Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၁၃. ပာဋလိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ
13. Pāṭaliyasuttavaṇṇanā
၃၆၅. ‘‘မာယဉ္စာဟံ ပဇာနာမီ’’တိ ဝစနံ ကာမံ တေသံ မာယာဝီဘာဝဒသ္သနပရံ, ဘဂဝတော ပန မာယာသာဌေယ္ယာဒိကသ္သ သဗ္ဗသ္သ ပာပဓမ္မသ္သ ဗောဓိမူလေ ဧဝ သေတုဃာတော, တသ္မာ သဗ္ဗသော ပဟီနမာယော, သဗ္ဗညုတာယ မာယံ အညေ စ ဉေယ္ယေ သဗ္ဗသော ဇာနာတိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘မာယဉ္စာဟံ, ဂာမဏိ, ပဇာနာမီ’’တိအာဒိ။ မာယဉ္စ ပဇာနာမီတိ န ကေဝလမဟံ မာယံ ဧဝ ဇာနာမိ, အထ ခော အညမ္ပိ ဣဒဉ္စိဒဉ္စ ဇာနာမီတိ။
365. ‘‘Māyañcāhaṃ pajānāmī’’ti vacanaṃ kāmaṃ tesaṃ māyāvībhāvadassanaparaṃ, bhagavato pana māyāsāṭheyyādikassa sabbassa pāpadhammassa bodhimūle eva setughāto, tasmā sabbaso pahīnamāyo, sabbaññutāya māyaṃ aññe ca ñeyye sabbaso jānāti. Tena vuttaṃ ‘‘māyañcāhaṃ, gāmaṇi, pajānāmī’’tiādi. Māyañca pajānāmīti na kevalamahaṃ māyaṃ eva jānāmi, atha kho aññampi idañcidañca jānāmīti.
ဣတ္ထိကာမေဟီတိ ဣတ္ထီဟိ စေဝ တဒညကာမေဟိ စ။ ဧကသ္မိံ ဌာနေတိ ဧကသ္မိံ ပဒေသေ။ ဧကေကသ္သေဝ အာဂန္တုကသ္သ ဂဟဋ္ဌသ္သ ဝာ ပဗ္ဗဇိတသ္သ ဝာ။ သတ္တိအနုရူပေနာတိ ဝိဘဝသတ္တိအနုရူပေန။ ဗလာနုရူပေနာတိ ပရိဝာရဗလာနုရူပေန။ သတ္တိအနုရူပေနာတိ ဝာ သဒ္ဓာသတ္တိအနုရူပေန။ ဗလာနုရူပေနာတိ ဝိဘဝဗလာနုရူပေန။ ဓမ္မေသု သမာဓိ ဒသကုသလဓမ္မေသု သမာဓာနံ။ အဂ္ဂဟိတစိတ္တတာ ပရိယုဋ္ဌကာရိတာ။ တေန လောကိယသီလဝိသုဒ္ဓိ ဒိဋ္ဌိဝိသုဒ္ဓိ စ ဝုတ္တာ။ တထာ စာဟ – ‘‘ကော စာဒိ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ, သီလဉ္စ သုဝိသုဒ္ဓံ ဒိဋ္ဌိ စ ဥဇုကာ’’တိ (သံ. နိ. ၅.၃၆၉)။ တတ္ထ ပတိဋ္ဌိတသ္သ ဥပရိ ကတ္တဗ္ဗံ ဒသ္သေတုံ ‘‘ဓမ္မသမာဓိသ္မိံ ဌိတော’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ အယံ ပဋိပဒာတိ တသ္သ ကမ္မဖလဝာဒိနော သတ္ထု ဝစနံ သဗ္ဗေသဉ္စ အယံ မယ္ဟံ သီလသံဝရဗ္ရဟ္မဝိဟာရဘာဝနာသင္ခာတာပဋိပဒာ အနပရာဓကတာယ ဧဝ သံဝတ္တတိ။ ဇယဂ္ဂာဟောတိ ဥဘယထာပိ မယ္ဟံ ကာစိ ဇာနိ နတ္ထိ။
Itthikāmehīti itthīhi ceva tadaññakāmehi ca. Ekasmiṃ ṭhāneti ekasmiṃ padese. Ekekasseva āgantukassa gahaṭṭhassa vā pabbajitassa vā. Sattianurūpenāti vibhavasattianurūpena. Balānurūpenāti parivārabalānurūpena. Sattianurūpenāti vā saddhāsattianurūpena. Balānurūpenāti vibhavabalānurūpena. Dhammesu samādhi dasakusaladhammesu samādhānaṃ. Aggahitacittatā pariyuṭṭhakāritā. Tena lokiyasīlavisuddhi diṭṭhivisuddhi ca vuttā. Tathā cāha – ‘‘ko cādi kusalānaṃ dhammānaṃ, sīlañca suvisuddhaṃ diṭṭhi ca ujukā’’ti (saṃ. ni. 5.369). Tattha patiṭṭhitassa upari kattabbaṃ dassetuṃ ‘‘dhammasamādhismiṃ ṭhito’’tiādi vuttaṃ. Ayaṃ paṭipadāti tassa kammaphalavādino satthu vacanaṃ sabbesañca ayaṃ mayhaṃ sīlasaṃvarabrahmavihārabhāvanāsaṅkhātāpaṭipadā anaparādhakatāya eva saṃvattati. Jayaggāhoti ubhayathāpi mayhaṃ kāci jāni natthi.
ပဉ္စ ဓမ္မာ ဓမ္မသမာဓိ နာမ, ဝိပသ္သနာမဂ္ဂဖလဓမ္မမတ္တံ ဝာ။ တတိယဝိကပ္ပေ သီလာဒိဝိသုဒ္ဓိယာ သဒ္ဓိံ ဗ္ရဟ္မဝိဟာရာ ယထာဝုတ္တတိဝိဓဓမ္မာဝဟတ္တာ ဧဝ ဓမ္မသမာဓိ နာမ။ ပူရေန္တသ္သ ဥပ္ပန္နာ စိတ္တေကဂ္ဂတာတိ ဝုတ္တခဏိကစိတ္တေကဂ္ဂတာ။ သာပိ စိတ္တသ္သ သမာဓာနတော ‘‘စိတ္တသမာဓီ’’တိ ဝုတ္တာ, တသ္သ ပဋိပက္ခံ ဝိက္ခမ္ဘန္တီ သမုစ္ဆိန္ဒန္တီ စ ဟုတ္ဝာ ပဝတ္တာ ယထာဝုတ္တသမာဓိ ဧဝ ဝိသေသေန စိတ္တသမာဓိ နာမ။
Pañca dhammā dhammasamādhi nāma, vipassanāmaggaphaladhammamattaṃ vā. Tatiyavikappe sīlādivisuddhiyā saddhiṃ brahmavihārā yathāvuttatividhadhammāvahattā eva dhammasamādhi nāma. Pūrentassa uppannā cittekaggatāti vuttakhaṇikacittekaggatā. Sāpi cittassa samādhānato ‘‘cittasamādhī’’ti vuttā, tassa paṭipakkhaṃ vikkhambhantī samucchindantī ca hutvā pavattā yathāvuttasamādhi eva visesena cittasamādhi nāma.
ပာဋလိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Pāṭaliyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ဂာမဏိသံယုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Gāmaṇisaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၁၃. ပာဋလိယသုတ္တံ • 13. Pāṭaliyasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၃. ပာဋလိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 13. Pāṭaliyasuttavaṇṇanā