Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൫-൭. പഠമആജാനീയസുത്താദിവണ്ണനാ
5-7. Paṭhamaājānīyasuttādivaṇṇanā
൯൭-൯൯. പഞ്ചമേ അനുച്ഛവികോതി രഞ്ഞോ പരിഭുഞ്ജനയോഗ്ഗോ. ഹത്ഥപാദാദിഅങ്ഗസമതായാതി ഹത്ഥപാദാദിഅവയവസമതായ, രഞ്ഞോ വാ സേനായ അങ്ഗഭൂതത്താ രഞ്ഞോ അങ്ഗന്തി വുച്ചതി. ആനേത്വാ ഹുനിതബ്ബന്തി ആഹുനം, ആഹുതീതി അത്ഥതോ ഏകന്തി ആഹ ‘‘ആഹുതിസങ്ഖാതം പിണ്ഡപാത’’ന്തി. ദൂരതോപി ആനേത്വാ സീലവന്തേസു ദാതബ്ബസ്സേതം അധിവചനം. പിണ്ഡപാതന്തി ച നിദസ്സനമത്തം. ആനേത്വാ ഹുനിതബ്ബാനഞ്ഹി ചീവരാദീനം ചതുന്നം പച്ചയാനമേതം അധിവചനം ആഹുനന്തി. തം അരഹതീതി ആഹുനേയ്യോ. പടിഗ്ഗഹേതും യുത്തോതി തസ്സ മഹപ്ഫലഭാവകരണതോ പടിഗ്ഗണ്ഹിതും അനുച്ഛവികോ.
97-99. Pañcame anucchavikoti rañño paribhuñjanayoggo. Hatthapādādiaṅgasamatāyāti hatthapādādiavayavasamatāya, rañño vā senāya aṅgabhūtattā rañño aṅganti vuccati. Ānetvā hunitabbanti āhunaṃ, āhutīti atthato ekanti āha ‘‘āhutisaṅkhātaṃ piṇḍapāta’’nti. Dūratopi ānetvā sīlavantesu dātabbassetaṃ adhivacanaṃ. Piṇḍapātanti ca nidassanamattaṃ. Ānetvā hunitabbānañhi cīvarādīnaṃ catunnaṃ paccayānametaṃ adhivacanaṃ āhunanti. Taṃ arahatīti āhuneyyo. Paṭiggahetuṃ yuttoti tassa mahapphalabhāvakaraṇato paṭiggaṇhituṃ anucchaviko.
പാഹുനകഭത്തസ്സാതി ദിസവിദിസതോ ആഗതാനം പിയമനാപാനം ഞാതിമിത്താനം അത്ഥായ സക്കാരേ പടിയത്തസ്സ ആഗന്തുകഭത്തസ്സ. തഞ്ഹി ഠപേത്വാ തേ തഥാരൂപേ പാഹുനകേ സങ്ഘസ്സേവ ദാതും യുത്തം, സങ്ഘോവ തം പടിഗ്ഗഹേതും യുത്തോ. സങ്ഘസദിസോ ഹി പാഹുനകോ നത്ഥി. തഥാ ഹേസ ഏകസ്മിം ബുദ്ധന്തരേ വീതിവത്തേ ദിസ്സതി, കദാചി അസങ്ഖ്യേയ്യേപി കപ്പേ വീതിവത്തേ. അബ്ബോകിണ്ണഞ്ച പിയമനാപതാദികരേഹി ധമ്മേഹി സമന്നാഗതോ. ഏവം പാഹുനമസ്സ ദാതും യുത്തം, പാഹുനഞ്ച പടിഗ്ഗഹേതും യുത്തോതി പാഹുനേയ്യോ. അയഞ്ഹേത്ഥ അധിപ്പായോ ‘‘ഞാതിമിത്താ വിപ്പവുട്ഠാ ന ചിരസ്സേവ സമാഗച്ഛന്തി, അനവട്ഠിതാ ച തേസു പിയമനാപതാ, ന ഏവമരിയസങ്ഘോ, തസ്മാ സങ്ഘോവ പാഹുനേയ്യോ’’തി.
Pāhunakabhattassāti disavidisato āgatānaṃ piyamanāpānaṃ ñātimittānaṃ atthāya sakkāre paṭiyattassa āgantukabhattassa. Tañhi ṭhapetvā te tathārūpe pāhunake saṅghasseva dātuṃ yuttaṃ, saṅghova taṃ paṭiggahetuṃ yutto. Saṅghasadiso hi pāhunako natthi. Tathā hesa ekasmiṃ buddhantare vītivatte dissati, kadāci asaṅkhyeyyepi kappe vītivatte. Abbokiṇṇañca piyamanāpatādikarehi dhammehi samannāgato. Evaṃ pāhunamassa dātuṃ yuttaṃ, pāhunañca paṭiggahetuṃ yuttoti pāhuneyyo. Ayañhettha adhippāyo ‘‘ñātimittā vippavuṭṭhā na cirasseva samāgacchanti, anavaṭṭhitā ca tesu piyamanāpatā, na evamariyasaṅgho, tasmā saṅghova pāhuneyyo’’ti.
ദക്ഖന്തി ഏതായ സത്താ യഥാധിപ്പേതാഹി സമ്പത്തീഹി വഡ്ഢന്തീതി ദക്ഖിണാ, പരലോകം സദ്ദഹിത്വാ ദാനം. തം ദക്ഖിണം അരഹതി, ദക്ഖിണായ വാ ഹിതോ യസ്മാ മഹപ്ഫലകരണതായ വിസോധേതീതി ദക്ഖിണേയ്യോ.
Dakkhanti etāya sattā yathādhippetāhi sampattīhi vaḍḍhantīti dakkhiṇā, paralokaṃ saddahitvā dānaṃ. Taṃ dakkhiṇaṃ arahati, dakkhiṇāya vā hito yasmā mahapphalakaraṇatāya visodhetīti dakkhiṇeyyo.
പുഞ്ഞത്ഥികേഹി അഞ്ജലി കരണീയോ ഏത്ഥാതി അഞ്ജലികരണീയോ. ഉഭോ ഹേത്ഥ സിരസി പതിട്ഠാപേത്വാ സബ്ബലോകേന കയിരമാനം അഞ്ജലികമ്മം അരഹതീതി വാ അഞ്ജലികരണീയോ. തേനാഹ ‘‘അഞ്ജലിപഗ്ഗഹണസ്സ അനുച്ഛവികോ’’തി.
Puññatthikehi añjali karaṇīyo etthāti añjalikaraṇīyo. Ubho hettha sirasi patiṭṭhāpetvā sabbalokena kayiramānaṃ añjalikammaṃ arahatīti vā añjalikaraṇīyo. Tenāha ‘‘añjalipaggahaṇassa anucchaviko’’ti.
യദിപി പാളിയം ‘‘അനുത്തര’’ന്തി വുത്തം, നത്ഥി ഇതോ ഉത്തരം വിസിട്ഠന്തി ഹി അനുത്തരം, സമമ്പിസ്സ പന നത്ഥീതി ദസ്സേന്തോ ‘‘അസദിസ’’ന്തി ആഹ. ഖിത്തം വുത്തം ബീജം മഹപ്ഫലഭാവകരണേന തായതി രക്ഖതി, ഖിപന്തി വപന്തി ഏത്ഥ ബീജാനീതി വാ ഖേത്തം, കേദാരാദി, ഖേത്തം വിയ ഖേത്തം, പുഞ്ഞാനം ഖേത്തം പുഞ്ഞക്ഖേത്തം. യഥാ ഹി രഞ്ഞോ വാ അമച്ചസ്സ വാ സാലീനം വാ യവാനം വാ വിരുഹനട്ഠാനം ‘‘രഞ്ഞോ സാലിക്ഖേതം യവക്ഖേത’’ന്തി വുച്ചതി, ഏവം സങ്ഘോ സബ്ബലോകസ്സ പുഞ്ഞാനം വിരുഹനട്ഠാനം. സങ്ഘം നിസ്സായ ഹി ലോകസ്സ നാനപ്പകാരഹിതസുഖസംവത്തനികാനി പുഞ്ഞാനി വിരുഹന്തി, തസ്മാ സങ്ഘോ അനുത്തരം പുഞ്ഞക്ഖേത്തം ലോകസ്സ. സേസം സുവിഞ്ഞേയ്യമേവ. ഛട്ഠസത്തമാനി ഉത്താനത്ഥാനേവ.
Yadipi pāḷiyaṃ ‘‘anuttara’’nti vuttaṃ, natthi ito uttaraṃ visiṭṭhanti hi anuttaraṃ, samampissa pana natthīti dassento ‘‘asadisa’’nti āha. Khittaṃ vuttaṃ bījaṃ mahapphalabhāvakaraṇena tāyati rakkhati, khipanti vapanti ettha bījānīti vā khettaṃ, kedārādi, khettaṃ viya khettaṃ, puññānaṃ khettaṃ puññakkhettaṃ. Yathā hi rañño vā amaccassa vā sālīnaṃ vā yavānaṃ vā viruhanaṭṭhānaṃ ‘‘rañño sālikkhetaṃ yavakkheta’’nti vuccati, evaṃ saṅgho sabbalokassa puññānaṃ viruhanaṭṭhānaṃ. Saṅghaṃ nissāya hi lokassa nānappakārahitasukhasaṃvattanikāni puññāni viruhanti, tasmā saṅgho anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Sesaṃ suviññeyyameva. Chaṭṭhasattamāni uttānatthāneva.
പഠമആജാനീയസുത്താദിവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Paṭhamaājānīyasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya
൫. പഠമആജാനീയസുത്തം • 5. Paṭhamaājānīyasuttaṃ
൬. ദുതിയആജാനീയസുത്തം • 6. Dutiyaājānīyasuttaṃ
൭. തതിയആജാനീയസുത്തം • 7. Tatiyaājānīyasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൫-൭. പഠമആജാനീയസുത്താദിവണ്ണനാ • 5-7. Paṭhamaājānīyasuttādivaṇṇanā