Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဓမ္မသင္ဂဏီ-အနုဋီကာ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
ပသ္သဒ္ဓာဒိယုဂလဝဏ္ဏနာ
Passaddhādiyugalavaṇṇanā
သမန္တိ သမ္မာ။ စေတိယဝန္ဒနာဒိအတ္ထန္တိ စေတိယဝန္ဒနာဒိဟေတု။ သမထစတုသစ္စကမ္မဋ္ဌာနဝသေန တဗ္ဘေဒဝသေန စ သဗ္ဗကမ္မဋ္ဌာနဘာဝနာဘိယုတ္တာနံ မုဒုမဇ္ဈိမတိက္ခိန္ဒ္ရိယတာဒိဘေဒဝသေန သဗ္ဗယောဂီနံ စိတ္တသ္သ လီနုဒ္ဓစ္စာဒိကာလဝသေန သဗ္ဗဒာ ဟိတာဟိတဓမ္မူပလက္ခဏဘာဝတော ယထာသဘာဝံ ပဋိဝေဓဘာဝတော စ သတိသမ္ပဇညာနံ ပာရိဗန္ဓကဟရဏဘာဝနာဝဍ္ဎနာနိ အဝိသေသတော ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။ ယထာ အပ္ပနာကောသလ္လေန ဝိနာ သမထော သမထမန္တရေန ယထာဘူတာဝဗောဓော စ နတ္ထီတိ နာနာက္ခဏိကာ သမာဓိပညာ အညမညသ္သ ဝိသေသကာရဏံ, ဧဝံ ပဋိဝေဓေ ဧကက္ခဏိကာပီတိ ဒသ္သေန္တော အာဟ ‘‘အညမညံ နိမိတ္တဘာဝေနာ’’တိ။ ပညာယ ဟိ သာတိသယံ အဝဘာသိယမာနေ ဝိသယေ သမာဓိ ဧကတ္တဝသေန အပ္ပေတုံ သက္ကောတိ, သမာဓိမ္ဟိ စ မဇ္ဈိမံ သမထနိမိတ္တံ ပဋိပန္နေ ပညာ အာရမ္မဏေသု ဝိသဒာ ဝဟတီတိ။ သမံ ပဝတ္တာတိ အညမညာနတိဝတ္တနေန သမံ အဝိသမံ ဧကရသဘာဝေန ပဝတ္တာ။ အညမညသဟာယဘာဝူပဂမနေန ယောဂိနော မနောရထဓုရာကဍ္ဎနေ ရထဓုရာကဍ္ဎနေ ဝိယ အာဇာနေယ္ယယုဂော ယုဂလကော ဟုတ္ဝာ အညမညာနတိဝတ္တမာနေန နဒ္ဓာ ဗဒ္ဓာ ဝိယာတိ ဝာ ယုဂနဒ္ဓာ။ အဓိစိတ္တမနုယုတ္တေဟိ ဝီရိယသမာဓယော သမံ ယောဇေတဗ္ဗာတိ ဣမသ္သ ဝိသေသသ္သ ဒသ္သနတ္ထံ ပုဗ္ဗေ ဂဟိတာပိ တေ ပုန ဂဟိတာတိ ဒသ္သေတုံ ဝီရိယသမာဓိယောဇနတ္ထာယာတိ အဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တံ။ တံ ပန သမာဓိဝီရိယယောဂသ္သ ဝိဘာဝနံ ဟောတီတိ ‘‘ယောဂဝစနတ္ထာယာတိ အတ္ထော’’တိ အာဟ။
Samanti sammā. Cetiyavandanādiatthanti cetiyavandanādihetu. Samathacatusaccakammaṭṭhānavasena tabbhedavasena ca sabbakammaṭṭhānabhāvanābhiyuttānaṃ mudumajjhimatikkhindriyatādibhedavasena sabbayogīnaṃ cittassa līnuddhaccādikālavasena sabbadā hitāhitadhammūpalakkhaṇabhāvato yathāsabhāvaṃ paṭivedhabhāvato ca satisampajaññānaṃ pāribandhakaharaṇabhāvanāvaḍḍhanāni avisesato daṭṭhabbāni. Yathā appanākosallena vinā samatho samathamantarena yathābhūtāvabodho ca natthīti nānākkhaṇikā samādhipaññā aññamaññassa visesakāraṇaṃ, evaṃ paṭivedhe ekakkhaṇikāpīti dassento āha ‘‘aññamaññaṃ nimittabhāvenā’’ti. Paññāya hi sātisayaṃ avabhāsiyamāne visaye samādhi ekattavasena appetuṃ sakkoti, samādhimhi ca majjhimaṃ samathanimittaṃ paṭipanne paññā ārammaṇesu visadā vahatīti. Samaṃ pavattāti aññamaññānativattanena samaṃ avisamaṃ ekarasabhāvena pavattā. Aññamaññasahāyabhāvūpagamanena yogino manorathadhurākaḍḍhane rathadhurākaḍḍhane viya ājāneyyayugo yugalako hutvā aññamaññānativattamānena naddhā baddhā viyāti vā yuganaddhā. Adhicittamanuyuttehi vīriyasamādhayo samaṃ yojetabbāti imassa visesassa dassanatthaṃ pubbe gahitāpi te puna gahitāti dassetuṃ vīriyasamādhiyojanatthāyāti aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Taṃ pana samādhivīriyayogassa vibhāvanaṃ hotīti ‘‘yogavacanatthāyāti attho’’ti āha.
Related texts:
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ဓမ္မသင္ဂဏီ-မူလဋီကာ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ပသ္သဒ္ဓာဒိယုဂလဝဏ္ဏနာ • Passaddhādiyugalavaṇṇanā