Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදානපාළි • Apadānapāḷi |
10. පටාචාරාථෙරීඅපදානං
10. Paṭācārātherīapadānaṃ
468.
468.
‘‘පදුමුත්තරො නාම ජිනො, සබ්බධම්මාන පාරගූ;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammāna pāragū;
ඉතො සතසහස්සම්හි, කප්පෙ උප්පජ්ජි නායකො.
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
469.
469.
‘‘තදාහං හංසවතියං, ජාතා සෙට්ඨිකුලෙ අහුං;
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, jātā seṭṭhikule ahuṃ;
නානාරතනපජ්ජොතෙ, මහාසුඛසමප්පිතා.
Nānāratanapajjote, mahāsukhasamappitā.
470.
470.
‘‘උපෙත්වා තං මහාවීරං, අස්සොසිං ධම්මදෙසනං;
‘‘Upetvā taṃ mahāvīraṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ;
තතො ජාතපසාදාහං, උපෙසිං සරණං ජිනං.
Tato jātapasādāhaṃ, upesiṃ saraṇaṃ jinaṃ.
471.
471.
‘‘තතො විනයධාරීනං, අග්ගං වණ්ණෙසි නායකො;
‘‘Tato vinayadhārīnaṃ, aggaṃ vaṇṇesi nāyako;
භික්ඛුනිං ලජ්ජිනිං තාදිං, කප්පාකප්පවිසාරදං.
Bhikkhuniṃ lajjiniṃ tādiṃ, kappākappavisāradaṃ.
472.
472.
‘‘තදා මුදිතචිත්තාහං, තං ඨානමභිකඞ්ඛිනී;
‘‘Tadā muditacittāhaṃ, taṃ ṭhānamabhikaṅkhinī;
නිමන්තෙත්වා දසබලං, සසඞ්ඝං ලොකනායකං.
Nimantetvā dasabalaṃ, sasaṅghaṃ lokanāyakaṃ.
473.
473.
නිපච්ච සිරසා පාදෙ, ඉදං වචනමබ්රවිං.
Nipacca sirasā pāde, idaṃ vacanamabraviṃ.
474.
474.
‘‘‘යා තයා වණ්ණිතා වීර, ඉතො අට්ඨමකෙ මුනි;
‘‘‘Yā tayā vaṇṇitā vīra, ito aṭṭhamake muni;
තාදිසාහං භවිස්සාමි, යදි සිජ්ඣති නායක’.
Tādisāhaṃ bhavissāmi, yadi sijjhati nāyaka’.
475.
475.
‘‘තදා අවොච මං සත්ථා, ‘භද්දෙ මා භායි අස්සස;
‘‘Tadā avoca maṃ satthā, ‘bhadde mā bhāyi assasa;
අනාගතම්හි අද්ධානෙ, ලච්ඡසෙ තං මනොරථං.
Anāgatamhi addhāne, lacchase taṃ manorathaṃ.
476.
476.
‘‘‘සතසහස්සිතො කප්පෙ, ඔක්කාකකුලසම්භවො;
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ගොතමො නාම ගොත්තෙන, සත්ථා ලොකෙ භවිස්සති.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
477.
477.
‘‘‘තස්ස ධම්මෙසු දායාදා, ඔරසා ධම්මනිම්මිතා;
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādā, orasā dhammanimmitā;
පටාචාරාති නාමෙන, හෙස්සති සත්ථු සාවිකා’.
Paṭācārāti nāmena, hessati satthu sāvikā’.
478.
478.
මෙත්තචිත්තා පරිචරිං, සසඞ්ඝං ලොකනායකං.
Mettacittā paricariṃ, sasaṅghaṃ lokanāyakaṃ.
479.
479.
‘‘තෙන කම්මෙන සුකතෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ජහිත්වා මානුසං දෙහං, තාවතිංසමගච්ඡහං.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
480.
480.
‘‘ඉමම්හි භද්දකෙ කප්පෙ, බ්රහ්මබන්ධු මහායසො;
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
කස්සපො නාම ගොත්තෙන, උප්පජ්ජි වදතං වරො.
Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.
481.
481.
‘‘උපට්ඨාකො මහෙසිස්ස, තදා ආසි නරිස්සරො;
‘‘Upaṭṭhāko mahesissa, tadā āsi narissaro;
කාසිරාජා කිකී නාම, බාරාණසිපුරුත්තමෙ.
Kāsirājā kikī nāma, bārāṇasipuruttame.
482.
482.
‘‘තස්සාසිං තතියා ධීතා, භික්ඛුනී ඉති විස්සුතා;
‘‘Tassāsiṃ tatiyā dhītā, bhikkhunī iti vissutā;
ධම්මං සුත්වා ජිනග්ගස්ස, පබ්බජ්ජං සමරොචයිං.
Dhammaṃ sutvā jinaggassa, pabbajjaṃ samarocayiṃ.
483.
483.
‘‘අනුජානි න නො තාතො, අගාරෙව තදා මයං;
‘‘Anujāni na no tāto, agāreva tadā mayaṃ;
වීසවස්සසහස්සානි, විචරිම්හ අතන්දිතා.
Vīsavassasahassāni, vicarimha atanditā.
484.
484.
‘‘කොමාරිබ්රහ්මචරියං, රාජකඤ්ඤා සුඛෙධිතා;
‘‘Komāribrahmacariyaṃ, rājakaññā sukhedhitā;
බුද්ධොපට්ඨානනිරතා, මුදිතා සත්තධීතරො.
Buddhopaṭṭhānaniratā, muditā sattadhītaro.
485.
485.
‘‘සමණී සමණගුත්තා ච, භික්ඛුනී භික්ඛුදායිකා;
‘‘Samaṇī samaṇaguttā ca, bhikkhunī bhikkhudāyikā;
ධම්මා චෙව සුධම්මා ච, සත්තමී සඞ්ඝදායිකා.
Dhammā ceva sudhammā ca, sattamī saṅghadāyikā.
486.
486.
‘‘අහං උප්පලවණ්ණා ච, ඛෙමා භද්දා ච භික්ඛුනී;
‘‘Ahaṃ uppalavaṇṇā ca, khemā bhaddā ca bhikkhunī;
කිසාගොතමී ධම්මදින්නා, විසාඛා හොති සත්තමී.
Kisāgotamī dhammadinnā, visākhā hoti sattamī.
487.
487.
‘‘තෙහි කම්මෙහි සුකතෙහි, චෙතනාපණිධීහි ච;
‘‘Tehi kammehi sukatehi, cetanāpaṇidhīhi ca;
ජහිත්වා මානුසං දෙහං, තාවතිංසමගච්ඡහං.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
488.
488.
‘‘පච්ඡිමෙ ච භවෙ දානි, ජාතා සෙට්ඨිකුලෙ අහං;
‘‘Pacchime ca bhave dāni, jātā seṭṭhikule ahaṃ;
සාවත්ථියං පුරවරෙ, ඉද්ධෙ ඵීතෙ මහද්ධනෙ.
Sāvatthiyaṃ puravare, iddhe phīte mahaddhane.
489.
489.
‘‘යදා ච යොබ්බනූපෙතා, විතක්කවසගා අහං;
‘‘Yadā ca yobbanūpetā, vitakkavasagā ahaṃ;
නරං ජාරපතිං දිස්වා, තෙන සද්ධිං අගච්ඡහං.
Naraṃ jārapatiṃ disvā, tena saddhiṃ agacchahaṃ.
490.
490.
‘‘එකපුත්තපසූතාහං , දුතියො කුච්ඡියා මමං;
‘‘Ekaputtapasūtāhaṃ , dutiyo kucchiyā mamaṃ;
491.
491.
‘‘නාරොචෙසිං පතිං මය්හං, තදා තම්හි පවාසිතෙ;
‘‘Nārocesiṃ patiṃ mayhaṃ, tadā tamhi pavāsite;
එකිකා නිග්ගතා ගෙහා, ගන්තුං සාවත්ථිමුත්තමං.
Ekikā niggatā gehā, gantuṃ sāvatthimuttamaṃ.
492.
492.
‘‘තතො මෙ සාමි ආගන්ත්වා, සම්භාවෙසි පථෙ මමං;
‘‘Tato me sāmi āgantvā, sambhāvesi pathe mamaṃ;
තදා මෙ කම්මජා වාතා, උප්පන්නා අතිදාරුණා.
Tadā me kammajā vātā, uppannā atidāruṇā.
493.
493.
‘‘උට්ඨිතො ච මහාමෙඝො, පසූතිසමයෙ මම;
‘‘Uṭṭhito ca mahāmegho, pasūtisamaye mama;
දබ්බත්ථාය තදා ගන්ත්වා, සාමි සප්පෙන මාරිතො.
Dabbatthāya tadā gantvā, sāmi sappena mārito.
494.
494.
‘‘තදා විජාතදුක්ඛෙන, අනාථා කපණා අහං;
‘‘Tadā vijātadukkhena, anāthā kapaṇā ahaṃ;
කුන්නදිං පූරිතං දිස්වා, ගච්ඡන්තී සකුලාලයං.
Kunnadiṃ pūritaṃ disvā, gacchantī sakulālayaṃ.
495.
495.
‘‘බාලං ආදාය අතරිං, පාරකූලෙ ච එකකං;
‘‘Bālaṃ ādāya atariṃ, pārakūle ca ekakaṃ;
496.
496.
‘‘නිවත්තා උක්කුසො හාසි, තරුණං විලපන්තකං;
‘‘Nivattā ukkuso hāsi, taruṇaṃ vilapantakaṃ;
ඉතරඤ්ච වහී සොතො, සාහං සොකසමප්පිතා.
Itarañca vahī soto, sāhaṃ sokasamappitā.
497.
497.
‘‘සාවත්ථිනගරං ගන්ත්වා, අස්සොසිං සජනෙ මතෙ;
‘‘Sāvatthinagaraṃ gantvā, assosiṃ sajane mate;
තදා අවොචං සොකට්ටා, මහාසොකසමප්පිතා.
Tadā avocaṃ sokaṭṭā, mahāsokasamappitā.
498.
498.
‘‘උභො පුත්තා කාලඞ්කතා, පන්ථෙ මය්හං පතී මතො;
‘‘Ubho puttā kālaṅkatā, panthe mayhaṃ patī mato;
මාතා පිතා ච භාතා ච, එකචිතම්හි ඩය්හරෙ.
Mātā pitā ca bhātā ca, ekacitamhi ḍayhare.
499.
499.
‘‘තදා කිසා ච පණ්ඩු ච, අනාථා දීනමානසා;
‘‘Tadā kisā ca paṇḍu ca, anāthā dīnamānasā;
500.
500.
‘‘තතො අවොච මං සත්ථා, ‘පුත්තෙ මා සොචි අස්සස;
‘‘Tato avoca maṃ satthā, ‘putte mā soci assasa;
අත්තානං තෙ ගවෙසස්සු, කිං නිරත්ථං විහඤ්ඤසි.
Attānaṃ te gavesassu, kiṃ niratthaṃ vihaññasi.
501.
501.
‘‘‘න සන්ති පුත්තා තාණාය, න ඤාතී නපි බන්ධවා;
‘‘‘Na santi puttā tāṇāya, na ñātī napi bandhavā;
අන්තකෙනාධිපන්නස්ස, නත්ථි ඤාතීසු තාණතා’.
Antakenādhipannassa, natthi ñātīsu tāṇatā’.
502.
502.
‘‘තං සුත්වා මුනිනො වාක්යං, පඨමං ඵලමජ්ඣගං;
‘‘Taṃ sutvā munino vākyaṃ, paṭhamaṃ phalamajjhagaṃ;
පබ්බජිත්වාන නචිරං, අරහත්තමපාපුණිං.
Pabbajitvāna naciraṃ, arahattamapāpuṇiṃ.
503.
503.
‘‘ඉද්ධීසු ච වසී හොමි, දිබ්බාය සොතධාතුයා;
‘‘Iddhīsu ca vasī homi, dibbāya sotadhātuyā;
පරචිත්තානි ජානාමි, සත්ථුසාසනකාරිකා.
Paracittāni jānāmi, satthusāsanakārikā.
504.
504.
‘‘පුබ්බෙනිවාසං ජානාමි, දිබ්බචක්ඛු විසොධිතං;
‘‘Pubbenivāsaṃ jānāmi, dibbacakkhu visodhitaṃ;
ඛෙපෙත්වා ආසවෙ සබ්බෙ, විසුද්ධාසිං සුනිම්මලා.
Khepetvā āsave sabbe, visuddhāsiṃ sunimmalā.
505.
505.
‘‘තතොහං විනයං සබ්බං, සන්තිකෙ සබ්බදස්සිනො;
‘‘Tatohaṃ vinayaṃ sabbaṃ, santike sabbadassino;
උග්ගහිං සබ්බවිත්ථාරං, බ්යාහරිඤ්ච යථාතථං.
Uggahiṃ sabbavitthāraṃ, byāhariñca yathātathaṃ.
506.
506.
‘‘ජිනො තස්මිං ගුණෙ තුට්ඨො, එතදග්ගෙ ඨපෙසි මං;
‘‘Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ;
අග්ගා විනයධාරීනං, පටාචාරාව එකිකා.
Aggā vinayadhārīnaṃ, paṭācārāva ekikā.
507.
507.
‘‘පරිචිණ්ණො මයා සත්ථා, කතං බුද්ධස්ස සාසනං;
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;
ඔහිතො ගරුකො භාරො, භවනෙත්ති සමූහතා.
Ohito garuko bhāro, bhavanetti samūhatā.
508.
508.
‘‘යස්සත්ථාය පබ්බජිතා, අගාරස්මානගාරියං;
‘‘Yassatthāya pabbajitā, agārasmānagāriyaṃ;
සො මෙ අත්ථො අනුප්පත්තො, සබ්බසංයොජනක්ඛයො.
So me attho anuppatto, sabbasaṃyojanakkhayo.
509.
509.
‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං…පෙ.… විහරාමි අනාසවා.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavā.
510.
510.
‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි…පෙ.… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
511.
511.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ.… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ඉත්ථං සුදං පටාචාරා භික්ඛුනී ඉමා ගාථායො අභාසිත්ථාති.
Itthaṃ sudaṃ paṭācārā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
පටාචාරාථෙරියාපදානං දසමං.
Paṭācārātheriyāpadānaṃ dasamaṃ.
එකූපොසථිකවග්ගො දුතියො.
Ekūposathikavaggo dutiyo.
තස්සුද්දානං –
Tassuddānaṃ –
එකූපොසථිකා චෙව, සළලා චාථ මොදකා;
Ekūposathikā ceva, saḷalā cātha modakā;
එකාසනා පඤ්චදීපා, නළමාලී ච ගොතමී.
Ekāsanā pañcadīpā, naḷamālī ca gotamī.
ඛෙමා උප්පලවණ්ණා ච, පටාචාරා ච භික්ඛුනී;
Khemā uppalavaṇṇā ca, paṭācārā ca bhikkhunī;
ගාථා සතානි පඤ්චෙව, නව චාපි තදුත්තරි.
Gāthā satāni pañceva, nava cāpi taduttari.
Footnotes: