Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi |
൧൦. പടാചാരാഥേരീഅപദാനം
10. Paṭācārātherīapadānaṃ
൪൬൮.
468.
‘‘പദുമുത്തരോ നാമ ജിനോ, സബ്ബധമ്മാന പാരഗൂ;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammāna pāragū;
ഇതോ സതസഹസ്സമ്ഹി, കപ്പേ ഉപ്പജ്ജി നായകോ.
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
൪൬൯.
469.
‘‘തദാഹം ഹംസവതിയം, ജാതാ സേട്ഠികുലേ അഹും;
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, jātā seṭṭhikule ahuṃ;
നാനാരതനപജ്ജോതേ, മഹാസുഖസമപ്പിതാ.
Nānāratanapajjote, mahāsukhasamappitā.
൪൭൦.
470.
‘‘ഉപേത്വാ തം മഹാവീരം, അസ്സോസിം ധമ്മദേസനം;
‘‘Upetvā taṃ mahāvīraṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ;
തതോ ജാതപസാദാഹം, ഉപേസിം സരണം ജിനം.
Tato jātapasādāhaṃ, upesiṃ saraṇaṃ jinaṃ.
൪൭൧.
471.
‘‘തതോ വിനയധാരീനം, അഗ്ഗം വണ്ണേസി നായകോ;
‘‘Tato vinayadhārīnaṃ, aggaṃ vaṇṇesi nāyako;
ഭിക്ഖുനിം ലജ്ജിനിം താദിം, കപ്പാകപ്പവിസാരദം.
Bhikkhuniṃ lajjiniṃ tādiṃ, kappākappavisāradaṃ.
൪൭൨.
472.
‘‘തദാ മുദിതചിത്താഹം, തം ഠാനമഭികങ്ഖിനീ;
‘‘Tadā muditacittāhaṃ, taṃ ṭhānamabhikaṅkhinī;
നിമന്തേത്വാ ദസബലം, സസങ്ഘം ലോകനായകം.
Nimantetvā dasabalaṃ, sasaṅghaṃ lokanāyakaṃ.
൪൭൩.
473.
നിപച്ച സിരസാ പാദേ, ഇദം വചനമബ്രവിം.
Nipacca sirasā pāde, idaṃ vacanamabraviṃ.
൪൭൪.
474.
‘‘‘യാ തയാ വണ്ണിതാ വീര, ഇതോ അട്ഠമകേ മുനി;
‘‘‘Yā tayā vaṇṇitā vīra, ito aṭṭhamake muni;
താദിസാഹം ഭവിസ്സാമി, യദി സിജ്ഝതി നായക’.
Tādisāhaṃ bhavissāmi, yadi sijjhati nāyaka’.
൪൭൫.
475.
‘‘തദാ അവോച മം സത്ഥാ, ‘ഭദ്ദേ മാ ഭായി അസ്സസ;
‘‘Tadā avoca maṃ satthā, ‘bhadde mā bhāyi assasa;
അനാഗതമ്ഹി അദ്ധാനേ, ലച്ഛസേ തം മനോരഥം.
Anāgatamhi addhāne, lacchase taṃ manorathaṃ.
൪൭൬.
476.
‘‘‘സതസഹസ്സിതോ കപ്പേ, ഓക്കാകകുലസമ്ഭവോ;
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ഗോതമോ നാമ ഗോത്തേന, സത്ഥാ ലോകേ ഭവിസ്സതി.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
൪൭൭.
477.
‘‘‘തസ്സ ധമ്മേസു ദായാദാ, ഓരസാ ധമ്മനിമ്മിതാ;
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādā, orasā dhammanimmitā;
പടാചാരാതി നാമേന, ഹേസ്സതി സത്ഥു സാവികാ’.
Paṭācārāti nāmena, hessati satthu sāvikā’.
൪൭൮.
478.
മേത്തചിത്താ പരിചരിം, സസങ്ഘം ലോകനായകം.
Mettacittā paricariṃ, sasaṅghaṃ lokanāyakaṃ.
൪൭൯.
479.
‘‘തേന കമ്മേന സുകതേന, ചേതനാപണിധീഹി ച;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ജഹിത്വാ മാനുസം ദേഹം, താവതിംസമഗച്ഛഹം.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
൪൮൦.
480.
‘‘ഇമമ്ഹി ഭദ്ദകേ കപ്പേ, ബ്രഹ്മബന്ധു മഹായസോ;
‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;
കസ്സപോ നാമ ഗോത്തേന, ഉപ്പജ്ജി വദതം വരോ.
Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.
൪൮൧.
481.
‘‘ഉപട്ഠാകോ മഹേസിസ്സ, തദാ ആസി നരിസ്സരോ;
‘‘Upaṭṭhāko mahesissa, tadā āsi narissaro;
കാസിരാജാ കികീ നാമ, ബാരാണസിപുരുത്തമേ.
Kāsirājā kikī nāma, bārāṇasipuruttame.
൪൮൨.
482.
‘‘തസ്സാസിം തതിയാ ധീതാ, ഭിക്ഖുനീ ഇതി വിസ്സുതാ;
‘‘Tassāsiṃ tatiyā dhītā, bhikkhunī iti vissutā;
ധമ്മം സുത്വാ ജിനഗ്ഗസ്സ, പബ്ബജ്ജം സമരോചയിം.
Dhammaṃ sutvā jinaggassa, pabbajjaṃ samarocayiṃ.
൪൮൩.
483.
‘‘അനുജാനി ന നോ താതോ, അഗാരേവ തദാ മയം;
‘‘Anujāni na no tāto, agāreva tadā mayaṃ;
വീസവസ്സസഹസ്സാനി, വിചരിമ്ഹ അതന്ദിതാ.
Vīsavassasahassāni, vicarimha atanditā.
൪൮൪.
484.
‘‘കോമാരിബ്രഹ്മചരിയം, രാജകഞ്ഞാ സുഖേധിതാ;
‘‘Komāribrahmacariyaṃ, rājakaññā sukhedhitā;
ബുദ്ധോപട്ഠാനനിരതാ, മുദിതാ സത്തധീതരോ.
Buddhopaṭṭhānaniratā, muditā sattadhītaro.
൪൮൫.
485.
‘‘സമണീ സമണഗുത്താ ച, ഭിക്ഖുനീ ഭിക്ഖുദായികാ;
‘‘Samaṇī samaṇaguttā ca, bhikkhunī bhikkhudāyikā;
ധമ്മാ ചേവ സുധമ്മാ ച, സത്തമീ സങ്ഘദായികാ.
Dhammā ceva sudhammā ca, sattamī saṅghadāyikā.
൪൮൬.
486.
‘‘അഹം ഉപ്പലവണ്ണാ ച, ഖേമാ ഭദ്ദാ ച ഭിക്ഖുനീ;
‘‘Ahaṃ uppalavaṇṇā ca, khemā bhaddā ca bhikkhunī;
കിസാഗോതമീ ധമ്മദിന്നാ, വിസാഖാ ഹോതി സത്തമീ.
Kisāgotamī dhammadinnā, visākhā hoti sattamī.
൪൮൭.
487.
‘‘തേഹി കമ്മേഹി സുകതേഹി, ചേതനാപണിധീഹി ച;
‘‘Tehi kammehi sukatehi, cetanāpaṇidhīhi ca;
ജഹിത്വാ മാനുസം ദേഹം, താവതിംസമഗച്ഛഹം.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
൪൮൮.
488.
‘‘പച്ഛിമേ ച ഭവേ ദാനി, ജാതാ സേട്ഠികുലേ അഹം;
‘‘Pacchime ca bhave dāni, jātā seṭṭhikule ahaṃ;
സാവത്ഥിയം പുരവരേ, ഇദ്ധേ ഫീതേ മഹദ്ധനേ.
Sāvatthiyaṃ puravare, iddhe phīte mahaddhane.
൪൮൯.
489.
‘‘യദാ ച യോബ്ബനൂപേതാ, വിതക്കവസഗാ അഹം;
‘‘Yadā ca yobbanūpetā, vitakkavasagā ahaṃ;
നരം ജാരപതിം ദിസ്വാ, തേന സദ്ധിം അഗച്ഛഹം.
Naraṃ jārapatiṃ disvā, tena saddhiṃ agacchahaṃ.
൪൯൦.
490.
‘‘ഏകപുത്തപസൂതാഹം , ദുതിയോ കുച്ഛിയാ മമം;
‘‘Ekaputtapasūtāhaṃ , dutiyo kucchiyā mamaṃ;
൪൯൧.
491.
‘‘നാരോചേസിം പതിം മയ്ഹം, തദാ തമ്ഹി പവാസിതേ;
‘‘Nārocesiṃ patiṃ mayhaṃ, tadā tamhi pavāsite;
ഏകികാ നിഗ്ഗതാ ഗേഹാ, ഗന്തും സാവത്ഥിമുത്തമം.
Ekikā niggatā gehā, gantuṃ sāvatthimuttamaṃ.
൪൯൨.
492.
‘‘തതോ മേ സാമി ആഗന്ത്വാ, സമ്ഭാവേസി പഥേ മമം;
‘‘Tato me sāmi āgantvā, sambhāvesi pathe mamaṃ;
തദാ മേ കമ്മജാ വാതാ, ഉപ്പന്നാ അതിദാരുണാ.
Tadā me kammajā vātā, uppannā atidāruṇā.
൪൯൩.
493.
‘‘ഉട്ഠിതോ ച മഹാമേഘോ, പസൂതിസമയേ മമ;
‘‘Uṭṭhito ca mahāmegho, pasūtisamaye mama;
ദബ്ബത്ഥായ തദാ ഗന്ത്വാ, സാമി സപ്പേന മാരിതോ.
Dabbatthāya tadā gantvā, sāmi sappena mārito.
൪൯൪.
494.
‘‘തദാ വിജാതദുക്ഖേന, അനാഥാ കപണാ അഹം;
‘‘Tadā vijātadukkhena, anāthā kapaṇā ahaṃ;
കുന്നദിം പൂരിതം ദിസ്വാ, ഗച്ഛന്തീ സകുലാലയം.
Kunnadiṃ pūritaṃ disvā, gacchantī sakulālayaṃ.
൪൯൫.
495.
‘‘ബാലം ആദായ അതരിം, പാരകൂലേ ച ഏകകം;
‘‘Bālaṃ ādāya atariṃ, pārakūle ca ekakaṃ;
൪൯൬.
496.
‘‘നിവത്താ ഉക്കുസോ ഹാസി, തരുണം വിലപന്തകം;
‘‘Nivattā ukkuso hāsi, taruṇaṃ vilapantakaṃ;
ഇതരഞ്ച വഹീ സോതോ, സാഹം സോകസമപ്പിതാ.
Itarañca vahī soto, sāhaṃ sokasamappitā.
൪൯൭.
497.
‘‘സാവത്ഥിനഗരം ഗന്ത്വാ, അസ്സോസിം സജനേ മതേ;
‘‘Sāvatthinagaraṃ gantvā, assosiṃ sajane mate;
തദാ അവോചം സോകട്ടാ, മഹാസോകസമപ്പിതാ.
Tadā avocaṃ sokaṭṭā, mahāsokasamappitā.
൪൯൮.
498.
‘‘ഉഭോ പുത്താ കാലങ്കതാ, പന്ഥേ മയ്ഹം പതീ മതോ;
‘‘Ubho puttā kālaṅkatā, panthe mayhaṃ patī mato;
മാതാ പിതാ ച ഭാതാ ച, ഏകചിതമ്ഹി ഡയ്ഹരേ.
Mātā pitā ca bhātā ca, ekacitamhi ḍayhare.
൪൯൯.
499.
‘‘തദാ കിസാ ച പണ്ഡു ച, അനാഥാ ദീനമാനസാ;
‘‘Tadā kisā ca paṇḍu ca, anāthā dīnamānasā;
൫൦൦.
500.
‘‘തതോ അവോച മം സത്ഥാ, ‘പുത്തേ മാ സോചി അസ്സസ;
‘‘Tato avoca maṃ satthā, ‘putte mā soci assasa;
അത്താനം തേ ഗവേസസ്സു, കിം നിരത്ഥം വിഹഞ്ഞസി.
Attānaṃ te gavesassu, kiṃ niratthaṃ vihaññasi.
൫൦൧.
501.
‘‘‘ന സന്തി പുത്താ താണായ, ന ഞാതീ നപി ബന്ധവാ;
‘‘‘Na santi puttā tāṇāya, na ñātī napi bandhavā;
അന്തകേനാധിപന്നസ്സ, നത്ഥി ഞാതീസു താണതാ’.
Antakenādhipannassa, natthi ñātīsu tāṇatā’.
൫൦൨.
502.
‘‘തം സുത്വാ മുനിനോ വാക്യം, പഠമം ഫലമജ്ഝഗം;
‘‘Taṃ sutvā munino vākyaṃ, paṭhamaṃ phalamajjhagaṃ;
പബ്ബജിത്വാന നചിരം, അരഹത്തമപാപുണിം.
Pabbajitvāna naciraṃ, arahattamapāpuṇiṃ.
൫൦൩.
503.
‘‘ഇദ്ധീസു ച വസീ ഹോമി, ദിബ്ബായ സോതധാതുയാ;
‘‘Iddhīsu ca vasī homi, dibbāya sotadhātuyā;
പരചിത്താനി ജാനാമി, സത്ഥുസാസനകാരികാ.
Paracittāni jānāmi, satthusāsanakārikā.
൫൦൪.
504.
‘‘പുബ്ബേനിവാസം ജാനാമി, ദിബ്ബചക്ഖു വിസോധിതം;
‘‘Pubbenivāsaṃ jānāmi, dibbacakkhu visodhitaṃ;
ഖേപേത്വാ ആസവേ സബ്ബേ, വിസുദ്ധാസിം സുനിമ്മലാ.
Khepetvā āsave sabbe, visuddhāsiṃ sunimmalā.
൫൦൫.
505.
‘‘തതോഹം വിനയം സബ്ബം, സന്തികേ സബ്ബദസ്സിനോ;
‘‘Tatohaṃ vinayaṃ sabbaṃ, santike sabbadassino;
ഉഗ്ഗഹിം സബ്ബവിത്ഥാരം, ബ്യാഹരിഞ്ച യഥാതഥം.
Uggahiṃ sabbavitthāraṃ, byāhariñca yathātathaṃ.
൫൦൬.
506.
‘‘ജിനോ തസ്മിം ഗുണേ തുട്ഠോ, ഏതദഗ്ഗേ ഠപേസി മം;
‘‘Jino tasmiṃ guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ;
അഗ്ഗാ വിനയധാരീനം, പടാചാരാവ ഏകികാ.
Aggā vinayadhārīnaṃ, paṭācārāva ekikā.
൫൦൭.
507.
‘‘പരിചിണ്ണോ മയാ സത്ഥാ, കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം;
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;
ഓഹിതോ ഗരുകോ ഭാരോ, ഭവനേത്തി സമൂഹതാ.
Ohito garuko bhāro, bhavanetti samūhatā.
൫൦൮.
508.
‘‘യസ്സത്ഥായ പബ്ബജിതാ, അഗാരസ്മാനഗാരിയം;
‘‘Yassatthāya pabbajitā, agārasmānagāriyaṃ;
സോ മേ അത്ഥോ അനുപ്പത്തോ, സബ്ബസംയോജനക്ഖയോ.
So me attho anuppatto, sabbasaṃyojanakkhayo.
൫൦൯.
509.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവാ.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavā.
൫൧൦.
510.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
൫൧൧.
511.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ഇത്ഥം സുദം പടാചാരാ ഭിക്ഖുനീ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
Itthaṃ sudaṃ paṭācārā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
പടാചാരാഥേരിയാപദാനം ദസമം.
Paṭācārātheriyāpadānaṃ dasamaṃ.
ഏകൂപോസഥികവഗ്ഗോ ദുതിയോ.
Ekūposathikavaggo dutiyo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
ഏകൂപോസഥികാ ചേവ, സളലാ ചാഥ മോദകാ;
Ekūposathikā ceva, saḷalā cātha modakā;
ഏകാസനാ പഞ്ചദീപാ, നളമാലീ ച ഗോതമീ.
Ekāsanā pañcadīpā, naḷamālī ca gotamī.
ഖേമാ ഉപ്പലവണ്ണാ ച, പടാചാരാ ച ഭിക്ഖുനീ;
Khemā uppalavaṇṇā ca, paṭācārā ca bhikkhunī;
ഗാഥാ സതാനി പഞ്ചേവ, നവ ചാപി തദുത്തരി.
Gāthā satāni pañceva, nava cāpi taduttari.
Footnotes: