Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ਪਾਟਲਿਗਾਮવਤ੍ਥੁਕਥਾ
Pāṭaligāmavatthukathā
੨੮੫. ਸਬ੍ਬਸਨ੍ਥਰਿਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਸਬ੍ਬਂ ਸਨ੍ਥਤਂ ਹੋਤਿ, ਏવਂ।
285.Sabbasantharinti yathā sabbaṃ santhataṃ hoti, evaṃ.
੨੮੬. ਸੁਨਿਧવਸ੍ਸਕਾਰਾਤਿ ਸੁਨਿਧੋ ਚ વਸ੍ਸਕਾਰੋ ਚ ਦ੍વੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਮਗਧਰਞ੍ਞੋ ਮਹਾਮਤ੍ਤਾ ਮਹਾਮਚ੍ਚਾ। વਜ੍ਜੀਨਂ ਪਟਿਬਾਹਾਯਾਤਿ વਜ੍ਜਿਰਾਜਕੁਲਾਨਂ ਆਯਮੁਖਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਂ। વਤ੍ਥੂਨੀਤਿ ਘਰવਤ੍ਥੂਨਿ। ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਨਮਨ੍ਤਿ ਨਿવੇਸਨਾਨਿ ਮਾਪੇਤੁਨ੍ਤਿ ਤਾ ਕਿਰ ਦੇવਤਾ વਤ੍ਥੁવਿਜ੍ਜਾਪਾਠਕਾਨਂ ਸਰੀਰੇ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਿਤ੍વਾ ਏવਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਨਾਮੇਨ੍ਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਯਥਾਨੁਰੂਪਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਾવਤਿਂਸੇਹੀਤਿ ਲੋਕੇ ਕਿਰ ਸਕ੍ਕਂ ਦੇવਰਾਜਾਨਂ વਿਸ੍ਸਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਉਪਾਦਾਯ ਤਾવਤਿਂਸਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾਤਿ ਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ, ਤੇਨੇવਾਹ ਤਾવਤਿਂਸੇਹੀਤਿ, ਤਾવਤਿਂਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ વਿਯ ਮਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਾવਤਾ ਅਰਿਯਂ ਆਯਤਨਨ੍ਤਿ ਯਤ੍ਤਕਂ ਅਰਿਯਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਓਸਰਣਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ। ਯਾવਤਾ વਣਿਪ੍ਪਥੋਤਿ ਯਤ੍ਤਕਂ વਾਣਿਜਾਨਂ ਆਭਤਭਣ੍ਡਸ੍ਸ ਰਾਸਿવਸੇਨੇવ ਕਯવਿਕ੍ਕਯਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਅਤ੍ਥਿ। ਇਦਂ ਅਗ੍ਗਨਗਰਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ ਅਰਿਯਾਯਤਨવਣਿਪ੍ਪਥਾਨਂ ਇਦਂ ਅਗ੍ਗਨਗਰਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਪੁਟਭੇਦਨਨ੍ਤਿ ਪੁਟਭੇਦਨਟ੍ਠਾਨਂ ਮੋਚਨਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਅਗ੍ਗਿਤੋ વਾਤਿਆਦੀਸੁ ਸਮੁਚ੍ਚਯਤ੍ਥੋ વਾ ਸਦ੍ਦੋ। ਤਤ੍ਰ ਹਿ ਏਕਸ੍ਸ ਕੋਟ੍ਠਾਸਸ੍ਸ ਅਗ੍ਗਿਤੋ, ਏਕਸ੍ਸ ਉਦਕਤੋ, ਏਕਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਤੋ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਭੇਦਾ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਉਲ਼ੁਮ੍ਪਨ੍ਤਿ ਪਾਰਗਮਨਤ੍ਥਾਯ ਆਣਿਯੋ ਆਕੋਟੇਤ੍વਾ ਕਤਂ। ਕੁਲ੍ਲਨ੍ਤਿ વਲ੍ਲਿਆਦੀਹਿ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਕਤਂ।
286.Sunidhavassakārāti sunidho ca vassakāro ca dve brāhmaṇā magadharañño mahāmattā mahāmaccā. Vajjīnaṃ paṭibāhāyāti vajjirājakulānaṃ āyamukhapacchindanatthaṃ. Vatthūnīti gharavatthūni. Cittāni namanti nivesanāni māpetunti tā kira devatā vatthuvijjāpāṭhakānaṃ sarīre adhimuccitvā evaṃ cittāni nāmenti. Kasmā? Amhākaṃ yathānurūpaṃ sakkāraṃ karissantīti attho. Tāvatiṃsehīti loke kira sakkaṃ devarājānaṃ vissakammañca upādāya tāvatiṃsā paṇḍitāti saddo abbhuggato, tenevāha tāvatiṃsehīti, tāvatiṃsehi saddhiṃ mantetvā viya māpentīti attho. Yāvatā ariyaṃ āyatananti yattakaṃ ariyamanussānaṃ osaraṇaṭṭhānaṃ nāma atthi. Yāvatā vaṇippathoti yattakaṃ vāṇijānaṃ ābhatabhaṇḍassa rāsivaseneva kayavikkayaṭṭhānaṃ nāma atthi. Idaṃ agganagaranti tesaṃ ariyāyatanavaṇippathānaṃ idaṃ agganagaraṃ bhavissati. Puṭabhedananti puṭabhedanaṭṭhānaṃ mocanaṭṭhānanti vuttaṃ hoti. Aggito vātiādīsu samuccayattho vā saddo. Tatra hi ekassa koṭṭhāsassa aggito, ekassa udakato, ekassa abbhantarato, aññamaññabhedā antarāyo bhavissati. Uḷumpanti pāragamanatthāya āṇiyo ākoṭetvā kataṃ. Kullanti valliādīhi bandhitvā kataṃ.
ਅਣ੍ਣવਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿਮੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ ਯੋਜਨਮਤ੍ਤਂ ਗਮ੍ਭੀਰਸ੍ਸ ਚ ਪੁਥੁਲ੍ਲਸ੍ਸ ਚ ਉਦਕਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਸਰਨ੍ਤਿ ਇਧ ਨਦੀ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਯੇ ਗਮ੍ਭੀਰਂ વਿਤ੍ਥਤਂ ਤਣ੍ਹਾਸਰਂ ਤਰਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸੇਤੁਂ ਕਤ੍વਾਨ વਿਸਜ੍ਜ ਪਲ੍ਲਲਾਨਿ ਅਨਾਮਸਿਤ੍વਾવ ਉਦਕਭਰਿਤਾਨਿ ਨਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਾਨਿ; ਅਯਂ ਪਨ ਇਦਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਂ ਉਦਕਂ ਉਤ੍ਤਰਿਤੁਕਾਮੋਪਿ ਕੁਲ੍ਲਞ੍ਹਿ ਪਰਿਜਨੋ ਬਨ੍ਧਤਿ, ਬੁਦ੍ਧਾ ਪਨ ਬੁਦ੍ਧਸਾવਕਾ ਚ વਿਨਾ ਏવ ਕੁਲ੍ਲੇਨ ਤਿਣ੍ਣਾ ਮੇਧਾવਿਨੋ ਜਨਾਤਿ।
Aṇṇavanti sabbantimena paricchedena yojanamattaṃ gambhīrassa ca puthullassa ca udakaṭṭhānassetaṃ adhivacanaṃ. Saranti idha nadī adhippetā. Idaṃ vuttaṃ hoti – ye gambhīraṃ vitthataṃ taṇhāsaraṃ taranti, te ariyamaggasaṅkhātaṃ setuṃ katvāna visajja pallalāni anāmasitvāva udakabharitāni ninnaṭṭhānāni; ayaṃ pana idaṃ appamattakaṃ udakaṃ uttaritukāmopi kullañhi parijano bandhati, buddhā pana buddhasāvakā ca vinā eva kullena tiṇṇā medhāvino janāti.
੨੮੭. ਅਨਨੁਬੋਧਾਤਿ ਅਬੁਜ੍ਝਨੇਨ। ਸਨ੍ਧਾવਿਤਨ੍ਤਿ ਭવਤੋ ਭવਂ ਗਮਨવਸੇਨ ਸਨ੍ਧਾવਿਤਂ। ਸਂਸਰਿਤਨ੍ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਗਮਨવਸੇਨ ਸਂਸਰਿਤਂ। ਮਮਞ੍ਚੇવ ਤੁਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚਾਤਿ ਮਯਾ ਚ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਚ। ਅਥ વਾ ਸਨ੍ਧਾવਿਤਂ ਸਂਸਰਿਤਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਧਾવਨਂ ਸਂਸਰਣਂ ਮਮਞ੍ਚੇવ ਤੁਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚ ਅਹੋਸੀਤਿ ਏવਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਸਂਸਿਤਨ੍ਤਿ ਸਂਸਰਿਤਂ। ਭવਨੇਤ੍ਤਿ ਸਮੂਹਤਾਤਿ ਭવਤੋ ਭવਗਮਨਾ ਸਨ੍ਧਾવਨਾ ਤਣ੍ਹਾਰਜ੍ਜੁ ਸੁਟ੍ਠੁ ਹਤਾ ਛਿਨ੍ਨਾ ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਿਕਤਾ।
287.Ananubodhāti abujjhanena. Sandhāvitanti bhavato bhavaṃ gamanavasena sandhāvitaṃ. Saṃsaritanti punappunaṃ gamanavasena saṃsaritaṃ. Mamañceva tumhākañcāti mayā ca tumhehi ca. Atha vā sandhāvitaṃ saṃsaritanti sandhāvanaṃ saṃsaraṇaṃ mamañceva tumhākañca ahosīti evamettha attho daṭṭhabbo. Saṃsitanti saṃsaritaṃ. Bhavanetti samūhatāti bhavato bhavagamanā sandhāvanā taṇhārajju suṭṭhu hatā chinnā appavattikatā.
੨੮੯. ਨੀਲਾਤਿ ਇਦਂ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਕਂ। ਨੀਲવਣ੍ਣਾਤਿਆਦਿ ਤਸ੍ਸੇવ વਿਭਾਗਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ। ਤਤ੍ਥ ਨ ਤੇਸਂ ਪਕਤਿવਣ੍ਣਾ ਨੀਲਾ, ਨੀਲવਿਲੇਪਨਾਨਂ વਿਚਿਤ੍ਤਤਾવਸੇਨੇਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਟਿવਟ੍ਟੇਸੀਤਿ ਪਹਾਰੇਸਿ। ਸਾਹਾਰਂ ਦਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਥਾਤਿ ਸਜਨਪਦਂ ਦਦੇਯ੍ਯਾਥ। ਅਙ੍ਗੁਲਿਂ ਫੋਟੇਸੁਨ੍ਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਂ ਚਾਲੇਸੁਂ। ਅਮ੍ਬਕਾਯਾਤਿ ਇਤ੍ਥਿਕਾਯ। ਓਲੋਕੇਥਾਤਿ ਪਸ੍ਸਥ। ਅਪਲੋਕੇਥਾਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪਸ੍ਸਥ। ਉਪਸਂਹਰਥਾਤਿ ਉਪਨੇਥ। ਇਮਂ ਲਿਚ੍ਛવਿਪਰਿਸਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਤਾવਤਿਂਸਪਰਿਸਂ ਹਰਥ, ਤਾવਤਿਂਸਸ੍ਸ ਸਮਕਂ ਕਤ੍વਾ ਪਸ੍ਸਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
289.Nīlāti idaṃ sabbasaṅgāhakaṃ. Nīlavaṇṇātiādi tasseva vibhāgadassanatthaṃ. Tattha na tesaṃ pakativaṇṇā nīlā, nīlavilepanānaṃ vicittatāvasenetaṃ vuttaṃ. Paṭivaṭṭesīti pahāresi. Sāhāraṃ dajjeyyāthāti sajanapadaṃ dadeyyātha. Aṅguliṃ phoṭesunti aṅguliṃ cālesuṃ. Ambakāyāti itthikāya. Olokethāti passatha. Apalokethāti punappunaṃ passatha. Upasaṃharathāti upanetha. Imaṃ licchaviparisaṃ tumhākaṃ cittena tāvatiṃsaparisaṃ haratha, tāvatiṃsassa samakaṃ katvā passathāti attho.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi
੧੭੩. ਪਾਟਲਿਗਾਮવਤ੍ਥੁ • 173. Pāṭaligāmavatthu
੧੭੪. ਸੁਨਿਧવਸ੍ਸਕਾਰવਤ੍ਥੁ • 174. Sunidhavassakāravatthu
੧੭੫. ਕੋਟਿਗਾਮੇ ਸਚ੍ਚਕਥਾ • 175. Koṭigāme saccakathā
੧੭੭. ਲਿਚ੍ਛવੀવਤ੍ਥੁ • 177. Licchavīvatthu
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ਪਾਟਲਿਗਾਮવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Pāṭaligāmavatthukathāvaṇṇanā
ਸੁਨਿਧવਸ੍ਸਕਾਰવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sunidhavassakāravatthukathāvaṇṇanā
ਕੋਟਿਗਾਮੇ ਸਚ੍ਚਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Koṭigāme saccakathāvaṇṇanā
ਲਿਚ੍ਛવੀવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Licchavīvatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਯਾਗੁਮਧੁਗੋਲ਼ਕਾਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Yāgumadhugoḷakādikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā
ਪਾਟਲਿਗਾਮવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Pāṭaligāmavatthukathāvaṇṇanā
ਕੋਟਿਗਾਮੇਸਚ੍ਚਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Koṭigāmesaccakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੧੭੩. ਪਾਟਲਿਗਾਮવਤ੍ਥੁਕਥਾ • 173. Pāṭaligāmavatthukathā