| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தீ³க⁴ நிகாய (அட்ட²கதா²) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) |
6. பாஸாதி³கஸுத்தவண்ணனா
6. Pāsādikasuttavaṇṇanā
நிக³ண்ட²னாடபுத்தகாலங்கிரியவண்ணனா
Nigaṇṭhanāṭaputtakālaṅkiriyavaṇṇanā
164. ஏவங் மே ஸுதந்தி பாஸாதி³கஸுத்தங். தத்ராயமனுத்தானபத³வண்ணனா – வேத⁴ஞ்ஞா நாம ஸக்யாதி த⁴னும்ஹி கதஸிக்கா² வேத⁴ஞ்ஞனாமகா ஏகே ஸக்யா. தேஸங் அம்ப³வனே பாஸாதே³தி தேஸங் அம்ப³வனே ஸிப்பங் உக்³க³ண்ஹத்தா²ய கதோ தீ³க⁴பாஸாதோ³ அத்தி², தத்த² விஹரதி. அது⁴னா காலங்கதோதி ஸம்பதி காலங்கதோ. த்³வேதி⁴கஜாதாதி த்³வெஜ்ஜ²ஜாதா, த்³வேபா⁴கா³ ஜாதா. ப⁴ண்ட³னாதீ³ஸு ப⁴ண்ட³னங் புப்³ப³பா⁴க³கலஹோ, தங் த³ண்டா³தா³னாதி³வஸேன பண்ணத்திவீதிக்கமவஸேன ச வட்³டி⁴தங் கலஹோ. ‘‘ந த்வங் இமங் த⁴ம்மவினயங் ஆஜானாஸீ’’திஆதி³னா நயேன விருத்³த⁴வசனங் விவாதோ³. விதுத³ந்தாதி விஜ்ஜ²ந்தா. ஸஹிதங் மேதி மம வசனங் அத்த²ஸஞ்ஹிதங். அதி⁴சிண்ணங் தே விபராவத்தந்தி யங் தவ அதி⁴சிண்ணங் சிரகாலாஸேவனவஸேன பகு³ணங், தங் மம வாத³ங் ஆக³ம்ம நிவத்தங். ஆரோபிதோ தே வாதோ³தி துய்ஹங் உபரி மயா தோ³ஸோ ஆரோபிதோ. சர வாத³ப்பமொக்கா²யாதி ப⁴த்தபுடங் ஆதா³ய தங் தங் உபஸங்கமித்வா வாத³ப்பமொக்க²த்தா²ய உத்தரி பரியேஸமானோ விசர. நிப்³பே³டே²ஹி வாதி அத² வா மயா ஆரோபிததோ³ஸதோ அத்தானங் மோசேஹி. ஸசே பஹோஸீதி ஸசே ஸக்கோஸி. வதோ⁴யேவாதி மரணமேவ. நாடபுத்தியேஸூதி நாடபுத்தஸ்ஸ அந்தேவாஸிகேஸு. நிப்³பி³ன்னரூபாதி உக்கண்டி²தஸபா⁴வா அபி⁴வாத³னாதீ³னிபி ந கரொந்தி. விரத்தரூபாதி விக³தபேமா. படிவானரூபாதி தேஸங் ஸக்கச்சகிரியதோ நிவத்தனஸபா⁴வா. யதா² தந்தி யதா² து³ரக்கா²தாதி³ஸபா⁴வே த⁴ம்மவினயே நிப்³பி³ன்னவிரத்தப்படிவானரூபேஹி ப⁴விதப்³ப³ங், ததே²வ ஜாதாதி அத்தோ². து³ரக்கா²தேதி து³க்கதி²தே. து³ப்பவேதி³தேதி து³விஞ்ஞாபிதே. அனுபஸமஸங்வத்தனிகேதி ராகா³தீ³னங் உபஸமங் காதுங் அஸமத்தே². பி⁴ன்னதூ²பேதி பி⁴ந்த³ப்பதிட்டே². எத்த² ஹி நாடபுத்தோவ நேஸங் பதிட்ட²ட்டே²ன தூ²போ. ஸோ பன பி⁴ன்னோ மதோ. தேன வுத்தங் ‘‘பி⁴ன்னதூ²பே’’தி. அப்படிஸரணேதி தஸ்ஸேவ அபா⁴வேன படிஸரணவிரஹிதே.
164.Evaṃme sutanti pāsādikasuttaṃ. Tatrāyamanuttānapadavaṇṇanā – vedhaññā nāma sakyāti dhanumhi katasikkhā vedhaññanāmakā eke sakyā. Tesaṃ ambavane pāsādeti tesaṃ ambavane sippaṃ uggaṇhatthāya kato dīghapāsādo atthi, tattha viharati. Adhunā kālaṅkatoti sampati kālaṅkato. Dvedhikajātāti dvejjhajātā, dvebhāgā jātā. Bhaṇḍanādīsu bhaṇḍanaṃ pubbabhāgakalaho, taṃ daṇḍādānādivasena paṇṇattivītikkamavasena ca vaḍḍhitaṃ kalaho. ‘‘Na tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāsī’’tiādinā nayena viruddhavacanaṃ vivādo. Vitudantāti vijjhantā. Sahitaṃ meti mama vacanaṃ atthasañhitaṃ. Adhiciṇṇaṃ te viparāvattanti yaṃ tava adhiciṇṇaṃ cirakālāsevanavasena paguṇaṃ, taṃ mama vādaṃ āgamma nivattaṃ. Āropito te vādoti tuyhaṃ upari mayā doso āropito. Cara vādappamokkhāyāti bhattapuṭaṃ ādāya taṃ taṃ upasaṅkamitvā vādappamokkhatthāya uttari pariyesamāno vicara. Nibbeṭhehi vāti atha vā mayā āropitadosato attānaṃ mocehi. Sace pahosīti sace sakkosi. Vadhoyevāti maraṇameva. Nāṭaputtiyesūti nāṭaputtassa antevāsikesu. Nibbinnarūpāti ukkaṇṭhitasabhāvā abhivādanādīnipi na karonti. Virattarūpāti vigatapemā. Paṭivānarūpāti tesaṃ sakkaccakiriyato nivattanasabhāvā. Yathā tanti yathā durakkhātādisabhāve dhammavinaye nibbinnavirattappaṭivānarūpehi bhavitabbaṃ, tatheva jātāti attho. Durakkhāteti dukkathite. Duppavediteti duviññāpite. Anupasamasaṃvattaniketi rāgādīnaṃ upasamaṃ kātuṃ asamatthe. Bhinnathūpeti bhindappatiṭṭhe. Ettha hi nāṭaputtova nesaṃ patiṭṭhaṭṭhena thūpo. So pana bhinno mato. Tena vuttaṃ ‘‘bhinnathūpe’’ti. Appaṭisaraṇeti tasseva abhāvena paṭisaraṇavirahite.
நனு சாயங் நாடபுத்தோ நாளந்த³வாஸிகோ, ஸோ கஸ்மா பாவாயங் காலங்கதோதி? ஸோ கிர உபாலினா க³ஹபதினா படிவித்³த⁴ஸச்சேன த³ஸஹி கா³தா²ஹி பா⁴ஸிதே பு³த்³த⁴கு³ணே ஸுத்வா உண்ஹங் லோஹிதங் ச²ட்³டே³ஸி. அத² நங் அபா²ஸுகங் க³ஹெத்வா பாவங் அக³மங்ஸு. ஸோ தத்த² காலமகாஸி. காலங் குருமானோ ச சிந்தேஸி – ‘‘மம லத்³தி⁴ அனிய்யானிகா ஸாரவிரஹிதா, மயங் தாவ நட்டா², அவஸேஸஜனோபி மா அபாயபூரகோ அஹோஸி, ஸசே பனாஹங் ‘மம ஸாஸனங் அனிய்யானிக’ந்தி வக்கா²மி, ந ஸத்³த³ஹிஸ்ஸந்தி, யங்னூனாஹங் த்³வேபி ஜனே ந ஏகனீஹாரேன உக்³க³ண்ஹாபெய்யங், தே மமச்சயேன அஞ்ஞமஞ்ஞங் விவதி³ஸ்ஸந்தி, ஸத்தா² தங் விவாத³ங் படிச்ச ஏகங் த⁴ம்மகத²ங் கதெ²ஸ்ஸதி, ததோ தே ஸாஸனஸ்ஸ மஹந்தபா⁴வங் ஜானிஸ்ஸந்தீ’’தி.
Nanu cāyaṃ nāṭaputto nāḷandavāsiko, so kasmā pāvāyaṃ kālaṅkatoti? So kira upālinā gahapatinā paṭividdhasaccena dasahi gāthāhi bhāsite buddhaguṇe sutvā uṇhaṃ lohitaṃ chaḍḍesi. Atha naṃ aphāsukaṃ gahetvā pāvaṃ agamaṃsu. So tattha kālamakāsi. Kālaṃ kurumāno ca cintesi – ‘‘mama laddhi aniyyānikā sāravirahitā, mayaṃ tāva naṭṭhā, avasesajanopi mā apāyapūrako ahosi, sace panāhaṃ ‘mama sāsanaṃ aniyyānika’nti vakkhāmi, na saddahissanti, yaṃnūnāhaṃ dvepi jane na ekanīhārena uggaṇhāpeyyaṃ, te mamaccayena aññamaññaṃ vivadissanti, satthā taṃ vivādaṃ paṭicca ekaṃ dhammakathaṃ kathessati, tato te sāsanassa mahantabhāvaṃ jānissantī’’ti.
அத² நங் ஏகோ அந்தேவாஸிகோ உபஸங்கமித்வா ஆஹ – ‘‘ப⁴ந்தே தும்ஹே து³ப்³ப³லா, மய்ஹம்பி இமஸ்மிங் த⁴ம்மே ஸாரங் ஆசிக்க²த², ஆசரியப்பமாண’’ந்தி. ‘‘ஆவுஸோ, த்வங் மமச்சயேன ஸஸ்ஸதந்தி க³ண்ஹெய்யாஸீ’’தி. அபரோபி உபஸங்கமி, தங் உச்சே²த³ங் க³ண்ஹாபேஸி. ஏவங் த்³வேபி ஜனே ஏகலத்³தி⁴கே அகத்வா ப³ஹூ நானானீஹாரேன உக்³க³ண்ஹாபெத்வா காலமகாஸி. தே தஸ்ஸ ஸரீரகிச்சங் கத்வா ஸன்னிபதித்வா அஞ்ஞமஞ்ஞங் புச்சி²ங்ஸு – ‘‘கஸ்ஸாவுஸோ, ஆசரியோ ஸாரங் ஆசிக்கீ²’’தி? ஏகோ உட்ட²ஹித்வா மய்ஹந்தி ஆஹ. கிங் ஆசிக்கீ²தி? ஸஸ்ஸதந்தி. அபரோ தங் படிபா³ஹித்வா ‘‘மய்ஹங் ஸாரங் ஆசிக்கீ²’’தி ஆஹ. ஏவங் ஸப்³பே³ ‘‘மய்ஹங் ஸாரங் ஆசிக்கி², அஹங் ஜெட்ட²கோ’’தி அஞ்ஞமஞ்ஞங் விவாத³ங் வட்³டெ⁴த்வா அக்கோஸே சேவ பரிபா⁴ஸே ச ஹத்த²பாத³ப்பஹாராதீ³னி ச பவத்தெத்வா ஏகமக்³கே³ன த்³வே அக³ச்ச²ந்தா நானாதி³ஸாஸு பக்கமிங்ஸு.
Atha naṃ eko antevāsiko upasaṅkamitvā āha – ‘‘bhante tumhe dubbalā, mayhampi imasmiṃ dhamme sāraṃ ācikkhatha, ācariyappamāṇa’’nti. ‘‘Āvuso, tvaṃ mamaccayena sassatanti gaṇheyyāsī’’ti. Aparopi upasaṅkami, taṃ ucchedaṃ gaṇhāpesi. Evaṃ dvepi jane ekaladdhike akatvā bahū nānānīhārena uggaṇhāpetvā kālamakāsi. Te tassa sarīrakiccaṃ katvā sannipatitvā aññamaññaṃ pucchiṃsu – ‘‘kassāvuso, ācariyo sāraṃ ācikkhī’’ti? Eko uṭṭhahitvā mayhanti āha. Kiṃ ācikkhīti? Sassatanti. Aparo taṃ paṭibāhitvā ‘‘mayhaṃ sāraṃ ācikkhī’’ti āha. Evaṃ sabbe ‘‘mayhaṃ sāraṃ ācikkhi, ahaṃ jeṭṭhako’’ti aññamaññaṃ vivādaṃ vaḍḍhetvā akkose ceva paribhāse ca hatthapādappahārādīni ca pavattetvā ekamaggena dve agacchantā nānādisāsu pakkamiṃsu.
165. அத² கோ² சுந்தோ³ ஸமணுத்³தே³ஸோதி அயங் தே²ரோ த⁴ம்மஸேனாபதிஸ்ஸ கனிட்ட²பா⁴திகோ. தங் பி⁴க்கூ² அனுபஸம்பன்னகாலே ‘‘சுந்தோ³ ஸமணுத்³தே³ஸோ’’தி ஸமுதா³சரித்வா தே²ரகாலேபி ததே²வ ஸமுதா³சரிங்ஸு. தேன வுத்தங் – ‘‘சுந்தோ³ ஸமணுத்³தே³ஸோ’’தி.
165.Atha kho cundo samaṇuddesoti ayaṃ thero dhammasenāpatissa kaniṭṭhabhātiko. Taṃ bhikkhū anupasampannakāle ‘‘cundo samaṇuddeso’’ti samudācaritvā therakālepi tatheva samudācariṃsu. Tena vuttaṃ – ‘‘cundo samaṇuddeso’’ti.
‘‘பாவாயங் வஸ்ஸங்வுட்டோ² யேன ஸாமகா³மோ, யேனாயஸ்மா ஆனந்தோ³ தேனுபஸங்கமீ’’தி கஸ்மா உபஸங்கமி? நாடபுத்தே கிர காலங்கதே ஜம்பு³தீ³பே மனுஸ்ஸா தத்த² தத்த² கத²ங் பவத்தயிங்ஸு ‘‘நிக³ண்டோ² நாடபுத்தோ ஏகோ ஸத்தா²தி பஞ்ஞாயித்த², தஸ்ஸ காலங்கிரியாய ஸாவகானங் ஏவரூபோ விவாதோ³ ஜாதோ. ஸமணோ பன கோ³தமோ ஜம்பு³தீ³பே சந்தோ³ விய ஸூரியோ விய ச பாகடோ, ஸாவகாபிஸ்ஸ பாகடாயேவ. கீதி³ஸோ நு கோ² ஸமணே கோ³தமே பரினிப்³பு³தே ஸாவகானங் விவாதோ³ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி . தே²ரோ தங் கத²ங் ஸுத்வா சிந்தேஸி – ‘‘இமங் கத²ங் க³ஹெத்வா த³ஸப³லஸ்ஸ ஆரோசெஸ்ஸாமி, ஸத்தா² ஏதங் அட்டு²ப்பத்திங் கத்வா ஏகங் தே³ஸனங் கதெ²ஸ்ஸதீ’’தி. ஸோ நிக்க²மித்வா யேன ஸாமகா³மோ, யேனாயஸ்மா ஆனந்தோ³ தேனுபஸங்கமி.
‘‘Pāvāyaṃ vassaṃvuṭṭho yena sāmagāmo, yenāyasmā ānando tenupasaṅkamī’’ti kasmā upasaṅkami? Nāṭaputte kira kālaṅkate jambudīpe manussā tattha tattha kathaṃ pavattayiṃsu ‘‘nigaṇṭho nāṭaputto eko satthāti paññāyittha, tassa kālaṅkiriyāya sāvakānaṃ evarūpo vivādo jāto. Samaṇo pana gotamo jambudīpe cando viya sūriyo viya ca pākaṭo, sāvakāpissa pākaṭāyeva. Kīdiso nu kho samaṇe gotame parinibbute sāvakānaṃ vivādo bhavissatī’’ti . Thero taṃ kathaṃ sutvā cintesi – ‘‘imaṃ kathaṃ gahetvā dasabalassa ārocessāmi, satthā etaṃ aṭṭhuppattiṃ katvā ekaṃ desanaṃ kathessatī’’ti. So nikkhamitvā yena sāmagāmo, yenāyasmā ānando tenupasaṅkami.
ஸாமகா³மோதி ஸாமாகானங் உஸ்ஸன்னத்தா தஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ நாமங். யேனாயஸ்மா ஆனந்தோ³தி உஜுமேவ ப⁴க³வதோ ஸந்திகங் அக³ந்த்வா யேனஸ்ஸ உபஜ்ஜா²யோ ஆயஸ்மா ஆனந்தோ³ தேனுபஸங்கமி.
Sāmagāmoti sāmākānaṃ ussannattā tassa gāmassa nāmaṃ. Yenāyasmā ānandoti ujumeva bhagavato santikaṃ agantvā yenassa upajjhāyo āyasmā ānando tenupasaṅkami.
பு³த்³த⁴காலே கிர ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ ச ஆனந்த³த்தே²ரோ ச அஞ்ஞமஞ்ஞங் மமாயிங்ஸு. ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ ‘‘மயா காதப்³ப³ங் ஸத்து² உபட்டா²னங் கரோதீ’’தி ஆனந்த³த்தே²ரங் மமாயி. ஆனந்த³த்தே²ரோ ‘‘ப⁴க³வதோ ஸாவகானங் அக்³கோ³’’தி ஸாரிபுத்தத்தே²ரங் மமாயி. குலதா³ரகே ச பப்³பா³ஜெத்வா ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே உபஜ்ஜ²ங் க³ண்ஹாபேஸி. ஸாரிபுத்தத்தே²ரோபி ததே²வ அகாஸி. ஏவங் ஏகமேகேன அத்தனோ பத்தசீவரங் த³த்வா பப்³பா³ஜெத்வா உபஜ்ஜ²ங் க³ண்ஹாபிதானி பஞ்ச பஞ்ச பி⁴க்கு²ஸதானி அஹேஸுங். ஆயஸ்மா ஆனந்தோ³ பணீதானி சீவராதீ³னிபி லபி⁴த்வா தே²ரஸ்ஸ அதா³ஸி.
Buddhakāle kira sāriputtatthero ca ānandatthero ca aññamaññaṃ mamāyiṃsu. Sāriputtatthero ‘‘mayā kātabbaṃ satthu upaṭṭhānaṃ karotī’’ti ānandattheraṃ mamāyi. Ānandatthero ‘‘bhagavato sāvakānaṃ aggo’’ti sāriputtattheraṃ mamāyi. Kuladārake ca pabbājetvā sāriputtattherassa santike upajjhaṃ gaṇhāpesi. Sāriputtattheropi tatheva akāsi. Evaṃ ekamekena attano pattacīvaraṃ datvā pabbājetvā upajjhaṃ gaṇhāpitāni pañca pañca bhikkhusatāni ahesuṃ. Āyasmā ānando paṇītāni cīvarādīnipi labhitvā therassa adāsi.
த⁴ம்மரதனபூஜா
Dhammaratanapūjā
ஏகோ கிர ப்³ராஹ்மணோ சிந்தேஸி – ‘‘பு³த்³த⁴ரதனஸ்ஸ ச ஸங்க⁴ரதனஸ்ஸ ச பூஜா பஞ்ஞாயதி, கத²ங் நு கோ² த⁴ம்மரதனங் பூஜிதங் ஹோதீ’’தி? ஸோ ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா ஏதமத்த²ங் புச்சி². ப⁴க³வா ஆஹ – ‘‘ஸசேபி ப்³ராஹ்மண த⁴ம்மரதனங் பூஜேதுகாமோ, ஏகங் ப³ஹுஸ்ஸுதங் பூஜேஹீ’’தி. ப³ஹுஸ்ஸுதங், ப⁴ந்தே, ஆசிக்க²தா²தி. பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் புச்சா²தி. ஸோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் உபஸங்கமித்வா ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதங், ப⁴ந்தே, ஆசிக்க²தா²’’தி ஆஹ. ஆனந்த³த்தே²ரோ ப்³ராஹ்மணாதி. ப்³ராஹ்மணோ தே²ரங் ஸஹஸ்ஸக்³க⁴னிகேன திசீவரேன பூஜேஸி. தே²ரோ தங் க³ஹெத்வா ப⁴க³வதோ ஸந்திகங் அக³மாஸி. ப⁴க³வா ‘‘குதோ, ஆனந்த³, லத்³த⁴’’ந்தி ஆஹ? ஏகேன, ப⁴ந்தே, ப்³ராஹ்மணேன தி³ன்னங், இத³ங் பனாஹங் ஆயஸ்மதோ ஸாரிபுத்தஸ்ஸ தா³துகாமோதி. தே³ஹி, ஆனந்தா³தி. சாரிகங் பக்கந்தோ ப⁴ந்தேதி. ஆக³தகாலே தே³ஹீதி, ஸிக்கா²பத³ங் ப⁴ந்தே, பஞ்ஞத்தந்தி. கதா³ பன ஸாரிபுத்தோ ஆக³மிஸ்ஸதீதி? த³ஸாஹமத்தேன ப⁴ந்தேதி. ‘‘அனுஜானாமி, ஆனந்த³, த³ஸாஹபரமங் அதிரேகசீவரங் நிக்கி²பிது’’ந்தி ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞாபேஸி.
Eko kira brāhmaṇo cintesi – ‘‘buddharatanassa ca saṅgharatanassa ca pūjā paññāyati, kathaṃ nu kho dhammaratanaṃ pūjitaṃ hotī’’ti? So bhagavantaṃ upasaṅkamitvā etamatthaṃ pucchi. Bhagavā āha – ‘‘sacepi brāhmaṇa dhammaratanaṃ pūjetukāmo, ekaṃ bahussutaṃ pūjehī’’ti. Bahussutaṃ, bhante, ācikkhathāti. Bhikkhusaṅghaṃ pucchāti. So bhikkhusaṅghaṃ upasaṅkamitvā ‘‘bahussutaṃ, bhante, ācikkhathā’’ti āha. Ānandatthero brāhmaṇāti. Brāhmaṇo theraṃ sahassagghanikena ticīvarena pūjesi. Thero taṃ gahetvā bhagavato santikaṃ agamāsi. Bhagavā ‘‘kuto, ānanda, laddha’’nti āha? Ekena, bhante, brāhmaṇena dinnaṃ, idaṃ panāhaṃ āyasmato sāriputtassa dātukāmoti. Dehi, ānandāti. Cārikaṃ pakkanto bhanteti. Āgatakāle dehīti, sikkhāpadaṃ bhante, paññattanti. Kadā pana sāriputto āgamissatīti? Dasāhamattena bhanteti. ‘‘Anujānāmi, ānanda, dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ nikkhipitu’’nti sikkhāpadaṃ paññāpesi.
ஸாரிபுத்தத்தே²ரோபி ததே²வ யங்கிஞ்சி மனாபங் லப⁴தி, தங் ஆனந்த³த்தே²ரஸ்ஸ தே³தி. ஸோ இமம்பி அத்தனோ கனிட்ட²பா⁴திகங் தே²ரஸ்ஸேவ ஸத்³தி⁴விஹாரிகங் அதா³ஸி. தேன வுத்தங் – ‘‘யேனஸ்ஸ உபஜ்ஜா²யோ ஆயஸ்மா ஆனந்தோ³ தேனுபஸங்கமீ’’தி. ஏவங் கிரஸ்ஸ அஹோஸி – ‘‘உபஜ்ஜா²யோ மே மஹாபஞ்ஞோ, ஸோ இமங் கத²ங் ஸத்து² ஆரோசெஸ்ஸதி, அத² ஸத்தா² தத³னுரூபங் த⁴ம்மங் தே³ஸெஸ்ஸதீ’’தி. கதா²பாப⁴தந்தி கதா²ய மூலங். மூலஞ்ஹி ‘‘பாப⁴த’’ந்தி வுச்சதி. யதா²ஹ –
Sāriputtattheropi tatheva yaṃkiñci manāpaṃ labhati, taṃ ānandattherassa deti. So imampi attano kaniṭṭhabhātikaṃ therasseva saddhivihārikaṃ adāsi. Tena vuttaṃ – ‘‘yenassa upajjhāyo āyasmā ānando tenupasaṅkamī’’ti. Evaṃ kirassa ahosi – ‘‘upajjhāyo me mahāpañño, so imaṃ kathaṃ satthu ārocessati, atha satthā tadanurūpaṃ dhammaṃ desessatī’’ti. Kathāpābhatanti kathāya mūlaṃ. Mūlañhi ‘‘pābhata’’nti vuccati. Yathāha –
‘‘அப்பகேனாபி மேதா⁴வீ, பாப⁴தேன விசக்க²ணோ;
‘‘Appakenāpi medhāvī, pābhatena vicakkhaṇo;
ஸமுட்டா²பேதி அத்தானங், அணுங் அக்³கி³ங்வ ஸந்த⁴ம’’ந்தி. (ஜா॰ 1.1.4);
Samuṭṭhāpeti attānaṃ, aṇuṃ aggiṃva sandhama’’nti. (jā. 1.1.4);
ப⁴க³வந்தங் த³ஸ்ஸனாயாதி ப⁴க³வந்தங் த³ஸ்ஸனத்தா²ய. கிங் பனானேன ப⁴க³வா ந தி³ட்ட²புப்³போ³தி? நோ ந தி³ட்ட²புப்³போ³. அயஞ்ஹி ஆயஸ்மா தி³வா நவ வாரே, ரத்திங் நவ வாரேதி ஏகாஹங் அட்டா²ரஸ வாரே உபட்டா²னமேவ க³ச்ச²தி. தி³வஸஸ்ஸ பன ஸதவாரங் வா ஸஹஸ்ஸவாரங் வா க³ந்துகாமோ ஸமானோபி ந அகாரணா க³ச்ச²தி, ஏகங் பஞ்ஹுத்³தா⁴ரங் க³ஹெத்வாவ க³ச்ச²தி. ஸோ தங் தி³வஸங் தேன கதா²பாப⁴தேன க³ந்துகாமோ ஏவமாஹ.
Bhagavantaṃ dassanāyāti bhagavantaṃ dassanatthāya. Kiṃ panānena bhagavā na diṭṭhapubboti? No na diṭṭhapubbo. Ayañhi āyasmā divā nava vāre, rattiṃ nava vāreti ekāhaṃ aṭṭhārasa vāre upaṭṭhānameva gacchati. Divasassa pana satavāraṃ vā sahassavāraṃ vā gantukāmo samānopi na akāraṇā gacchati, ekaṃ pañhuddhāraṃ gahetvāva gacchati. So taṃ divasaṃ tena kathāpābhatena gantukāmo evamāha.
அஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ப்பவேதி³தத⁴ம்மவினயவண்ணனா
Asammāsambuddhappaveditadhammavinayavaṇṇanā
166. ஏவஞ்ஹேதங், சுந்த³, ஹோதீதி ப⁴க³வா ஆனந்த³த்தே²ரேன ஆரோசிதேபி யஸ்மா ந ஆனந்த³த்தே²ரோ இமிஸ்ஸா கதா²ய ஸாமிகோ, சுந்த³த்தே²ரோ பன ஸாமிகோ. ஸோவ தஸ்ஸா ஆதி³மஜ்ஜ²பரியோஸானங் ஜானாதி. தஸ்மா ப⁴க³வா தேன ஸத்³தி⁴ங் கதெ²ந்தோ ‘‘ஏவஞ்ஹேதங், சுந்த³, ஹோதீ’’திஆதி³மாஹ . தஸ்ஸத்தோ² – சுந்த³ ஏவஞ்ஹேதங் ஹோதி து³ரக்கா²தாதி³ஸபா⁴வே த⁴ம்மவினயே ஸாவகா த்³வேதி⁴கஜாதா ப⁴ண்ட³னாதீ³னி கத்வா முக²ஸத்தீஹி விதுத³ந்தா விஹரந்தி.
166.Evañhetaṃ, cunda, hotīti bhagavā ānandattherena ārocitepi yasmā na ānandatthero imissā kathāya sāmiko, cundatthero pana sāmiko. Sova tassā ādimajjhapariyosānaṃ jānāti. Tasmā bhagavā tena saddhiṃ kathento ‘‘evañhetaṃ, cunda, hotī’’tiādimāha . Tassattho – cunda evañhetaṃ hoti durakkhātādisabhāve dhammavinaye sāvakā dvedhikajātā bhaṇḍanādīni katvā mukhasattīhi vitudantā viharanti.
இதா³னி யஸ்மா அனிய்யானிகஸாஸனேனேவ நிய்யானிகஸாஸனங் பாகடங் ஹோதி, தஸ்மா ஆதி³தோ அனிய்யானிகஸாஸனமேவ த³ஸ்ஸெந்தோ இத⁴ சுந்த³ ஸத்தா² ச ஹோதி அஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴திஆதி³மாஹ. தத்த² வோக்கம்ம ச தம்ஹா த⁴ம்மா வத்ததீதி ந நிரந்தரங் பூரேதி, ஓக்கமித்வா ஓக்கமித்வா அந்தரந்தரங் கத்வா வத்ததீதி அத்தோ². தஸ்ஸ தே, ஆவுஸோ, லாபா⁴தி தஸ்ஸ துய்ஹங் ஏதே த⁴ம்மானுத⁴ம்மப்படிபத்திஆத³யோ லாபா⁴. ஸுலத்³த⁴ந்தி மனுஸ்ஸத்தம்பி தே ஸுலத்³த⁴ங். ததா² படிபஜ்ஜதூதி ஏவங் படிபஜ்ஜது. யதா² தே ஸத்தா²ரா த⁴ம்மோ தே³ஸிதோதி யேன தே ஆகாரேன ஸத்தா²ரா த⁴ம்மோ கதி²தோ. யோ ச ஸமாத³பேதீதி யோ ச ஆசரியோ ஸமாத³பேதி. யஞ்ச ஸமாத³பேதீதி யங் அந்தேவாஸிங் ஸமாத³பேதி. யோ ச ஸமாத³பிதோதி யோ ச ஏவங் ஸமாத³பிதோ அந்தேவாஸிகோ. யதா² ஆசரியேன ஸமாத³பிதங், தத²த்தா²ய படிபஜ்ஜதி. ஸப்³பே³ தேதி தயோபி தே. எத்த² ஹி ஆசரியோ ஸமாத³பிதத்தா அபுஞ்ஞங் பஸவதி, ஸமாதி³ன்னந்தேவாஸிகோ ஸமாதி³ன்னத்தா, படிபன்னகோ படிபன்னத்தா. தேன வுத்தங் – ‘‘ஸப்³பே³ தே ப³ஹுங் அபுஞ்ஞங் பஸவந்தீ’’தி. ஏதேனுபாயேன ஸப்³ப³வாரேஸு அத்தோ² வேதி³தப்³போ³.
Idāni yasmā aniyyānikasāsaneneva niyyānikasāsanaṃ pākaṭaṃ hoti, tasmā ādito aniyyānikasāsanameva dassento idha cunda satthā ca hoti asammāsambuddhotiādimāha. Tattha vokkamma ca tamhā dhammā vattatīti na nirantaraṃ pūreti, okkamitvā okkamitvā antarantaraṃ katvā vattatīti attho. Tassa te, āvuso, lābhāti tassa tuyhaṃ ete dhammānudhammappaṭipattiādayo lābhā. Suladdhanti manussattampi te suladdhaṃ. Tathā paṭipajjatūti evaṃ paṭipajjatu. Yathā te satthārā dhammo desitoti yena te ākārena satthārā dhammo kathito. Yo ca samādapetīti yo ca ācariyo samādapeti. Yañca samādapetīti yaṃ antevāsiṃ samādapeti. Yo ca samādapitoti yo ca evaṃ samādapito antevāsiko. Yathā ācariyena samādapitaṃ, tathatthāya paṭipajjati. Sabbe teti tayopi te. Ettha hi ācariyo samādapitattā apuññaṃ pasavati, samādinnantevāsiko samādinnattā, paṭipannako paṭipannattā. Tena vuttaṃ – ‘‘sabbe te bahuṃ apuññaṃ pasavantī’’ti. Etenupāyena sabbavāresu attho veditabbo.
167. அபிசெத்த² ஞாயப்படிபன்னோதி காரணப்படிபன்னோ. ஞாயமாராதெ⁴ஸ்ஸதீதி காரணங் நிப்பா²தெ³ஸ்ஸதி. வீரியங் ஆரப⁴தீதி அத்தனோ து³க்க²னிப்³ப³த்தகங் வீரியங் கரோதி. வுத்தஞ்ஹேதங் ‘‘து³ரக்கா²தே, பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மவினயே யோ ஆரத்³த⁴வீரியோ, ஸோ து³க்க²ங் விஹரதி. யோ குஸீதோ, ஸோ ஸுக²ங் விஹரதீ’’தி (அ॰ நி॰ 1.318).
167. Apicettha ñāyappaṭipannoti kāraṇappaṭipanno. Ñāyamārādhessatīti kāraṇaṃ nipphādessati. Vīriyaṃ ārabhatīti attano dukkhanibbattakaṃ vīriyaṃ karoti. Vuttañhetaṃ ‘‘durakkhāte, bhikkhave, dhammavinaye yo āraddhavīriyo, so dukkhaṃ viharati. Yo kusīto, so sukhaṃ viharatī’’ti (a. ni. 1.318).
ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ப்பவேதி³தத⁴ம்மவினயாதி³வண்ணனா
Sammāsambuddhappaveditadhammavinayādivaṇṇanā
168. ஏவங் அனிய்யானிகஸாஸனங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி நிய்யானிகஸாஸனங் த³ஸ்ஸெந்தோ இத⁴ பன, சுந்த³, ஸத்தா² ச ஹோதி ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴திஆதி³மாஹ. தத்த² நிய்யானிகோதி மக்³க³த்தா²ய ப²லத்தா²ய ச நிய்யாதி.
168. Evaṃ aniyyānikasāsanaṃ dassetvā idāni niyyānikasāsanaṃ dassento idha pana, cunda, satthā ca hoti sammāsambuddhotiādimāha. Tattha niyyānikoti maggatthāya phalatthāya ca niyyāti.
169. வீரியங் ஆரப⁴தீதி அத்தனோ ஸுக²னிப்பா²த³கங் வீரியங் ஆரப⁴தி. வுத்தஞ்ஹேதங் ‘‘ஸ்வாக்கா²தே, பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மவினயே யோ குஸீதோ, ஸோ து³க்க²ங் விஹரதி. யோ ஆரத்³த⁴வீரியோ, ஸோ ஸுக²ங் விஹரதீ’’தி (அ॰ நி॰ 1.319).
169.Vīriyaṃ ārabhatīti attano sukhanipphādakaṃ vīriyaṃ ārabhati. Vuttañhetaṃ ‘‘svākkhāte, bhikkhave, dhammavinaye yo kusīto, so dukkhaṃ viharati. Yo āraddhavīriyo, so sukhaṃ viharatī’’ti (a. ni. 1.319).
170. இதி ப⁴க³வா நிய்யானிகஸாஸனே ஸம்மாபடிபன்னஸ்ஸ குலபுத்தஸ்ஸ பஸங்ஸங் த³ஸ்ஸெத்வா புன தே³ஸனங் வட்³டெ⁴ந்தோ இத⁴, சுந்த³, ஸத்தா² ச லோகே உத³பாதீ³திஆதி³மாஹ. தத்த² அவிஞ்ஞாபிதத்தா²தி அபோ³தி⁴தத்தா². ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹபத³கதந்தி ஸப்³ப³ஸங்க³ஹபதே³ஹி கதங், ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹிகங் கதங் ந ஹோதீதி அத்தோ². ‘‘ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹபத³க³த’’ந்திபி பாடோ², ந ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹபதே³ஸு க³தங், ந ஏகஸங்க³ஹஜாதந்தி அத்தோ². ஸப்பாடிஹீரகதந்தி நிய்யானிகங். யாவ தே³வமனுஸ்ஸேஹீதி தே³வலோகதோ யாவ மனுஸ்ஸலோகா ஸுப்பகாஸிதங். அனுதப்போ ஹோதீதி அனுதாபகரோ ஹோதி. ஸத்தா² ச நோ லோகேதி இத³ங் தேஸங் அனுதாபகாரத³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங். நானுதப்போ ஹோதீதி ஸத்தா²ரங் ஆக³ம்ம ஸாவகேஹி யங் பத்தப்³ப³ங், தஸ்ஸ பத்தத்தா அனுதாபகரோ ந ஹோதி.
170. Iti bhagavā niyyānikasāsane sammāpaṭipannassa kulaputtassa pasaṃsaṃ dassetvā puna desanaṃ vaḍḍhento idha, cunda, satthā ca loke udapādītiādimāha. Tattha aviññāpitatthāti abodhitatthā. Sabbasaṅgāhapadakatanti sabbasaṅgahapadehi kataṃ, sabbasaṅgāhikaṃ kataṃ na hotīti attho. ‘‘Sabbasaṅgāhapadagata’’ntipi pāṭho, na sabbasaṅgāhapadesu gataṃ, na ekasaṅgahajātanti attho. Sappāṭihīrakatanti niyyānikaṃ. Yāvadevamanussehīti devalokato yāva manussalokā suppakāsitaṃ. Anutappo hotīti anutāpakaro hoti. Satthā ca no loketi idaṃ tesaṃ anutāpakāradassanatthaṃ vuttaṃ. Nānutappo hotīti satthāraṃ āgamma sāvakehi yaṃ pattabbaṃ, tassa pattattā anutāpakaro na hoti.
172. தே²ரோதி தி²ரோ தே²ரகாரகேஹி த⁴ம்மேஹி ஸமன்னாக³தோ. ‘‘ரத்தஞ்ஞூ’’திஆதீ³னி வுத்தத்தா²னேவ. ஏதேஹி சே பீதி ஏதேஹி ஹெட்டா² வுத்தேஹி.
172.Theroti thiro therakārakehi dhammehi samannāgato. ‘‘Rattaññū’’tiādīni vuttatthāneva. Etehi ce pīti etehi heṭṭhā vuttehi.
173. பத்தயோக³க்கே²மாதி சதூஹி யோகே³ஹி கே²மத்தா அரஹத்தங் இத⁴ யோக³க்கே²மங் நாம, தங் பத்தாதி அத்தோ². அலங் ஸமக்கா²துங் ஸத்³த⁴ம்மஸ்ஸாதி ஸம்முகா² க³ஹிதத்தா அஸ்ஸ ஸத்³த⁴ம்மங் ஸம்மா ஆசிக்கி²துங் ஸமத்தா².
173.Pattayogakkhemāti catūhi yogehi khemattā arahattaṃ idha yogakkhemaṃ nāma, taṃ pattāti attho. Alaṃ samakkhātuṃ saddhammassāti sammukhā gahitattā assa saddhammaṃ sammā ācikkhituṃ samatthā.
174. ப்³ரஹ்மசாரினோதி ப்³ரஹ்மசரியவாஸங் வஸமானா அரியஸாவகா. காமபோ⁴கி³னோதி கி³ஹிஸோதாபன்னா. ‘‘இத்³த⁴ஞ்சேவா’’திஆதீ³னி மஹாபரினிப்³பா³னே வித்தா²ரிதானேவ. லாப⁴க்³க³யஸக்³க³பத்தந்தி லாப⁴க்³க³ஞ்சேவ யஸக்³க³ஞ்ச பத்தங்.
174.Brahmacārinoti brahmacariyavāsaṃ vasamānā ariyasāvakā. Kāmabhoginoti gihisotāpannā. ‘‘Iddhañcevā’’tiādīni mahāparinibbāne vitthāritāneva. Lābhaggayasaggapattanti lābhaggañceva yasaggañca pattaṃ.
175. ஸந்தி கோ² பன மே, சுந்த³, ஏதரஹி தே²ரா பி⁴க்கூ² ஸாவகாதி ஸாரிபுத்தமொக்³க³ல்லானாத³யோ தே²ரா. பி⁴க்கு²னியோதி கே²மாதே²ரீஉப்பலவண்ணதே²ரீஆத³யோ. உபாஸகா ஸாவகா கி³ஹீ ஓதா³தவத்த²வஸனா ப்³ரஹ்மசாரினோதி சித்தக³ஹபதிஹத்த²கஆளவகாத³யோ. காமபோ⁴கி³னோதி சூளஅனாத²பிண்டி³கமஹாஅனாத²பிண்டி³காத³யோ. ப்³ரஹ்மசாரினியோதி நந்த³மாதாத³யோ. காமபோ⁴கி³னியோதி கு²ஜ்ஜுத்தராத³யோ.
175.Santi kho pana me, cunda, etarahi therā bhikkhū sāvakāti sāriputtamoggallānādayo therā. Bhikkhuniyoti khemātherīuppalavaṇṇatherīādayo. Upāsakā sāvakā gihī odātavatthavasanā brahmacārinoti cittagahapatihatthakaāḷavakādayo. Kāmabhoginoti cūḷaanāthapiṇḍikamahāanāthapiṇḍikādayo. Brahmacāriniyoti nandamātādayo. Kāmabhoginiyoti khujjuttarādayo.
176. ஸப்³பா³காரஸம்பன்னந்தி ஸப்³ப³காரணஸம்பன்னங். இத³மேவ தந்தி இத³மேவ ப்³ரஹ்மசரியங், இமமேவ த⁴ம்மங் ஸம்மா ஹேதுனா நயேன வத³மானோ வதெ³ய்ய. உத³காஸ்ஸுத³ந்தி உத³கோ ஸுத³ங். பஸ்ஸங் ந பஸ்ஸதீதி பஸ்ஸந்தோ ந பஸ்ஸதி. ஸோ கிர இமங் பஞ்ஹங் மஹாஜனங் புச்சி². தேஹி ‘‘ந ஜானாம, ஆசரிய, கதே²ஹி நோ’’தி வுத்தோ ஸோ ஆஹ – ‘‘க³ம்பீ⁴ரோ அயங் பஞ்ஹோ ஆஹாரஸப்பாயே ஸதி தோ²கங் சிந்தெத்வா ஸக்கா கதே²து’’ந்தி. ததோ தேஹி சத்தாரோ மாஸே மஹாஸக்காரே கதே தங் பஞ்ஹங் கதெ²ந்தோ கிஞ்ச பஸ்ஸங் ந பஸ்ஸதீதிஆதி³மாஹ. தத்த² ஸாது⁴னிஸிதஸ்ஸாதி ஸுட்டு²னிஸிதஸ்ஸ திகி²ணஸ்ஸ, ஸுனிஸிதகு²ரஸ்ஸ கிர தலங் பஞ்ஞாயதி, தா⁴ரா ந பஞ்ஞாயதீதி அயமெத்த² அத்தோ².
176.Sabbākārasampannanti sabbakāraṇasampannaṃ. Idamevatanti idameva brahmacariyaṃ, imameva dhammaṃ sammā hetunā nayena vadamāno vadeyya. Udakāssudanti udako sudaṃ. Passaṃ na passatīti passanto na passati. So kira imaṃ pañhaṃ mahājanaṃ pucchi. Tehi ‘‘na jānāma, ācariya, kathehi no’’ti vutto so āha – ‘‘gambhīro ayaṃ pañho āhārasappāye sati thokaṃ cintetvā sakkā kathetu’’nti. Tato tehi cattāro māse mahāsakkāre kate taṃ pañhaṃ kathento kiñca passaṃ na passatītiādimāha. Tattha sādhunisitassāti suṭṭhunisitassa tikhiṇassa, sunisitakhurassa kira talaṃ paññāyati, dhārā na paññāyatīti ayamettha attho.
ஸங்கா³யிதப்³ப³த⁴ம்மாதி³வண்ணனா
Saṅgāyitabbadhammādivaṇṇanā
177. ஸங்க³ம்ம ஸமாக³ம்மாதி ஸங்க³ந்த்வா ஸமாக³ந்த்வா. அத்தே²ன அத்த²ங், ப்³யஞ்ஜனேன ப்³யஞ்ஜனந்தி அத்தே²ன ஸஹ அத்த²ங், ப்³யஞ்ஜனேனபி ஸஹ ப்³யஞ்ஜனங் ஸமானெந்தேஹீதி அத்தோ². ஸங்கா³யிதப்³ப³ந்தி வாசேதப்³ப³ங் ஸஜ்ஜா²யிதப்³ப³ங். யத²யித³ங் ப்³ரஹ்மசரியந்தி யதா² இத³ங் ஸகலங் ஸாஸனப்³ரஹ்மசரியங்.
177.Saṅgamma samāgammāti saṅgantvā samāgantvā. Atthena atthaṃ, byañjanena byañjananti atthena saha atthaṃ, byañjanenapi saha byañjanaṃ samānentehīti attho. Saṅgāyitabbanti vācetabbaṃ sajjhāyitabbaṃ. Yathayidaṃ brahmacariyanti yathā idaṃ sakalaṃ sāsanabrahmacariyaṃ.
178. தத்ர சேதி தத்ர ஸங்க⁴மஜ்ஜே², தஸ்ஸ வா பா⁴ஸிதே. அத்த²ஞ்சேவ மிச்சா² க³ண்ஹாதி, ப்³யஞ்ஜனானி ச மிச்சா² ரோபேதீதி ‘‘சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னா’’தி எத்த² ஆரம்மணங் ‘‘ஸதிபட்டா²ன’’ந்தி அத்த²ங் க³ண்ஹாதி. ‘‘ஸதிபட்டா²னானீ’’தி ப்³யஞ்ஜனங் ரோபேதி. இமஸ்ஸ நு கோ², ஆவுஸோ, அத்த²ஸ்ஸாதி ‘‘ஸதியேவ ஸதிபட்டா²ன’’ந்தி. அத்த²ஸ்ஸ ‘‘சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னா’’தி கிங் நு கோ² இமானி ப்³யஞ்ஜனானி, உதா³ஹு சத்தாரி ஸதிபட்டா²னானீ’’தி ஏதானி வா ப்³யஞ்ஜனானி. கதமானி ஓபாயிகதரானீதி இமஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ கதமானி ப்³யஞ்ஜனானி உபபன்னதரானி அல்லீனதரானி. இமேஸஞ்ச ப்³யஞ்ஜனானந்தி ‘‘சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னா’’தி ப்³யஞ்ஜனானங் ‘‘ஸதியேவ ஸதிபட்டா²ன’’ந்தி கிங் நு கோ² அயங் அத்தோ², உதா³ஹு ‘‘ஆரம்மணங் ஸதிபட்டா²ன’’ந்தி ஏஸோ அத்தோ²தி? இமஸ்ஸ கோ², ஆவுஸோ, அத்த²ஸ்ஸாதி ‘‘ஆரம்மணங் ஸதிபட்டா²ன’’ந்தி இமஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ. யா சேவ ஏதானீதி யானி சேவ ஏதானி மயா வுத்தானி. யா சேவ ஏஸோதி யோ சேவ ஏஸ மயா வுத்தோ. ஸோ நேவ உஸ்ஸாதே³தப்³போ³தி தும்ஹேஹி தாவ ஸம்மா அத்தே² ச ஸம்மா ப்³யஞ்ஜனே ச டா²தப்³ப³ங். ஸோ பன நேவ உஸ்ஸாதே³தப்³போ³, ந அபஸாதே³தப்³போ³. ஸஞ்ஞாபேதப்³போ³தி ஜானாபேதப்³போ³. தஸ்ஸ ச அத்த²ஸ்ஸாதி ‘‘ஸதியேவ ஸதிபட்டா²ன’’ந்தி அத்த²ஸ்ஸ ச. தேஸஞ்ச ப்³யஞ்ஜனானந்தி ‘‘ஸதிபட்டா²னா’’தி ப்³யஞ்ஜனானங். நிஸந்தியாதி நிஸாமனத்த²ங் தா⁴ரணத்த²ங். இமினா நயேன ஸப்³ப³வாரேஸு அத்தோ² வேதி³தப்³போ³.
178.Tatra ceti tatra saṅghamajjhe, tassa vā bhāsite. Atthañceva micchā gaṇhāti, byañjanāni ca micchā ropetīti ‘‘cattāro satipaṭṭhānā’’ti ettha ārammaṇaṃ ‘‘satipaṭṭhāna’’nti atthaṃ gaṇhāti. ‘‘Satipaṭṭhānānī’’ti byañjanaṃ ropeti. Imassa nu kho, āvuso, atthassāti ‘‘satiyeva satipaṭṭhāna’’nti. Atthassa ‘‘cattāro satipaṭṭhānā’’ti kiṃ nu kho imāni byañjanāni, udāhu cattāri satipaṭṭhānānī’’ti etāni vā byañjanāni. Katamāni opāyikatarānīti imassa atthassa katamāni byañjanāni upapannatarāni allīnatarāni. Imesañcabyañjanānanti ‘‘cattāro satipaṭṭhānā’’ti byañjanānaṃ ‘‘satiyeva satipaṭṭhāna’’nti kiṃ nu kho ayaṃ attho, udāhu ‘‘ārammaṇaṃ satipaṭṭhāna’’nti eso atthoti? Imassa kho, āvuso, atthassāti ‘‘ārammaṇaṃ satipaṭṭhāna’’nti imassa atthassa. Yā ceva etānīti yāni ceva etāni mayā vuttāni. Yā ceva esoti yo ceva esa mayā vutto. So neva ussādetabboti tumhehi tāva sammā atthe ca sammā byañjane ca ṭhātabbaṃ. So pana neva ussādetabbo, na apasādetabbo. Saññāpetabboti jānāpetabbo. Tassa ca atthassāti ‘‘satiyeva satipaṭṭhāna’’nti atthassa ca. Tesañca byañjanānanti ‘‘satipaṭṭhānā’’ti byañjanānaṃ. Nisantiyāti nisāmanatthaṃ dhāraṇatthaṃ. Iminā nayena sabbavāresu attho veditabbo.
181. தாதி³ஸந்தி தும்ஹாதி³ஸங். அத்து²பேதந்தி அத்தே²ன உபேதங் அத்த²ஸ்ஸ விஞ்ஞாதாரங். ப்³யஞ்ஜனுபேதந்தி ப்³யஞ்ஜனேஹி உபேதங் ப்³யஞ்ஜனானங் விஞ்ஞாதாரங். ஏவங் ஏதங் பி⁴க்கு²ங் பஸங்ஸத². ஏஸோ ஹி பி⁴க்கு² ந தும்ஹாகங் ஸாவகோ நாம, பு³த்³தோ⁴ நாம ஏஸ சுந்தா³தி. இதி ப⁴க³வா ப³ஹுஸ்ஸுதங் பி⁴க்கு²ங் அத்தனோ டா²னே ட²பேஸி.
181.Tādisanti tumhādisaṃ. Atthupetanti atthena upetaṃ atthassa viññātāraṃ. Byañjanupetanti byañjanehi upetaṃ byañjanānaṃ viññātāraṃ. Evaṃ etaṃ bhikkhuṃ pasaṃsatha. Eso hi bhikkhu na tumhākaṃ sāvako nāma, buddho nāma esa cundāti. Iti bhagavā bahussutaṃ bhikkhuṃ attano ṭhāne ṭhapesi.
பச்சயானுஞ்ஞாதகாரணாதி³வண்ணனா
Paccayānuññātakāraṇādivaṇṇanā
182. இதா³னி ததோபி உத்தரிதரங் தே³ஸனங் வட்³டெ⁴ந்தோ ந வோ அஹங், சுந்தா³திஆதி³மாஹ. தத்த² தி³ட்ட²த⁴ம்மிகா ஆஸவா நாம இத⁴லோகே பச்சயஹேது உப்பஜ்ஜனகா ஆஸவா. ஸம்பராயிகா ஆஸவா நாம பரலோகே ப⁴ண்ட³னஹேது உப்பஜ்ஜனகா ஆஸவா. ஸங்வராயாதி யதா² தே ந பவிஸந்தி, ஏவங் பித³ஹனாய. படிகா⁴தாயாதி மூலகா⁴தேன படிஹனநாய. அலங் வோ தங் யாவதே³வ ஸீதஸ்ஸ படிகா⁴தாயாதி தங் தும்ஹாகங் ஸீதஸ்ஸ படிகா⁴தாய ஸமத்த²ங். இத³ங் வுத்தங் ஹோதி, யங் வோ மயா சீவரங் அனுஞ்ஞாதங், தங் பாருபித்வா த³ப்பங் வா மானங் வா குருமானா விஹரிஸ்ஸதா²தி ந அனுஞ்ஞாதங், தங் பன பாருபித்வா ஸீதப்படிகா⁴தாதீ³னி கத்வா ஸுக²ங் ஸமணத⁴ம்மங் யோனிஸோ மனஸிகாரங் கரிஸ்ஸதா²தி அனுஞ்ஞாதங். யதா² ச சீவரங், ஏவங் பிண்ட³பாதாத³யோபி. அனுபத³ஸங்வண்ணனா பனெத்த² விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³பா³.
182. Idāni tatopi uttaritaraṃ desanaṃ vaḍḍhento na vo ahaṃ, cundātiādimāha. Tattha diṭṭhadhammikā āsavā nāma idhaloke paccayahetu uppajjanakā āsavā. Samparāyikā āsavā nāma paraloke bhaṇḍanahetu uppajjanakā āsavā. Saṃvarāyāti yathā te na pavisanti, evaṃ pidahanāya. Paṭighātāyāti mūlaghātena paṭihananāya. Alaṃ vo taṃ yāvadeva sītassa paṭighātāyāti taṃ tumhākaṃ sītassa paṭighātāya samatthaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti, yaṃ vo mayā cīvaraṃ anuññātaṃ, taṃ pārupitvā dappaṃ vā mānaṃ vā kurumānā viharissathāti na anuññātaṃ, taṃ pana pārupitvā sītappaṭighātādīni katvā sukhaṃ samaṇadhammaṃ yoniso manasikāraṃ karissathāti anuññātaṃ. Yathā ca cīvaraṃ, evaṃ piṇḍapātādayopi. Anupadasaṃvaṇṇanā panettha visuddhimagge vuttanayeneva veditabbā.
ஸுக²ல்லிகானுயோகா³தி³வண்ணனா
Sukhallikānuyogādivaṇṇanā
183. ஸுக²ல்லிகானுயோக³ந்தி ஸுக²ல்லியனானுயோக³ங், ஸுக²ஸேவனாதி⁴முத்தந்தி அத்தோ². ஸுகே²தீதி ஸுகி²தங் கரோதி. பீணேதீதி பீணிதங் தூ²லங் கரோதி.
183.Sukhallikānuyoganti sukhalliyanānuyogaṃ, sukhasevanādhimuttanti attho. Sukhetīti sukhitaṃ karoti. Pīṇetīti pīṇitaṃ thūlaṃ karoti.
186. அட்டி²தத⁴ம்மாதி நட்டி²தஸபா⁴வா. ஜிவ்ஹா நோ அத்தீ²தி யங் யங் இச்ச²ந்தி, தங் தங் கதெ²ந்தி, கதா³சி மக்³க³ங் கதெ²ந்தி, கதா³சி ப²லங் கதா³சி நிப்³பா³னந்தி அதி⁴ப்பாயோ. ஜானதாதி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணேன ஜானந்தேன. பஸ்ஸதாதி பஞ்சஹி சக்கூ²ஹி பஸ்ஸந்தேன. க³ம்பீ⁴ரனேமோதி க³ம்பீ⁴ரபூ⁴மிங் அனுபவிட்டோ². ஸுனிகா²தோதி ஸுட்டு² நிகா²தோ. ஏவமேவ கோ², ஆவுஸோதி ஏவங் கீ²ணாஸவோ அப⁴ப்³போ³ நவ டா²னானி அஜ்ஜா²சரிதுங். தஸ்மிங் அனஜ்ஜா²சாரோ அசலோ அஸம்பவேதீ⁴. தத்த² ஸஞ்சிச்ச பாணங் ஜீவிதா வோரோபனாதீ³ஸு ஸோதாபன்னாத³யோபி அப⁴ப்³பா³. ஸன்னிதி⁴காரகங் காமே பரிபு⁴ஞ்ஜிதுந்தி வத்து²காமே ச கிலேஸகாமே ச ஸன்னிதி⁴ங் கத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங். ஸெய்யதா²பி புப்³பே³ அகா³ரிகபூ⁴தோதி யதா² புப்³பே³ கி³ஹிபூ⁴தோ பரிபு⁴ஞ்ஜதி, ஏவங் பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் அப⁴ப்³போ³.
186.Aṭṭhitadhammāti naṭṭhitasabhāvā. Jivhā no atthīti yaṃ yaṃ icchanti, taṃ taṃ kathenti, kadāci maggaṃ kathenti, kadāci phalaṃ kadāci nibbānanti adhippāyo. Jānatāti sabbaññutaññāṇena jānantena. Passatāti pañcahi cakkhūhi passantena. Gambhīranemoti gambhīrabhūmiṃ anupaviṭṭho. Sunikhātoti suṭṭhu nikhāto. Evameva kho, āvusoti evaṃ khīṇāsavo abhabbo nava ṭhānāni ajjhācarituṃ. Tasmiṃ anajjhācāro acalo asampavedhī. Tattha sañcicca pāṇaṃ jīvitā voropanādīsu sotāpannādayopi abhabbā. Sannidhikārakaṃ kāme paribhuñjitunti vatthukāme ca kilesakāme ca sannidhiṃ katvā paribhuñjituṃ. Seyyathāpi pubbe agārikabhūtoti yathā pubbe gihibhūto paribhuñjati, evaṃ paribhuñjituṃ abhabbo.
பஞ்ஹப்³யாகரணவண்ணனா
Pañhabyākaraṇavaṇṇanā
187. அகா³ரமஜ்ஜே² வஸந்தா ஹி ஸோதாபன்னாத³யோ யாவஜீவங் கி³ஹிப்³யஞ்ஜனேன திட்ட²ந்தி. கீ²ணாஸவோ பன அரஹத்தங் பத்வாவ மனுஸ்ஸபூ⁴தோ பரினிப்³பா³தி வா பப்³ப³ஜதி வா. சாதுமஹாராஜிகாதீ³ஸு காமாவசரதே³வேஸு முஹுத்தம்பி ந திட்ட²தி. கஸ்மா? விவேகட்டா²னஸ்ஸ அபா⁴வா. பு⁴ம்மதே³வத்தபா⁴வே பன டி²தோ அரஹத்தங் பத்வாபி திட்ட²தி. தஸ்ஸ வஸேன அயங் பஞ்ஹோ ஆக³தோ. பி⁴ன்னதோ³ஸத்தா பனஸ்ஸ பி⁴க்கு²பா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. அதீரகந்தி அதீரங் அபரிச்சே²த³ங் மஹந்தங். நோ ச கோ² அனாக³தந்தி அனாக³தங் பன அத்³தா⁴னங் ஆரப்³ப⁴ ஏவங் ந பஞ்ஞபேதி, அதீதமேவ மஞ்ஞே ஸமணோ கோ³தமோ ஜானாதி, ந அனாக³தங். ததா² ஹிஸ்ஸ அதீதே அட்³ட⁴ச²ட்ட²ஸதஜாதகானுஸ்ஸரணங் பஞ்ஞாயதி. அனாக³தே ஏவங் ப³ஹுங் அனுஸ்ஸரணங் ந பஞ்ஞாயதீதி இமமத்த²ங் மஞ்ஞமானா ஏவங் வதெ³ய்யுங். தயித³ங் கிங் ஸூதி அனாக³தே அபஞ்ஞாபனங் கிங் நு கோ²? கத²ங்ஸூதி கேன நு கோ² காரணேன அஜானந்தோயேவ நு கோ² அனாக³தங் நானுஸ்ஸரதி, அனநுஸ்ஸரிதுகாமதாய நானுஸ்ஸரதீதி. அஞ்ஞவிஹிதகேன ஞாணத³ஸ்ஸனேனாதி பச்சக்க²ங் விய கத்வா த³ஸ்ஸனஸமத்த²தாய த³ஸ்ஸனபூ⁴தேன ஞாணேன அஞ்ஞத்த²விஹிதகேன ஞாணேன அஞ்ஞங் ஆரப்³ப⁴ பவத்தேன, அஞ்ஞவிஹிதகங் அஞ்ஞங் ஆரப்³ப⁴ பவத்தமானங் ஞாணத³ஸ்ஸனங் ஸங்கா³ஹேதப்³ப³ங் பஞ்ஞாபேதப்³ப³ங் மஞ்ஞந்தி. தே ஹி சரதோ ச திட்ட²தோ ச ஸுத்தஸ்ஸ ச ஜாக³ரஸ்ஸ ச ஸததங் ஸமிதங் ஞாணத³ஸ்ஸனங் பச்சுபட்டி²தங் மஞ்ஞந்தி, தாதி³ஸஞ்ச ஞாணங் நாம நத்தி². தஸ்மா யத²ரிவ பா³லா அப்³யத்தா, ஏவங் மஞ்ஞந்தீதி வேதி³தப்³போ³.
187. Agāramajjhe vasantā hi sotāpannādayo yāvajīvaṃ gihibyañjanena tiṭṭhanti. Khīṇāsavo pana arahattaṃ patvāva manussabhūto parinibbāti vā pabbajati vā. Cātumahārājikādīsu kāmāvacaradevesu muhuttampi na tiṭṭhati. Kasmā? Vivekaṭṭhānassa abhāvā. Bhummadevattabhāve pana ṭhito arahattaṃ patvāpi tiṭṭhati. Tassa vasena ayaṃ pañho āgato. Bhinnadosattā panassa bhikkhubhāvo veditabbo. Atīrakanti atīraṃ aparicchedaṃ mahantaṃ. No ca kho anāgatanti anāgataṃ pana addhānaṃ ārabbha evaṃ na paññapeti, atītameva maññe samaṇo gotamo jānāti, na anāgataṃ. Tathā hissa atīte aḍḍhachaṭṭhasatajātakānussaraṇaṃ paññāyati. Anāgate evaṃ bahuṃ anussaraṇaṃ na paññāyatīti imamatthaṃ maññamānā evaṃ vadeyyuṃ. Tayidaṃ kiṃ sūti anāgate apaññāpanaṃ kiṃ nu kho? Kathaṃsūti kena nu kho kāraṇena ajānantoyeva nu kho anāgataṃ nānussarati, ananussaritukāmatāya nānussaratīti. Aññavihitakena ñāṇadassanenāti paccakkhaṃ viya katvā dassanasamatthatāya dassanabhūtena ñāṇena aññatthavihitakena ñāṇena aññaṃ ārabbha pavattena, aññavihitakaṃ aññaṃ ārabbha pavattamānaṃ ñāṇadassanaṃ saṅgāhetabbaṃ paññāpetabbaṃ maññanti. Te hi carato ca tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitaṃ maññanti, tādisañca ñāṇaṃ nāma natthi. Tasmā yathariva bālā abyattā, evaṃ maññantīti veditabbo.
ஸதானுஸாரீதி புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஸம்பயுத்தகங். யாவதகங் ஆகங்க²தீதி யத்தகங் ஞாதுங் இச்ச²தி, தத்தகங் ஜானிஸ்ஸாமீதி ஞாணங் பேஸேஸி. அத²ஸ்ஸ து³ப்³ப³லபத்தபுடே பக்க²ந்த³னாராசோ விய அப்படிஹதங் அனிவாரிதங் ஞாணங் க³ச்ச²தி, தேன யாவதகங் ஆகங்க²தி தாவதகங் அனுஸ்ஸரதி. போ³தி⁴ஜந்தி போ³தி⁴மூலே ஜாதங். ஞாணங் உப்பஜ்ஜதீதி சதுமக்³க³ஞாணங் உப்பஜ்ஜதி. அயமந்திமா ஜாதீதி தேன ஞாணேன ஜாதிமூலஸ்ஸ பஹீனத்தா புன அயமந்திமா ஜாதி. நத்தி²தா³னி புனப்³ப⁴வோதி அபரம்பி ஞாணங் உப்பஜ்ஜதி. அனத்த²ஸங்ஹிதந்தி ந இத⁴லோகத்த²ங் வா பரலோகத்த²ங் வா நிஸ்ஸிதங். ந தங் ததா²க³தோ ப்³யாகரோதீதி தங் பா⁴ரதயுத்³த⁴ஸீதாஹரணஸதி³ஸங் அனிய்யானிககத²ங் ததா²க³தோ ந கதே²தி. பூ⁴தங் தச்ச²ங் அனத்த²ஸங்ஹிதந்தி ராஜகதா²தி³திரச்சா²னகத²ங். காலஞ்ஞூ ததா²க³தோ ஹோதீதி காலங் ஜானாதி. ஸஹேதுகங் ஸகாரணங் கத்வா யுத்தபத்தகாலேயேவ கதே²தி.
Satānusārīti pubbenivāsānussatisampayuttakaṃ. Yāvatakaṃ ākaṅkhatīti yattakaṃ ñātuṃ icchati, tattakaṃ jānissāmīti ñāṇaṃ pesesi. Athassa dubbalapattapuṭe pakkhandanārāco viya appaṭihataṃ anivāritaṃ ñāṇaṃ gacchati, tena yāvatakaṃ ākaṅkhati tāvatakaṃ anussarati. Bodhijanti bodhimūle jātaṃ. Ñāṇaṃ uppajjatīti catumaggañāṇaṃ uppajjati. Ayamantimā jātīti tena ñāṇena jātimūlassa pahīnattā puna ayamantimā jāti. Natthidāni punabbhavoti aparampi ñāṇaṃ uppajjati. Anatthasaṃhitanti na idhalokatthaṃ vā paralokatthaṃ vā nissitaṃ. Na taṃ tathāgato byākarotīti taṃ bhāratayuddhasītāharaṇasadisaṃ aniyyānikakathaṃ tathāgato na katheti. Bhūtaṃ tacchaṃ anatthasaṃhitanti rājakathāditiracchānakathaṃ. Kālaññū tathāgato hotīti kālaṃ jānāti. Sahetukaṃ sakāraṇaṃ katvā yuttapattakāleyeva katheti.
188. தஸ்மா ததா²க³தோதி வுச்சதீதி யதா² யதா² க³தி³தப்³ப³ங், ததா² ததே²வ க³த³னதோ த³காரஸ்ஸ தகாரங் கத்வா ததா²க³தோதி வுச்சதீதி அத்தோ². தி³ட்ட²ந்தி ரூபாயதனங். ஸுதந்தி ஸத்³தா³யதனங். முதந்தி முத்வா பத்வா க³ஹேதப்³ப³தோ க³ந்தா⁴யதனங் ரஸாயதனங் பொ²ட்ட²ப்³பா³யதனங். விஞ்ஞாதந்தி ஸுக²து³க்கா²தி³த⁴ம்மாயதனங். பத்தந்தி பரியேஸித்வா வா அபரியேஸித்வா வா பத்தங். பரியேஸிதந்தி பத்தங் வா அபத்தங் வா பரியேஸிதங். அனுவிசரிதங் மனஸாதி சித்தேன அனுஸஞ்சரிதங். ‘‘ததா²க³தேன அபி⁴ஸம்பு³த்³த⁴’’ந்தி இமினா ஏதங் த³ஸ்ஸேதி, யஞ்ஹி அபரிமாணாஸு லோகதா⁴தூஸு இமஸ்ஸ ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ நீலங் பீதகந்திஆதி³ ரூபாரம்மணங் சக்கு²த்³வாரே ஆபாத²மாக³ச்ச²தி, ‘‘அயங் ஸத்தோ இமஸ்மிங் க²ணே இமங் நாம ரூபாரம்மணங் தி³ஸ்வா ஸுமனோ வா து³ம்மனோ வா மஜ்ஜ²த்தோ வா ஜாதோ’’தி ஸப்³ப³ங் தங் ததா²க³தஸ்ஸ ஏவங் அபி⁴ஸம்பு³த்³த⁴ங் . ததா² யங் அபரிமாணாஸு லோகதா⁴தூஸு இமஸ்ஸ ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ பே⁴ரிஸத்³தோ³ முதி³ங்க³ஸத்³தோ³திஆதி³ ஸத்³தா³ரம்மணங் ஸோதத்³வாரே ஆபாத²மாக³ச்ச²தி. மூலக³ந்தோ⁴ தசக³ந்தோ⁴திஆதி³ க³ந்தா⁴ரம்மணங் கா⁴னத்³வாரே ஆபாத²மாக³ச்ச²தி. மூலரஸோ க²ந்த⁴ரஸோதிஆதி³ ரஸாரம்மணங் ஜிவ்ஹாத்³வாரே ஆபாத²மாக³ச்ச²தி. கக்க²ளங் முது³கந்திஆதி³ பத²வீதா⁴துதேஜோதா⁴துவாயோதா⁴துபே⁴த³ங் பொ²ட்ட²ப்³பா³ரம்மணங் காயத்³வாரே ஆபாத²மாக³ச்ச²தி. ‘‘அயங் ஸத்தோ இமஸ்மிங் க²ணே இமங் நாம பொ²ட்ட²ப்³பா³ரம்மணங் பு²ஸித்வா ஸுமனோ வா து³ம்மனோ வா மஜ்ஜ²த்தோ வா ஜாதோ’’தி ஸப்³ப³ங் தங் ததா²க³தஸ்ஸ ஏவங் அபி⁴ஸம்பு³த்³த⁴ங். ததா² யங் அபரிமாணாஸு லோகதா⁴தூஸு இமஸ்ஸ ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ ஸுக²து³க்கா²தி³பே⁴த³ங் த⁴ம்மாரம்மணங் மனொத்³வாரஸ்ஸ ஆபாத²மாக³ச்ச²தி, ‘‘அயங் ஸத்தோ இமஸ்மிங் க²ணே இத³ங் நாம த⁴ம்மாரம்மணங் விஜானித்வா ஸுமனோ வா து³ம்மனோ வா மஜ்ஜ²த்தோ வா ஜாதோ’’தி ஸப்³ப³ங் தங் ததா²க³தஸ்ஸ ஏவங் அபி⁴ஸம்பு³த்³த⁴ங்.
188.Tasmā tathāgatoti vuccatīti yathā yathā gaditabbaṃ, tathā tatheva gadanato dakārassa takāraṃ katvā tathāgatoti vuccatīti attho. Diṭṭhanti rūpāyatanaṃ. Sutanti saddāyatanaṃ. Mutanti mutvā patvā gahetabbato gandhāyatanaṃ rasāyatanaṃ phoṭṭhabbāyatanaṃ. Viññātanti sukhadukkhādidhammāyatanaṃ. Pattanti pariyesitvā vā apariyesitvā vā pattaṃ. Pariyesitanti pattaṃ vā apattaṃ vā pariyesitaṃ. Anuvicaritaṃ manasāti cittena anusañcaritaṃ. ‘‘Tathāgatena abhisambuddha’’nti iminā etaṃ dasseti, yañhi aparimāṇāsu lokadhātūsu imassa sadevakassa lokassa nīlaṃ pītakantiādi rūpārammaṇaṃ cakkhudvāre āpāthamāgacchati, ‘‘ayaṃ satto imasmiṃ khaṇe imaṃ nāma rūpārammaṇaṃ disvā sumano vā dummano vā majjhatto vā jāto’’ti sabbaṃ taṃ tathāgatassa evaṃ abhisambuddhaṃ . Tathā yaṃ aparimāṇāsu lokadhātūsu imassa sadevakassa lokassa bherisaddo mudiṅgasaddotiādi saddārammaṇaṃ sotadvāre āpāthamāgacchati. Mūlagandho tacagandhotiādi gandhārammaṇaṃ ghānadvāre āpāthamāgacchati. Mūlaraso khandharasotiādi rasārammaṇaṃ jivhādvāre āpāthamāgacchati. Kakkhaḷaṃ mudukantiādi pathavīdhātutejodhātuvāyodhātubhedaṃ phoṭṭhabbārammaṇaṃ kāyadvāre āpāthamāgacchati. ‘‘Ayaṃ satto imasmiṃ khaṇe imaṃ nāma phoṭṭhabbārammaṇaṃ phusitvā sumano vā dummano vā majjhatto vā jāto’’ti sabbaṃ taṃ tathāgatassa evaṃ abhisambuddhaṃ. Tathā yaṃ aparimāṇāsu lokadhātūsu imassa sadevakassa lokassa sukhadukkhādibhedaṃ dhammārammaṇaṃ manodvārassa āpāthamāgacchati, ‘‘ayaṃ satto imasmiṃ khaṇe idaṃ nāma dhammārammaṇaṃ vijānitvā sumano vā dummano vā majjhatto vā jāto’’ti sabbaṃ taṃ tathāgatassa evaṃ abhisambuddhaṃ.
யஞ்ஹி , சுந்த³, இமேஸங் ஸத்தானங் தி³ட்ட²ங் ஸுதங் முதங் விஞ்ஞாதங் தத்த² ததா²க³தேன அதி³ட்ட²ங் வா அஸுதங் வா அமுதங் வா அவிஞ்ஞாதங் வா நத்தி². இமஸ்ஸ மஹாஜனஸ்ஸ பரியேஸித்வா பத்தம்பி அத்தி², பரியேஸித்வா அப்பத்தம்பி அத்தி². அபரியேஸித்வா பத்தம்பி அத்தி², அபரியேஸித்வா அப்பத்தம்பி அத்தி². ஸப்³ப³ம்பி தங் ததா²க³தஸ்ஸ அப்பத்தங் நாம நத்தி², ஞாணேன அஸச்சி²கதங் நாம. ‘‘தஸ்மா ததா²க³தோதி வுச்சதீ’’தி. யங் யதா² லோகேன க³தங் தஸ்ஸ ததே²வ க³தத்தா ‘‘ததா²க³தோ’’தி வுச்சதி. பாளியங் பன அபி⁴ஸம்பு³த்³த⁴ந்தி வுத்தங், தங் க³தஸத்³தே³ன ஏகத்த²ங். இமினா நயேன ஸப்³ப³வாரேஸு ‘‘ததா²க³தோ’’தி நிக³மனஸ்ஸ அத்தோ² வேதி³தப்³போ³, தஸ்ஸ யுத்தி ப்³ரஹ்மஜாலே ததா²க³தஸத்³த³வித்தா²ரே வுத்தாயேவ.
Yañhi , cunda, imesaṃ sattānaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ tattha tathāgatena adiṭṭhaṃ vā asutaṃ vā amutaṃ vā aviññātaṃ vā natthi. Imassa mahājanassa pariyesitvā pattampi atthi, pariyesitvā appattampi atthi. Apariyesitvā pattampi atthi, apariyesitvā appattampi atthi. Sabbampi taṃ tathāgatassa appattaṃ nāma natthi, ñāṇena asacchikataṃ nāma. ‘‘Tasmā tathāgatoti vuccatī’’ti. Yaṃ yathā lokena gataṃ tassa tatheva gatattā ‘‘tathāgato’’ti vuccati. Pāḷiyaṃ pana abhisambuddhanti vuttaṃ, taṃ gatasaddena ekatthaṃ. Iminā nayena sabbavāresu ‘‘tathāgato’’ti nigamanassa attho veditabbo, tassa yutti brahmajāle tathāgatasaddavitthāre vuttāyeva.
அப்³யாகதட்டா²னவண்ணனா
Abyākataṭṭhānavaṇṇanā
189. ஏவங் அத்தனோ அஸமதங் அனுத்தரதங் ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் த⁴ம்மராஜபா⁴வங் கதெ²த்வா இதா³னி ‘‘புது²ஸமணப்³ராஹ்மணானங் லத்³தீ⁴ஸு மயா அஞ்ஞாதங் அதி³ட்ட²ங் நாம நத்தி², ஸப்³ப³ங் மம ஞாணஸ்ஸ அந்தோயேவ பரிவத்ததீ’’தி ஸீஹனாத³ங் நத³ந்தோ டா²னங் கோ² பனேதங், சுந்த³, விஜ்ஜதீதிஆதி³மாஹ. தத்த² ததா²க³தோதி ஸத்தோ. ந ஹேதங், ஆவுஸோ, அத்த²ஸங்ஹிதந்தி இத⁴லோகபரலோகஅத்த²ஸங்ஹிதங் ந ஹோதி. ந ச த⁴ம்மஸங்ஹிதந்தி நவலோகுத்தரத⁴ம்மனிஸ்ஸிதங் ந ஹோதி. ந ஆதி³ப்³ரஹ்மசரியகந்தி ஸிக்க²த்தயஸங்க³ஹிதஸ்ஸ ஸகலஸாஸனப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸ ஆதி³பூ⁴தங் ந ஹோதி.
189. Evaṃ attano asamataṃ anuttarataṃ sabbaññutaṃ dhammarājabhāvaṃ kathetvā idāni ‘‘puthusamaṇabrāhmaṇānaṃ laddhīsu mayā aññātaṃ adiṭṭhaṃ nāma natthi, sabbaṃ mama ñāṇassa antoyeva parivattatī’’ti sīhanādaṃ nadanto ṭhānaṃ kho panetaṃ, cunda, vijjatītiādimāha. Tattha tathāgatoti satto. Na hetaṃ, āvuso, atthasaṃhitanti idhalokaparalokaatthasaṃhitaṃ na hoti. Na ca dhammasaṃhitanti navalokuttaradhammanissitaṃ na hoti. Naādibrahmacariyakanti sikkhattayasaṅgahitassa sakalasāsanabrahmacariyassa ādibhūtaṃ na hoti.
190. இத³ங் து³க்க²ந்தி கோ²திஆதீ³ஸு தண்ஹங் ட²பெத்வா அவஸேஸா தேபு⁴ம்மகா த⁴ம்மா இத³ங் து³க்க²ந்தி ப்³யாகதங். தஸ்ஸேவ து³க்க²ஸ்ஸ பபா⁴விகா ஜனிகா தண்ஹா து³க்க²ஸமுத³யோதி ப்³யாகதங். உபி⁴ன்னங் அப்பவத்தி து³க்க²னிரோதோ⁴தி ப்³யாகதங். து³க்க²பரிஜானநோ ஸமுத³யபஜஹனோ நிரோத⁴ஸச்சி²கரணோ அரியமக்³கோ³ து³க்க²னிரோத⁴கா³மினீ படிபதா³தி ப்³யாகதங். ‘‘ஏதஞ்ஹி, ஆவுஸோ, அத்த²ஸங்ஹித’’ந்திஆதீ³ஸு ஏதங் இத⁴லோகபரலோகஅத்த²னிஸ்ஸிதங் நவலோகுத்தரத⁴ம்மனிஸ்ஸிதங் ஸகலஸாஸனப்³ரஹ்மசரியஸ்ஸ ஆதி³ பதா⁴னங் புப்³ப³ங்க³மந்தி அயமத்தோ².
190.Idaṃ dukkhanti khotiādīsu taṇhaṃ ṭhapetvā avasesā tebhummakā dhammā idaṃ dukkhanti byākataṃ. Tasseva dukkhassa pabhāvikā janikā taṇhā dukkhasamudayoti byākataṃ. Ubhinnaṃ appavatti dukkhanirodhoti byākataṃ. Dukkhaparijānano samudayapajahano nirodhasacchikaraṇo ariyamaggo dukkhanirodhagāminī paṭipadāti byākataṃ. ‘‘Etañhi, āvuso, atthasaṃhita’’ntiādīsu etaṃ idhalokaparalokaatthanissitaṃ navalokuttaradhammanissitaṃ sakalasāsanabrahmacariyassa ādi padhānaṃ pubbaṅgamanti ayamattho.
புப்³ப³ந்தஸஹக³ததி³ட்டி²னிஸ்ஸயவண்ணனா
Pubbantasahagatadiṭṭhinissayavaṇṇanā
191. இதா³னி யங் தங் மயா ந ப்³யாகதங், தங் அஜானந்தேன ந ப்³யாகதந்தி மா ஏவங் ஸஞ்ஞமகங்ஸு. ஜானந்தோவ அஹங் ஏவங் ‘‘ஏதஸ்மிங் ப்³யாகதேபி அத்தோ² நத்தீ²’’தி ந ப்³யாகரிங். யங் பன யதா² ப்³யாகாதப்³ப³ங், தங் மயா ப்³யாகதமேவாதி ஸீஹனாத³ங் நத³ந்தோ புன யேபி தே, சுந்தா³திஆதி³மாஹ. தத்த² தி³ட்டி²யோவ தி³ட்டி²னிஸ்ஸயா, தி³ட்டி²னிஸ்ஸிதகா தி³ட்டி²க³திகாதி அத்தோ². இத³மேவ ஸச்சந்தி இத³மேவ த³ஸ்ஸனங் ஸச்சங். மோக⁴மஞ்ஞந்தி அஞ்ஞேஸங் வசனங் மோக⁴ங். அஸயங்காரோதி அஸயங் கதோ.
191. Idāni yaṃ taṃ mayā na byākataṃ, taṃ ajānantena na byākatanti mā evaṃ saññamakaṃsu. Jānantova ahaṃ evaṃ ‘‘etasmiṃ byākatepi attho natthī’’ti na byākariṃ. Yaṃ pana yathā byākātabbaṃ, taṃ mayā byākatamevāti sīhanādaṃ nadanto puna yepi te, cundātiādimāha. Tattha diṭṭhiyova diṭṭhinissayā, diṭṭhinissitakā diṭṭhigatikāti attho. Idameva saccanti idameva dassanaṃ saccaṃ. Moghamaññanti aññesaṃ vacanaṃ moghaṃ. Asayaṃkāroti asayaṃ kato.
192. தத்ராதி தேஸு ஸமணப்³ராஹ்மணேஸு. அத்தி² நு கோ² இத³ங் ஆவுஸோ வுச்சதீதி, ஆவுஸோ, யங் தும்ஹேஹி ஸஸ்ஸதோ அத்தா ச லோகோ சாதி வுச்சதி, இத³மத்தி² நு கோ² உதா³ஹு நத்தீ²தி ஏவமஹங் தே புச்சா²மீதி அத்தோ². யஞ்ச கோ² தே ஏவமாஹங்ஸூதி யங் பன தே ‘‘இத³மேவ ஸச்சங் மோக⁴மஞ்ஞ’’ந்தி வத³ந்தி, தங் தேஸங் நானுஜானாமி. பஞ்ஞத்தியாதி தி³ட்டி²பஞ்ஞத்தியா. ஸமஸமந்தி ஸமேன ஞாணேன ஸமங். யதி³த³ங் அதி⁴பஞ்ஞத்தீதி யா அயங் அதி⁴பஞ்ஞத்தி நாம. எத்த² அஹமேவ பி⁴ய்யோ உத்தரிதரோ ந மயா ஸமோ அத்தி². தத்த² யஞ்ச வுத்தங் ‘‘பஞ்ஞத்தியாதி யஞ்ச அதி⁴பஞ்ஞத்தீ’’தி உப⁴யமேதங் அத்த²தோ ஏகங். பே⁴த³தோ ஹி பஞ்ஞத்தி அதி⁴பஞ்ஞத்தீதி த்³வயங் ஹோதி. தத்த² பஞ்ஞத்தி நாம தி³ட்டி²பஞ்ஞத்தி. அதி⁴பஞ்ஞத்தி நாம க²ந்த⁴பஞ்ஞத்தி தா⁴துபஞ்ஞத்தி ஆயதனபஞ்ஞத்தி இந்த்³ரியபஞ்ஞத்தி ஸச்சபஞ்ஞத்தி புக்³க³லபஞ்ஞத்தீதி ஏவங் வுத்தா ச² பஞ்ஞத்தியோ. இத⁴ பன பஞ்ஞத்தியாதி எத்தா²பி பஞ்ஞத்தி சேவ அதி⁴பஞ்ஞத்தி ச அதி⁴ப்பேதா, அதி⁴பஞ்ஞத்தீதி எத்தா²பி. ப⁴க³வா ஹி பஞ்ஞத்தியாபி அனுத்தரோ, அதி⁴பஞ்ஞத்தியாபி அனுத்தரோ. தேனாஹ – ‘‘அஹமேவ தத்த² பி⁴ய்யோ யதி³த³ங் அதி⁴பஞ்ஞத்தீ’’தி.
192.Tatrāti tesu samaṇabrāhmaṇesu. Atthi nu kho idaṃ āvuso vuccatīti, āvuso, yaṃ tumhehi sassato attā ca loko cāti vuccati, idamatthi nu kho udāhu natthīti evamahaṃ te pucchāmīti attho. Yañca kho te evamāhaṃsūti yaṃ pana te ‘‘idameva saccaṃ moghamañña’’nti vadanti, taṃ tesaṃ nānujānāmi. Paññattiyāti diṭṭhipaññattiyā. Samasamanti samena ñāṇena samaṃ. Yadidaṃ adhipaññattīti yā ayaṃ adhipaññatti nāma. Ettha ahameva bhiyyo uttaritaro na mayā samo atthi. Tattha yañca vuttaṃ ‘‘paññattiyāti yañca adhipaññattī’’ti ubhayametaṃ atthato ekaṃ. Bhedato hi paññatti adhipaññattīti dvayaṃ hoti. Tattha paññatti nāma diṭṭhipaññatti. Adhipaññatti nāma khandhapaññatti dhātupaññatti āyatanapaññatti indriyapaññatti saccapaññatti puggalapaññattīti evaṃ vuttā cha paññattiyo. Idha pana paññattiyāti etthāpi paññatti ceva adhipaññatti ca adhippetā, adhipaññattīti etthāpi. Bhagavā hi paññattiyāpi anuttaro, adhipaññattiyāpi anuttaro. Tenāha – ‘‘ahameva tattha bhiyyo yadidaṃ adhipaññattī’’ti.
196. பஹானாயாதி பஜஹனத்த²ங். ஸமதிக்கமாயாதி தஸ்ஸேவ வேவசனங். தே³ஸிதாதி கதி²தா. பஞ்ஞத்தாதி ட²பிதா. ஸதிபட்டா²னபா⁴வனாய ஹி க⁴னவினிப்³போ⁴க³ங் கத்வா ஸப்³ப³த⁴ம்மேஸு யாதா²வதோ தி³ட்டே²ஸு ‘‘ஸுத்³த⁴ஸங்கா²ரபுஞ்ஜோயங் நயித⁴ ஸத்தூபலப்³ப⁴தீ’’தி ஸன்னிட்டா²னதோ ஸப்³ப³தி³ட்டி²னிஸ்ஸயானங் பஹானங் ஹோதீதி. தேன வுத்தங். தி³ட்டி²னிஸ்ஸயானங் பஹானாய ஸமதிக்கமாய ஏவங் மயா இமே சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னா தே³ஸிதா பஞ்ஞத்தா’’தி. ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² உத்தானத்த²மேவாதி.
196.Pahānāyāti pajahanatthaṃ. Samatikkamāyāti tasseva vevacanaṃ. Desitāti kathitā. Paññattāti ṭhapitā. Satipaṭṭhānabhāvanāya hi ghanavinibbhogaṃ katvā sabbadhammesu yāthāvato diṭṭhesu ‘‘suddhasaṅkhārapuñjoyaṃ nayidha sattūpalabbhatī’’ti sanniṭṭhānato sabbadiṭṭhinissayānaṃ pahānaṃ hotīti. Tena vuttaṃ. Diṭṭhinissayānaṃ pahānāya samatikkamāya evaṃ mayā ime cattāro satipaṭṭhānā desitā paññattā’’ti. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
ஸுமங்க³லவிலாஸினியா தீ³க⁴னிகாயட்ட²கதா²ய
Sumaṅgalavilāsiniyā dīghanikāyaṭṭhakathāya
பாஸாதி³கஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Pāsādikasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / தீ³க⁴னிகாய • Dīghanikāya / 6. பாஸாதி³கஸுத்தங் • 6. Pāsādikasuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / தீ³க⁴னிகாய (டீகா) • Dīghanikāya (ṭīkā) / 6. பாஸாதி³கஸுத்தவண்ணனா • 6. Pāsādikasuttavaṇṇanā
