| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
४. पातालसुत्तं
4. Pātālasuttaṃ
२५२. ‘‘अस्सुतवा , भिक्खवे, पुथुज्जनो यं वाचं भासति – ‘अत्थि महासमुद्दे पातालो’ति। तं खो पनेतं, भिक्खवे, अस्सुतवा पुथुज्जनो असन्तं अविज्जमानं एवं वाचं भासति – ‘अत्थि महासमुद्दे पातालो’ति। सारीरिकानं खो एतं, भिक्खवे, दुक्खानं वेदनानं अधिवचनं यदिदं ‘पातालो’ति। अस्सुतवा, भिक्खवे, पुथुज्जनो सारीरिकाय दुक्खाय वेदनाय फुट्ठो समानो सोचति किलमति परिदेवति उरत्ताळिं कन्दति सम्मोहं आपज्जति। अयं वुच्चति, भिक्खवे, ‘अस्सुतवा पुथुज्जनो पाताले न पच्चुट्ठासि, गाधञ्च नाज्झगा’। सुतवा च खो, भिक्खवे, अरियसावको सारीरिकाय दुक्खाय वेदनाय फुट्ठो समानो नेव सोचति, न किलमति, न परिदेवति, न उरत्ताळिं कन्दति, न सम्मोहं आपज्जति। अयं वुच्चति, भिक्खवे, ‘सुतवा अरियसावको पाताले पच्चुट्ठासि, गाधञ्च अज्झगा’’’ति।
252. ‘‘Assutavā , bhikkhave, puthujjano yaṃ vācaṃ bhāsati – ‘atthi mahāsamudde pātālo’ti. Taṃ kho panetaṃ, bhikkhave, assutavā puthujjano asantaṃ avijjamānaṃ evaṃ vācaṃ bhāsati – ‘atthi mahāsamudde pātālo’ti. Sārīrikānaṃ kho etaṃ, bhikkhave, dukkhānaṃ vedanānaṃ adhivacanaṃ yadidaṃ ‘pātālo’ti. Assutavā, bhikkhave, puthujjano sārīrikāya dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘assutavā puthujjano pātāle na paccuṭṭhāsi, gādhañca nājjhagā’. Sutavā ca kho, bhikkhave, ariyasāvako sārīrikāya dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno neva socati, na kilamati, na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘sutavā ariyasāvako pātāle paccuṭṭhāsi, gādhañca ajjhagā’’’ti.
‘‘यो एता नाधिवासेति, उप्पन्ना वेदना दुखा।
‘‘Yo etā nādhivāseti, uppannā vedanā dukhā;
सारीरिका पाणहरा, याहि फुट्ठो पवेधति॥
Sārīrikā pāṇaharā, yāhi phuṭṭho pavedhati.
‘‘अक्कन्दति परोदति, दुब्बलो अप्पथामको।
‘‘Akkandati parodati, dubbalo appathāmako;
न सो पाताले पच्चुट्ठासि, अथो गाधम्पि नाज्झगा॥
Na so pātāle paccuṭṭhāsi, atho gādhampi nājjhagā.
‘‘यो चेता अधिवासेति, उप्पन्ना वेदना दुखा।
‘‘Yo cetā adhivāseti, uppannā vedanā dukhā;
सारीरिका पाणहरा, याहि फुट्ठो न वेधति।
Sārīrikā pāṇaharā, yāhi phuṭṭho na vedhati;
स वे पाताले पच्चुट्ठासि, अथो गाधम्पि अज्झगा’’ति॥ चतुत्थं।
Sa ve pātāle paccuṭṭhāsi, atho gādhampi ajjhagā’’ti. catutthaṃ;
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ४. पातालसुत्तवण्णना • 4. Pātālasuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ४. पातालसुत्तवण्णना • 4. Pātālasuttavaṇṇanā
