Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
३-१०. पठमआनन्दसुत्तादिवण्णना
3-10. Paṭhamaānandasuttādivaṇṇanā
९८९-९९६. ततिये पविचिनतीति अनिच्चादिवसेन पविचिनति। इतरं पदद्वयं एतस्सेव वेवचनं। निरामिसाति निक्किलेसा कायिकचेतसिकदरथपटिपस्सद्धिया कायोपि चित्तम्पि पस्सम्भति। समाधियतीति सम्मा ठपियति, अप्पनाचित्तं विय होति। अज्झुपेक्खिता होतीति सहजातअज्झुपेक्खनाय अज्झुपेक्खिता होति।
989-996. Tatiye pavicinatīti aniccādivasena pavicinati. Itaraṃ padadvayaṃ etasseva vevacanaṃ. Nirāmisāti nikkilesā kāyikacetasikadarathapaṭipassaddhiyā kāyopi cittampi passambhati. Samādhiyatīti sammā ṭhapiyati, appanācittaṃ viya hoti. Ajjhupekkhitā hotīti sahajātaajjhupekkhanāya ajjhupekkhitā hoti.
एवं चुद्दसविधेन कायपरिग्गाहकस्स भिक्खुनो तस्मिं काये सति सतिसम्बोज्झङ्गो, ताय सतिया सम्पयुत्तञाणं धम्मविचयसम्बोज्झङ्गो, तंसम्पयुत्तमेव कायिकचेतसिकवीरियं वीरियसम्बोज्झङ्गो, पीतिपस्सद्धिचित्तेकग्गता पीतिपस्सद्धिसमाधिसम्बोज्झङ्गा, इमेसं छन्नं बोज्झङ्गानं अनोसक्कनअनतिवत्तनसङ्खातो मज्झत्ताकारो उपेक्खासम्बोज्झङ्गो। यथेव हि समप्पवत्तेसु अस्सेसु सारथिनो ‘‘अयं ओलीयती’’ति तुदनं वा, ‘‘अयं अतिधावती’’ति आकड्ढनं वा नत्थि, केवलं एवं पस्समानस्स ठिताकारोव होति, एवमेव इमेसं छन्नं बोज्झङ्गानं अनोसक्कनअनतिवत्तनसङ्खातो मज्झत्ताकारो उपेक्खासम्बोज्झङ्गो नाम होति। एत्तावता किं कथितं? एकचित्तक्खणिका नानासरसलक्खणा विपस्सनाबोज्झङ्गा नाम कथिता।
Evaṃ cuddasavidhena kāyapariggāhakassa bhikkhuno tasmiṃ kāye sati satisambojjhaṅgo, tāya satiyā sampayuttañāṇaṃ dhammavicayasambojjhaṅgo, taṃsampayuttameva kāyikacetasikavīriyaṃ vīriyasambojjhaṅgo, pītipassaddhicittekaggatā pītipassaddhisamādhisambojjhaṅgā, imesaṃ channaṃ bojjhaṅgānaṃ anosakkanaanativattanasaṅkhāto majjhattākāro upekkhāsambojjhaṅgo. Yatheva hi samappavattesu assesu sārathino ‘‘ayaṃ olīyatī’’ti tudanaṃ vā, ‘‘ayaṃ atidhāvatī’’ti ākaḍḍhanaṃ vā natthi, kevalaṃ evaṃ passamānassa ṭhitākārova hoti, evameva imesaṃ channaṃ bojjhaṅgānaṃ anosakkanaanativattanasaṅkhāto majjhattākāro upekkhāsambojjhaṅgo nāma hoti. Ettāvatā kiṃ kathitaṃ? Ekacittakkhaṇikā nānāsarasalakkhaṇā vipassanābojjhaṅgā nāma kathitā.
विवेकनिस्सितन्तिआदीनि वुत्तत्थानेव। एत्थ पन सोळसक्खत्तुका आनापानस्सति मिस्सका कथिता, आनापानमूलका सतिपट्ठाना पुब्बभागा , तेसं मूलभूता आनापानस्सति पुब्बभागा। बोज्झङ्गमूलका सतिपट्ठाना पुब्बभागा, तेपि बोज्झङ्गा पुब्बभागाव। विज्जाविमुत्तिपूरका पन बोज्झङ्गा निब्बत्तितलोकुत्तरा, विज्जाविमुत्तियो अरियफलसम्पयुत्ता। विज्जा वा चतुत्थमग्गसम्पयुत्ता, विमुत्ति फलसम्पयुत्ताति। चतुत्थपञ्चमछट्ठानिपि इमिनाव समानपरिच्छेदानि। सेसं सब्बत्थ उत्तानमेवाति।
Vivekanissitantiādīni vuttatthāneva. Ettha pana soḷasakkhattukā ānāpānassati missakā kathitā, ānāpānamūlakā satipaṭṭhānā pubbabhāgā , tesaṃ mūlabhūtā ānāpānassati pubbabhāgā. Bojjhaṅgamūlakā satipaṭṭhānā pubbabhāgā, tepi bojjhaṅgā pubbabhāgāva. Vijjāvimuttipūrakā pana bojjhaṅgā nibbattitalokuttarā, vijjāvimuttiyo ariyaphalasampayuttā. Vijjā vā catutthamaggasampayuttā, vimutti phalasampayuttāti. Catutthapañcamachaṭṭhānipi imināva samānaparicchedāni. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
आनापानसंयुत्तवण्णना निट्ठिता।
Ānāpānasaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya
३. पठमआनन्दसुत्तं • 3. Paṭhamaānandasuttaṃ
४. दुतियआनन्दसुत्तं • 4. Dutiyaānandasuttaṃ
५. पठमभिक्खुसुत्तं • 5. Paṭhamabhikkhusuttaṃ
६. दुतियभिक्खुसुत्तं • 6. Dutiyabhikkhusuttaṃ
७. संयोजनप्पहानसुत्तं • 7. Saṃyojanappahānasuttaṃ
८. अनुसयसमुग्घातसुत्तं • 8. Anusayasamugghātasuttaṃ
९. अद्धानपरिञ्ञासुत्तं • 9. Addhānapariññāsuttaṃ
१०. आसवक्खयसुत्तं • 10. Āsavakkhayasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ३-१०. पठमआनन्दसुत्तादिवण्णना • 3-10. Paṭhamaānandasuttādivaṇṇanā