Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਾਦਿਯੁਗਲવਣ੍ਣਨਾ
Passaddhādiyugalavaṇṇanā
ਸਮਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮਾ। ਚੇਤਿਯવਨ੍ਦਨਾਦਿਅਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਚੇਤਿਯવਨ੍ਦਨਾਦਿਹੇਤੁ। ਸਮਥਚਤੁਸਚ੍ਚਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨવਸੇਨ ਤਬ੍ਭੇਦવਸੇਨ ਚ ਸਬ੍ਬਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਭਾવਨਾਭਿਯੁਤ੍ਤਾਨਂ ਮੁਦੁਮਜ੍ਝਿਮਤਿਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਤਾਦਿਭੇਦવਸੇਨ ਸਬ੍ਬਯੋਗੀਨਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਲੀਨੁਦ੍ਧਚ੍ਚਾਦਿਕਾਲવਸੇਨ ਸਬ੍ਬਦਾ ਹਿਤਾਹਿਤਧਮ੍ਮੂਪਲਕ੍ਖਣਭਾવਤੋ ਯਥਾਸਭਾવਂ ਪਟਿવੇਧਭਾવਤੋ ਚ ਸਤਿਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਾਨਂ ਪਾਰਿਬਨ੍ਧਕਹਰਣਭਾવਨਾવਡ੍ਢਨਾਨਿ ਅવਿਸੇਸਤੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾਨਿ। ਯਥਾ ਅਪ੍ਪਨਾਕੋਸਲ੍ਲੇਨ વਿਨਾ ਸਮਥੋ ਸਮਥਮਨ੍ਤਰੇਨ ਯਥਾਭੂਤਾવਬੋਧੋ ਚ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣਿਕਾ ਸਮਾਧਿਪਞ੍ਞਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ વਿਸੇਸਕਾਰਣਂ, ਏવਂ ਪਟਿવੇਧੇ ਏਕਕ੍ਖਣਿਕਾਪੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭਾવੇਨਾ’’ਤਿ। ਪਞ੍ਞਾਯ ਹਿ ਸਾਤਿਸਯਂ ਅવਭਾਸਿਯਮਾਨੇ વਿਸਯੇ ਸਮਾਧਿ ਏਕਤ੍ਤવਸੇਨ ਅਪ੍ਪੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ ਚ ਮਜ੍ਝਿਮਂ ਸਮਥਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਆਰਮ੍ਮਣੇਸੁ વਿਸਦਾ વਹਤੀਤਿ। ਸਮਂ ਪવਤ੍ਤਾਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਾਨਤਿવਤ੍ਤਨੇਨ ਸਮਂ ਅવਿਸਮਂ ਏਕਰਸਭਾવੇਨ ਪવਤ੍ਤਾ। ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸਹਾਯਭਾવੂਪਗਮਨੇਨ ਯੋਗਿਨੋ ਮਨੋਰਥਧੁਰਾਕਡ੍ਢਨੇ ਰਥਧੁਰਾਕਡ੍ਢਨੇ વਿਯ ਆਜਾਨੇਯ੍ਯਯੁਗੋ ਯੁਗਲਕੋ ਹੁਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਾਨਤਿવਤ੍ਤਮਾਨੇਨ ਨਦ੍ਧਾ ਬਦ੍ਧਾ વਿਯਾਤਿ વਾ ਯੁਗਨਦ੍ਧਾ। ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਮਨੁਯੁਤ੍ਤੇਹਿ વੀਰਿਯਸਮਾਧਯੋ ਸਮਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਇਮਸ੍ਸ વਿਸੇਸਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਗਹਿਤਾਪਿ ਤੇ ਪੁਨ ਗਹਿਤਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ વੀਰਿਯਸਮਾਧਿਯੋਜਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਂ ਪਨ ਸਮਾਧਿવੀਰਿਯਯੋਗਸ੍ਸ વਿਭਾવਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਯੋਗવਚਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਆਹ।
Samanti sammā. Cetiyavandanādiatthanti cetiyavandanādihetu. Samathacatusaccakammaṭṭhānavasena tabbhedavasena ca sabbakammaṭṭhānabhāvanābhiyuttānaṃ mudumajjhimatikkhindriyatādibhedavasena sabbayogīnaṃ cittassa līnuddhaccādikālavasena sabbadā hitāhitadhammūpalakkhaṇabhāvato yathāsabhāvaṃ paṭivedhabhāvato ca satisampajaññānaṃ pāribandhakaharaṇabhāvanāvaḍḍhanāni avisesato daṭṭhabbāni. Yathā appanākosallena vinā samatho samathamantarena yathābhūtāvabodho ca natthīti nānākkhaṇikā samādhipaññā aññamaññassa visesakāraṇaṃ, evaṃ paṭivedhe ekakkhaṇikāpīti dassento āha ‘‘aññamaññaṃ nimittabhāvenā’’ti. Paññāya hi sātisayaṃ avabhāsiyamāne visaye samādhi ekattavasena appetuṃ sakkoti, samādhimhi ca majjhimaṃ samathanimittaṃ paṭipanne paññā ārammaṇesu visadā vahatīti. Samaṃ pavattāti aññamaññānativattanena samaṃ avisamaṃ ekarasabhāvena pavattā. Aññamaññasahāyabhāvūpagamanena yogino manorathadhurākaḍḍhane rathadhurākaḍḍhane viya ājāneyyayugo yugalako hutvā aññamaññānativattamānena naddhā baddhā viyāti vā yuganaddhā. Adhicittamanuyuttehi vīriyasamādhayo samaṃ yojetabbāti imassa visesassa dassanatthaṃ pubbe gahitāpi te puna gahitāti dassetuṃ vīriyasamādhiyojanatthāyāti aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Taṃ pana samādhivīriyayogassa vibhāvanaṃ hotīti ‘‘yogavacanatthāyāti attho’’ti āha.
Related texts:
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਾਦਿਯੁਗਲવਣ੍ਣਨਾ • Passaddhādiyugalavaṇṇanā