| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ಪಾಟಲಿಗಾಮವತ್ಥುಕಥಾ
Pāṭaligāmavatthukathā
೨೮೫. ಸಬ್ಬಸನ್ಥರಿನ್ತಿ ಯಥಾ ಸಬ್ಬಂ ಸನ್ಥತಂ ಹೋತಿ, ಏವಂ।
285.Sabbasantharinti yathā sabbaṃ santhataṃ hoti, evaṃ.
೨೮೬. ಸುನಿಧವಸ್ಸಕಾರಾತಿ ಸುನಿಧೋ ಚ ವಸ್ಸಕಾರೋ ಚ ದ್ವೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಮಗಧರಞ್ಞೋ ಮಹಾಮತ್ತಾ ಮಹಾಮಚ್ಚಾ। ವಜ್ಜೀನಂ ಪಟಿಬಾಹಾಯಾತಿ ವಜ್ಜಿರಾಜಕುಲಾನಂ ಆಯಮುಖಪಚ್ಛಿನ್ದನತ್ಥಂ। ವತ್ಥೂನೀತಿ ಘರವತ್ಥೂನಿ। ಚಿತ್ತಾನಿ ನಮನ್ತಿ ನಿವೇಸನಾನಿ ಮಾಪೇತುನ್ತಿ ತಾ ಕಿರ ದೇವತಾ ವತ್ಥುವಿಜ್ಜಾಪಾಠಕಾನಂ ಸರೀರೇ ಅಧಿಮುಚ್ಚಿತ್ವಾ ಏವಂ ಚಿತ್ತಾನಿ ನಾಮೇನ್ತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಅಮ್ಹಾಕಂ ಯಥಾನುರೂಪಂ ಸಕ್ಕಾರಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಾವತಿಂಸೇಹೀತಿ ಲೋಕೇ ಕಿರ ಸಕ್ಕಂ ದೇವರಾಜಾನಂ ವಿಸ್ಸಕಮ್ಮಞ್ಚ ಉಪಾದಾಯ ತಾವತಿಂಸಾ ಪಣ್ಡಿತಾತಿ ಸದ್ದೋ ಅಬ್ಭುಗ್ಗತೋ, ತೇನೇವಾಹ ತಾವತಿಂಸೇಹೀತಿ, ತಾವತಿಂಸೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಮನ್ತೇತ್ವಾ ವಿಯ ಮಾಪೇನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಾವತಾ ಅರಿಯಂ ಆಯತನನ್ತಿ ಯತ್ತಕಂ ಅರಿಯಮನುಸ್ಸಾನಂ ಓಸರಣಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ। ಯಾವತಾ ವಣಿಪ್ಪಥೋತಿ ಯತ್ತಕಂ ವಾಣಿಜಾನಂ ಆಭತಭಣ್ಡಸ್ಸ ರಾಸಿವಸೇನೇವ ಕಯವಿಕ್ಕಯಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ। ಇದಂ ಅಗ್ಗನಗರನ್ತಿ ತೇಸಂ ಅರಿಯಾಯತನವಣಿಪ್ಪಥಾನಂ ಇದಂ ಅಗ್ಗನಗರಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಪುಟಭೇದನನ್ತಿ ಪುಟಭೇದನಟ್ಠಾನಂ ಮೋಚನಟ್ಠಾನನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಅಗ್ಗಿತೋ ವಾತಿಆದೀಸು ಸಮುಚ್ಚಯತ್ಥೋ ವಾ ಸದ್ದೋ। ತತ್ರ ಹಿ ಏಕಸ್ಸ ಕೋಟ್ಠಾಸಸ್ಸ ಅಗ್ಗಿತೋ, ಏಕಸ್ಸ ಉದಕತೋ, ಏಕಸ್ಸ ಅಬ್ಭನ್ತರತೋ, ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಭೇದಾ ಅನ್ತರಾಯೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಉಳುಮ್ಪನ್ತಿ ಪಾರಗಮನತ್ಥಾಯ ಆಣಿಯೋ ಆಕೋಟೇತ್ವಾ ಕತಂ। ಕುಲ್ಲನ್ತಿ ವಲ್ಲಿಆದೀಹಿ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಕತಂ।
286.Sunidhavassakārāti sunidho ca vassakāro ca dve brāhmaṇā magadharañño mahāmattā mahāmaccā. Vajjīnaṃ paṭibāhāyāti vajjirājakulānaṃ āyamukhapacchindanatthaṃ. Vatthūnīti gharavatthūni. Cittāni namanti nivesanāni māpetunti tā kira devatā vatthuvijjāpāṭhakānaṃ sarīre adhimuccitvā evaṃ cittāni nāmenti. Kasmā? Amhākaṃ yathānurūpaṃ sakkāraṃ karissantīti attho. Tāvatiṃsehīti loke kira sakkaṃ devarājānaṃ vissakammañca upādāya tāvatiṃsā paṇḍitāti saddo abbhuggato, tenevāha tāvatiṃsehīti, tāvatiṃsehi saddhiṃ mantetvā viya māpentīti attho. Yāvatā ariyaṃ āyatananti yattakaṃ ariyamanussānaṃ osaraṇaṭṭhānaṃ nāma atthi. Yāvatā vaṇippathoti yattakaṃ vāṇijānaṃ ābhatabhaṇḍassa rāsivaseneva kayavikkayaṭṭhānaṃ nāma atthi. Idaṃ agganagaranti tesaṃ ariyāyatanavaṇippathānaṃ idaṃ agganagaraṃ bhavissati. Puṭabhedananti puṭabhedanaṭṭhānaṃ mocanaṭṭhānanti vuttaṃ hoti. Aggito vātiādīsu samuccayattho vā saddo. Tatra hi ekassa koṭṭhāsassa aggito, ekassa udakato, ekassa abbhantarato, aññamaññabhedā antarāyo bhavissati. Uḷumpanti pāragamanatthāya āṇiyo ākoṭetvā kataṃ. Kullanti valliādīhi bandhitvā kataṃ.
ಅಣ್ಣವನ್ತಿ ಸಬ್ಬನ್ತಿಮೇನ ಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ಯೋಜನಮತ್ತಂ ಗಮ್ಭೀರಸ್ಸ ಚ ಪುಥುಲ್ಲಸ್ಸ ಚ ಉದಕಟ್ಠಾನಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ಸರನ್ತಿ ಇಧ ನದೀ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಯೇ ಗಮ್ಭೀರಂ ವಿತ್ಥತಂ ತಣ್ಹಾಸರಂ ತರನ್ತಿ, ತೇ ಅರಿಯಮಗ್ಗಸಙ್ಖಾತಂ ಸೇತುಂ ಕತ್ವಾನ ವಿಸಜ್ಜ ಪಲ್ಲಲಾನಿ ಅನಾಮಸಿತ್ವಾವ ಉದಕಭರಿತಾನಿ ನಿನ್ನಟ್ಠಾನಾನಿ; ಅಯಂ ಪನ ಇದಂ ಅಪ್ಪಮತ್ತಕಂ ಉದಕಂ ಉತ್ತರಿತುಕಾಮೋಪಿ ಕುಲ್ಲಞ್ಹಿ ಪರಿಜನೋ ಬನ್ಧತಿ, ಬುದ್ಧಾ ಪನ ಬುದ್ಧಸಾವಕಾ ಚ ವಿನಾ ಏವ ಕುಲ್ಲೇನ ತಿಣ್ಣಾ ಮೇಧಾವಿನೋ ಜನಾತಿ।
Aṇṇavanti sabbantimena paricchedena yojanamattaṃ gambhīrassa ca puthullassa ca udakaṭṭhānassetaṃ adhivacanaṃ. Saranti idha nadī adhippetā. Idaṃ vuttaṃ hoti – ye gambhīraṃ vitthataṃ taṇhāsaraṃ taranti, te ariyamaggasaṅkhātaṃ setuṃ katvāna visajja pallalāni anāmasitvāva udakabharitāni ninnaṭṭhānāni; ayaṃ pana idaṃ appamattakaṃ udakaṃ uttaritukāmopi kullañhi parijano bandhati, buddhā pana buddhasāvakā ca vinā eva kullena tiṇṇā medhāvino janāti.
೨೮೭. ಅನನುಬೋಧಾತಿ ಅಬುಜ್ಝನೇನ। ಸನ್ಧಾವಿತನ್ತಿ ಭವತೋ ಭವಂ ಗಮನವಸೇನ ಸನ್ಧಾವಿತಂ। ಸಂಸರಿತನ್ತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಗಮನವಸೇನ ಸಂಸರಿತಂ। ಮಮಞ್ಚೇವ ತುಮ್ಹಾಕಞ್ಚಾತಿ ಮಯಾ ಚ ತುಮ್ಹೇಹಿ ಚ। ಅಥ ವಾ ಸನ್ಧಾವಿತಂ ಸಂಸರಿತನ್ತಿ ಸನ್ಧಾವನಂ ಸಂಸರಣಂ ಮಮಞ್ಚೇವ ತುಮ್ಹಾಕಞ್ಚ ಅಹೋಸೀತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಸಂಸಿತನ್ತಿ ಸಂಸರಿತಂ। ಭವನೇತ್ತಿ ಸಮೂಹತಾತಿ ಭವತೋ ಭವಗಮನಾ ಸನ್ಧಾವನಾ ತಣ್ಹಾರಜ್ಜು ಸುಟ್ಠು ಹತಾ ಛಿನ್ನಾ ಅಪ್ಪವತ್ತಿಕತಾ।
287.Ananubodhāti abujjhanena. Sandhāvitanti bhavato bhavaṃ gamanavasena sandhāvitaṃ. Saṃsaritanti punappunaṃ gamanavasena saṃsaritaṃ. Mamañceva tumhākañcāti mayā ca tumhehi ca. Atha vā sandhāvitaṃ saṃsaritanti sandhāvanaṃ saṃsaraṇaṃ mamañceva tumhākañca ahosīti evamettha attho daṭṭhabbo. Saṃsitanti saṃsaritaṃ. Bhavanetti samūhatāti bhavato bhavagamanā sandhāvanā taṇhārajju suṭṭhu hatā chinnā appavattikatā.
೨೮೯. ನೀಲಾತಿ ಇದಂ ಸಬ್ಬಸಙ್ಗಾಹಕಂ। ನೀಲವಣ್ಣಾತಿಆದಿ ತಸ್ಸೇವ ವಿಭಾಗದಸ್ಸನತ್ಥಂ। ತತ್ಥ ನ ತೇಸಂ ಪಕತಿವಣ್ಣಾ ನೀಲಾ, ನೀಲವಿಲೇಪನಾನಂ ವಿಚಿತ್ತತಾವಸೇನೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಪಟಿವಟ್ಟೇಸೀತಿ ಪಹಾರೇಸಿ। ಸಾಹಾರಂ ದಜ್ಜೇಯ್ಯಾಥಾತಿ ಸಜನಪದಂ ದದೇಯ್ಯಾಥ। ಅಙ್ಗುಲಿಂ ಫೋಟೇಸುನ್ತಿ ಅಙ್ಗುಲಿಂ ಚಾಲೇಸುಂ। ಅಮ್ಬಕಾಯಾತಿ ಇತ್ಥಿಕಾಯ। ಓಲೋಕೇಥಾತಿ ಪಸ್ಸಥ। ಅಪಲೋಕೇಥಾತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಪಸ್ಸಥ। ಉಪಸಂಹರಥಾತಿ ಉಪನೇಥ। ಇಮಂ ಲಿಚ್ಛವಿಪರಿಸಂ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಚಿತ್ತೇನ ತಾವತಿಂಸಪರಿಸಂ ಹರಥ, ತಾವತಿಂಸಸ್ಸ ಸಮಕಂ ಕತ್ವಾ ಪಸ್ಸಥಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
289.Nīlāti idaṃ sabbasaṅgāhakaṃ. Nīlavaṇṇātiādi tasseva vibhāgadassanatthaṃ. Tattha na tesaṃ pakativaṇṇā nīlā, nīlavilepanānaṃ vicittatāvasenetaṃ vuttaṃ. Paṭivaṭṭesīti pahāresi. Sāhāraṃ dajjeyyāthāti sajanapadaṃ dadeyyātha. Aṅguliṃ phoṭesunti aṅguliṃ cālesuṃ. Ambakāyāti itthikāya. Olokethāti passatha. Apalokethāti punappunaṃ passatha. Upasaṃharathāti upanetha. Imaṃ licchaviparisaṃ tumhākaṃ cittena tāvatiṃsaparisaṃ haratha, tāvatiṃsassa samakaṃ katvā passathāti attho.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi
೧೭೩. ಪಾಟಲಿಗಾಮವತ್ಥು • 173. Pāṭaligāmavatthu
೧೭೪. ಸುನಿಧವಸ್ಸಕಾರವತ್ಥು • 174. Sunidhavassakāravatthu
೧೭೫. ಕೋಟಿಗಾಮೇ ಸಚ್ಚಕಥಾ • 175. Koṭigāme saccakathā
೧೭೭. ಲಿಚ್ಛವೀವತ್ಥು • 177. Licchavīvatthu
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ಪಾಟಲಿಗಾಮವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Pāṭaligāmavatthukathāvaṇṇanā
ಸುನಿಧವಸ್ಸಕಾರವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Sunidhavassakāravatthukathāvaṇṇanā
ಕೋಟಿಗಾಮೇ ಸಚ್ಚಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Koṭigāme saccakathāvaṇṇanā
ಲಿಚ್ಛವೀವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Licchavīvatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಯಾಗುಮಧುಗೋಳಕಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Yāgumadhugoḷakādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā
ಪಾಟಲಿಗಾಮವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Pāṭaligāmavatthukathāvaṇṇanā
ಕೋಟಿಗಾಮೇಸಚ್ಚಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Koṭigāmesaccakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧೭೩. ಪಾಟಲಿಗಾಮವತ್ಥುಕಥಾ • 173. Pāṭaligāmavatthukathā
