkato anutappo hoti.
ਸਾવਕਾਨਨੁਤਪ੍ਪਸਤ੍ਥੁ
Sāvakānanutappasatthu
੧੭੧. ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਲੋਕੇ ਉਦਪਾਦਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ। ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਸੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਉਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ। વਿਞ੍ਞਾਪਿਤਤ੍ਥਾ ਚਸ੍ਸ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸਾવਕਾ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇ, ਕੇવਲਞ੍ਚ ਤੇਸਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਆવਿਕਤਂ ਹੋਤਿ ਉਤ੍ਤਾਨੀਕਤਂ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਪਦਕਤਂ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹੀਰਕਤਂ ਯਾવ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤਂ। ਅਥ ਨੇਸਂ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਨਂ ਹੋਤਿ। ਏવਰੂਪੋ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ ਅਨਨੁਤਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ । ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਨੋ ਲੋਕੇ ਉਦਪਾਦਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ। ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਸੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਉਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ। વਿਞ੍ਞਾਪਿਤਤ੍ਥਾ ਚਮ੍ਹ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇ, ਕੇવਲਞ੍ਚ ਨੋ ਪਰਿਪੂਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਆવਿਕਤਂ ਹੋਤਿ ਉਤ੍ਤਾਨੀਕਤਂ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਪਦਕਤਂ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹੀਰਕਤਂ ਯਾવ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤਂ । ਅਥ ਨੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ। ਏવਰੂਪੋ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋ ਅਨਨੁਤਪ੍ਪੋ ਹੋਤਿ।
171. ‘‘Idha pana, cunda, satthā ca loke udapādi arahaṃ sammāsambuddho. Dhammo ca svākkhāto suppavedito niyyāniko upasamasaṃvattaniko sammāsambuddhappavedito. Viññāpitatthā cassa honti sāvakā saddhamme, kevalañca tesaṃ paripūraṃ brahmacariyaṃ āvikataṃ hoti uttānīkataṃ sabbasaṅgāhapadakataṃ sappāṭihīrakataṃ yāva devamanussehi suppakāsitaṃ. Atha nesaṃ satthuno antaradhānaṃ hoti. Evarūpo kho, cunda, satthā sāvakānaṃ kālaṅkato ananutappo hoti . Taṃ kissa hetu? Satthā ca no loke udapādi arahaṃ sammāsambuddho. Dhammo ca svākkhāto suppavedito niyyāniko upasamasaṃvattaniko sammāsambuddhappavedito. Viññāpitatthā camha saddhamme, kevalañca no paripūraṃ brahmacariyaṃ āvikataṃ hoti uttānīkataṃ sabbasaṅgāhapadakataṃ sappāṭihīrakataṃ yāva devamanussehi suppakāsitaṃ . Atha no satthuno antaradhānaṃ hotīti. Evarūpo kho, cunda, satthā sāvakānaṃ kālaṅkato ananutappo hoti.
ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਅਪਰਿਪੂਰਾਦਿਕਥਾ
Brahmacariyaaparipūrādikathā
੧੭੨. ‘‘ਏਤੇਹਿ ਚੇਪਿ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਸਤ੍ਥਾ ਹੋਤਿ ਥੇਰੋ ਰਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਦ੍ਧਗਤੋ વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ। ਏવਂ ਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ ਹੋਤਿ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
172. ‘‘Etehi cepi, cunda, aṅgehi samannāgataṃ brahmacariyaṃ hoti, no ca kho satthā hoti thero rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto. Evaṃ taṃ brahmacariyaṃ aparipūraṃ hoti tenaṅgena.
‘‘ਯਤੋ ਚ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤੇਹਿ ਚੇવ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਹੋਤਿ ਥੇਰੋ ਰਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਦ੍ਧਗਤੋ વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ। ਏવਂ ਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਹੋਤਿ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
‘‘Yato ca kho, cunda, etehi ceva aṅgehi samannāgataṃ brahmacariyaṃ hoti, satthā ca hoti thero rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto. Evaṃ taṃ brahmacariyaṃ paripūraṃ hoti tenaṅgena.
੧੭੩. ‘‘ਏਤੇਹਿ ਚੇਪਿ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਹੋਤਿ ਥੇਰੋ ਰਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਦ੍ਧਗਤੋ વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ , ਨੋ ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ વਿਯਤ੍ਤਾ વਿਨੀਤਾ વਿਸਾਰਦਾ ਪਤ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮਾ। ਅਲਂ ਸਮਕ੍ਖਾਤੁਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ, ਅਲਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਰਪ੍ਪવਾਦਂ ਸਹਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ। ਏવਂ ਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ ਹੋਤਿ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
173. ‘‘Etehi cepi, cunda, aṅgehi samannāgataṃ brahmacariyaṃ hoti, satthā ca hoti thero rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto , no ca khvassa therā bhikkhū sāvakā honti viyattā vinītā visāradā pattayogakkhemā. Alaṃ samakkhātuṃ saddhammassa, alaṃ uppannaṃ parappavādaṃ sahadhammehi suniggahitaṃ niggahetvā sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desetuṃ. Evaṃ taṃ brahmacariyaṃ aparipūraṃ hoti tenaṅgena.
‘‘ਯਤੋ ਚ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤੇਹਿ ਚੇવ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਹੋਤਿ ਥੇਰੋ ਰਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਦ੍ਧਗਤੋ વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਥੇਰਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ વਿਯਤ੍ਤਾ વਿਨੀਤਾ વਿਸਾਰਦਾ ਪਤ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮਾ। ਅਲਂ ਸਮਕ੍ਖਾਤੁਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ, ਅਲਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਰਪ੍ਪવਾਦਂ ਸਹਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ। ਏવਂ ਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਹੋਤਿ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
‘‘Yato ca kho, cunda, etehi ceva aṅgehi samannāgataṃ brahmacariyaṃ hoti, satthā ca hoti thero rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto, therā cassa bhikkhū sāvakā honti viyattā vinītā visāradā pattayogakkhemā. Alaṃ samakkhātuṃ saddhammassa, alaṃ uppannaṃ parappavādaṃ sahadhammehi suniggahitaṃ niggahetvā sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desetuṃ. Evaṃ taṃ brahmacariyaṃ paripūraṃ hoti tenaṅgena.
੧੭੪. ‘‘ਏਤੇਹਿ ਚੇਪਿ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਹੋਤਿ ਥੇਰੋ ਰਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਦ੍ਧਗਤੋ વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਥੇਰਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ વਿਯਤ੍ਤਾ વਿਨੀਤਾ વਿਸਾਰਦਾ ਪਤ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮਾ। ਅਲਂ ਸਮਕ੍ਖਾਤੁਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ, ਅਲਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਰਪ੍ਪવਾਦਂ ਸਹਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ। ਨੋ ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਨવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਨવਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਥੇਰਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਨੋ ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਨવਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਨવਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਉਪਾਸਕਾ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ…ਪੇ॰… ਉਪਾਸਕਾ ਚਸ੍ਸ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ, ਨੋ ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਉਪਾਸਕਾ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ…ਪੇ॰… ਉਪਾਸਕਾ ਚਸ੍ਸ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ, ਨੋ ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਉਪਾਸਿਕਾ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨਿਯੋ…ਪੇ॰… ਉਪਾਸਿਕਾ ਚਸ੍ਸ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨਿਯੋ, ਨੋ ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਉਪਾਸਿਕਾ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨਿਯੋ…ਪੇ॰… ਉਪਾਸਿਕਾ ਚਸ੍ਸ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨਿਯੋ, ਨੋ ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਹੋਤਿ ਇਦ੍ਧਞ੍ਚੇવ ਫੀਤਞ੍ਚ વਿਤ੍ਥਾਰਿਕਂ ਬਾਹੁਜਞ੍ਞਂ ਪੁਥੁਭੂਤਂ ਯਾવ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤਂ…ਪੇ॰… ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਞ੍ਚਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਇਦ੍ਧਞ੍ਚੇવ ਫੀਤਞ੍ਚ વਿਤ੍ਥਾਰਿਕਂ ਬਾਹੁਜਞ੍ਞਂ ਪੁਥੁਭੂਤਂ ਯਾવ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤਂ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ। ਏવਂ ਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ ਹੋਤਿ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
174. ‘‘Etehi cepi, cunda, aṅgehi samannāgataṃ brahmacariyaṃ hoti, satthā ca hoti thero rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto, therā cassa bhikkhū sāvakā honti viyattā vinītā visāradā pattayogakkhemā. Alaṃ samakkhātuṃ saddhammassa, alaṃ uppannaṃ parappavādaṃ sahadhammehi suniggahitaṃ niggahetvā sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desetuṃ. No ca khvassa majjhimā bhikkhū sāvakā honti…pe… majjhimā cassa bhikkhū sāvakā honti, no ca khvassa navā bhikkhū sāvakā honti…pe… navā cassa bhikkhū sāvakā honti, no ca khvassa therā bhikkhuniyo sāvikā honti…pe… therā cassa bhikkhuniyo sāvikā honti, no ca khvassa majjhimā bhikkhuniyo sāvikā honti…pe… majjhimā cassa bhikkhuniyo sāvikā honti , no ca khvassa navā bhikkhuniyo sāvikā honti…pe… navā cassa bhikkhuniyo sāvikā honti, no ca khvassa upāsakā sāvakā honti gihī odātavasanā brahmacārino…pe… upāsakā cassa sāvakā honti gihī odātavasanā brahmacārino, no ca khvassa upāsakā sāvakā honti gihī odātavasanā kāmabhogino…pe… upāsakā cassa sāvakā honti gihī odātavasanā kāmabhogino, no ca khvassa upāsikā sāvikā honti gihiniyo odātavasanā brahmacāriniyo…pe… upāsikā cassa sāvikā honti gihiniyo odātavasanā brahmacāriniyo, no ca khvassa upāsikā sāvikā honti gihiniyo odātavasanā kāmabhoginiyo…pe… upāsikā cassa sāvikā honti gihiniyo odātavasanā kāmabhoginiyo, no ca khvassa brahmacariyaṃ hoti iddhañceva phītañca vitthārikaṃ bāhujaññaṃ puthubhūtaṃ yāva devamanussehi suppakāsitaṃ…pe… brahmacariyañcassa hoti iddhañceva phītañca vitthārikaṃ bāhujaññaṃ puthubhūtaṃ yāva devamanussehi suppakāsitaṃ, no ca kho lābhaggayasaggappattaṃ. Evaṃ taṃ brahmacariyaṃ aparipūraṃ hoti tenaṅgena.
‘‘ਯਤੋ ਚ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤੇਹਿ ਚੇવ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਹੋਤਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਚ ਹੋਤਿ ਥੇਰੋ ਰਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਦ੍ਧਗਤੋ વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਥੇਰਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ વਿਯਤ੍ਤਾ વਿਨੀਤਾ વਿਸਾਰਦਾ ਪਤ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮਾ। ਅਲਂ ਸਮਕ੍ਖਾਤੁਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ, ਅਲਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਰਪ੍ਪવਾਦਂ ਸਹਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ। ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਨવਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਥੇਰਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਨવਾ ਚਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਉਪਾਸਕਾ ਚਸ੍ਸ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ । ਉਪਾਸਕਾ ਚਸ੍ਸ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ…ਪੇ॰… ਉਪਾਸਿਕਾ ਚਸ੍ਸ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨਿਯੋ…ਪੇ॰… ਉਪਾਸਿਕਾ ਚਸ੍ਸ ਸਾવਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨਿਯੋ…ਪੇ॰… ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਞ੍ਚਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਇਦ੍ਧਞ੍ਚੇવ ਫੀਤਞ੍ਚ વਿਤ੍ਥਾਰਿਕਂ ਬਾਹੁਜਞ੍ਞਂ ਪੁਥੁਭੂਤਂ ਯਾવ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤਂ, ਲਾਭਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਞ੍ਚ ਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਞ੍ਚ। ਏવਂ ਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਹੋਤਿ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
‘‘Yato ca kho, cunda, etehi ceva aṅgehi samannāgataṃ brahmacariyaṃ hoti, satthā ca hoti thero rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto, therā cassa bhikkhū sāvakā honti viyattā vinītā visāradā pattayogakkhemā. Alaṃ samakkhātuṃ saddhammassa, alaṃ uppannaṃ parappavādaṃ sahadhammehi suniggahitaṃ niggahetvā sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desetuṃ. Majjhimā cassa bhikkhū sāvakā honti…pe… navā cassa bhikkhū sāvakā honti…pe… therā cassa bhikkhuniyo sāvikā honti…pe… majjhimā cassa bhikkhuniyo sāvikā honti…pe… navā cassa bhikkhuniyo sāvikā honti…pe… upāsakā cassa sāvakā honti…pe… gihī odātavasanā brahmacārino . Upāsakā cassa sāvakā honti gihī odātavasanā kāmabhogino…pe… upāsikā cassa sāvikā honti gihiniyo odātavasanā brahmacāriniyo…pe… upāsikā cassa sāvikā honti gihiniyo odātavasanā kāmabhoginiyo…pe… brahmacariyañcassa hoti iddhañceva phītañca vitthārikaṃ bāhujaññaṃ puthubhūtaṃ yāva devamanussehi suppakāsitaṃ, lābhaggappattañca yasaggappattañca. Evaṃ taṃ brahmacariyaṃ paripūraṃ hoti tenaṅgena.
੧੭੫. ‘‘ਅਹਂ ਖੋ ਪਨ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ। ਧਮ੍ਮੋ ਚ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਸੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੋ ਉਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੋ। વਿਞ੍ਞਾਪਿਤਤ੍ਥਾ ਚ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇ, ਕੇવਲਞ੍ਚ ਤੇਸਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਆવਿਕਤਂ ਉਤ੍ਤਾਨੀਕਤਂ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਪਦਕਤਂ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹੀਰਕਤਂ ਯਾવ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤਂ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਸਤ੍ਥਾ ਥੇਰੋ ਰਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਚਿਰਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਅਦ੍ਧਗਤੋ વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ।
175. ‘‘Ahaṃ kho pana, cunda, etarahi satthā loke uppanno arahaṃ sammāsambuddho. Dhammo ca svākkhāto suppavedito niyyāniko upasamasaṃvattaniko sammāsambuddhappavedito. Viññāpitatthā ca me sāvakā saddhamme, kevalañca tesaṃ paripūraṃ brahmacariyaṃ āvikataṃ uttānīkataṃ sabbasaṅgāhapadakataṃ sappāṭihīrakataṃ yāva devamanussehi suppakāsitaṃ. Ahaṃ kho pana, cunda, etarahi satthā thero rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto.
‘‘ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ વਿਯਤ੍ਤਾ વਿਨੀਤਾ વਿਸਾਰਦਾ ਪਤ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮਾ। ਅਲਂ ਸਮਕ੍ਖਾਤੁਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ, ਅਲਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਪਰਪ੍ਪવਾਦਂ ਸਹਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ। ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ , ਏਤਰਹਿ ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ…ਪੇ॰… ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਨવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਕਾ…ਪੇ॰… ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ…ਪੇ॰… ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਮਜ੍ਝਿਮਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ…ਪੇ॰… ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਨવਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਾવਿਕਾ…ਪੇ॰… ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਉਪਾਸਕਾ ਸਾવਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ…ਪੇ॰… ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਉਪਾਸਕਾ ਸਾવਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ…ਪੇ॰… ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਉਪਾਸਿਕਾ ਸਾવਿਕਾ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨਿਯੋ…ਪੇ॰… ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਉਪਾਸਿਕਾ ਸਾવਿਕਾ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨਿਯੋ…ਪੇ॰… ਏਤਰਹਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਇਦ੍ਧਞ੍ਚੇવ ਫੀਤਞ੍ਚ વਿਤ੍ਥਾਰਿਕਂ ਬਾਹੁਜਞ੍ਞਂ ਪੁਥੁਭੂਤਂ ਯਾવ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤਂ।
‘‘Santi kho pana me, cunda, etarahi therā bhikkhū sāvakā honti viyattā vinītā visāradā pattayogakkhemā. Alaṃ samakkhātuṃ saddhammassa, alaṃ uppannaṃ parappavādaṃ sahadhammehi suniggahitaṃ niggahetvā sappāṭihāriyaṃ dhammaṃ desetuṃ. Santi kho pana me, cunda , etarahi majjhimā bhikkhū sāvakā…pe… santi kho pana me, cunda, etarahi navā bhikkhū sāvakā…pe… santi kho pana me, cunda, etarahi therā bhikkhuniyo sāvikā…pe… santi kho pana me, cunda, etarahi majjhimā bhikkhuniyo sāvikā…pe… santi kho pana me, cunda, etarahi navā bhikkhuniyo sāvikā…pe… santi kho pana me, cunda, etarahi upāsakā sāvakā gihī odātavasanā brahmacārino…pe… santi kho pana me, cunda, etarahi upāsakā sāvakā gihī odātavasanā kāmabhogino…pe… santi kho pana me, cunda, etarahi upāsikā sāvikā gihiniyo odātavasanā brahmacāriniyo…pe… santi kho pana me, cunda, etarahi upāsikā sāvikā gihiniyo odātavasanā kāmabhoginiyo…pe… etarahi kho pana me, cunda, brahmacariyaṃ iddhañceva phītañca vitthārikaṃ bāhujaññaṃ puthubhūtaṃ yāva devamanussehi suppakāsitaṃ.
੧੭੬. ‘‘ਯਾવਤਾ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਸਤ੍ਥਾਰੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਨਾਹਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਂ ਏਕਸਤ੍ਥਾਰਮ੍ਪਿ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਏવਂਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਯਥਰਿવਾਹਂ। ਯਾવਤਾ ਖੋ ਪਨ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਤਰਹਿ ਸਙ੍ਘੋ વਾ ਗਣੋ વਾ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ; ਨਾਹਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਂ ਏਕਂ ਸਂਘਮ੍ਪਿ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਏવਂਲਾਭਗ੍ਗਯਸਗ੍ਗਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਯਥਰਿવਾਯਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ। ਯਂ ਖੋ ਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਪਰਿਪੂਰਂ ਅਨੂਨਮਨਧਿਕਂ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤਂ ਕੇવਲਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤ’ਨ੍ਤਿ। ਇਦਮੇવ ਤਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ…ਪੇ॰… ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤ’ਨ੍ਤਿ।
176. ‘‘Yāvatā kho, cunda, etarahi satthāro loke uppannā, nāhaṃ, cunda, aññaṃ ekasatthārampi samanupassāmi evaṃlābhaggayasaggappattaṃ yatharivāhaṃ. Yāvatā kho pana, cunda, etarahi saṅgho vā gaṇo vā loke uppanno; nāhaṃ, cunda, aññaṃ ekaṃ saṃghampi samanupassāmi evaṃlābhaggayasaggappattaṃ yatharivāyaṃ, cunda, bhikkhusaṅgho. Yaṃ kho taṃ, cunda, sammā vadamāno vadeyya – ‘sabbākārasampannaṃ sabbākāraparipūraṃ anūnamanadhikaṃ svākkhātaṃ kevalaṃ paripūraṃ brahmacariyaṃ suppakāsita’nti. Idameva taṃ sammā vadamāno vadeyya – ‘sabbākārasampannaṃ…pe… suppakāsita’nti.
‘‘ਉਦਕੋ 23 ਸੁਦਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਰਾਮਪੁਤ੍ਤੋ ਏવਂ વਾਚਂ ਭਾਸਤਿ – ‘ਪਸ੍ਸਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਕਿਞ੍ਚ ਪਸ੍ਸਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ? ਖੁਰਸ੍ਸ ਸਾਧੁਨਿਸਿਤਸ੍ਸ ਤਲਮਸ੍ਸ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਧਾਰਞ੍ਚ ਖ੍વਸ੍ਸ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘ਪਸ੍ਸਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਯਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਉਦਕੇਨ ਰਾਮਪੁਤ੍ਤੇਨ ਭਾਸਿਤਂ ਹੀਨਂ ਗਮ੍ਮਂ ਪੋਥੁਜ੍ਜਨਿਕਂ ਅਨਰਿਯਂ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ ਖੁਰਮੇવ ਸਨ੍ਧਾਯ। ਯਞ੍ਚ ਤਂ 24, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਪਸ੍ਸਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ, ਇਦਮੇવ ਤਂ 25 ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਪਸ੍ਸਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਕਿਞ੍ਚ ਪਸ੍ਸਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ? ਏવਂ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਪਰਿਪੂਰਂ ਅਨੂਨਮਨਧਿਕਂ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤਂ ਕੇવਲਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤਨ੍ਤਿ, ਇਤਿ ਹੇਤਂ ਪਸ੍ਸਤਿ 26। ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਅਪਕਡ੍ਢੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਤਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤਰਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ, ਇਤਿ ਹੇਤਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ 27। ਇਦਮੇਤ੍ਥ ਉਪਕਡ੍ਢੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਤਂ ਪਰਿਪੂਰਂ 28 ਅਸ੍ਸਾਤਿ, ਇਤਿ ਹੇਤਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਚੁਨ੍ਦ – ‘ਪਸ੍ਸਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਯਂ ਖੋ ਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ…ਪੇ॰… ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤ’ਨ੍ਤਿ। ਇਦਮੇવ ਤਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਪਰਿਪੂਰਂ ਅਨੂਨਮਨਧਿਕਂ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤਂ ਕੇવਲਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸੁਪ੍ਪਕਾਸਿਤ’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Udako 29 sudaṃ, cunda, rāmaputto evaṃ vācaṃ bhāsati – ‘passaṃ na passatī’ti. Kiñca passaṃ na passatīti? Khurassa sādhunisitassa talamassa passati, dhārañca khvassa na passati. Idaṃ vuccati – ‘passaṃ na passatī’ti. Yaṃ kho panetaṃ, cunda, udakena rāmaputtena bhāsitaṃ hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ khurameva sandhāya. Yañca taṃ 30, cunda, sammā vadamāno vadeyya – ‘passaṃ na passatī’ti, idameva taṃ 31 sammā vadamāno vadeyya – ‘passaṃ na passatī’ti. Kiñca passaṃ na passatīti? Evaṃ sabbākārasampannaṃ sabbākāraparipūraṃ anūnamanadhikaṃ svākkhātaṃ kevalaṃ paripūraṃ brahmacariyaṃ suppakāsitanti, iti hetaṃ passati 32. Idamettha apakaḍḍheyya, evaṃ taṃ parisuddhataraṃ assāti, iti hetaṃ na passati 33. Idamettha upakaḍḍheyya, evaṃ taṃ paripūraṃ 34 assāti, iti hetaṃ na passati. Idaṃ vuccati cunda – ‘passaṃ na passatī’ti. Yaṃ kho taṃ, cunda, sammā vadamāno vadeyya – ‘sabbākārasampannaṃ…pe… brahmacariyaṃ suppakāsita’nti. Idameva taṃ sammā vadamāno vadeyya – ‘sabbākārasampannaṃ sabbākāraparipūraṃ anūnamanadhikaṃ svākkhātaṃ kevalaṃ paripūraṃ brahmacariyaṃ suppakāsita’nti.
ਸਙ੍ਗਾਯਿਤਬ੍ਬਧਮ੍ਮੋ
Saṅgāyitabbadhammo
੧੭੭. ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਚੁਨ੍ਦ, ਯੇ વੋ ਮਯਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਦੇਸਿਤਾ, ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਹੇવ ਸਙ੍ਗਮ੍ਮ ਸਮਾਗਮ੍ਮ ਅਤ੍ਥੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਨ વਿવਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਯਥਯਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਦ੍ਧਨਿਯਂ ਅਸ੍ਸ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਂ, ਤਦਸ੍ਸ ਬਹੁਜਨਹਿਤਾਯ ਬਹੁਜਨਸੁਖਾਯ ਲੋਕਾਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਅਤ੍ਥਾਯ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ। ਕਤਮੇ ਚ ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦ , ਧਮ੍ਮਾ ਮਯਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਦੇਸਿਤਾ, ਯਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਹੇવ ਸਙ੍ਗਮ੍ਮ ਸਮਾਗਮ੍ਮ ਅਤ੍ਥੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਨ વਿવਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਯਥਯਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਦ੍ਧਨਿਯਂ ਅਸ੍ਸ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਂ, ਤਦਸ੍ਸ ਬਹੁਜਨਹਿਤਾਯ ਬਹੁਜਨਸੁਖਾਯ ਲੋਕਾਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਅਤ੍ਥਾਯ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ? ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ, ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ, ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ , ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ। ਇਮੇ ਖੋ ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਧਮ੍ਮਾ ਮਯਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਦੇਸਿਤਾ। ਯਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਹੇવ ਸਙ੍ਗਮ੍ਮ ਸਮਾਗਮ੍ਮ ਅਤ੍ਥੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਸਙ੍ਗਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਨ વਿવਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਯਥਯਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਦ੍ਧਨਿਯਂ ਅਸ੍ਸ ਚਿਰਟ੍ਠਿਤਿਕਂ, ਤਦਸ੍ਸ ਬਹੁਜਨਹਿਤਾਯ ਬਹੁਜਨਸੁਖਾਯ ਲੋਕਾਨੁਕਮ੍ਪਾਯ ਅਤ੍ਥਾਯ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ।
177. Tasmātiha, cunda, ye vo mayā dhammā abhiññā desitā, tattha sabbeheva saṅgamma samāgamma atthena atthaṃ byañjanena byañjanaṃ saṅgāyitabbaṃ na vivaditabbaṃ, yathayidaṃ brahmacariyaṃ addhaniyaṃ assa ciraṭṭhitikaṃ, tadassa bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ. Katame ca te, cunda , dhammā mayā abhiññā desitā, yattha sabbeheva saṅgamma samāgamma atthena atthaṃ byañjanena byañjanaṃ saṅgāyitabbaṃ na vivaditabbaṃ, yathayidaṃ brahmacariyaṃ addhaniyaṃ assa ciraṭṭhitikaṃ, tadassa bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ? Seyyathidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā, cattāro sammappadhānā, cattāro iddhipādā, pañcindriyāni, pañca balāni, satta bojjhaṅgā , ariyo aṭṭhaṅgiko maggo. Ime kho te, cunda, dhammā mayā abhiññā desitā. Yattha sabbeheva saṅgamma samāgamma atthena atthaṃ byañjanena byañjanaṃ saṅgāyitabbaṃ na vivaditabbaṃ, yathayidaṃ brahmacariyaṃ addhaniyaṃ assa ciraṭṭhitikaṃ, tadassa bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ.
ਸਞ੍ਞਾਪੇਤਬ੍ਬવਿਧਿ
Saññāpetabbavidhi
੧੭੮. ‘‘ਤੇਸਞ੍ਚ વੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਮਗ੍ਗਾਨਂ ਸਮ੍ਮੋਦਮਾਨਾਨਂ ਅવਿવਦਮਾਨਾਨਂ ਸਿਕ੍ਖਤਂ 35 ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਸਙ੍ਘੇ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯ। ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚੇવ ਮਿਚ੍ਛਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਚ ਮਿਚ੍ਛਾ ਰੋਪੇਤੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਨੇવ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ ਨ ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਨਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਿਤ੍વਾ ਸੋ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਇਮਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਇਮਾਨਿ વਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਏਤਾਨਿ વਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਕਤਮਾਨਿ ਓਪਾਯਿਕਤਰਾਨਿ, ਇਮੇਸਞ੍ਚ 36 ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਂ ਅਯਂ વਾ ਅਤ੍ਥੋ ਏਸੋ વਾ ਅਤ੍ਥੋ ਕਤਮੋ ਓਪਾਯਿਕਤਰੋ’ਤਿ ? ਸੋ ਚੇ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਇਮਸ੍ਸ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਇਮਾਨੇવ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਓਪਾਯਿਕਤਰਾਨਿ, ਯਾ ਚੇવ 37 ਏਤਾਨਿ; ਇਮੇਸਞ੍ਚ 38 ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਂ ਅਯਮੇવ ਅਤ੍ਥੋ ਓਪਾਯਿਕਤਰੋ, ਯਾ ਚੇવ 39 ਏਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਨੇવ ਉਸ੍ਸਾਦੇਤਬ੍ਬੋ ਨ ਅਪਸਾਦੇਤਬ੍ਬੋ, ਅਨੁਸ੍ਸਾਦੇਤ੍વਾ ਅਨਪਸਾਦੇਤ੍વਾ ਸ੍વੇવ ਸਾਧੁਕਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤਬ੍ਬੋ ਤਸ੍ਸ ਚ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਤੇਸਞ੍ਚ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਂ ਨਿਸਨ੍ਤਿਯਾ।
178. ‘‘Tesañca vo, cunda, samaggānaṃ sammodamānānaṃ avivadamānānaṃ sikkhataṃ 40 aññataro sabrahmacārī saṅghe dhammaṃ bhāseyya. Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘ayaṃ kho āyasmā atthañceva micchā gaṇhāti, byañjanāni ca micchā ropetī’ti. Tassa neva abhinanditabbaṃ na paṭikkositabbaṃ, anabhinanditvā appaṭikkositvā so evamassa vacanīyo – ‘imassa nu kho, āvuso, atthassa imāni vā byañjanāni etāni vā byañjanāni katamāni opāyikatarāni, imesañca 41 byañjanānaṃ ayaṃ vā attho eso vā attho katamo opāyikataro’ti ? So ce evaṃ vadeyya – ‘imassa kho, āvuso, atthassa imāneva byañjanāni opāyikatarāni, yā ceva 42 etāni; imesañca 43 byañjanānaṃ ayameva attho opāyikataro, yā ceva 44 eso’ti. So neva ussādetabbo na apasādetabbo, anussādetvā anapasādetvā sveva sādhukaṃ saññāpetabbo tassa ca atthassa tesañca byañjanānaṃ nisantiyā.
੧੭੯. ‘‘ਅਪਰੋਪਿ ਚੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਸਙ੍ਘੇ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯ। ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥਞ੍ਹਿ ਖੋ ਮਿਚ੍ਛਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਸਮ੍ਮਾ ਰੋਪੇਤੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਨੇવ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ ਨ ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਨਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਿਤ੍વਾ ਸੋ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਇਮੇਸਂ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਂ ਅਯਂ વਾ ਅਤ੍ਥੋ ਏਸੋ વਾ ਅਤ੍ਥੋ ਕਤਮੋ ਓਪਾਯਿਕਤਰੋ’ਤਿ? ਸੋ ਚੇ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਇਮੇਸਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਂ ਅਯਮੇવ ਅਤ੍ਥੋ ਓਪਾਯਿਕਤਰੋ, ਯਾ ਚੇવ ਏਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਨੇવ ਉਸ੍ਸਾਦੇਤਬ੍ਬੋ ਨ ਅਪਸਾਦੇਤਬ੍ਬੋ, ਅਨੁਸ੍ਸਾਦੇਤ੍વਾ ਅਨਪਸਾਦੇਤ੍વਾ ਸ੍વੇવ ਸਾਧੁਕਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤਬ੍ਬੋ ਤਸ੍ਸੇવ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਨਿਸਨ੍ਤਿਯਾ।
179. ‘‘Aparopi ce, cunda, sabrahmacārī saṅghe dhammaṃ bhāseyya. Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘ayaṃ kho āyasmā atthañhi kho micchā gaṇhāti byañjanāni sammā ropetī’ti. Tassa neva abhinanditabbaṃ na paṭikkositabbaṃ, anabhinanditvā appaṭikkositvā so evamassa vacanīyo – ‘imesaṃ nu kho, āvuso, byañjanānaṃ ayaṃ vā attho eso vā attho katamo opāyikataro’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘imesaṃ kho, āvuso, byañjanānaṃ ayameva attho opāyikataro, yā ceva eso’ti. So neva ussādetabbo na apasādetabbo, anussādetvā anapasādetvā sveva sādhukaṃ saññāpetabbo tasseva atthassa nisantiyā.
੧੮੦. ‘‘ਅਪਰੋਪਿ ਚੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਸਙ੍ਘੇ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯ। ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥਞ੍ਹਿ ਖੋ ਸਮ੍ਮਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਮਿਚ੍ਛਾ ਰੋਪੇਤੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਨੇવ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ ਨ ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਿਤਬ੍ਬਂ; ਅਨਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਿਤ੍વਾ ਸੋ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਇਮਸ੍ਸ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਇਮਾਨਿ વਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਏਤਾਨਿ વਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਕਤਮਾਨਿ ਓਪਾਯਿਕਤਰਾਨੀ’ਤਿ? ਸੋ ਚੇ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਇਮਸ੍ਸ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਇਮਾਨੇવ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਓਪਯਿਕਤਰਾਨਿ, ਯਾਨਿ ਚੇવ ਏਤਾਨੀ’ਤਿ । ਸੋ ਨੇવ ਉਸ੍ਸਾਦੇਤਬ੍ਬੋ ਨ ਅਪਸਾਦੇਤਬ੍ਬੋ; ਅਨੁਸ੍ਸਾਦੇਤ੍વਾ ਅਨਪਸਾਦੇਤ੍વਾ ਸ੍વੇવ ਸਾਧੁਕਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤਬ੍ਬੋ ਤੇਸਞ੍ਞੇવ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਂ ਨਿਸਨ੍ਤਿਯਾ।
180. ‘‘Aparopi ce, cunda, sabrahmacārī saṅghe dhammaṃ bhāseyya. Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘ayaṃ kho āyasmā atthañhi kho sammā gaṇhāti byañjanāni micchā ropetī’ti. Tassa neva abhinanditabbaṃ na paṭikkositabbaṃ; anabhinanditvā appaṭikkositvā so evamassa vacanīyo – ‘imassa nu kho, āvuso, atthassa imāni vā byañjanāni etāni vā byañjanāni katamāni opāyikatarānī’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘imassa kho, āvuso, atthassa imāneva byañjanāni opayikatarāni, yāni ceva etānī’ti . So neva ussādetabbo na apasādetabbo; anussādetvā anapasādetvā sveva sādhukaṃ saññāpetabbo tesaññeva byañjanānaṃ nisantiyā.
੧੮੧. ‘‘ਅਪਰੋਪਿ ਚੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਸਙ੍ਘੇ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯ। ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚੇવ ਸਮ੍ਮਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਿ ਚ ਸਮ੍ਮਾ ਰੋਪੇਤੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ ਅਨੁਮੋਦਿਤਬ੍ਬਂ; ਤਸ੍ਸ ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਮੋਦਿਤ੍વਾ ਸੋ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਲਾਭਾ ਨੋ ਆવੁਸੋ, ਸੁਲਦ੍ਧਂ ਨੋ ਆવੁਸੋ, ਯੇ ਮਯਂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਤਾਦਿਸਂ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਂ ਪਸ੍ਸਾਮ ਏવਂ ਅਤ੍ਥੁਪੇਤਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੁਪੇਤ’ਨ੍ਤਿ।
181. ‘‘Aparopi ce, cunda, sabrahmacārī saṅghe dhammaṃ bhāseyya. Tatra ce tumhākaṃ evamassa – ‘ayaṃ kho āyasmā atthañceva sammā gaṇhāti byañjanāni ca sammā ropetī’ti. Tassa ‘sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditabbaṃ anumoditabbaṃ; tassa ‘sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā so evamassa vacanīyo – ‘lābhā no āvuso, suladdhaṃ no āvuso, ye mayaṃ āyasmantaṃ tādisaṃ sabrahmacāriṃ passāma evaṃ atthupetaṃ byañjanupeta’nti.
ਪਚ੍ਚਯਾਨੁਞ੍ਞਾਤਕਾਰਣਂ
Paccayānuññātakāraṇaṃ
੧੮੨. ‘‘ਨ વੋ ਅਹਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂਯੇવ ਆਸવਾਨਂ ਸਂવਰਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਮਿ। ਨ ਪਨਾਹਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਂਯੇવ ਆਸવਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਮਿ। ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਚੇવਾਹਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਆਸવਾਨਂ ਸਂવਰਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਮਿ; ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਾਨਞ੍ਚ ਆਸવਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਚੁਨ੍ਦ, ਯਂ વੋ ਮਯਾ ਚੀવਰਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ, ਅਲਂ વੋ ਤਂ – ਯਾવਦੇવ ਸੀਤਸ੍ਸ ਪਟਿਘਾਤਾਯ, ਉਣ੍ਹਸ੍ਸ ਪਟਿਘਾਤਾਯ, ਡਂਸਮਕਸવਾਤਾਤਪਸਰੀਸਪ 45 ਸਮ੍ਫਸ੍ਸਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ, ਯਾવਦੇવ ਹਿਰਿਕੋਪੀਨਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਤ੍ਥਂ। ਯੋ વੋ ਮਯਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ, ਅਲਂ વੋ ਸੋ ਯਾવਦੇવ ਇਮਸ੍ਸ ਕਾਯਸ੍ਸ ਠਿਤਿਯਾ ਯਾਪਨਾਯ વਿਹਿਂਸੂਪਰਤਿਯਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਇਤਿ ਪੁਰਾਣਞ੍ਚ વੇਦਨਂ ਪਟਿਹਙ੍ਖਾਮਿ, ਨવਞ੍ਚ વੇਦਨਂ ਨ ਉਪ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਯਾਤ੍ਰਾ ਚ ਮੇ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅਨવਜ੍ਜਤਾ ਚ ਫਾਸੁવਿਹਾਰੋ ਚ 46। ਯਂ વੋ ਮਯਾ ਸੇਨਾਸਨਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ, ਅਲਂ વੋ ਤਂ ਯਾવਦੇવ ਸੀਤਸ੍ਸ ਪਟਿਘਾਤਾਯ, ਉਣ੍ਹਸ੍ਸ ਪਟਿਘਾਤਾਯ, ਡਂਸਮਕਸવਾਤਾਤਪਸਰੀਸਪਸਮ੍ਫਸ੍ਸਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ, ਯਾવਦੇવ ਉਤੁਪਰਿਸ੍ਸਯવਿਨੋਦਨ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾਰਾਮਤ੍ਥਂ। ਯੋ વੋ ਮਯਾ ਗਿਲਾਨਪਚ੍ਚਯਭੇਸਜ੍ਜ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ, ਅਲਂ વੋ ਸੋ ਯਾવਦੇવ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ વੇਯ੍ਯਾਬਾਧਿਕਾਨਂ વੇਦਨਾਨਂ ਪਟਿਘਾਤਾਯ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਪਰਮਤਾਯ 47।
182. ‘‘Na vo ahaṃ, cunda, diṭṭhadhammikānaṃyeva āsavānaṃ saṃvarāya dhammaṃ desemi. Na panāhaṃ, cunda, samparāyikānaṃyeva āsavānaṃ paṭighātāya dhammaṃ desemi. Diṭṭhadhammikānaṃ cevāhaṃ, cunda, āsavānaṃ saṃvarāya dhammaṃ desemi; samparāyikānañca āsavānaṃ paṭighātāya. Tasmātiha, cunda, yaṃ vo mayā cīvaraṃ anuññātaṃ, alaṃ vo taṃ – yāvadeva sītassa paṭighātāya, uṇhassa paṭighātāya, ḍaṃsamakasavātātapasarīsapa 48 samphassānaṃ paṭighātāya, yāvadeva hirikopīnapaṭicchādanatthaṃ. Yo vo mayā piṇḍapāto anuññāto, alaṃ vo so yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā yāpanāya vihiṃsūparatiyā brahmacariyānuggahāya, iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi, navañca vedanaṃ na uppādessāmi, yātrā ca me bhavissati anavajjatā ca phāsuvihāro ca 49. Yaṃ vo mayā senāsanaṃ anuññātaṃ, alaṃ vo taṃ yāvadeva sītassa paṭighātāya, uṇhassa paṭighātāya, ḍaṃsamakasavātātapasarīsapasamphassānaṃ paṭighātāya, yāvadeva utuparissayavinodana paṭisallānārāmatthaṃ. Yo vo mayā gilānapaccayabhesajja parikkhāro anuññāto, alaṃ vo so yāvadeva uppannānaṃ veyyābādhikānaṃ vedanānaṃ paṭighātāya abyāpajjaparamatāya 50.
ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋ
Sukhallikānuyogo
੧੮੩. ‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਏવਂવਾਦਿਨੋ 51, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਮਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ – ‘ਕਤਮੋ ਸੋ , ਆવੁਸੋ, ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋ? ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗਾ ਹਿ ਬਹੂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਕਾ’ਤਿ।
183. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘sukhallikānuyogamanuyuttā samaṇā sakyaputtiyā viharantī’ti. Evaṃvādino 52, cunda, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘katamo so , āvuso, sukhallikānuyogo? Sukhallikānuyogā hi bahū anekavihitā nānappakārakā’ti.
‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗਾ ਹੀਨਾ ਗਮ੍ਮਾ ਪੋਥੁਜ੍ਜਨਿਕਾ ਅਨਰਿਯਾ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਾ ਨ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ ਨ વਿਰਾਗਾਯ ਨ ਨਿਰੋਧਾਯ ਨ ਉਪਸਮਾਯ ਨ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਨ ਸਮ੍ਬੋਧਾਯ ਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ?
‘‘Cattārome, cunda, sukhallikānuyogā hīnā gammā pothujjanikā anariyā anatthasaṃhitā na nibbidāya na virāgāya na nirodhāya na upasamāya na abhiññāya na sambodhāya na nibbānāya saṃvattanti. Katame cattāro?
‘‘ਇਧ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਬਾਲੋ ਪਾਣੇ વਧਿਤ੍વਾ વਧਿਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸੁਖੇਤਿ ਪੀਣੇਤਿ। ਅਯਂ ਪਠਮੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋ।
‘‘Idha, cunda, ekacco bālo pāṇe vadhitvā vadhitvā attānaṃ sukheti pīṇeti. Ayaṃ paṭhamo sukhallikānuyogo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਿਤ੍વਾ ਆਦਿਯਿਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸੁਖੇਤਿ ਪੀਣੇਤਿ। ਅਯਂ ਦੁਤਿਯੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋ।
‘‘Puna caparaṃ, cunda, idhekacco adinnaṃ ādiyitvā ādiyitvā attānaṃ sukheti pīṇeti. Ayaṃ dutiyo sukhallikānuyogo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਮੁਸਾ ਭਣਿਤ੍વਾ ਭਣਿਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸੁਖੇਤਿ ਪੀਣੇਤਿ। ਅਯਂ ਤਤਿਯੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋ।
‘‘Puna caparaṃ, cunda, idhekacco musā bhaṇitvā bhaṇitvā attānaṃ sukheti pīṇeti. Ayaṃ tatiyo sukhallikānuyogo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਮਗੁਣੇਹਿ ਸਮਪ੍ਪਿਤੋ ਸਮਙ੍ਗੀਭੂਤੋ ਪਰਿਚਾਰੇਤਿ। ਅਯਂ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋ।
‘‘Puna caparaṃ, cunda, idhekacco pañcahi kāmaguṇehi samappito samaṅgībhūto paricāreti. Ayaṃ catuttho sukhallikānuyogo.
‘‘ਇਮੇ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗਾ ਹੀਨਾ ਗਮ੍ਮਾ ਪੋਥੁਜ੍ਜਨਿਕਾ ਅਨਰਿਯਾ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਾ ਨ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ ਨ વਿਰਾਗਾਯ ਨ ਨਿਰੋਧਾਯ ਨ ਉਪਸਮਾਯ ਨ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਨ ਸਮ੍ਬੋਧਾਯ ਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ।
‘‘Ime kho, cunda, cattāro sukhallikānuyogā hīnā gammā pothujjanikā anariyā anatthasaṃhitā na nibbidāya na virāgāya na nirodhāya na upasamāya na abhiññāya na sambodhāya na nibbānāya saṃvattanti.
‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘‘ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੇ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਤੇ વੋ 53 ‘ਮਾਹੇવਂ’ ਤਿਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ। ਨ ਤੇ વੋ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ, ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯੁਂ ਅਸਤਾ ਅਭੂਤੇਨ।
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘‘ime cattāro sukhallikānuyoge anuyuttā samaṇā sakyaputtiyā viharantī’ti. Te vo 54 ‘māhevaṃ’ tissu vacanīyā. Na te vo sammā vadamānā vadeyyuṃ, abbhācikkheyyuṃ asatā abhūtena.
੧੮੪. ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗਾ ਏਕਨ੍ਤਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ વਿਰਾਗਾਯ ਨਿਰੋਧਾਯ ਉਪਸਮਾਯ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਸਮ੍ਬੋਧਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ?
184. ‘‘Cattārome, cunda, sukhallikānuyogā ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattanti. Katame cattāro?
‘‘ਇਧ , ਚੁਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ ਪਠਮੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋ।
‘‘Idha , cunda, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ paṭhamo sukhallikānuyogo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ…ਪੇ॰… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ ਦੁਤਿਯੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋ।
‘‘Puna caparaṃ, cunda, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ dutiyo sukhallikānuyogo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੀਤਿਯਾ ਚ વਿਰਾਗਾ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ ਤਤਿਯੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋ।
‘‘Puna caparaṃ, cunda, bhikkhu pītiyā ca virāgā…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ tatiyo sukhallikānuyogo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੋ।
‘‘Puna caparaṃ, cunda, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ catuttho sukhallikānuyogo.
‘‘ਇਮੇ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗਾ ਏਕਨ੍ਤਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ વਿਰਾਗਾਯ ਨਿਰੋਧਾਯ ਉਪਸਮਾਯ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਸਮ੍ਬੋਧਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ।
‘‘Ime kho, cunda, cattāro sukhallikānuyogā ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattanti.
‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘‘ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੇ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਤੇ વੋ ‘ਏવਂ’ ਤਿਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ। ਸਮ੍ਮਾ ਤੇ વੋ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ, ਨ ਤੇ વੋ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯੁਂ ਅਸਤਾ ਅਭੂਤੇਨ।
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘‘ime cattāro sukhallikānuyoge anuyuttā samaṇā sakyaputtiyā viharantī’ti. Te vo ‘evaṃ’ tissu vacanīyā. Sammā te vo vadamānā vadeyyuṃ, na te vo abbhācikkheyyuṃ asatā abhūtena.
ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗਾਨਿਸਂਸੋ
Sukhallikānuyogānisaṃso
੧੮੫. ‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਇਮੇ ਪਨਾવੁਸੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੇ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾਨਂ વਿਹਰਤਂ ਕਤਿ ਫਲਾਨਿ ਕਤਾਨਿਸਂਸਾ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਾ’ਤਿ? ਏવਂવਾਦਿਨੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਮਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ – ‘ਇਮੇ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੇ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾਨਂ વਿਹਰਤਂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਫਲਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਨਿਸਂਸਾ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਾ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਇਧਾવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਅવਿਨਿਪਾਤਧਮ੍ਮੋ ਨਿਯਤੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਣੋ। ਇਦਂ ਪਠਮਂ ਫਲਂ, ਪਠਮੋ ਆਨਿਸਂਸੋ। ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਾਨਂ ਤਨੁਤ੍ਤਾ ਸਕਦਾਗਾਮੀ ਹੋਤਿ, ਸਕਿਦੇવ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰੋਤਿ। ਇਦਂ ਦੁਤਿਯਂ ਫਲਂ, ਦੁਤਿਯੋ ਆਨਿਸਂਸੋ। ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਓਪਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ। ਇਦਂ ਤਤਿਯਂ ਫਲਂ, ਤਤਿਯੋ ਆਨਿਸਂਸੋ। ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਇਦਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਫਲਂ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਆਨਿਸਂਸੋ। ਇਮੇ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗੇ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾਨਂ વਿਹਰਤਂ ਇਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਫਲਾਨਿ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਨਿਸਂਸਾ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਾ’’ਤਿ।
185. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati, yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘ime panāvuso, cattāro sukhallikānuyoge anuyuttānaṃ viharataṃ kati phalāni katānisaṃsā pāṭikaṅkhā’ti? Evaṃvādino, cunda, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘ime kho, āvuso, cattāro sukhallikānuyoge anuyuttānaṃ viharataṃ cattāri phalāni cattāro ānisaṃsā pāṭikaṅkhā. Katame cattāro? Idhāvuso, bhikkhu tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno hoti avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo. Idaṃ paṭhamaṃ phalaṃ, paṭhamo ānisaṃso. Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī hoti, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karoti. Idaṃ dutiyaṃ phalaṃ, dutiyo ānisaṃso. Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti, tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Idaṃ tatiyaṃ phalaṃ, tatiyo ānisaṃso. Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Idaṃ catutthaṃ phalaṃ catuttho ānisaṃso. Ime kho, āvuso, cattāro sukhallikānuyoge anuyuttānaṃ viharataṃ imāni cattāri phalāni, cattāro ānisaṃsā pāṭikaṅkhā’’ti.
ਖੀਣਾਸવਅਭਬ੍ਬਠਾਨਂ
Khīṇāsavaabhabbaṭhānaṃ
੧੮੬. ‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਅਟ੍ਠਿਤਧਮ੍ਮਾ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਏવਂવਾਦਿਨੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਮਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਾવਕਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾ ਦੇਸਿਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਯਾવਜੀવਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਨੀਯਾ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆવੁਸੋ, ਇਨ੍ਦਖੀਲੋ વਾ ਅਯੋਖੀਲੋ વਾ ਗਮ੍ਭੀਰਨੇਮੋ ਸੁਨਿਖਾਤੋ ਅਚਲੋ ਅਸਮ੍ਪવੇਧੀ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਾવਕਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾ ਦੇਸਿਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਯਾવਜੀવਂ ਅਨਤਿਕ੍ਕਮਨੀਯਾ। ਯੋ ਸੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਂ ਖੀਣਾਸવੋ વੁਸਿਤવਾ ਕਤਕਰਣੀਯੋ ਓਹਿਤਭਾਰੋ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥੋ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨੋ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਅਭਬ੍ਬੋ ਸੋ ਨવ ਠਾਨਾਨਿ ਅਜ੍ਝਾਚਰਿਤੁਂ। ਅਭਬ੍ਬੋ, ਆવੁਸੋ, ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਪਾਣਂ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪੇਤੁਂ; ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਥੇਯ੍ਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਆਦਿਯਿਤੁਂ; ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਿਤੁਂ; ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾ ਭਾਸਿਤੁਂ; ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਂ ਕਾਮੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਆਗਾਰਿਕਭੂਤੋ; ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਦਾਗਤਿਂ ਗਨ੍ਤੁਂ; ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਦੋਸਾਗਤਿਂ ਗਨ੍ਤੁਂ; ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮੋਹਾਗਤਿਂ ਗਨ੍ਤੁਂ; ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਯਾਗਤਿਂ ਗਨ੍ਤੁਂ। ਯੋ ਸੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਂ ਖੀਣਾਸવੋ વੁਸਿਤવਾ ਕਤਕਰਣੀਯੋ ਓਹਿਤਭਾਰੋ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥੋ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨੋ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਅਭਬ੍ਬੋ ਸੋ ਇਮਾਨਿ ਨવ ਠਾਨਾਨਿ ਅਜ੍ਝਾਚਰਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ।
186. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘aṭṭhitadhammā samaṇā sakyaputtiyā viharantī’ti. Evaṃvādino, cunda, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘atthi kho, āvuso, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sāvakānaṃ dhammā desitā paññattā yāvajīvaṃ anatikkamanīyā. Seyyathāpi, āvuso, indakhīlo vā ayokhīlo vā gambhīranemo sunikhāto acalo asampavedhī. Evameva kho, āvuso, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sāvakānaṃ dhammā desitā paññattā yāvajīvaṃ anatikkamanīyā. Yo so, āvuso, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, abhabbo so nava ṭhānāni ajjhācarituṃ. Abhabbo, āvuso, khīṇāsavo bhikkhu sañcicca pāṇaṃ jīvitā voropetuṃ; abhabbo khīṇāsavo bhikkhu adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyituṃ; abhabbo khīṇāsavo bhikkhu methunaṃ dhammaṃ paṭisevituṃ; abhabbo khīṇāsavo bhikkhu sampajānamusā bhāsituṃ; abhabbo khīṇāsavo bhikkhu sannidhikārakaṃ kāme paribhuñjituṃ seyyathāpi pubbe āgārikabhūto; abhabbo khīṇāsavo bhikkhu chandāgatiṃ gantuṃ; abhabbo khīṇāsavo bhikkhu dosāgatiṃ gantuṃ; abhabbo khīṇāsavo bhikkhu mohāgatiṃ gantuṃ; abhabbo khīṇāsavo bhikkhu bhayāgatiṃ gantuṃ. Yo so, āvuso, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, abhabbo so imāni nava ṭhānāni ajjhācaritu’’nti.
ਪਞ੍ਹਾਬ੍ਯਾਕਰਣਂ
Pañhābyākaraṇaṃ
੧੮੭. ‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਅਤੀਤਂ ਖੋ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਅਤੀਰਕਂ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਅਨਾਗਤਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਤੀਰਕਂ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ, ਤਯਿਦਂ ਕਿਂਸੁ ਤਯਿਦਂ ਕਥਂਸੂ’ਤਿ? ਤੇ ਚ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਅਞ੍ਞવਿਹਿਤਕੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਞ੍ਞવਿਹਿਤਕਂ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਤਬ੍ਬਂ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਯਥਰਿવ ਬਾਲਾ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤਾ। ਅਤੀਤਂ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸਤਾਨੁਸਾਰਿ ਞਾਣਂ ਹੋਤਿ; ਸੋ ਯਾવਤਕਂ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਤਾવਤਕਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਅਨਾਗਤਞ੍ਚ ਖੋ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਆਰਬ੍ਭ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਬੋਧਿਜਂ ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ – ‘ਅਯਮਨ੍ਤਿਮਾ ਜਾਤਿ, ਨਤ੍ਥਿਦਾਨਿ ਪੁਨਬ੍ਭવੋ’ਤਿ। ‘ਅਤੀਤਂ ਚੇਪਿ, ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਅਭੂਤਂ ਅਤਚ੍ਛਂ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ, ਨ ਤਂ ਤਥਾਗਤੋ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ। ਅਤੀਤਂ ਚੇਪਿ, ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਭੂਤਂ ਤਚ੍ਛਂ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਤਥਾਗਤੋ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ। ਅਤੀਤਂ ਚੇਪਿ ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਭੂਤਂ ਤਚ੍ਛਂ ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ, ਤਤ੍ਰ ਕਾਲਞ੍ਞੂ ਤਥਾਗਤੋ ਹੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਾਯ। ਅਨਾਗਤਂ ਚੇਪਿ, ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਅਭੂਤਂ ਅਤਚ੍ਛਂ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ, ਨ ਤਂ ਤਥਾਗਤੋ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ…ਪੇ॰… ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਾਯ। ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਚੇਪਿ, ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਅਭੂਤਂ ਅਤਚ੍ਛਂ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ, ਨ ਤਂ ਤਥਾਗਤੋ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ। ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਚੇਪਿ, ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਭੂਤਂ ਤਚ੍ਛਂ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਤਥਾਗਤੋ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ। ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਚੇਪਿ, ਚੁਨ੍ਦ, ਹੋਤਿ ਭੂਤਂ ਤਚ੍ਛਂ ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ, ਤਤ੍ਰ ਕਾਲਞ੍ਞੂ ਤਥਾਗਤੋ ਹੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਾਯ।
187. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati, yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘atītaṃ kho addhānaṃ ārabbha samaṇo gotamo atīrakaṃ ñāṇadassanaṃ paññapeti, no ca kho anāgataṃ addhānaṃ ārabbha atīrakaṃ ñāṇadassanaṃ paññapeti, tayidaṃ kiṃsu tayidaṃ kathaṃsū’ti? Te ca aññatitthiyā paribbājakā aññavihitakena ñāṇadassanena aññavihitakaṃ ñāṇadassanaṃ paññapetabbaṃ maññanti yathariva bālā abyattā. Atītaṃ kho, cunda, addhānaṃ ārabbha tathāgatassa satānusāri ñāṇaṃ hoti; so yāvatakaṃ ākaṅkhati tāvatakaṃ anussarati. Anāgatañca kho addhānaṃ ārabbha tathāgatassa bodhijaṃ ñāṇaṃ uppajjati – ‘ayamantimā jāti, natthidāni punabbhavo’ti. ‘Atītaṃ cepi, cunda, hoti abhūtaṃ atacchaṃ anatthasaṃhitaṃ, na taṃ tathāgato byākaroti. Atītaṃ cepi, cunda, hoti bhūtaṃ tacchaṃ anatthasaṃhitaṃ, tampi tathāgato na byākaroti. Atītaṃ cepi cunda, hoti bhūtaṃ tacchaṃ atthasaṃhitaṃ, tatra kālaññū tathāgato hoti tassa pañhassa veyyākaraṇāya. Anāgataṃ cepi, cunda, hoti abhūtaṃ atacchaṃ anatthasaṃhitaṃ, na taṃ tathāgato byākaroti…pe… tassa pañhassa veyyākaraṇāya. Paccuppannaṃ cepi, cunda, hoti abhūtaṃ atacchaṃ anatthasaṃhitaṃ, na taṃ tathāgato byākaroti. Paccuppannaṃ cepi, cunda, hoti bhūtaṃ tacchaṃ anatthasaṃhitaṃ, tampi tathāgato na byākaroti. Paccuppannaṃ cepi, cunda, hoti bhūtaṃ tacchaṃ atthasaṃhitaṃ, tatra kālaññū tathāgato hoti tassa pañhassa veyyākaraṇāya.
੧੮੮. ‘‘ਇਤਿ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਤਥਾਗਤੋ ਕਾਲવਾਦੀ 55 ਭੂਤવਾਦੀ ਅਤ੍ਥવਾਦੀ ਧਮ੍ਮવਾਦੀ વਿਨਯવਾਦੀ, ਤਸ੍ਮਾ ‘ਤਥਾਗਤੋ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਯਞ੍ਚ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਦੇવਕਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਸਮਾਰਕਸ੍ਸ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਸ੍ਸ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ ਦਿਟ੍ਠਂ ਸੁਤਂ ਮੁਤਂ વਿਞ੍ਞਾਤਂ ਪਤ੍ਤਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤਂ ਅਨੁવਿਚਰਿਤਂ ਮਨਸਾ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ, ਤਸ੍ਮਾ ‘ਤਥਾਗਤੋ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਯਞ੍ਚ, ਚੁਨ੍ਦ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਤਥਾਗਤੋ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਤਿ, ਯਞ੍ਚ ਰਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ, ਯਂ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਭਾਸਤਿ ਲਪਤਿ ਨਿਦ੍ਦਿਸਤਿ। ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਤਥੇવ ਹੋਤਿ ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ, ਤਸ੍ਮਾ ‘ਤਥਾਗਤੋ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਯਥਾવਾਦੀ, ਚੁਨ੍ਦ, ਤਥਾਗਤੋ ਤਥਾਕਾਰੀ, ਯਥਾਕਾਰੀ ਤਥਾવਾਦੀ। ਇਤਿ ਯਥਾવਾਦੀ ਤਥਾਕਾਰੀ, ਯਥਾਕਾਰੀ ਤਥਾવਾਦੀ, ਤਸ੍ਮਾ ‘ਤਥਾਗਤੋ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਸਦੇવਕੇ ਲੋਕੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਮਾਰਕੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕੇ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ ਤਥਾਗਤੋ ਅਭਿਭੂ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁਦਸੋ વਸવਤ੍ਤੀ, ਤਸ੍ਮਾ ‘ਤਥਾਗਤੋ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
188. ‘‘Iti kho, cunda, atītānāgatapaccuppannesu dhammesu tathāgato kālavādī 56 bhūtavādī atthavādī dhammavādī vinayavādī, tasmā ‘tathāgato’ti vuccati. Yañca kho, cunda, sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, sabbaṃ tathāgatena abhisambuddhaṃ, tasmā ‘tathāgato’ti vuccati. Yañca, cunda, rattiṃ tathāgato anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambujjhati, yañca rattiṃ anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyati, yaṃ etasmiṃ antare bhāsati lapati niddisati. Sabbaṃ taṃ tatheva hoti no aññathā, tasmā ‘tathāgato’ti vuccati. Yathāvādī, cunda, tathāgato tathākārī, yathākārī tathāvādī. Iti yathāvādī tathākārī, yathākārī tathāvādī, tasmā ‘tathāgato’ti vuccati. Sadevake loke, cunda, samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya tathāgato abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī, tasmā ‘tathāgato’ti vuccati.
ਅਬ੍ਯਾਕਤਟ੍ਠਾਨਂ
Abyākataṭṭhānaṃ
੧੮੯. ‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ? ਏવਂવਾਦਿਨੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਮਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ – ‘ਅਬ੍ਯਾਕਤਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਤਾ – ‘‘ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’’’ਨ੍ਤਿ।
189. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘kiṃ nu kho, āvuso, hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’nti? Evaṃvādino, cunda, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘abyākataṃ kho, āvuso, bhagavatā – ‘‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’’’nti.
‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਕਿਂ ਪਨਾવੁਸੋ, ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ? ਏવਂવਾਦਿਨੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਮਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ – ‘ਏਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਤਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਂ – ‘‘ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati, yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘kiṃ panāvuso, na hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’nti? Evaṃvādino, cunda, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘etampi kho, āvuso, bhagavatā abyākataṃ – ‘‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’’’nti.
‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਕਿਂ ਪਨਾવੁਸੋ, ਹੋਤਿ ਚ ਨ ਚ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ? ਏવਂવਾਦਿਨੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਮਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ – ‘ਅਬ੍ਯਾਕਤਂ ਖੋ ਏਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਤਾ – ‘‘ਹੋਤਿ ਚ ਨ ਚ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati, yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘kiṃ panāvuso, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’nti? Evaṃvādino, cunda, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘abyākataṃ kho etaṃ, āvuso, bhagavatā – ‘‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’’’nti.
‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਕਿਂ ਪਨਾવੁਸੋ, ਨੇવ ਹੋਤਿ ਨ ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ? ਏવਂવਾਦਿਨੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਮਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ – ‘ਏਤਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਤਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤਂ – ‘‘ਨੇવ ਹੋਤਿ ਨ ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati, yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘kiṃ panāvuso, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’nti? Evaṃvādino, cunda, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘etampi kho, āvuso, bhagavatā abyākataṃ – ‘‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’’’nti.
‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਅਬ੍ਯਾਕਤ’ਨ੍ਤਿ? ਏવਂવਾਦਿਨੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਮਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ – ‘ਨ ਹੇਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ ਨ ਧਮ੍ਮਸਂਹਿਤਂ ਨ ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਂ ਨ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ ਨ વਿਰਾਗਾਯ ਨ ਨਿਰੋਧਾਯ ਨ ਉਪਸਮਾਯ ਨ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਨ ਸਮ੍ਬੋਧਾਯ ਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਭਗવਤਾ ਅਬ੍ਯਾਕਤ’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati, yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘kasmā panetaṃ, āvuso, samaṇena gotamena abyākata’nti? Evaṃvādino, cunda, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘na hetaṃ, āvuso, atthasaṃhitaṃ na dhammasaṃhitaṃ na ādibrahmacariyakaṃ na nibbidāya na virāgāya na nirodhāya na upasamāya na abhiññāya na sambodhāya na nibbānāya saṃvattati, tasmā taṃ bhagavatā abyākata’nti.
ਬ੍ਯਾਕਤਟ੍ਠਾਨਂ
Byākataṭṭhānaṃ
੧੯੦. ‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਕਿਂ ਪਨਾવੁਸੋ, ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਬ੍ਯਾਕਤ’ਨ੍ਤਿ? ਏવਂવਾਦਿਨੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਮਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ – ‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਤਾ ਬ੍ਯਾਕਤਂ, ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋਤਿ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਤਾ ਬ੍ਯਾਕਤਂ, ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋਤਿ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਤਾ ਬ੍ਯਾਕਤਂ, ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾਤਿ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਤਾ ਬ੍ਯਾਕਤ’ਨ੍ਤਿ।
190. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati, yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘kiṃ panāvuso, samaṇena gotamena byākata’nti? Evaṃvādino, cunda, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘idaṃ dukkhanti kho, āvuso, bhagavatā byākataṃ, ayaṃ dukkhasamudayoti kho, āvuso, bhagavatā byākataṃ, ayaṃ dukkhanirodhoti kho, āvuso, bhagavatā byākataṃ, ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti kho, āvuso, bhagavatā byākata’nti.
‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਚੁਨ੍ਦ, વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਬ੍ਯਾਕਤ’ਨ੍ਤਿ? ਏવਂવਾਦਿਨੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਏવਮਸ੍ਸੁ વਚਨੀਯਾ – ‘ਏਤਞ੍ਹਿ, ਆવੁਸੋ, ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ, ਏਤਂ ਧਮ੍ਮਸਂਹਿਤਂ, ਏਤਂ ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਂ ਏਕਨ੍ਤਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ વਿਰਾਗਾਯ ਨਿਰੋਧਾਯ ਉਪਸਮਾਯ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਸਮ੍ਬੋਧਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਭਗવਤਾ ਬ੍ਯਾਕਤ’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjati, yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – ‘kasmā panetaṃ, āvuso, samaṇena gotamena byākata’nti? Evaṃvādino, cunda, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘etañhi, āvuso, atthasaṃhitaṃ, etaṃ dhammasaṃhitaṃ, etaṃ ādibrahmacariyakaṃ ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati. Tasmā taṃ bhagavatā byākata’nti.
ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਸਹਗਤਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾ
Pubbantasahagatadiṭṭhinissayā
੧੯੧. ‘‘ਯੇਪਿ ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਸਹਗਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾ, ਤੇਪਿ વੋ ਮਯਾ ਬ੍ਯਾਕਤਾ, ਯਥਾ ਤੇ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ। ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਨ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਕਿਂ વੋ ਅਹਂ ਤੇ ਤਥਾ 57 ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ? ਯੇਪਿ ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਪਰਨ੍ਤਸਹਗਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾ, ਤੇਪਿ વੋ ਮਯਾ ਬ੍ਯਾਕਤਾ, ਯਥਾ ਤੇ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ। ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਨ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਕਿਂ વੋ ਅਹਂ ਤੇ ਤਥਾ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ? ਕਤਮੇ ਚ ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਸਹਗਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾ, ਯੇ વੋ ਮਯਾ ਬ੍ਯਾਕਤਾ, ਯਥਾ ਤੇ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ। (ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਨ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਕਿਂ વੋ ਅਹਂ ਤੇ ਤਥਾ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ) 58? ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਸਨ੍ਤਿ ਪਨ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਅਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ…ਪੇ॰… ਸਸ੍ਸਤੋ ਚ ਅਸਸ੍ਸਤੋ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ… ਨੇવ ਸਸ੍ਸਤੋ ਨਾਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ… ਸਯਂਕਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ… ਪਰਂਕਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ… ਸਯਂਕਤੋ ਚ ਪਰਂਕਤੋ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ… ਅਸਯਂਕਾਰੋ ਅਪਰਂਕਾਰੋ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਸਸ੍ਸਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਸਸ੍ਸਤਞ੍ਚ ਅਸਸ੍ਸਤਞ੍ਚ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਨੇવਸਸ੍ਸਤਂ ਨਾਸਸ੍ਸਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਸਯਂਕਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਪਰਂਕਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਸਯਂਕਤਞ੍ਚ ਪਰਂਕਤਞ੍ਚ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਅਸਯਂਕਾਰਂ ਅਪਰਂਕਾਰਂ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ।
191. ‘‘Yepi te, cunda, pubbantasahagatā diṭṭhinissayā, tepi vo mayā byākatā, yathā te byākātabbā. Yathā ca te na byākātabbā, kiṃ vo ahaṃ te tathā 59 byākarissāmi? Yepi te, cunda, aparantasahagatā diṭṭhinissayā, tepi vo mayā byākatā, yathā te byākātabbā. Yathā ca te na byākātabbā, kiṃ vo ahaṃ te tathā byākarissāmi? Katame ca te, cunda, pubbantasahagatā diṭṭhinissayā, ye vo mayā byākatā, yathā te byākātabbā. (Yathā ca te na byākātabbā, kiṃ vo ahaṃ te tathā byākarissāmi) 60? Santi kho, cunda, eke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘sassato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti. Santi pana, cunda, eke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘asassato attā ca loko ca…pe… sassato ca asassato ca attā ca loko ca… neva sassato nāsassato attā ca loko ca… sayaṃkato attā ca loko ca… paraṃkato attā ca loko ca… sayaṃkato ca paraṃkato ca attā ca loko ca… asayaṃkāro aparaṃkāro adhiccasamuppanno attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti. Sassataṃ sukhadukkhaṃ… asassataṃ sukhadukkhaṃ… sassatañca asassatañca sukhadukkhaṃ… nevasassataṃ nāsassataṃ sukhadukkhaṃ… sayaṃkataṃ sukhadukkhaṃ… paraṃkataṃ sukhadukkhaṃ… sayaṃkatañca paraṃkatañca sukhadukkhaṃ… asayaṃkāraṃ aparaṃkāraṃ adhiccasamuppannaṃ sukhadukkhaṃ, idameva saccaṃ moghamañña’nti.
੧੯੨. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਚੁਨ੍ਦ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਤ੍ਯਾਹਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏવਂ વਦਾਮਿ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਇਦਂ, ਆવੁਸੋ, વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚਾ’’ਤਿ? ਯਞ੍ਚ ਖੋ ਤੇ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਤੇਸਂ ਨਾਨੁਜਾਨਾਮਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਞ੍ਞਥਾਸਞ੍ਞਿਨੋਪਿ ਹੇਤ੍ਥ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਨ੍ਤੇਕੇ ਸਤ੍ਤਾ। ਇਮਾਯਪਿ ਖੋ ਅਹਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਨੇવ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਸਮਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਕੁਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋ। ਅਥ ਖੋ ਅਹਮੇવ ਤਤ੍ਥ ਭਿਯ੍ਯੋ ਯਦਿਦਂ ਅਧਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ।
192. ‘‘Tatra, cunda, ye te samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘sassato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti. Tyāhaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadāmi – ‘atthi nu kho idaṃ, āvuso, vuccati – ‘‘sassato attā ca loko cā’’ti? Yañca kho te evamāhaṃsu – ‘idameva saccaṃ moghamañña’nti. Taṃ tesaṃ nānujānāmi. Taṃ kissa hetu? Aññathāsaññinopi hettha, cunda, santeke sattā. Imāyapi kho ahaṃ, cunda, paññattiyā neva attanā samasamaṃ samanupassāmi kuto bhiyyo. Atha kho ahameva tattha bhiyyo yadidaṃ adhipaññatti.
੧੯੩. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਚੁਨ੍ਦ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਅਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ…ਪੇ॰… ਸਸ੍ਸਤੋ ਚ ਅਸਸ੍ਸਤੋ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ… ਨੇવਸਸ੍ਸਤੋ ਨਾਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ… ਸਯਂਕਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ… ਪਰਂਕਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ… ਸਯਂਕਤੋ ਚ ਪਰਂਕਤੋ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ… ਅਸਯਂਕਾਰੋ ਅਪਰਂਕਾਰੋ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ… ਸਸ੍ਸਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਸਸ੍ਸਤਞ੍ਚ ਅਸਸ੍ਸਤਞ੍ਚ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਨੇવਸਸ੍ਸਤਂ ਨਾਸਸ੍ਸਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਸਯਂਕਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਪਰਂਕਤਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਸਯਂਕਤਞ੍ਚ ਪਰਂਕਤਞ੍ਚ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ… ਅਸਯਂਕਾਰਂ ਅਪਰਂਕਾਰਂ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਤ੍ਯਾਹਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏવਂ વਦਾਮਿ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਇਦਂ, ਆવੁਸੋ, વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਅਸਯਂਕਾਰਂ ਅਪਰਂਕਾਰਂ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖ’’’ਨ੍ਤਿ? ਯਞ੍ਚ ਖੋ ਤੇ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਤੇਸਂ ਨਾਨੁਜਾਨਾਮਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਞ੍ਞਥਾਸਞ੍ਞਿਨੋਪਿ ਹੇਤ੍ਥ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਨ੍ਤੇਕੇ ਸਤ੍ਤਾ। ਇਮਾਯਪਿ ਖੋ ਅਹਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਨੇવ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਸਮਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਕੁਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋ। ਅਥ ਖੋ ਅਹਮੇવ ਤਤ੍ਥ ਭਿਯ੍ਯੋ ਯਦਿਦਂ ਅਧਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ। ਇਮੇ ਖੋ ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਸਹਗਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾ, ਯੇ વੋ ਮਯਾ ਬ੍ਯਾਕਤਾ, ਯਥਾ ਤੇ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ । ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਨ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਕਿਂ વੋ ਅਹਂ ਤੇ ਤਥਾ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ 61?
193. ‘‘Tatra, cunda, ye te samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘asassato attā ca loko ca…pe… sassato ca asassato ca attā ca loko ca… nevasassato nāsassato attā ca loko ca… sayaṃkato attā ca loko ca… paraṃkato attā ca loko ca… sayaṃkato ca paraṃkato ca attā ca loko ca… asayaṃkāro aparaṃkāro adhiccasamuppanno attā ca loko ca… sassataṃ sukhadukkhaṃ… asassataṃ sukhadukkhaṃ… sassatañca asassatañca sukhadukkhaṃ… nevasassataṃ nāsassataṃ sukhadukkhaṃ… sayaṃkataṃ sukhadukkhaṃ… paraṃkataṃ sukhadukkhaṃ… sayaṃkatañca paraṃkatañca sukhadukkhaṃ… asayaṃkāraṃ aparaṃkāraṃ adhiccasamuppannaṃ sukhadukkhaṃ, idameva saccaṃ moghamañña’nti. Tyāhaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadāmi – ‘atthi nu kho idaṃ, āvuso, vuccati – ‘‘asayaṃkāraṃ aparaṃkāraṃ adhiccasamuppannaṃ sukhadukkha’’’nti? Yañca kho te evamāhaṃsu – ‘idameva saccaṃ moghamañña’nti. Taṃ tesaṃ nānujānāmi. Taṃ kissa hetu? Aññathāsaññinopi hettha, cunda, santeke sattā. Imāyapi kho ahaṃ, cunda, paññattiyā neva attanā samasamaṃ samanupassāmi kuto bhiyyo. Atha kho ahameva tattha bhiyyo yadidaṃ adhipaññatti. Ime kho te, cunda, pubbantasahagatā diṭṭhinissayā, ye vo mayā byākatā, yathā te byākātabbā . Yathā ca te na byākātabbā, kiṃ vo ahaṃ te tathā byākarissāmīti 62?
ਅਪਰਨ੍ਤਸਹਗਤਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾ
Aparantasahagatadiṭṭhinissayā
੧੯੪. ‘‘ਕਤਮੇ ਚ ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਪਰਨ੍ਤਸਹਗਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾ, ਯੇ વੋ ਮਯਾ ਬ੍ਯਾਕਤਾ, ਯਥਾ ਤੇ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ। (ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਨ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਕਿਂ વੋ ਅਹਂ ਤੇ ਤਥਾ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ) 63? ਸਨ੍ਤਿ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਸਨ੍ਤਿ ਪਨ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਅਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਰੂਪੀ ਚ ਅਰੂਪੀ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਨੇવਰੂਪੀ ਨਾਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਤ੍ਤਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ વਿਨਸ੍ਸਤਿ ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਰ, ਚੁਨ੍ਦ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਤ੍ਯਾਹਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏવਂ વਦਾਮਿ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਇਦਂ, ਆવੁਸੋ, વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’’’ਤਿ? ਯਞ੍ਚ ਖੋ ਤੇ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਤੇਸਂ ਨਾਨੁਜਾਨਾਮਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਞ੍ਞਥਾਸਞ੍ਞਿਨੋਪਿ ਹੇਤ੍ਥ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਨ੍ਤੇਕੇ ਸਤ੍ਤਾ। ਇਮਾਯਪਿ ਖੋ ਅਹਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਨੇવ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਸਮਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਕੁਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋ। ਅਥ ਖੋ ਅਹਮੇવ ਤਤ੍ਥ ਭਿਯ੍ਯੋ ਯਦਿਦਂ ਅਧਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ।
194. ‘‘Katame ca te, cunda, aparantasahagatā diṭṭhinissayā, ye vo mayā byākatā, yathā te byākātabbā. (Yathā ca te na byākātabbā, kiṃ vo ahaṃ te tathā byākarissāmī) 64? Santi, cunda, eke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘rūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’nti. Santi pana, cunda, eke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘arūpī attā hoti…pe… rūpī ca arūpī ca attā hoti… nevarūpī nārūpī attā hoti… saññī attā hoti… asaññī attā hoti… nevasaññīnāsaññī attā hoti… attā ucchijjati vinassati na hoti paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’nti. Tatra, cunda, ye te samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘rūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’nti. Tyāhaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadāmi – ‘atthi nu kho idaṃ, āvuso, vuccati – ‘‘rūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā’’’ti? Yañca kho te evamāhaṃsu – ‘idameva saccaṃ moghamañña’nti. Taṃ tesaṃ nānujānāmi. Taṃ kissa hetu? Aññathāsaññinopi hettha, cunda, santeke sattā. Imāyapi kho ahaṃ, cunda, paññattiyā neva attanā samasamaṃ samanupassāmi kuto bhiyyo. Atha kho ahameva tattha bhiyyo yadidaṃ adhipaññatti.
੧੯੫. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਚੁਨ੍ਦ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਅਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਰੂਪੀ ਚ ਅਰੂਪੀ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਨੇવਰੂਪੀਨਾਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਤ੍ਤਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ વਿਨਸ੍ਸਤਿ ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਤ੍ਯਾਹਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏવਂ વਦਾਮਿ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਇਦਂ, ਆવੁਸੋ, વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਅਤ੍ਤਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ વਿਨਸ੍ਸਤਿ ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’’’ਤਿ? ਯਞ੍ਚ ਖੋ ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਇਦਮੇવ ਸਚ੍ਚਂ ਮੋਘਮਞ੍ਞ’ਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਤੇਸਂ ਨਾਨੁਜਾਨਾਮਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਞ੍ਞਥਾਸਞ੍ਞਿਨੋਪਿ ਹੇਤ੍ਥ, ਚੁਨ੍ਦ, ਸਨ੍ਤੇਕੇ ਸਤ੍ਤਾ। ਇਮਾਯਪਿ ਖੋ ਅਹਂ, ਚੁਨ੍ਦ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਨੇવ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਮਸਮਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ, ਕੁਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋ। ਅਥ ਖੋ ਅਹਮੇવ ਤਤ੍ਥ ਭਿਯ੍ਯੋ ਯਦਿਦਂ ਅਧਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ। ਇਮੇ ਖੋ ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦ, ਅਪਰਨ੍ਤਸਹਗਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾ, ਯੇ વੋ ਮਯਾ ਬ੍ਯਾਕਤਾ , ਯਥਾ ਤੇ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ। ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਨ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਕਿਂ વੋ ਅਹਂ ਤੇ ਤਥਾ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ 65?
195. ‘‘Tatra, cunda, ye te samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘arūpī attā hoti…pe… rūpī ca arūpī ca attā hoti… nevarūpīnārūpī attā hoti… saññī attā hoti… asaññī attā hoti… nevasaññīnāsaññī attā hoti… attā ucchijjati vinassati na hoti paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’nti. Tyāhaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadāmi – ‘atthi nu kho idaṃ, āvuso, vuccati – ‘‘attā ucchijjati vinassati na hoti paraṃ maraṇā’’’ti? Yañca kho te, cunda, evamāhaṃsu – ‘idameva saccaṃ moghamañña’nti. Taṃ tesaṃ nānujānāmi. Taṃ kissa hetu? Aññathāsaññinopi hettha, cunda, santeke sattā. Imāyapi kho ahaṃ, cunda, paññattiyā neva attanā samasamaṃ samanupassāmi, kuto bhiyyo. Atha kho ahameva tattha bhiyyo yadidaṃ adhipaññatti. Ime kho te, cunda, aparantasahagatā diṭṭhinissayā, ye vo mayā byākatā , yathā te byākātabbā. Yathā ca te na byākātabbā, kiṃ vo ahaṃ te tathā byākarissāmīti 66?
੧੯੬. ‘‘ਇਮੇਸਞ੍ਚ, ਚੁਨ੍ਦ, ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਸਹਗਤਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾਨਂ ਇਮੇਸਞ੍ਚ ਅਪਰਨ੍ਤਸਹਗਤਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾਯ ਏવਂ ਮਯਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਦੇਸਿਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਇਧ, ਚੁਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ। વੇਦਨਾਸੁ વੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸੀ…ਪੇ॰… ਚਿਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸੀ… ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ, વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ। ਇਮੇਸਞ੍ਚ ਚੁਨ੍ਦ, ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਸਹਗਤਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾਨਂ ਇਮੇਸਞ੍ਚ ਅਪਰਨ੍ਤਸਹਗਤਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠਿਨਿਸ੍ਸਯਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾਯ। ਏવਂ ਮਯਾ ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਦੇਸਿਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ’’ਤਿ।
196. ‘‘Imesañca, cunda, pubbantasahagatānaṃ diṭṭhinissayānaṃ imesañca aparantasahagatānaṃ diṭṭhinissayānaṃ pahānāya samatikkamāya evaṃ mayā cattāro satipaṭṭhānā desitā paññattā. Katame cattāro? Idha, cunda, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī…pe… citte cittānupassī… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesañca cunda, pubbantasahagatānaṃ diṭṭhinissayānaṃ imesañca aparantasahagatānaṃ diṭṭhinissayānaṃ pahānāya samatikkamāya. Evaṃ mayā ime cattāro satipaṭṭhānā desitā paññattā’’ti.
੧੯੭. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਪવਾਣੋ ਭਗવਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਬੀਜਯਮਾਨੋ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਪવਾਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ! ਪਾਸਾਦਿਕੋ વਤਾਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯੋ; ਸੁਪਾਸਾਦਿਕੋ વਤਾਯਂ ਭਨ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯੋ, ਕੋ ਨਾਮਾਯਂ ਭਨ੍ਤੇ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯੋ’’ਤਿ? ‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤ੍વਂ, ਉਪવਾਣ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯਂ ‘ਪਾਸਾਦਿਕੋ’ ਤ੍વੇવ ਨਂ ਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ। ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਪવਾਣੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੀਤਿ।
197. Tena kho pana samayena āyasmā upavāṇo bhagavato piṭṭhito ṭhito hoti bhagavantaṃ bījayamāno. Atha kho āyasmā upavāṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Pāsādiko vatāyaṃ, bhante, dhammapariyāyo; supāsādiko vatāyaṃ bhante, dhammapariyāyo, ko nāmāyaṃ bhante dhammapariyāyo’’ti? ‘‘Tasmātiha tvaṃ, upavāṇa, imaṃ dhammapariyāyaṃ ‘pāsādiko’ tveva naṃ dhārehī’’ti. Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā upavāṇo bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ਪਾਸਾਦਿਕਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਛਟ੍ਠਂ।
Pāsādikasuttaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਦੀਘ ਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਪਾਸਾਦਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Pāsādikasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਦੀਘਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ੬. ਪਾਸਾਦਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Pāsādikasuttavaṇṇanā
