Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਾਦਿਯੁਗਲવਣ੍ਣਨਾ
Passaddhādiyugalavaṇṇanā
ਦਰਥੋ ਸਾਰਮ੍ਭੋ, ਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾਨਂ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਾਦਿਕਾਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ વਾ ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਏਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਪ੍ਪਧਾਨਾ ਕਿਲੇਸਾ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਾਦਿਕਿਲੇਸਾ, ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਂ વਾ ਆਦਿਂ ਕਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਸੁવਣ੍ਣવਿਸੁਦ੍ਧਿ વਿਯਾਤਿ ਯਥਾ ਸੁવਣ੍ਣવਿਸੁਦ੍ਧਿ ਅਲਙ੍ਕਾਰવਿਕਤਿવਿਨਿਯੋਗਕ੍ਖਮਾ, ਏવਂ ਅਯਮ੍ਪਿ ਹਿਤਕਿਰਿਯਾવਿਨਿਯੋਗਕ੍ਖਮਾ।
Daratho sārambho, dukkhadomanassapaccayānaṃ uddhaccādikānaṃ kilesānaṃ catunnaṃ vā khandhānaṃ etaṃ adhivacanaṃ. Uddhaccappadhānā kilesā uddhaccādikilesā, uddhaccaṃ vā ādiṃ katvā sabbakilese saṅgaṇhāti. Suvaṇṇavisuddhi viyāti yathā suvaṇṇavisuddhi alaṅkāravikativiniyogakkhamā, evaṃ ayampi hitakiriyāviniyogakkhamā.
ਸਮਂ , ਸਮਨ੍ਤਤੋ વਾ ਪਕਾਰੇਹਿ ਜਾਨਨਂ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ। ਚੇਤਿਯવਨ੍ਦਨਾਦਿਅਤ੍ਥਂ ਅਭਿਕ੍ਕਮਾਦੀਸੁ ਅਤ੍ਥਾਨਤ੍ਥਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨਂ ਸਾਤ੍ਥਕਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ। ਸਤਿ ਚ ਅਤ੍ਥੇ ਸਪ੍ਪਾਯਾਸਪ੍ਪਾਯਰੂਪਾਦਿਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨਂ ਸਪ੍ਪਾਯਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ। ਗੋਚਰਗਾਮਾਭਿਕ੍ਕਮਨਾਦੀਸੁ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਾવਿਜਹਨਂ ਗੋਚਰਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ। ਅਭਿਕ੍ਕਮਨਾਦੀਨਂ ਧਾਤੁਆਦਿવਸੇਨ ਪવਿਚਯੋ ਅਸਮ੍ਮੋਹਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ। ਸਬ੍ਬਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਭਾવਨਾਨੁਯੁਤ੍ਤਾਨਂ ਸਬ੍ਬਯੋਗੀਨਂ ਸਬ੍ਬਦਾ ਉਪਕਾਰਕਾ ਇਮੇ ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਾਰਿਪਨ੍ਥਕਹਰਣਤੋ ਭਾવਨਾવਡ੍ਢਨਤੋ ਚ। ਯਥਾਹ ‘‘ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ ਬਹੁਕਾਰਾ ਸਤਿ ਚ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਞ੍ਚਾ’’ਤਿ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੩.੩੫੨)। ਯੁਗੇ ਨਦ੍ਧਾ વਿਯਾਤਿ ਯੁਗਨਦ੍ਧਾ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭਾવੇਨ ਸਮਂ ਪવਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਮਥવਿਪਸ੍ਸਨਂ ਯੁਗਨਦ੍ਧਂ ਭਾવੇਤੀ’’ਤਿ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੪.੧੭੦; ਪਟਿ॰ ਮ॰ ੨.੧) ਹਿ ਸੁਤ੍ਤੇ ਏਤੇਸਂ ਯੁਗਨਦ੍ਧਤਾ વੁਤ੍ਤਾ। ਸਬ੍ਬਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇਸੁ ਲੀਨੁਦ੍ਧਚ੍ਚਾਭਾવੋ ਏਤੇਹਿ ਦ੍વੀਹਿ ਸਮਂ ਯੁਤ੍ਤੇਹੀਤਿ ‘‘વੀਰਿਯਸਮਾਧਿਯੋਜਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ ਆਹ, ਯੋਗવਚਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Samaṃ , samantato vā pakārehi jānanaṃ sampajaññaṃ. Cetiyavandanādiatthaṃ abhikkamādīsu atthānatthapariggaṇhanaṃ sātthakasampajaññaṃ. Sati ca atthe sappāyāsappāyarūpādipariggaṇhanaṃ sappāyasampajaññaṃ. Gocaragāmābhikkamanādīsu kammaṭṭhānāvijahanaṃ gocarasampajaññaṃ. Abhikkamanādīnaṃ dhātuādivasena pavicayo asammohasampajaññaṃ. Sabbakammaṭṭhānabhāvanānuyuttānaṃ sabbayogīnaṃ sabbadā upakārakā ime dve dhammā pāripanthakaharaṇato bhāvanāvaḍḍhanato ca. Yathāha ‘‘dve dhammā bahukārā sati ca sampajaññañcā’’ti (dī. ni. 3.352). Yuge naddhā viyāti yuganaddhā, aññamaññaṃ nimittabhāvena samaṃ pavattāti attho. ‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu samathavipassanaṃ yuganaddhaṃ bhāvetī’’ti (a. ni. 4.170; paṭi. ma. 2.1) hi sutte etesaṃ yuganaddhatā vuttā. Sabbakusaladhammesu līnuddhaccābhāvo etehi dvīhi samaṃ yuttehīti ‘‘vīriyasamādhiyojanatthāyā’’ti āha, yogavacanatthāyāti attho.
Related texts:
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਾਦਿਯੁਗਲવਣ੍ਣਨਾ • Passaddhādiyugalavaṇṇanā