Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ധമ്മസങ്ഗണീ-മൂലടീകാ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā

    പസ്സദ്ധാദിയുഗലവണ്ണനാ

    Passaddhādiyugalavaṇṇanā

    ദരഥോ സാരമ്ഭോ, ദുക്ഖദോമനസ്സപച്ചയാനം ഉദ്ധച്ചാദികാനം കിലേസാനം ചതുന്നം വാ ഖന്ധാനം ഏതം അധിവചനം. ഉദ്ധച്ചപ്പധാനാ കിലേസാ ഉദ്ധച്ചാദികിലേസാ, ഉദ്ധച്ചം വാ ആദിം കത്വാ സബ്ബകിലേസേ സങ്ഗണ്ഹാതി. സുവണ്ണവിസുദ്ധി വിയാതി യഥാ സുവണ്ണവിസുദ്ധി അലങ്കാരവികതിവിനിയോഗക്ഖമാ, ഏവം അയമ്പി ഹിതകിരിയാവിനിയോഗക്ഖമാ.

    Daratho sārambho, dukkhadomanassapaccayānaṃ uddhaccādikānaṃ kilesānaṃ catunnaṃ vā khandhānaṃ etaṃ adhivacanaṃ. Uddhaccappadhānā kilesā uddhaccādikilesā, uddhaccaṃ vā ādiṃ katvā sabbakilese saṅgaṇhāti. Suvaṇṇavisuddhi viyāti yathā suvaṇṇavisuddhi alaṅkāravikativiniyogakkhamā, evaṃ ayampi hitakiriyāviniyogakkhamā.

    സമം , സമന്തതോ വാ പകാരേഹി ജാനനം സമ്പജഞ്ഞം. ചേതിയവന്ദനാദിഅത്ഥം അഭിക്കമാദീസു അത്ഥാനത്ഥപരിഗ്ഗണ്ഹനം സാത്ഥകസമ്പജഞ്ഞം. സതി ച അത്ഥേ സപ്പായാസപ്പായരൂപാദിപരിഗ്ഗണ്ഹനം സപ്പായസമ്പജഞ്ഞം. ഗോചരഗാമാഭിക്കമനാദീസു കമ്മട്ഠാനാവിജഹനം ഗോചരസമ്പജഞ്ഞം. അഭിക്കമനാദീനം ധാതുആദിവസേന പവിചയോ അസമ്മോഹസമ്പജഞ്ഞം. സബ്ബകമ്മട്ഠാനഭാവനാനുയുത്താനം സബ്ബയോഗീനം സബ്ബദാ ഉപകാരകാ ഇമേ ദ്വേ ധമ്മാ പാരിപന്ഥകഹരണതോ ഭാവനാവഡ്ഢനതോ ച. യഥാഹ ‘‘ദ്വേ ധമ്മാ ബഹുകാരാ സതി ച സമ്പജഞ്ഞഞ്ചാ’’തി (ദീ॰ നി॰ ൩.൩൫൨). യുഗേ നദ്ധാ വിയാതി യുഗനദ്ധാ, അഞ്ഞമഞ്ഞം നിമിത്തഭാവേന സമം പവത്താതി അത്ഥോ. ‘‘പുന ചപരം, ആവുസോ, ഭിക്ഖു സമഥവിപസ്സനം യുഗനദ്ധം ഭാവേതീ’’തി (അ॰ നി॰ ൪.൧൭൦; പടി॰ മ॰ ൨.൧) ഹി സുത്തേ ഏതേസം യുഗനദ്ധതാ വുത്താ. സബ്ബകുസലധമ്മേസു ലീനുദ്ധച്ചാഭാവോ ഏതേഹി ദ്വീഹി സമം യുത്തേഹീതി ‘‘വീരിയസമാധിയോജനത്ഥായാ’’തി ആഹ, യോഗവചനത്ഥായാതി അത്ഥോ.

    Samaṃ , samantato vā pakārehi jānanaṃ sampajaññaṃ. Cetiyavandanādiatthaṃ abhikkamādīsu atthānatthapariggaṇhanaṃ sātthakasampajaññaṃ. Sati ca atthe sappāyāsappāyarūpādipariggaṇhanaṃ sappāyasampajaññaṃ. Gocaragāmābhikkamanādīsu kammaṭṭhānāvijahanaṃ gocarasampajaññaṃ. Abhikkamanādīnaṃ dhātuādivasena pavicayo asammohasampajaññaṃ. Sabbakammaṭṭhānabhāvanānuyuttānaṃ sabbayogīnaṃ sabbadā upakārakā ime dve dhammā pāripanthakaharaṇato bhāvanāvaḍḍhanato ca. Yathāha ‘‘dve dhammā bahukārā sati ca sampajaññañcā’’ti (dī. ni. 3.352). Yuge naddhā viyāti yuganaddhā, aññamaññaṃ nimittabhāvena samaṃ pavattāti attho. ‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu samathavipassanaṃ yuganaddhaṃ bhāvetī’’ti (a. ni. 4.170; paṭi. ma. 2.1) hi sutte etesaṃ yuganaddhatā vuttā. Sabbakusaladhammesu līnuddhaccābhāvo etehi dvīhi samaṃ yuttehīti ‘‘vīriyasamādhiyojanatthāyā’’ti āha, yogavacanatthāyāti attho.







    Related texts:



    ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ധമ്മസങ്ഗണീ-അനുടീകാ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / പസ്സദ്ധാദിയുഗലവണ്ണനാ • Passaddhādiyugalavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact