Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya

    ੧੩. ਪਾਟਲਿਯਸੁਤ੍ਤਂ

    13. Pāṭaliyasuttaṃ

    ੩੬੫. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਕੋਲਿਯੇਸੁ વਿਹਰਤਿ ਉਤ੍ਤਰਂ ਨਾਮ 1 ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਨਿਗਮੋ। ਅਥ ਖੋ ਪਾਟਲਿਯੋ ਗਾਮਣਿ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਪਾਟਲਿਯੋ ਗਾਮਣਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸੁਤਂ ਮੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ – ‘ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਮਾਯਂ ਜਾਨਾਤੀ’ਤਿ। ਯੇ ਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਮਾਯਂ ਜਾਨਾਤੀ’ਤਿ, ਕਚ੍ਚਿ ਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤੋ વੁਤ੍ਤવਾਦਿਨੋ, ਨ ਚ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭੂਤੇਨ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚਾਨੁਧਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਚ ਕੋਚਿ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੋ વਾਦਾਨੁવਾਦੋ ਗਾਰਯ੍ਹਂ ਠਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ? ਅਨਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਿਤੁਕਾਮਾ ਹਿ ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਨ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਯੇ ਤੇ, ਗਾਮਣਿ, ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਮਾਯਂ ਜਾਨਾਤੀ’ਤਿ, વੁਤ੍ਤવਾਦਿਨੋ ਚੇવ ਮੇ, ਤੇ ਨ ਚ ਮਂ ਅਭੂਤੇਨ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚਾਨੁਧਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਚ ਕੋਚਿ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੋ વਾਦਾਨੁવਾਦੋ ਗਾਰਯ੍ਹਂ ਠਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤੀਤਿ, ਸਚ੍ਚਂਯੇવ ਕਿਰ, ਭੋ, ਮਯਂ ਤੇਸਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਨ ਸਦ੍ਦਹਾਮ – ‘ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਮਾਯਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ, ਸਮਣੋ ਖਲੁ ਭੋ ਗੋਤਮੋ ਮਾਯਾવੀ’ਤਿ। ਯੋ ਨੁ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਅਹਂ ਮਾਯਂ ਜਾਨਾਮੀ’ਤਿ, ਸੋ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਅਹਂ ਮਾਯਾવੀ’ਤਿ। ਤਥੇવ ਤਂ ਭਗવਾ ਹੋਤਿ, ਤਥੇવ ਤਂ ਸੁਗਤ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਤੇਨ ਹਿ, ਗਾਮਣਿ, ਤਞ੍ਞੇવੇਤ੍ਥ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ; ਯਥਾ ਤੇ ਖਮੇਯ੍ਯ, ਤਥਾ ਤਂ ਬ੍ਯਾਕਰੇਯ੍ਯਾਸਿ –

    365. Ekaṃ samayaṃ bhagavā koliyesu viharati uttaraṃ nāma 2 koliyānaṃ nigamo. Atha kho pāṭaliyo gāmaṇi yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho pāṭaliyo gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bhante – ‘samaṇo gotamo māyaṃ jānātī’ti. Ye te, bhante, evamāhaṃsu – ‘samaṇo gotamo māyaṃ jānātī’ti, kacci te, bhante, bhagavato vuttavādino, na ca bhagavantaṃ abhūtena abbhācikkhanti, dhammassa cānudhammaṃ byākaronti, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchati? Anabbhācikkhitukāmā hi mayaṃ, bhante, bhagavanta’’nti. ‘‘Ye te, gāmaṇi, evamāhaṃsu – ‘samaṇo gotamo māyaṃ jānātī’ti, vuttavādino ceva me, te na ca maṃ abhūtena abbhācikkhanti, dhammassa cānudhammaṃ byākaronti, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchatīti, saccaṃyeva kira, bho, mayaṃ tesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ na saddahāma – ‘samaṇo gotamo māyaṃ jānātīti, samaṇo khalu bho gotamo māyāvī’ti. Yo nu kho, gāmaṇi, evaṃ vadeti – ‘ahaṃ māyaṃ jānāmī’ti, so evaṃ vadeti – ‘ahaṃ māyāvī’ti. Tatheva taṃ bhagavā hoti, tatheva taṃ sugata hotī’’ti. Tena hi, gāmaṇi, taññevettha paṭipucchissāmi; yathā te khameyya, tathā taṃ byākareyyāsi –

    ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਗਾਮਣਿ, ਜਾਨਾਸਿ ਤ੍વਂ ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਲਮ੍ਬਚੂਲ਼ਕੇ ਭਟੇ’’ਤਿ? ‘‘ਜਾਨਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਲਮ੍ਬਚੂਲ਼ਕੇ ਭਟੇ’’ਤਿ। ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਗਾਮਣਿ, ਕਿਮਤ੍ਥਿਯਾ ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਲਮ੍ਬਚੂਲ਼ਕਾ ਭਟਾ’’ਤਿ? ‘‘ਯੇ ਚ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਚੋਰਾ ਤੇ ਚ ਪਟਿਸੇਧੇਤੁਂ, ਯਾਨਿ ਚ ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਦੂਤੇਯ੍ਯਾਨਿ ਤਾਨਿ ਚ વਹਾਤੁਂ 3, ਏਤਦਤ੍ਥਿਯਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਲਮ੍ਬਚੂਲ਼ਕਾ ਭਟਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਗਾਮਣਿ, ਜਾਨਾਸਿ ਤ੍વਂ ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਲਮ੍ਬਚੂਲ਼ਕੇ ਭਟੇ ਸੀਲવਨ੍ਤੇ વਾ ਤੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲੇ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਜਾਨਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਲਮ੍ਬਚੂਲ਼ਕੇ ਭਟੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲੇ ਪਾਪਧਮ੍ਮੇ ; ਯੇ ਚ ਲੋਕੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਲਮ੍ਬਚੂਲ਼ਕਾ ਭਟਾ ਤੇਸਂ ਅਞ੍ਞਤਰਾ’’ਤਿ। ‘‘ਯੋ ਨੁ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਪਾਟਲਿਯੋ ਗਾਮਣਿ ਜਾਨਾਤਿ ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਲਮ੍ਬਚੂਲ਼ਕੇ ਭਟੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲੇ ਪਾਪਧਮ੍ਮੇ, ਪਾਟਲਿਯੋਪਿ ਗਾਮਣਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ’ਤਿ, ਸਮ੍ਮਾ ਨੁ ਖੋ ਸੋ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ! ਅਞ੍ਞੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਲਮ੍ਬਚੂਲ਼ਕਾ ਭਟਾ, ਅਞ੍ਞੋਹਮਸ੍ਮਿ। ਅਞ੍ਞਥਾਧਮ੍ਮਾ ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਲਮ੍ਬਚੂਲ਼ਕਾ ਭਟਾ, ਅਞ੍ਞਥਾਧਮ੍ਮੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਤ੍વਞ੍ਹਿ ਨਾਮ, ਗਾਮਣਿ, ਲਚ੍ਛਸਿ – ‘ਪਾਟਲਿਯੋ ਗਾਮਣਿ ਜਾਨਾਤਿ ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਲਮ੍ਬਚੂਲ਼ਕੇ ਭਟੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲੇ ਪਾਪਧਮ੍ਮੇ, ਨ ਚ ਪਾਟਲਿਯੋ ਗਾਮਣਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ’ਤਿ, ਕਸ੍ਮਾ ਤਥਾਗਤੋ ਨ ਲਚ੍ਛਤਿ – ‘ਤਥਾਗਤੋ ਮਾਯਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਨ ਚ ਤਥਾਗਤੋ ਮਾਯਾવੀ’ਤਿ? ਮਾਯਂ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ, ਮਾਯਾਯ ਚ વਿਪਾਕਂ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਮਾਯਾવੀ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ’’।

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, jānāsi tvaṃ koliyānaṃ lambacūḷake bhaṭe’’ti? ‘‘Jānāmahaṃ, bhante, koliyānaṃ lambacūḷake bhaṭe’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, kimatthiyā koliyānaṃ lambacūḷakā bhaṭā’’ti? ‘‘Ye ca, bhante, koliyānaṃ corā te ca paṭisedhetuṃ, yāni ca koliyānaṃ dūteyyāni tāni ca vahātuṃ 4, etadatthiyā, bhante, koliyānaṃ lambacūḷakā bhaṭā’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, jānāsi tvaṃ koliyānaṃ lambacūḷake bhaṭe sīlavante vā te dussīle vā’’ti? ‘‘Jānāmahaṃ, bhante, koliyānaṃ lambacūḷake bhaṭe dussīle pāpadhamme ; ye ca loke dussīlā pāpadhammā koliyānaṃ lambacūḷakā bhaṭā tesaṃ aññatarā’’ti. ‘‘Yo nu kho, gāmaṇi, evaṃ vadeyya – ‘pāṭaliyo gāmaṇi jānāti koliyānaṃ lambacūḷake bhaṭe dussīle pāpadhamme, pāṭaliyopi gāmaṇi dussīlo pāpadhammo’ti, sammā nu kho so vadamāno vadeyyā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante! Aññe, bhante, koliyānaṃ lambacūḷakā bhaṭā, aññohamasmi. Aññathādhammā koliyānaṃ lambacūḷakā bhaṭā, aññathādhammohamasmī’’ti. ‘‘Tvañhi nāma, gāmaṇi, lacchasi – ‘pāṭaliyo gāmaṇi jānāti koliyānaṃ lambacūḷake bhaṭe dussīle pāpadhamme, na ca pāṭaliyo gāmaṇi dussīlo pāpadhammo’ti, kasmā tathāgato na lacchati – ‘tathāgato māyaṃ jānāti, na ca tathāgato māyāvī’ti? Māyaṃ cāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmi, māyāya ca vipākaṃ, yathāpaṭipanno ca māyāvī kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati tañca pajānāmi’’.

    ‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਂ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਸ੍ਸ ਚ વਿਪਾਕਂ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੀ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਂ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ, ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਸ੍ਸ ਚ વਿਪਾਕਂ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਂ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ, ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਸ੍ਸ ਚ વਿਪਾਕਂ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੀ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਮੁਸਾવਾਦਂ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ, ਮੁਸਾવਾਦਸ੍ਸ ਚ વਿਪਾਕਂ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਮੁਸਾવਾਦੀ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਪਿਸੁਣવਾਚਂ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ, ਪਿਸੁਣવਾਚਾਯ ਚ વਿਪਾਕਂ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਪਿਸੁਣવਾਚੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਫਰੁਸવਾਚਂ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ, ਫਰੁਸવਾਚਾਯ ਚ વਿਪਾਕਂ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਫਰੁਸવਾਚੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਂ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ, ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਸ੍ਸ ਚ વਿਪਾਕਂ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪੀ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਅਭਿਜ੍ਝਂ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ, ਅਭਿਜ੍ਝਾਯ ਚ વਿਪਾਕਂ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਅਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਦੋਸਂ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ, ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਦੋਸਸ੍ਸ ਚ વਿਪਾਕਂ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਂ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਪਜਾਨਾਮਿ, ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਿਪਾਕਂ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ।

    ‘‘Pāṇātipātaṃ cāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmi, pāṇātipātassa ca vipākaṃ, yathāpaṭipanno ca pāṇātipātī kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati tañca pajānāmi. Adinnādānaṃ cāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmi, adinnādānassa ca vipākaṃ, yathāpaṭipanno ca adinnādāyī kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati tañca pajānāmi. Kāmesumicchācāraṃ cāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmi, kāmesumicchācārassa ca vipākaṃ, yathāpaṭipanno ca kāmesumicchācārī kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati tañca pajānāmi. Musāvādaṃ cāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmi, musāvādassa ca vipākaṃ, yathāpaṭipanno ca musāvādī kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati tañca pajānāmi. Pisuṇavācaṃ cāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmi, pisuṇavācāya ca vipākaṃ, yathāpaṭipanno ca pisuṇavāco kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati tañca pajānāmi. Pharusavācaṃ cāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmi, pharusavācāya ca vipākaṃ, yathāpaṭipanno ca pharusavāco kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati tañca pajānāmi. Samphappalāpaṃ cāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmi, samphappalāpassa ca vipākaṃ, yathāpaṭipanno ca samphappalāpī kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati tañca pajānāmi. Abhijjhaṃ cāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmi, abhijjhāya ca vipākaṃ, yathāpaṭipanno ca abhijjhālu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati tañca pajānāmi. Byāpādapadosaṃ cāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmi, byāpādapadosassa ca vipākaṃ, yathāpaṭipanno ca byāpannacitto kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati tañca pajānāmi. Micchādiṭṭhiṃ cāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmi, micchādiṭṭhiyā ca vipākaṃ, yathāpaṭipanno ca micchādiṭṭhiko kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati tañca pajānāmi.

    ‘‘ਸਨ੍ਤਿ ਹਿ, ਗਾਮਣਿ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਯੋ ਕੋਚਿ ਪਾਣਮਤਿਪਾਤੇਤਿ, ਸਬ੍ਬੋ ਸੋ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਯਤਿ। ਯੋ ਕੋਚਿ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤਿ, ਸਬ੍ਬੋ ਸੋ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਯਤਿ। ਯੋ ਕੋਚਿ ਕਾਮੇਸੁ ਮਿਚ੍ਛਾ ਚਰਤਿ, ਸਬ੍ਬੋ ਸੋ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਯਤਿ। ਯੋ ਕੋਚਿ ਮੁਸਾ ਭਣਤਿ, ਸਬ੍ਬੋ ਸੋ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਯਤੀ’’’ਤਿ।

    ‘‘Santi hi, gāmaṇi, eke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘yo koci pāṇamatipāteti, sabbo so diṭṭheva dhamme dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedayati. Yo koci adinnaṃ ādiyati, sabbo so diṭṭheva dhamme dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedayati. Yo koci kāmesu micchā carati, sabbo so diṭṭheva dhamme dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedayati. Yo koci musā bhaṇati, sabbo so diṭṭheva dhamme dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedayatī’’’ti.

    ‘‘ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਖੋ ਪਨ, ਗਾਮਣਿ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ ਸੁਨ੍ਹਾਤੋ 5 ਸੁવਿਲਿਤ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਿਤਕੇਸਮਸ੍ਸੁ ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਨ੍ਤੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂ ਅਕਾਸਿ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ ਸੁਨ੍ਹਾਤੋ ਸੁવਿਲਿਤ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਿਤਕੇਸਮਸ੍ਸੁ ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਤੀ’ਤਿ? ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਰਞ੍ਞੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਂ ਪਸਯ੍ਹ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪੇਸਿ। ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਅਭਿਹਾਰਮਦਾਸਿ। ਤੇਨਾਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ ਸੁਨ੍ਹਾਤੋ ਸੁવਿਲਿਤ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਿਤਕੇਸਮਸ੍ਸੁ, ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਤੀ’’’ਤਿ।

    ‘‘Dissati kho pana, gāmaṇi, idhekacco mālī kuṇḍalī sunhāto 6 suvilitto kappitakesamassu itthikāmehi rājā maññe paricārento. Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso kiṃ akāsi mālī kuṇḍalī sunhāto suvilitto kappitakesamassu itthikāmehi rājā maññe paricāretī’ti? Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso rañño paccatthikaṃ pasayha jīvitā voropesi. Tassa rājā attamano abhihāramadāsi. Tenāyaṃ puriso mālī kuṇḍalī sunhāto suvilitto kappitakesamassu, itthikāmehi rājā maññe paricāretī’’’ti.

    ‘‘ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਪਚ੍ਛਾਬਾਹਂ ਗਾਲ਼੍ਹਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਖੁਰਮੁਣ੍ਡਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਖਰਸ੍ਸਰੇਨ ਪਣવੇਨ ਰਥਿਯਾਯ ਰਥਿਯਂ 7 ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇਨ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕਂ ਪਰਿਨੇਤ੍વਾ, ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਦ੍વਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਾਮੇਤ੍વਾ, ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਛਿਜ੍ਜਮਾਨੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂ ਅਕਾਸਿ, ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਪਚ੍ਛਾਬਾਹਂ ਗਾਲ਼੍ਹਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਖੁਰਮੁਣ੍ਡਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਖਰਸ੍ਸਰੇਨ ਪਣવੇਨ ਰਥਿਯਾਯ ਰਥਿਯਂ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇਨ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕਂ ਪਰਿਨੇਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਦ੍વਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਾਮੇਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਤੀ’ਤਿ 8? ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਰਾਜવੇਰੀ ਇਤ੍ਥਿਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪੇਸਿ, ਤੇਨ ਨਂ ਰਾਜਾਨੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏવਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੀ’’’ਤਿ।

    ‘‘Dissati kho, gāmaṇi, idhekacco daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathiyāya rathiyaṃ 9 siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā, dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā, dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chijjamāno. Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso kiṃ akāsi, daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathiyāya rathiyaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chindatī’ti 10? Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso rājaverī itthiṃ vā purisaṃ vā jīvitā voropesi, tena naṃ rājāno gahetvā evarūpaṃ kammakāraṇaṃ kārentī’’’ti.

    ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਗਾਮਣਿ, ਅਪਿ ਨੁ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ ਦਿਟ੍ਠਂ વਾ ਸੁਤਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਦਿਟ੍ਠਞ੍ਚ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸੁਤਞ੍ਚ ਸੁਯ੍ਯਿਸ੍ਸਤਿ ਚਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਗਾਮਣਿ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਯੋ ਕੋਚਿ ਪਾਣਮਤਿਪਾਤੇਤਿ, ਸਬ੍ਬੋ ਸੋ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਯਤੀ’ਤਿ, ਸਚ੍ਚਂ વਾ ਤੇ ਆਹਂਸੁ ਮੁਸਾ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮੁਸਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਯੇ ਪਨ ਤੇ ਤੁਚ੍ਛਂ ਮੁਸਾ વਿਲਪਨ੍ਤਿ, ਸੀਲવਨ੍ਤੋ વਾ ਤੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ , ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਯੇ ਪਨ ਤੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ વਾ ਤੇ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’ । ‘‘ਯੇ ਪਨ ਤੇ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ વਾ ਤੇ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਯੇ ਪਨ ਤੇ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਕਲ੍ਲਂ ਨੁ ਤੇਸੁ ਪਸੀਦਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’।

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, api nu te evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati cā’’ti. ‘‘Tatra, gāmaṇi, ye te samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘yo koci pāṇamatipāteti, sabbo so diṭṭheva dhamme dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedayatī’ti, saccaṃ vā te āhaṃsu musā vā’’ti? ‘‘Musā, bhante’’. ‘‘Ye pana te tucchaṃ musā vilapanti, sīlavanto vā te dussīlā vā’’ti? ‘‘Dussīlā , bhante’’. ‘‘Ye pana te dussīlā pāpadhammā micchāpaṭipannā vā te sammāpaṭipannā vā’’ti? ‘‘Micchāpaṭipannā, bhante’’ . ‘‘Ye pana te micchāpaṭipannā micchādiṭṭhikā vā te sammādiṭṭhikā vā’’ti? ‘‘Micchādiṭṭhikā, bhante’’. ‘‘Ye pana te micchādiṭṭhikā kallaṃ nu tesu pasīditu’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਖੋ ਪਨ, ਗਾਮਣਿ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ…ਪੇ॰… ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਨ੍ਤੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂ ਅਕਾਸਿ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ…ਪੇ॰… ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਤੀ’ਤਿ? ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਰਞ੍ਞੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਸ੍ਸ ਪਸਯ੍ਹ ਰਤਨਂ ਅਹਾਸਿ 11। ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਅਭਿਹਾਰਮਦਾਸਿ। ਤੇਨਾਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ…ਪੇ॰… ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਤੀ’’’ਤਿ।

    ‘‘Dissati kho pana, gāmaṇi, idhekacco mālī kuṇḍalī…pe… itthikāmehi rājā maññe paricārento. Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso kiṃ akāsi mālī kuṇḍalī…pe… itthikāmehi rājā maññe paricāretī’ti? Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso rañño paccatthikassa pasayha ratanaṃ ahāsi 12. Tassa rājā attamano abhihāramadāsi. Tenāyaṃ puriso mālī kuṇḍalī…pe… itthikāmehi rājā maññe paricāretī’’’ti.

    ‘‘ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ…ਪੇ॰… ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਛਿਜ੍ਜਮਾਨੋ ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂ ਅਕਾਸਿ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ…ਪੇ॰… ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਤੀ’ਤਿ? ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਗਾਮਾ વਾ ਅਰਞ੍ਞਾ વਾ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਥੇਯ੍ਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਆਦਿਯਿ। ਤੇਨ ਨਂ ਰਾਜਾਨੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏવਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਗਾਮਣਿ, ਅਪਿ ਨੁ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ ਦਿਟ੍ਠਂ વਾ ਸੁਤਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਦਿਟ੍ਠਞ੍ਚ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸੁਤਞ੍ਚ ਸੁਯ੍ਯਿਸ੍ਸਤਿ ਚਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤਤ੍ਰ , ਗਾਮਣਿ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਯੋ ਕੋਚਿ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤਿ, ਸਬ੍ਬੋ ਸੋ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਯਤੀ’ਤਿ, ਸਚ੍ਚਂ વਾ ਤੇ ਆਹਂਸੁ ਮੁਸਾ વਾਤਿ…ਪੇ॰… ਕਲ੍ਲਂ ਨੁ ਤੇਸੁ ਪਸੀਦਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’।

    ‘‘Dissati kho, gāmaṇi, idhekacco daḷhāya rajjuyā…pe… dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chijjamāno tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso kiṃ akāsi daḷhāya rajjuyā…pe… dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chindatī’ti? Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso gāmā vā araññā vā adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyi. Tena naṃ rājāno gahetvā evarūpaṃ kammakāraṇaṃ kārentī’ti. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, api nu te evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati cā’’ti. ‘‘Tatra , gāmaṇi, ye te samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘yo koci adinnaṃ ādiyati, sabbo so diṭṭheva dhamme dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedayatī’ti, saccaṃ vā te āhaṃsu musā vāti…pe… kallaṃ nu tesu pasīditu’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਖੋ ਪਨ, ਗਾਮਣਿ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ…ਪੇ॰… ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਨ੍ਤੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂ ਅਕਾਸਿ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ…ਪੇ॰… ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਤੀ’ਤਿ? ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਰਞ੍ਞੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਸ੍ਸ ਦਾਰੇਸੁ ਚਾਰਿਤ੍ਤਂ ਆਪਜ੍ਜਿ। ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਅਭਿਹਾਰਮਦਾਸਿ। ਤੇਨਾਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ…ਪੇ॰… ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਤੀ’’’ਤਿ।

    ‘‘Dissati kho pana, gāmaṇi, idhekacco mālī kuṇḍalī…pe… itthikāmehi rājā maññe paricārento. Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso kiṃ akāsi mālī kuṇḍalī…pe… itthikāmehi rājā maññe paricāretī’ti? Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso rañño paccatthikassa dāresu cārittaṃ āpajji. Tassa rājā attamano abhihāramadāsi. Tenāyaṃ puriso mālī kuṇḍalī…pe… itthikāmehi rājā maññe paricāretī’’’ti.

    ‘‘ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ…ਪੇ॰… ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਛਿਜ੍ਜਮਾਨੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂ ਅਕਾਸਿ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ…ਪੇ॰… ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਤੀ’ਤਿ? ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਕੁਲਿਤ੍ਥੀਸੁ ਕੁਲਕੁਮਾਰੀਸੁ ਚਾਰਿਤ੍ਤਂ ਆਪਜ੍ਜਿ, ਤੇਨ ਨਂ ਰਾਜਾਨੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏવਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਗਾਮਣਿ, ਅਪਿ ਨੁ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ ਦਿਟ੍ਠਂ વਾ ਸੁਤਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਦਿਟ੍ਠਞ੍ਚ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸੁਤਞ੍ਚ ਸੁਯ੍ਯਿਸ੍ਸਤਿ ਚਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਗਾਮਣਿ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਯੋ ਕੋਚਿ ਕਾਮੇਸੁ ਮਿਚ੍ਛਾ ਚਰਤਿ, ਸਬ੍ਬੋ ਸੋ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਯਤੀ’ਤਿ, ਸਚ੍ਚਂ વਾ ਤੇ ਆਹਂਸੁ ਮੁਸਾ વਾਤਿ…ਪੇ॰… ਕਲ੍ਲਂ ਨੁ ਤੇਸੁ ਪਸੀਦਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’।

    ‘‘Dissati kho, gāmaṇi, idhekacco daḷhāya rajjuyā…pe… dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chijjamāno. Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso kiṃ akāsi daḷhāya rajjuyā…pe… dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chindatī’ti? Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso kulitthīsu kulakumārīsu cārittaṃ āpajji, tena naṃ rājāno gahetvā evarūpaṃ kammakāraṇaṃ kārentī’ti. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, api nu te evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati cā’’ti. ‘‘Tatra, gāmaṇi, ye te samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘yo koci kāmesu micchā carati, sabbo so diṭṭheva dhamme dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedayatī’ti, saccaṃ vā te āhaṃsu musā vāti…pe… kallaṃ nu tesu pasīditu’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਖੋ ਪਨ, ਗਾਮਣਿ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ ਸੁਨ੍ਹਾਤੋ ਸੁવਿਲਿਤ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਿਤਕੇਸਮਸ੍ਸੁ ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਨ੍ਤੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂ ਅਕਾਸਿ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ ਸੁਨ੍ਹਾਤੋ ਸੁવਿਲਿਤ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਿਤਕੇਸਮਸ੍ਸੁ ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਤੀ’ਤਿ? ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਰਾਜਾਨਂ ਮੁਸਾવਾਦੇਨ ਹਾਸੇਸਿ। ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਅਭਿਹਾਰਮਦਾਸਿ। ਤੇਨਾਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਮਾਲੀ ਕੁਣ੍ਡਲੀ ਸੁਨ੍ਹਾਤੋ ਸੁવਿਲਿਤ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਿਤਕੇਸਮਸ੍ਸੁ ਇਤ੍ਥਿਕਾਮੇਹਿ ਰਾਜਾ ਮਞ੍ਞੇ ਪਰਿਚਾਰੇਤੀ’’’ਤਿ।

    ‘‘Dissati kho pana, gāmaṇi, idhekacco mālī kuṇḍalī sunhāto suvilitto kappitakesamassu itthikāmehi rājā maññe paricārento. Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso kiṃ akāsi mālī kuṇḍalī sunhāto suvilitto kappitakesamassu itthikāmehi rājā maññe paricāretī’ti? Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso rājānaṃ musāvādena hāsesi. Tassa rājā attamano abhihāramadāsi. Tenāyaṃ puriso mālī kuṇḍalī sunhāto suvilitto kappitakesamassu itthikāmehi rājā maññe paricāretī’’’ti.

    ‘‘ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਪਚ੍ਛਾਬਾਹਂ ਗਾਲ਼੍ਹਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਖੁਰਮੁਣ੍ਡਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਖਰਸ੍ਸਰੇਨ ਪਣવੇਨ ਰਥਿਯਾਯ ਰਥਿਯਂ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇਨ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕਂ ਪਰਿਨੇਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਦ੍વਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਾਮੇਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਛਿਜ੍ਜਮਾਨੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਕਿਂ ਅਕਾਸਿ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਪਚ੍ਛਾਬਾਹਂ ਗਾਲ਼੍ਹਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਖੁਰਮੁਣ੍ਡਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਖਰਸ੍ਸਰੇਨ ਪਣવੇਨ ਰਥਿਯਾਯ ਰਥਿਯਂ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇਨ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕਂ ਪਰਿਨੇਤ੍વਾ, ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਦ੍વਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਾਮੇਤ੍વਾ, ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਤੀ’ਤਿ? ਤਮੇਨਂ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਮ੍ਭੋ! ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਗਹਪਤਿਸ੍ਸ વਾ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ વਾ ਮੁਸਾવਾਦੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਭਞ੍ਜਿ, ਤੇਨ ਨਂ ਰਾਜਾਨੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏવਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਕਾਰਣਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਗਾਮਣਿ, ਅਪਿ ਨੁ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ ਦਿਟ੍ਠਂ વਾ ਸੁਤਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਦਿਟ੍ਠਞ੍ਚ ਨੋ , ਭਨ੍ਤੇ, ਸੁਤਞ੍ਚ ਸੁਯ੍ਯਿਸ੍ਸਤਿ ਚਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਗਾਮਣਿ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਂવਾਦਿਨੋ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਨੋ – ‘ਯੋ ਕੋਚਿ ਮੁਸਾ ਭਣਤਿ, ਸਬ੍ਬੋ ਸੋ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਯਤੀ’ਤਿ, ਸਚ੍ਚਂ વਾ ਤੇ ਆਹਂਸੁ ਮੁਸਾ વਾ’’ਤਿ ? ‘‘ਮੁਸਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਯੇ ਪਨ ਤੇ ਤੁਚ੍ਛਂ ਮੁਸਾ વਿਲਪਨ੍ਤਿ ਸੀਲવਨ੍ਤੋ વਾ ਤੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਯੇ ਪਨ ਤੇ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ વਾ ਤੇ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਯੇ ਪਨ ਤੇ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ વਾ ਤੇ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਯੇ ਪਨ ਤੇ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਕਲ੍ਲਂ ਨੁ ਤੇਸੁ ਪਸੀਦਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’।

    ‘‘Dissati kho, gāmaṇi, idhekacco daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathiyāya rathiyaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chijjamāno. Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso kiṃ akāsi daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathiyāya rathiyaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā, dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā, dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chindatī’ti? Tamenaṃ evamāhaṃsu – ‘ambho! Ayaṃ puriso gahapatissa vā gahapatiputtassa vā musāvādena atthaṃ bhañji, tena naṃ rājāno gahetvā evarūpaṃ kammakāraṇaṃ kārentī’ti. Taṃ kiṃ maññasi, gāmaṇi, api nu te evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no , bhante, sutañca suyyissati cā’’ti. ‘‘Tatra, gāmaṇi, ye te samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘yo koci musā bhaṇati, sabbo so diṭṭheva dhamme dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvedayatī’ti, saccaṃ vā te āhaṃsu musā vā’’ti ? ‘‘Musā, bhante’’. ‘‘Ye pana te tucchaṃ musā vilapanti sīlavanto vā te dussīlā vā’’ti? ‘‘Dussīlā, bhante’’. ‘‘Ye pana te dussīlā pāpadhammā micchāpaṭipannā vā te sammāpaṭipannā vā’’ti? ‘‘Micchāpaṭipannā, bhante’’. ‘‘Ye pana te micchāpaṭipannā micchādiṭṭhikā vā te sammādiṭṭhikā vā’’ti? ‘‘Micchādiṭṭhikā, bhante’’. ‘‘Ye pana te micchādiṭṭhikā kallaṃ nu tesu pasīditu’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ! ਅਤ੍ਥਿ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆવਸਥਾਗਾਰਂ। ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਿ ਮਞ੍ਚਕਾਨਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਆਸਨਾਨਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਉਦਕਮਣਿਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਤੇਲਪ੍ਪਦੀਪੋ। ਤਤ੍ਥ ਯੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ વਾਸਂ ਉਪੇਤਿ, ਤੇਨਾਹਂ ਯਥਾਸਤ੍ਤਿ ਯਥਾਬਲਂ ਸਂવਿਭਜਾਮਿ। ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤ੍ਥਾਰੋ ਨਾਨਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਨਾਨਾਖਨ੍ਤਿਕਾ ਨਾਨਾਰੁਚਿਕਾ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਆવਸਥਾਗਾਰੇ વਾਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛੁਂ’’।

    ‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Atthi me, bhante, āvasathāgāraṃ. Tattha atthi mañcakāni, atthi āsanāni, atthi udakamaṇiko, atthi telappadīpo. Tattha yo samaṇo vā brāhmaṇo vā vāsaṃ upeti, tenāhaṃ yathāsatti yathābalaṃ saṃvibhajāmi. Bhūtapubbaṃ, bhante, cattāro satthāro nānādiṭṭhikā nānākhantikā nānārucikā, tasmiṃ āvasathāgāre vāsaṃ upagacchuṃ’’.

    ‘‘ਏਕੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ‘ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਹੁਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ। ਨਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਨ੍ਤੀ’’’ਤਿ।

    ‘‘Eko satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – ‘natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko. Natthi ayaṃ loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’’’ti.

    ‘‘ਏਕੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਂ , ਅਤ੍ਥਿ ਹੁਤਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ, ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਨ੍ਤੀ’’’ਤਿ।

    ‘‘Eko satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – ‘atthi dinnaṃ, atthi yiṭṭhaṃ , atthi hutaṃ, atthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, atthi ayaṃ loko, atthi paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā, ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’’’ti.

    ‘‘ਏਕੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ‘ਕਰੋਤੋ ਕਾਰਯਤੋ, ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਛੇਦਾਪਯਤੋ, ਪਚਤੋ ਪਾਚਾਪਯਤੋ, ਸੋਚਯਤੋ ਸੋਚਾਪਯਤੋ, ਕਿਲਮਤੋ ਕਿਲਮਾਪਯਤੋ, ਫਨ੍ਦਤੋ ਫਨ੍ਦਾਪਯਤੋ, ਪਾਣਮਤਿਪਾਤਯਤੋ, ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤੋ, ਸਨ੍ਧਿਂ ਛਿਨ੍ਦਤੋ, ਨਿਲ੍ਲੋਪਂ ਹਰਤੋ, ਏਕਾਗਾਰਿਕਂ ਕਰੋਤੋ, ਪਰਿਪਨ੍ਥੇ ਤਿਟ੍ਠਤੋ, ਪਰਦਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤੋ, ਮੁਸਾ ਭਣਤੋ, ਕਰੋਤੋ ਨ ਕਰੀਯਤਿ ਪਾਪਂ। ਖੁਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇਨ ਚੇਪਿ ਚਕ੍ਕੇਨ ਯੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਥવਿਯਾ ਪਾਣੇ ਏਕਂ ਮਂਸਖਲਂ ਏਕਂ ਮਂਸਪੁਞ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਹਨਨ੍ਤੋ ਘਾਤੇਨ੍ਤੋ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਛੇਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਪਚਨ੍ਤੋ ਪਾਚਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਉਤ੍ਤਰਂ ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਦਦਨ੍ਤੋ ਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਯਜਨ੍ਤੋ ਯਜਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਾਨੇਨ ਦਮੇਨ ਸਂਯਮੇਨ ਸਚ੍ਚવਜ੍ਜੇਨ ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ’’’ਤਿ।

    ‘‘Eko satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – ‘karoto kārayato, chindato chedāpayato, pacato pācāpayato, socayato socāpayato, kilamato kilamāpayato, phandato phandāpayato, pāṇamatipātayato, adinnaṃ ādiyato, sandhiṃ chindato, nillopaṃ harato, ekāgārikaṃ karoto, paripanthe tiṭṭhato, paradāraṃ gacchato, musā bhaṇato, karoto na karīyati pāpaṃ. Khurapariyantena cepi cakkena yo imissā pathaviyā pāṇe ekaṃ maṃsakhalaṃ ekaṃ maṃsapuñjaṃ kareyya, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Dakkhiṇaṃ cepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacanto pācāpento, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Uttaraṃ cepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya dadanto dāpento yajanto yajāpento, natthi tatonidānaṃ puññaṃ, natthi puññassa āgamo. Dānena damena saṃyamena saccavajjena natthi puññaṃ, natthi puññassa āgamo’’’ti.

    ‘‘ਏਕੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ‘ਕਰੋਤੋ ਕਾਰਯਤੋ, ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਛੇਦਾਪਯਤੋ, ਪਚਤੋ ਪਾਚਾਪਯਤੋ, ਸੋਚਯਤੋ ਸੋਚਾਪਯਤੋ, ਕਿਲਮਤੋ ਕਿਲਮਾਪਯਤੋ, ਫਨ੍ਦਤੋ ਫਨ੍ਦਾਪਯਤੋ, ਪਾਣਮਤਿਪਾਤਯਤੋ, ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤੋ, ਸਨ੍ਧਿਂ ਛਿਨ੍ਦਤੋ, ਨਿਲ੍ਲੋਪਂ ਹਰਤੋ, ਏਕਾਗਾਰਿਕਂ ਕਰੋਤੋ, ਪਰਿਪਨ੍ਥੇ ਤਿਟ੍ਠਤੋ, ਪਰਦਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤੋ , ਮੁਸਾ ਭਣਤੋ, ਕਰੋਤੋ ਕਰੀਯਤਿ ਪਾਪਂ। ਖੁਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇਨ ਚੇਪਿ ਚਕ੍ਕੇਨ ਯੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਥવਿਯਾ ਪਾਣੇ ਏਕਂ ਮਂਸਖਲਂ ਏਕਂ ਮਂਸਪੁਞ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਅਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਹਨਨ੍ਤੋ ਘਾਤੇਨ੍ਤੋ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਛੇਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਪਚਨ੍ਤੋ ਪਾਚਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਉਤ੍ਤਰਂ ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਦਦਨ੍ਤੋ ਦਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਯਜਨ੍ਤੋ ਯਜਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਾਨੇਨ ਦਮੇਨ ਸਂਯਮੇਨ ਸਚ੍ਚવਜ੍ਜੇਨ ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ’’’ਤਿ।

    ‘‘Eko satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – ‘karoto kārayato, chindato chedāpayato, pacato pācāpayato, socayato socāpayato, kilamato kilamāpayato, phandato phandāpayato, pāṇamatipātayato, adinnaṃ ādiyato, sandhiṃ chindato, nillopaṃ harato, ekāgārikaṃ karoto, paripanthe tiṭṭhato, paradāraṃ gacchato , musā bhaṇato, karoto karīyati pāpaṃ. Khurapariyantena cepi cakkena yo imissā pathaviyā pāṇe ekaṃ maṃsakhalaṃ ekaṃ maṃsapuñjaṃ kareyya, atthi tatonidānaṃ pāpaṃ, atthi pāpassa āgamo. Dakkhiṇaṃ cepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacanto pācāpento, atthi tatonidānaṃ pāpaṃ, atthi pāpassa āgamo. Uttaraṃ cepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya dadanto dāpento, yajanto yajāpento, atthi tatonidānaṃ puññaṃ, atthi puññassa āgamo. Dānena damena saṃyamena saccavajjena atthi puññaṃ, atthi puññassa āgamo’’’ti.

    ‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹੁਦੇવ ਕਙ੍ਖਾ, ਅਹੁ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ – ‘ਕੋਸੁ ਨਾਮ ਇਮੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਸਚ੍ਚਂ ਆਹ, ਕੋ ਮੁਸਾ’’’ਤਿ?

    ‘‘Tassa mayhaṃ, bhante, ahudeva kaṅkhā, ahu vicikicchā – ‘kosu nāma imesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ saccaṃ āha, ko musā’’’ti?

    ‘‘ਅਲਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਾਮਣਿ, ਕਙ੍ਖਿਤੁਂ, ਅਲਂ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਿਤੁਂ। ਕਙ੍ਖਨੀਯੇ ਚ ਪਨ ਤੇ ਠਾਨੇ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ ਪਸਨ੍ਨੋਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ। ਪਹੋਤਿ ਮੇ ਭਗવਾ ਤਥਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੁਂ ਯਥਾਹਂ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਾਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Alañhi te, gāmaṇi, kaṅkhituṃ, alaṃ vicikicchituṃ. Kaṅkhanīye ca pana te ṭhāne vicikicchā uppannā’’ti. ‘‘Evaṃ pasannohaṃ, bhante, bhagavati. Pahoti me bhagavā tathā dhammaṃ desetuṃ yathāhaṃ imaṃ kaṅkhādhammaṃ pajaheyya’’nti.

    ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਗਾਮਣਿ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਧਿ। ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤ੍વਂ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਂ ਪਟਿਲਭੇਯ੍ਯਾਸਿ। ਏવਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਾਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯਾਸਿ। ਕਤਮੋ ਚ, ਗਾਮਣਿ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਧਿ? ਇਧ, ਗਾਮਣਿ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਂ ਪਹਾਯ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਂ ਪਹਾਯ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਂ ਪਹਾਯ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਮੁਸਾવਾਦਂ ਪਹਾਯ ਮੁਸਾવਾਦਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਪਿਸੁਣਂ વਾਚਂ ਪਹਾਯ ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ , ਫਰੁਸਂ વਾਚਂ ਪਹਾਯ ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਂ ਪਹਾਯ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਭਿਜ੍ਝਂ ਪਹਾਯ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਹੋਤਿ, ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਦੋਸਂ ਪਹਾਯ ਅਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਂ ਪਹਾਯ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਹੋਤਿ।

    ‘‘Atthi, gāmaṇi, dhammasamādhi. Tatra ce tvaṃ cittasamādhiṃ paṭilabheyyāsi. Evaṃ tvaṃ imaṃ kaṅkhādhammaṃ pajaheyyāsi. Katamo ca, gāmaṇi, dhammasamādhi? Idha, gāmaṇi, ariyasāvako pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato hoti, kāmesumicchācāraṃ pahāya kāmesumicchācārā paṭivirato hoti, musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato hoti, pisuṇaṃ vācaṃ pahāya pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti , pharusaṃ vācaṃ pahāya pharusāya vācāya paṭivirato hoti, samphappalāpaṃ pahāya samphappalāpā paṭivirato hoti, abhijjhaṃ pahāya anabhijjhālu hoti, byāpādapadosaṃ pahāya abyāpannacitto hoti, micchādiṭṭhiṃ pahāya sammādiṭṭhiko hoti.

    ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਗਾਮਣਿ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ વਿਗਤਾਭਿਜ੍ਝੋ વਿਗਤਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਪਟਿਸ੍ਸਤੋ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ, ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਯ੍વਾਯਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਹੁਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ, ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ‘ਸਚੇ ਤਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਪਣ੍ਣਕਤਾਯ ਮਯ੍ਹਂ, ਯ੍વਾਹਂ 13 ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ 14 ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਮਿ ਤਸਂ વਾ ਥਾવਰਂ વਾ? ਉਭਯਮੇਤ੍ਥ 15 ਕਟਗ੍ਗਾਹੋ, ਯਂ ਚਮ੍ਹਿ ਕਾਯੇਨ ਸਂવੁਤੋ વਾਚਾਯ ਸਂવੁਤੋ ਮਨਸਾ ਸਂવੁਤੋ, ਯਞ੍ਚ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ 16। ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦਯਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਧਿ । ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤ੍વਂ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਂ ਪਟਿਲਭੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਏવਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਾਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯਾਸਿ।

    ‘‘Sa kho so, gāmaṇi, ariyasāvako evaṃ vigatābhijjho vigatabyāpādo asammūḷho sampajāno paṭissato mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ, iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘yvāyaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā, sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’ti. ‘Sace tassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, apaṇṇakatāya mayhaṃ, yvāhaṃ 17 na kiñci 18 byābādhemi tasaṃ vā thāvaraṃ vā? Ubhayamettha 19 kaṭaggāho, yaṃ camhi kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto, yañca kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissāmī’ti 20. Tassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vedayati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, dhammasamādhi . Tatra ce tvaṃ cittasamādhiṃ paṭilabheyyāsi, evaṃ tvaṃ imaṃ kaṅkhādhammaṃ pajaheyyāsi.

    ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਗਾਮਣਿ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ વਿਗਤਾਭਿਜ੍ਝੋ વਿਗਤਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਪਟਿਸ੍ਸਤੋ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ, ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਯ੍વਾਯਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਹੁਤਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ, ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ‘ਸਚੇ ਤਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਪਣ੍ਣਕਤਾਯ ਮਯ੍ਹਂ, ਯ੍વਾਹਂ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਮਿ ਤਸਂ વਾ ਥਾવਰਂ વਾ? ਉਭਯਮੇਤ੍ਥ ਕਟਗ੍ਗਾਹੋ, ਯਂ ਚਮ੍ਹਿ ਕਾਯੇਨ ਸਂવੁਤੋ વਾਚਾਯ ਸਂવੁਤੋ ਮਨਸਾ ਸਂવੁਤੋ, ਯਞ੍ਚ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦਯਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਧਿ। ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤ੍વਂ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਂ ਪਟਿਲਭੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਏવਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਾਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯਾਸਿ।

    ‘‘Sa kho so, gāmaṇi, ariyasāvako evaṃ vigatābhijjho vigatabyāpādo asammūḷho sampajāno paṭissato mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ, iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘yvāyaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – atthi dinnaṃ, atthi yiṭṭhaṃ, atthi hutaṃ, atthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, atthi ayaṃ loko, atthi paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaṇabrāhmaṇā, sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’ti. ‘Sace tassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, apaṇṇakatāya mayhaṃ, yvāhaṃ na kiñci byābādhemi tasaṃ vā thāvaraṃ vā? Ubhayamettha kaṭaggāho, yaṃ camhi kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto, yañca kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissāmī’ti. Tassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vedayati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, dhammasamādhi. Tatra ce tvaṃ cittasamādhiṃ paṭilabheyyāsi, evaṃ tvaṃ imaṃ kaṅkhādhammaṃ pajaheyyāsi.

    ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਗਾਮਣਿ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ વਿਗਤਾਭਿਜ੍ਝੋ વਿਗਤਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਪਟਿਸ੍ਸਤੋ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ, ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਯ੍વਾਯਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਕਰੋਤੋ ਕਾਰਯਤੋ, ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਛੇਦਾਪਯਤੋ, ਪਚਤੋ ਪਾਚਾਪਯਤੋ, ਸੋਚਯਤੋ ਸੋਚਾਪਯਤੋ, ਕਿਲਮਤੋ ਕਿਲਮਾਪਯਤੋ, ਫਨ੍ਦਤੋ ਫਨ੍ਦਾਪਯਤੋ, ਪਾਣਮਤਿਪਾਤਯਤੋ, ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤੋ, ਸਨ੍ਧਿਂ ਛਿਨ੍ਦਤੋ, ਨਿਲ੍ਲੋਪਂ ਹਰਤੋ, ਏਕਾਗਾਰਿਕਂ ਕਰੋਤੋ, ਪਰਿਪਨ੍ਥੇ ਤਿਟ੍ਠਤੋ, ਪਰਦਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤੋ, ਮੁਸਾ ਭਣਤੋ, ਕਰੋਤੋ ਨ ਕਰੀਯਤਿ ਪਾਪਂ। ਖੁਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇਨ ਚੇਪਿ ਚਕ੍ਕੇਨ ਯੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਥવਿਯਾ ਪਾਣੇ ਏਕਂ ਮਂਸਖਲਂ ਏਕਂ ਮਂਸਪੁਞ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਕ੍ਖਿਣਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਹਨਨ੍ਤੋ ਘਾਤੇਨ੍ਤੋ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਛੇਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਪਚਨ੍ਤੋ ਪਾਚਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਉਤ੍ਤਰਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਦਦਨ੍ਤੋ ਦਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਯਜਨ੍ਤੋ ਯਜਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਾਨੇਨ ਦਮੇਨ ਸਂਯਮੇਨ ਸਚ੍ਚવਜ੍ਜੇਨ ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ’ਤਿ। ‘ਸਚੇ ਤਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਪਣ੍ਣਕਤਾਯ ਮਯ੍ਹਂ, ਯ੍વਾਹਂ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਮਿ ਤਸਂ વਾ ਥਾવਰਂ વਾ? ਉਭਯਮੇਤ੍ਥ ਕਟਗ੍ਗਾਹੋ, ਯਂ ਚਮ੍ਹਿ ਕਾਯੇਨ ਸਂવੁਤੋ વਾਚਾਯ ਸਂવੁਤੋ ਮਨਸਾ ਸਂવੁਤੋ, ਯਞ੍ਚ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ 21। ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦਯਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਧਿ ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤ੍વਂ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਂ ਪਟਿਲਭੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਏવਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਾਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯਾਸਿ।

    ‘‘Sa kho so, gāmaṇi, ariyasāvako evaṃ vigatābhijjho vigatabyāpādo asammūḷho sampajāno paṭissato mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ, iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘yvāyaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – karoto kārayato, chindato chedāpayato, pacato pācāpayato, socayato socāpayato, kilamato kilamāpayato, phandato phandāpayato, pāṇamatipātayato, adinnaṃ ādiyato, sandhiṃ chindato, nillopaṃ harato, ekāgārikaṃ karoto, paripanthe tiṭṭhato, paradāraṃ gacchato, musā bhaṇato, karoto na karīyati pāpaṃ. Khurapariyantena cepi cakkena yo imissā pathaviyā pāṇe ekaṃ maṃsakhalaṃ ekaṃ maṃsapuñjaṃ kareyya, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Dakkhiṇañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacanto pācāpento, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Uttarañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya dadanto dāpento, yajanto yajāpento, natthi tatonidānaṃ puññaṃ, natthi puññassa āgamo. Dānena damena saṃyamena saccavajjena natthi puññaṃ, natthi puññassa āgamo’ti. ‘Sace tassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, apaṇṇakatāya mayhaṃ, yvāhaṃ na kiñci byābādhemi tasaṃ vā thāvaraṃ vā? Ubhayamettha kaṭaggāho, yaṃ camhi kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto, yañca kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissāmī’ti 22. Tassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vedayati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, dhammasamādhi tatra ce tvaṃ cittasamādhiṃ paṭilabheyyāsi, evaṃ tvaṃ imaṃ kaṅkhādhammaṃ pajaheyyāsi.

    ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਗਾਮਣਿ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ વਿਗਤਾਭਿਜ੍ਝੋ વਿਗਤਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਪਟਿਸ੍ਸਤੋ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ, ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਯ੍વਾਯਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਕਰੋਤੋ ਕਾਰਯਤੋ, ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਛੇਦਾਪਯਤੋ, ਪਚਤੋ ਪਾਚਾਪਯਤੋ, ਸੋਚਯਤੋ ਸੋਚਾਪਯਤੋ, ਕਿਲਮਤੋ ਕਿਲਮਾਪਯਤੋ, ਫਨ੍ਦਤੋ ਫਨ੍ਦਾਪਯਤੋ, ਪਾਣਮਤਿਪਾਤਯਤੋ, ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤੋ, ਸਨ੍ਧਿਂ ਛਿਨ੍ਦਤੋ, ਨਿਲ੍ਲੋਪਂ ਹਰਤੋ, ਏਕਾਗਾਰਿਕਂ ਕਰੋਤੋ, ਪਰਿਪਨ੍ਥੇ ਤਿਟ੍ਠਤੋ, ਪਰਦਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤੋ, ਮੁਸਾ ਭਣਤੋ, ਕਰੋਤੋ ਕਰੀਯਤਿ ਪਾਪਂ। ਖੁਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇਨ ਚੇਪਿ ਚਕ੍ਕੇਨ ਯੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਥવਿਯਾ ਪਾਣੇ ਏਕਂ ਮਂਸਖਲਂ ਏਕਂ ਮਂਸਪੁਞ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਅਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਕ੍ਖਿਣਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਹਨਨ੍ਤੋ ਘਾਤੇਨ੍ਤੋ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਛੇਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਪਚਨ੍ਤੋ ਪਾਚਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਉਤ੍ਤਰਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਦਦਨ੍ਤੋ ਦਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਯਜਨ੍ਤੋ ਯਜਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਾਨੇਨ ਦਮੇਨ ਸਂਯਮੇਨ ਸਚ੍ਚવਜ੍ਜੇਨ ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਂ ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋਤਿ। ਸਚੇ ਤਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਪਣ੍ਣਕਤਾਯ ਮਯ੍ਹਂ, ਯ੍વਾਹਂ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਮਿ ਤਸਂ વਾ ਥਾવਰਂ વਾ? ਉਭਯਮੇਤ੍ਥ ਕਟਗ੍ਗਾਹੋ, ਯਂ ਚਮ੍ਹਿ ਕਾਯੇਨ ਸਂવੁਤੋ વਾਚਾਯ ਸਂવੁਤੋ ਮਨਸਾ ਸਂવੁਤੋ, ਯਞ੍ਚ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦਯਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਧਿ। ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤ੍વਂ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਂ ਪਟਿਲਭੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਏવਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਾਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯਾਸਿ।

    ‘‘Sa kho so, gāmaṇi, ariyasāvako evaṃ vigatābhijjho vigatabyāpādo asammūḷho sampajāno paṭissato mettāsahagate cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ, iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘yvāyaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – karoto kārayato, chindato chedāpayato, pacato pācāpayato, socayato socāpayato, kilamato kilamāpayato, phandato phandāpayato, pāṇamatipātayato, adinnaṃ ādiyato, sandhiṃ chindato, nillopaṃ harato, ekāgārikaṃ karoto, paripanthe tiṭṭhato, paradāraṃ gacchato, musā bhaṇato, karoto karīyati pāpaṃ. Khurapariyantena cepi cakkena yo imissā pathaviyā pāṇe ekaṃ maṃsakhalaṃ ekaṃ maṃsapuñjaṃ kareyya, atthi tatonidānaṃ pāpaṃ, atthi pāpassa āgamo. Dakkhiṇañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacanto pācāpento, atthi tatonidānaṃ pāpaṃ, atthi pāpassa āgamo. Uttarañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya dadanto dāpento, yajanto yajāpento, atthi tatonidānaṃ puññaṃ, atthi puññassa āgamo. Dānena damena saṃyamena saccavajjena atthi puññaṃ atthi puññassa āgamoti. Sace tassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, apaṇṇakatāya mayhaṃ, yvāhaṃ na kiñci byābādhemi tasaṃ vā thāvaraṃ vā? Ubhayamettha kaṭaggāho, yaṃ camhi kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto, yañca kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissāmī’ti. Tassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vedayati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, dhammasamādhi. Tatra ce tvaṃ cittasamādhiṃ paṭilabheyyāsi, evaṃ tvaṃ imaṃ kaṅkhādhammaṃ pajaheyyāsi.

    ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਗਾਮਣਿ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ વਿਗਤਾਭਿਜ੍ਝੋ વਿਗਤਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਪਟਿਸ੍ਸਤੋ ਕਰੁਣਾਸਹਗਤੇ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ਮੁਦਿਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰…।

    ‘‘Sa kho so, gāmaṇi, ariyasāvako evaṃ vigatābhijjho vigatabyāpādo asammūḷho sampajāno paṭissato karuṇāsahagate cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati…pe… muditāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati…pe….

    ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਗਾਮਣਿ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ વਿਗਤਾਭਿਜ੍ਝੋ વਿਗਤਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਪਟਿਸ੍ਸਤੋ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ, ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਯ੍વਾਯਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਹੁਤਂ ਨਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਨਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ ਨਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਨ੍ਤੀਤਿ। ਸਚੇ ਤਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਪਣ੍ਣਕਤਾਯ ਮਯ੍ਹਂ, ਯ੍વਾਹਂ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਮਿ ਤਸਂ વਾ ਥਾવਰਂ વਾ? ਉਭਯਮੇਤ੍ਥ ਕਟਗ੍ਗਾਹੋ, ਯਂ ਚਮ੍ਹਿ ਕਾਯੇਨ ਸਂવੁਤੋ વਾਚਾਯ ਸਂવੁਤੋ ਮਨਸਾ ਸਂવੁਤੋ , ਯਞ੍ਚ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦਯਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਧਿ। ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤ੍વਂ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਂ ਪਟਿਲਭੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਏવਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਾਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯਾਸਿ।

    ‘‘Sa kho so, gāmaṇi, ariyasāvako evaṃ vigatābhijjho vigatabyāpādo asammūḷho sampajāno paṭissato upekkhāsahagate cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ, iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘yvāyaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko natthi paro loko, natthi mātā natthi pitā natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentīti. Sace tassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, apaṇṇakatāya mayhaṃ, yvāhaṃ na kiñci byābādhemi tasaṃ vā thāvaraṃ vā? Ubhayamettha kaṭaggāho, yaṃ camhi kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto , yañca kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissāmī’ti. Tassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vedayati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, dhammasamādhi. Tatra ce tvaṃ cittasamādhiṃ paṭilabheyyāsi, evaṃ tvaṃ imaṃ kaṅkhādhammaṃ pajaheyyāsi.

    ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਗਾਮਣਿ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ વਿਗਤਾਭਿਜ੍ਝੋ વਿਗਤਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਪਟਿਸ੍ਸਤੋ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ, ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਯ੍વਾਯਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਅਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਹੁਤਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਅਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ ਅਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ ਅਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ, ਅਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਨ੍ਤੀਤਿ। ਸਚੇ ਤਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਪਣ੍ਣਕਤਾਯ ਮਯ੍ਹਂ, ਯ੍વਾਹਂ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਮਿ ਤਸਂ વਾ ਥਾવਰਂ વਾ? ਉਭਯਮੇਤ੍ਥ ਕਟਗ੍ਗਾਹੋ, ਯਂ ਚਮ੍ਹਿ ਕਾਯੇਨ ਸਂવੁਤੋ વਾਚਾਯ ਸਂવੁਤੋ ਮਨਸਾ ਸਂવੁਤੋ, ਯਞ੍ਚ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦਯਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਧਿ। ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤ੍વਂ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਂ ਪਟਿਲਭੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਏવਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਾਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯਾਸਿ।

    ‘‘Sa kho so, gāmaṇi, ariyasāvako evaṃ vigatābhijjho vigatabyāpādo asammūḷho sampajāno paṭissato upekkhāsahagate cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ, iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘yvāyaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – atthi dinnaṃ, atthi yiṭṭhaṃ, atthi hutaṃ, atthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, atthi ayaṃ loko atthi paro loko, atthi mātā atthi pitā atthi sattā opapātikā, atthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentīti. Sace tassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, apaṇṇakatāya mayhaṃ, yvāhaṃ na kiñci byābādhemi tasaṃ vā thāvaraṃ vā? Ubhayamettha kaṭaggāho, yaṃ camhi kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto, yañca kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissāmī’ti. Tassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vedayati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, dhammasamādhi. Tatra ce tvaṃ cittasamādhiṃ paṭilabheyyāsi, evaṃ tvaṃ imaṃ kaṅkhādhammaṃ pajaheyyāsi.

    ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਗਾਮਣਿ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ વਿਗਤਾਭਿਜ੍ਝੋ વਿਗਤਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਪਟਿਸ੍ਸਤੋ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ, ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਯ੍વਾਯਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਕਰੋਤੋ ਕਾਰਯਤੋ, ਛੇਦਤੋ ਛੇਦਾਪਯਤੋ, ਪਚਤੋ ਪਾਚਾਪਯਤੋ, ਸੋਚਯਤੋ ਸੋਚਾਪਯਤੋ, ਕਿਲਮਤੋ ਕਿਲਮਾਪਯਤੋ, ਫਨ੍ਦਤੋ ਫਨ੍ਦਾਪਯਤੋ, ਪਾਣਮਤਿਪਾਤਯਤੋ, ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤੋ, ਸਨ੍ਧਿਂ ਛਿਨ੍ਦਤੋ, ਨਿਲ੍ਲੋਪਂ ਹਰਤੋ, ਏਕਾਗਾਰਿਕਂ ਕਰੋਤੋ, ਪਰਿਪਨ੍ਥੇ ਤਿਟ੍ਠਤੋ, ਪਰਦਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤੋ, ਮੁਸਾ ਭਣਤੋ, ਕਰੋਤੋ ਨ ਕਰੀਯਤਿ ਪਾਪਂ । ਖੁਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇਨ ਚੇਪਿ ਚਕ੍ਕੇਨ ਯੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਥવਿਯਾ ਪਾਣੇ ਏਕਂ ਮਂਸਖਲਂ ਏਕਂ ਮਂਸਪੁਞ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਕ੍ਖਿਣਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਹਨਨ੍ਤੋ ਘਾਤੇਨ੍ਤੋ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਛੇਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਪਚਨ੍ਤੋ ਪਾਚਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਉਤ੍ਤਰਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਦਦਨ੍ਤੋ ਦਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਯਜਨ੍ਤੋ ਯਜਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਾਨੇਨ ਦਮੇਨ ਸਂਯਮੇਨ ਸਚ੍ਚવਜ੍ਜੇਨ ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ’ਤਿ। ‘ਸਚੇ ਤਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਪਣ੍ਣਕਤਾਯ ਮਯ੍ਹਂ, ਯ੍વਾਹਂ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਮਿ ਤਸਂ વਾ ਥਾવਰਂ વਾ? ਉਭਯਮੇਤ੍ਥ ਕਟਗ੍ਗਾਹੋ, ਯਂ ਚਮ੍ਹਿ ਕਾਯੇਨ ਸਂવੁਤੋ વਾਚਾਯ ਸਂવੁਤੋ ਮਨਸਾ ਸਂવੁਤੋ, ਯਞ੍ਚ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦਯਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਧਿ। ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤ੍વਂ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਂ ਪਟਿਲਭੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਏવਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਾਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯਾਸਿ।

    ‘‘Sa kho so, gāmaṇi, ariyasāvako evaṃ vigatābhijjho vigatabyāpādo asammūḷho sampajāno paṭissato upekkhāsahagate cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ, iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘yvāyaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – karoto kārayato, chedato chedāpayato, pacato pācāpayato, socayato socāpayato, kilamato kilamāpayato, phandato phandāpayato, pāṇamatipātayato, adinnaṃ ādiyato, sandhiṃ chindato, nillopaṃ harato, ekāgārikaṃ karoto, paripanthe tiṭṭhato, paradāraṃ gacchato, musā bhaṇato, karoto na karīyati pāpaṃ . Khurapariyantena cepi cakkena yo imissā pathaviyā pāṇe ekaṃ maṃsakhalaṃ ekaṃ maṃsapuñjaṃ kareyya, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Dakkhiṇañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacanto pācāpento, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Uttarañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya dadanto dāpento, yajanto yajāpento, natthi tatonidānaṃ puññaṃ, natthi puññassa āgamo. Dānena damena saṃyamena saccavajjena natthi puññaṃ, natthi puññassa āgamo’ti. ‘Sace tassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, apaṇṇakatāya mayhaṃ, yvāhaṃ na kiñci byābādhemi tasaṃ vā thāvaraṃ vā? Ubhayamettha kaṭaggāho, yaṃ camhi kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto, yañca kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissāmī’ti. Tassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vedayati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, dhammasamādhi. Tatra ce tvaṃ cittasamādhiṃ paṭilabheyyāsi, evaṃ tvaṃ imaṃ kaṅkhādhammaṃ pajaheyyāsi.

    ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਗਾਮਣਿ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਏવਂ વਿਗਤਾਭਿਜ੍ਝੋ વਿਗਤਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਅਸਮ੍ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਪਟਿਸ੍ਸਤੋ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ, ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਯ੍વਾਯਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਕਰੋਤੋ ਕਾਰਯਤੋ, ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਛੇਦਾਪਯਤੋ, ਪਚਤੋ ਪਾਚਾਪਯਤੋ, ਸੋਚਯਤੋ ਸੋਚਾਪਯਤੋ, ਕਿਲਮਤੋ ਕਿਲਮਾਪਯਤੋ, ਫਨ੍ਦਤੋ ਫਨ੍ਦਾਪਯਤੋ, ਪਾਣਮਤਿਪਾਤਯਤੋ, ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤੋ, ਸਨ੍ਧਿਂ ਛਿਨ੍ਦਤੋ, ਨਿਲ੍ਲੋਪਂ ਹਰਤੋ, ਏਕਾਗਾਰਿਕਂ ਕਰੋਤੋ, ਪਰਿਪਨ੍ਥੇ ਤਿਟ੍ਠਤੋ, ਪਰਦਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤੋ, ਮੁਸਾ ਭਣਤੋ, ਕਰੋਤੋ ਕਰੀਯਤਿ ਪਾਪਂ। ਖੁਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇਨ ਚੇਪਿ ਚਕ੍ਕੇਨ ਯੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਥવਿਯਾ ਪਾਣੇ ਏਕਂ ਮਂਸਖਲਂ ਏਕਂ ਮਂਸਪੁਞ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਅਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਕ੍ਖਿਣਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਹਨਨ੍ਤੋ ਘਾਤੇਨ੍ਤੋ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਛੇਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਪਚਨ੍ਤੋ ਪਾਚਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਉਤ੍ਤਰਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਦਦਨ੍ਤੋ ਦਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਯਜਨ੍ਤੋ ਯਜਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਾਨੇਨ ਦਮੇਨ ਸਂਯਮੇਨ ਸਚ੍ਚવਜ੍ਜੇਨ ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ’ਤਿ। ‘ਸਚੇ ਤਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਪਣ੍ਣਕਤਾਯ ਮਯ੍ਹਂ, ਯ੍વਾਹਂ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਮਿ ਤਸਂ વਾ ਥਾવਰਂ વਾ? ਉਭਯਮੇਤ੍ਥ ਕਟਗ੍ਗਾਹੋ, ਯਂ ਚਮ੍ਹਿ ਕਾਯੇਨ ਸਂવੁਤੋ વਾਚਾਯ ਸਂવੁਤੋ ਮਨਸਾ ਸਂવੁਤੋ, ਯਞ੍ਚ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਜਾਯਤਿ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ। ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦਯਤਿ। ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਧਮ੍ਮਸਮਾਧਿ। ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤ੍વਂ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਂ ਪਟਿਲਭੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਏવਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਕਙ੍ਖਾਧਮ੍ਮਂ ਪਜਹੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ।

    ‘‘Sa kho so, gāmaṇi, ariyasāvako evaṃ vigatābhijjho vigatabyāpādo asammūḷho sampajāno paṭissato upekkhāsahagate cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ, iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘yvāyaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – karoto kārayato, chindato chedāpayato, pacato pācāpayato, socayato socāpayato, kilamato kilamāpayato, phandato phandāpayato, pāṇamatipātayato, adinnaṃ ādiyato, sandhiṃ chindato, nillopaṃ harato, ekāgārikaṃ karoto, paripanthe tiṭṭhato, paradāraṃ gacchato, musā bhaṇato, karoto karīyati pāpaṃ. Khurapariyantena cepi cakkena yo imissā pathaviyā pāṇe ekaṃ maṃsakhalaṃ ekaṃ maṃsapuñjaṃ kareyya, atthi tatonidānaṃ pāpaṃ, atthi pāpassa āgamo. Dakkhiṇañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacanto pācāpento, atthi tatonidānaṃ pāpaṃ, atthi pāpassa āgamo. Uttarañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya dadanto dāpento, yajanto yajāpento, atthi tatonidānaṃ puññaṃ, atthi puññassa āgamo. Dānena damena saṃyamena saccavajjena atthi puññaṃ, atthi puññassa āgamo’ti. ‘Sace tassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, apaṇṇakatāya mayhaṃ, yvāhaṃ na kiñci byābādhemi tasaṃ vā thāvaraṃ vā? Ubhayamettha kaṭaggāho, yaṃ camhi kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto, yañca kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjissāmī’ti. Tassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ vedayati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, dhammasamādhi. Tatra ce tvaṃ cittasamādhiṃ paṭilabheyyāsi, evaṃ tvaṃ imaṃ kaṅkhādhammaṃ pajaheyyāsī’’ti.

    ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਪਾਟਲਿਯੋ ਗਾਮਣਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ…ਪੇ॰… ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤਂ ਸਰਣਂ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਤੇਰਸਮਂ।

    Evaṃ vutte, pāṭaliyo gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante…pe… ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Terasamaṃ.

    ਗਾਮਣਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ ਸਮਤ੍ਤਂ।

    Gāmaṇisaṃyuttaṃ samattaṃ.

    ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –

    Tassuddānaṃ –

    ਚਣ੍ਡੋ ਪੁਟੋ ਯੋਧਾਜੀવੋ, ਹਤ੍ਥਸ੍ਸੋ ਅਸਿਬਨ੍ਧਕੋ।

    Caṇḍo puṭo yodhājīvo, hatthasso asibandhako;

    ਦੇਸਨਾ ਸਙ੍ਖਕੁਲਂ ਮਣਿਚੂਲ਼ਂ, ਭਦ੍ਰਰਾਸਿਯਪਾਟਲੀਤਿ॥

    Desanā saṅkhakulaṃ maṇicūḷaṃ, bhadrarāsiyapāṭalīti.







    Footnotes:
    1. ਉਤ੍ਤਰਕਂ ਨਾਮ (ਸੀ॰)
    2. uttarakaṃ nāma (sī.)
    3. ਤਾਨਿ ਚ ਪਹਾਤੁਂ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰), ਤਾਨਿ ਚ ਯਾਤੁਂ (ਕਤ੍ਥਚਿ), ਤਾਨਿ ਚਾવਹਾਤੁਂ (?)
    4. tāni ca pahātuṃ (syā. kaṃ.), tāni ca yātuṃ (katthaci), tāni cāvahātuṃ (?)
    5. ਸੁਨਹਾਤੋ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    6. sunahāto (sī. syā. kaṃ. pī.)
    7. ਰਥਿਕਾਯ ਰਥਿਕਂ (ਸੀ॰)
    8. ਛਿਜ੍ਜਤੀਤਿ (ਕਤ੍ਥਚਿ)
    9. rathikāya rathikaṃ (sī.)
    10. chijjatīti (katthaci)
    11. ਪਸਯ੍ਹ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਰਤਨਂ ਆਦਿਯਿ (ਕ॰)
    12. pasayha adinnaṃ ratanaṃ ādiyi (ka.)
    13. ਯੋਹਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    14. ਕਞ੍ਚਿ (?)
    15. ਉਭਯਤ੍ਥ ਮੇ (?) ਮ॰ ਨਿ॰ ੨.੯੫ ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਂਸਨ੍ਦੇਤਬ੍ਬਂ
    16. ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਨ ਉਪਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ (?)
    17. yohaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    18. kañci (?)
    19. ubhayattha me (?) ma. ni. 2.95 pāḷiyā saṃsandetabbaṃ
    20. paraṃ maraṇā na upapajjissāmīti (?)
    21. ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਨ ਉਪਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ (?)
    22. paraṃ maraṇā na upapajjissāmīti (?)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧੩. ਪਾਟਲਿਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 13. Pāṭaliyasuttavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧੩. ਪਾਟਲਿਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 13. Pāṭaliyasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact