Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ధమ్మసఙ్గణీ-అనుటీకా • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā

    పస్సద్ధాదియుగలవణ్ణనా

    Passaddhādiyugalavaṇṇanā

    సమన్తి సమ్మా. చేతియవన్దనాదిఅత్థన్తి చేతియవన్దనాదిహేతు. సమథచతుసచ్చకమ్మట్ఠానవసేన తబ్భేదవసేన చ సబ్బకమ్మట్ఠానభావనాభియుత్తానం ముదుమజ్ఝిమతిక్ఖిన్ద్రియతాదిభేదవసేన సబ్బయోగీనం చిత్తస్స లీనుద్ధచ్చాదికాలవసేన సబ్బదా హితాహితధమ్మూపలక్ఖణభావతో యథాసభావం పటివేధభావతో చ సతిసమ్పజఞ్ఞానం పారిబన్ధకహరణభావనావడ్ఢనాని అవిసేసతో దట్ఠబ్బాని. యథా అప్పనాకోసల్లేన వినా సమథో సమథమన్తరేన యథాభూతావబోధో చ నత్థీతి నానాక్ఖణికా సమాధిపఞ్ఞా అఞ్ఞమఞ్ఞస్స విసేసకారణం, ఏవం పటివేధే ఏకక్ఖణికాపీతి దస్సేన్తో ఆహ ‘‘అఞ్ఞమఞ్ఞం నిమిత్తభావేనా’’తి. పఞ్ఞాయ హి సాతిసయం అవభాసియమానే విసయే సమాధి ఏకత్తవసేన అప్పేతుం సక్కోతి, సమాధిమ్హి చ మజ్ఝిమం సమథనిమిత్తం పటిపన్నే పఞ్ఞా ఆరమ్మణేసు విసదా వహతీతి. సమం పవత్తాతి అఞ్ఞమఞ్ఞానతివత్తనేన సమం అవిసమం ఏకరసభావేన పవత్తా. అఞ్ఞమఞ్ఞసహాయభావూపగమనేన యోగినో మనోరథధురాకడ్ఢనే రథధురాకడ్ఢనే వియ ఆజానేయ్యయుగో యుగలకో హుత్వా అఞ్ఞమఞ్ఞానతివత్తమానేన నద్ధా బద్ధా వియాతి వా యుగనద్ధా. అధిచిత్తమనుయుత్తేహి వీరియసమాధయో సమం యోజేతబ్బాతి ఇమస్స విసేసస్స దస్సనత్థం పుబ్బే గహితాపి తే పున గహితాతి దస్సేతుం వీరియసమాధియోజనత్థాయాతి అట్ఠకథాయం వుత్తం. తం పన సమాధివీరియయోగస్స విభావనం హోతీతి ‘‘యోగవచనత్థాయాతి అత్థో’’తి ఆహ.

    Samanti sammā. Cetiyavandanādiatthanti cetiyavandanādihetu. Samathacatusaccakammaṭṭhānavasena tabbhedavasena ca sabbakammaṭṭhānabhāvanābhiyuttānaṃ mudumajjhimatikkhindriyatādibhedavasena sabbayogīnaṃ cittassa līnuddhaccādikālavasena sabbadā hitāhitadhammūpalakkhaṇabhāvato yathāsabhāvaṃ paṭivedhabhāvato ca satisampajaññānaṃ pāribandhakaharaṇabhāvanāvaḍḍhanāni avisesato daṭṭhabbāni. Yathā appanākosallena vinā samatho samathamantarena yathābhūtāvabodho ca natthīti nānākkhaṇikā samādhipaññā aññamaññassa visesakāraṇaṃ, evaṃ paṭivedhe ekakkhaṇikāpīti dassento āha ‘‘aññamaññaṃ nimittabhāvenā’’ti. Paññāya hi sātisayaṃ avabhāsiyamāne visaye samādhi ekattavasena appetuṃ sakkoti, samādhimhi ca majjhimaṃ samathanimittaṃ paṭipanne paññā ārammaṇesu visadā vahatīti. Samaṃ pavattāti aññamaññānativattanena samaṃ avisamaṃ ekarasabhāvena pavattā. Aññamaññasahāyabhāvūpagamanena yogino manorathadhurākaḍḍhane rathadhurākaḍḍhane viya ājāneyyayugo yugalako hutvā aññamaññānativattamānena naddhā baddhā viyāti vā yuganaddhā. Adhicittamanuyuttehi vīriyasamādhayo samaṃ yojetabbāti imassa visesassa dassanatthaṃ pubbe gahitāpi te puna gahitāti dassetuṃ vīriyasamādhiyojanatthāyāti aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Taṃ pana samādhivīriyayogassa vibhāvanaṃ hotīti ‘‘yogavacanatthāyāti attho’’ti āha.







    Related texts:



    టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ధమ్మసఙ్గణీ-మూలటీకా • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / పస్సద్ధాదియుగలవణ్ణనా • Passaddhādiyugalavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact