| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อิติวุตฺตกปาฬิ • Itivuttakapāḷi |
๓. ตติยวโคฺค
3. Tatiyavaggo
๑. ปสนฺนจิตฺตสุตฺตํ
1. Pasannacittasuttaṃ
๒๑. วุตฺตเญฺหตํ ภควตา, วุตฺตมรหตาติ เม สุตํ –
21. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘อิธาหํ, ภิกฺขเว, เอกจฺจํ ปุคฺคลํ ปสนฺนจิตฺตํ เอวํ เจตสา เจโต ปริจฺจ ปชานามิ – ‘อิมมฺหิ จายํ สมเย ปุคฺคโล กาลํ กเรยฺย ยถาภตํ นิกฺขิโตฺต เอวํ สเคฺค’ฯ ตํ กิสฺส เหตุ? จิตฺตํ หิสฺส, ภิกฺขเว, ปสนฺนํฯ เจโตปสาทเหตุ โข ปน, ภิกฺขเว, เอวมิเธกเจฺจ สตฺตา กายสฺส เภทา ปรํ มรณา สุคติํ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชนฺตี’’ติฯ เอตมตฺถํ ภควา อโวจฯ ตเตฺถตํ อิติ วุจฺจติ –
‘‘Idhāhaṃ, bhikkhave, ekaccaṃ puggalaṃ pasannacittaṃ evaṃ cetasā ceto paricca pajānāmi – ‘imamhi cāyaṃ samaye puggalo kālaṃ kareyya yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge’. Taṃ kissa hetu? Cittaṃ hissa, bhikkhave, pasannaṃ. Cetopasādahetu kho pana, bhikkhave, evamidhekacce sattā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjantī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘ปสนฺนจิตฺตํ ญตฺวาน, เอกจฺจํ อิธ ปุคฺคลํ;
‘‘Pasannacittaṃ ñatvāna, ekaccaṃ idha puggalaṃ;
เอตมตฺถญฺจ พฺยากาสิ, พุโทฺธ ภิกฺขูน สนฺติเกฯ
Etamatthañca byākāsi, buddho bhikkhūna santike.
‘‘อิมมฺหิ จายํ สมเย, กาลํ กยิราถ ปุคฺคโล;
‘‘Imamhi cāyaṃ samaye, kālaṃ kayirātha puggalo;
สุคติํ อุปปเชฺชยฺย, จิตฺตํ หิสฺส ปสาทิตํฯ
Sugatiṃ upapajjeyya, cittaṃ hissa pasāditaṃ.
‘‘ยถา หริตฺวา นิกฺขิเปยฺย, เอวเมว ตถาวิโธ;
‘‘Yathā haritvā nikkhipeyya, evameva tathāvidho;
เจโตปสาทเหตุ หิ, สตฺตา คจฺฉนฺติ สุคฺคติ’’นฺติฯ
Cetopasādahetu hi, sattā gacchanti suggati’’nti.
อยมฺปิ อโตฺถ วุโตฺต ภควตา, อิติ เม สุตนฺติฯ ปฐมํฯ
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อิติวุตฺตก-อฎฺฐกถา • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ๑. ปสนฺนจิตฺตสุตฺตวณฺณนา • 1. Pasannacittasuttavaṇṇanā
