Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
១៣. បាដលិយសុត្តវណ្ណនា
13. Pāṭaliyasuttavaṇṇanā
៣៦៥. ‘‘មាយញ្ចាហំ បជានាមី’’តិ វចនំ កាមំ តេសំ មាយាវីភាវទស្សនបរំ, ភគវតោ បន មាយាសាឋេយ្យាទិកស្ស សព្ពស្ស បាបធម្មស្ស ពោធិមូលេ ឯវ សេតុឃាតោ, តស្មា សព្ពសោ បហីនមាយោ, សព្ពញ្ញុតាយ មាយំ អញ្ញេ ច ញេយ្យេ សព្ពសោ ជានាតិ។ តេន វុត្តំ ‘‘មាយញ្ចាហំ, គាមណិ, បជានាមី’’តិអាទិ។ មាយញ្ច បជានាមីតិ ន កេវលមហំ មាយំ ឯវ ជានាមិ, អថ ខោ អញ្ញម្បិ ឥទញ្ចិទញ្ច ជានាមីតិ។
365. ‘‘Māyañcāhaṃ pajānāmī’’ti vacanaṃ kāmaṃ tesaṃ māyāvībhāvadassanaparaṃ, bhagavato pana māyāsāṭheyyādikassa sabbassa pāpadhammassa bodhimūle eva setughāto, tasmā sabbaso pahīnamāyo, sabbaññutāya māyaṃ aññe ca ñeyye sabbaso jānāti. Tena vuttaṃ ‘‘māyañcāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmī’’tiādi. Māyañca pajānāmīti na kevalamahaṃ māyaṃ eva jānāmi, atha kho aññampi idañcidañca jānāmīti.
ឥត្ថិកាមេហីតិ ឥត្ថីហិ ចេវ តទញ្ញកាមេហិ ច។ ឯកស្មិំ ឋានេតិ ឯកស្មិំ បទេសេ។ ឯកេកស្សេវ អាគន្តុកស្ស គហដ្ឋស្ស វា បព្ពជិតស្ស វា។ សត្តិអនុរូបេនាតិ វិភវសត្តិអនុរូបេន។ ពលានុរូបេនាតិ បរិវារពលានុរូបេន។ សត្តិអនុរូបេនាតិ វា សទ្ធាសត្តិអនុរូបេន។ ពលានុរូបេនាតិ វិភវពលានុរូបេន។ ធម្មេសុ សមាធិ ទសកុសលធម្មេសុ សមាធានំ។ អគ្គហិតចិត្តតា បរិយុដ្ឋការិតា។ តេន លោកិយសីលវិសុទ្ធិ ទិដ្ឋិវិសុទ្ធិ ច វុត្តា។ តថា ចាហ – ‘‘កោ ចាទិ កុសលានំ ធម្មានំ, សីលញ្ច សុវិសុទ្ធំ ទិដ្ឋិ ច ឧជុកា’’តិ (សំ. និ. ៥.៣៦៩)។ តត្ថ បតិដ្ឋិតស្ស ឧបរិ កត្តព្ពំ ទស្សេតុំ ‘‘ធម្មសមាធិស្មិំ ឋិតោ’’តិអាទិ វុត្តំ។ អយំ បដិបទាតិ តស្ស កម្មផលវាទិនោ សត្ថុ វចនំ សព្ពេសញ្ច អយំ មយ្ហំ សីលសំវរព្រហ្មវិហារភាវនាសង្ខាតាបដិបទា អនបរាធកតាយ ឯវ សំវត្តតិ។ ជយគ្គាហោតិ ឧភយថាបិ មយ្ហំ កាចិ ជានិ នត្ថិ។
Itthikāmehīti itthīhi ceva tadaññakāmehi ca. Ekasmiṃ ṭhāneti ekasmiṃ padese. Ekekasseva āgantukassa gahaṭṭhassa vā pabbajitassa vā. Sattianurūpenāti vibhavasattianurūpena. Balānurūpenāti parivārabalānurūpena. Sattianurūpenāti vā saddhāsattianurūpena. Balānurūpenāti vibhavabalānurūpena. Dhammesu samādhi dasakusaladhammesu samādhānaṃ. Aggahitacittatā pariyuṭṭhakāritā. Tena lokiyasīlavisuddhi diṭṭhivisuddhi ca vuttā. Tathā cāha – ‘‘ko cādi kusalānaṃ dhammānaṃ, sīlañca suvisuddhaṃ diṭṭhi ca ujukā’’ti (saṃ. ni. 5.369). Tattha patiṭṭhitassa upari kattabbaṃ dassetuṃ ‘‘dhammasamādhismiṃ ṭhito’’tiādi vuttaṃ. Ayaṃ paṭipadāti tassa kammaphalavādino satthu vacanaṃ sabbesañca ayaṃ mayhaṃ sīlasaṃvarabrahmavihārabhāvanāsaṅkhātāpaṭipadā anaparādhakatāya eva saṃvattati. Jayaggāhoti ubhayathāpi mayhaṃ kāci jāni natthi.
បញ្ច ធម្មា ធម្មសមាធិ នាម, វិបស្សនាមគ្គផលធម្មមត្តំ វា។ តតិយវិកប្បេ សីលាទិវិសុទ្ធិយា សទ្ធិំ ព្រហ្មវិហារា យថាវុត្តតិវិធធម្មាវហត្តា ឯវ ធម្មសមាធិ នាម។ បូរេន្តស្ស ឧប្បន្នា ចិត្តេកគ្គតាតិ វុត្តខណិកចិត្តេកគ្គតា។ សាបិ ចិត្តស្ស សមាធានតោ ‘‘ចិត្តសមាធី’’តិ វុត្តា, តស្ស បដិបក្ខំ វិក្ខម្ភន្តី សមុច្ឆិន្ទន្តី ច ហុត្វា បវត្តា យថាវុត្តសមាធិ ឯវ វិសេសេន ចិត្តសមាធិ នាម។
Pañca dhammā dhammasamādhi nāma, vipassanāmaggaphaladhammamattaṃ vā. Tatiyavikappe sīlādivisuddhiyā saddhiṃ brahmavihārā yathāvuttatividhadhammāvahattā eva dhammasamādhi nāma. Pūrentassa uppannā cittekaggatāti vuttakhaṇikacittekaggatā. Sāpi cittassa samādhānato ‘‘cittasamādhī’’ti vuttā, tassa paṭipakkhaṃ vikkhambhantī samucchindantī ca hutvā pavattā yathāvuttasamādhi eva visesena cittasamādhi nāma.
បាដលិយសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Pāṭaliyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
គាមណិសំយុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Gāmaṇisaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១៣. បាដលិយសុត្តំ • 13. Pāṭaliyasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១៣. បាដលិយសុត្តវណ្ណនា • 13. Pāṭaliyasuttavaṇṇanā