| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
੩. ਅਨਿਯਤਕਣ੍ਡਂ
3. Aniyatakaṇḍaṃ
੧. ਪਠਮਅਨਿਯਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
1. Paṭhamaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā
੪੪੩. ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾਤਿ ਪਠਮਅਨਿਯਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ। ਤਤ੍ਥ ਕਾਲਯੁਤ੍ਤਂ ਸਮੁਲ੍ਲਪਨ੍ਤੋਤਿ ਕਾਲਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਯਦਾ ਨ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਸਮੀਪੇਨ ਗਚ੍ਛਤਿ વਾ ਆਗਚ੍ਛਤਿ વਾ ਤਦਾ ਤਦਨੁਰੂਪਂ ‘‘ਕਚ੍ਚਿ ਨ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਸਿ, ਨ ਕਿਲਮਸਿ, ਨ ਛਾਤਾਸੀ’’ਤਿਆਦਿਕਂ ਗੇਹਸ੍ਸਿਤਂ ਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ। ਕਾਲਯੁਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭਣਨ੍ਤੋਤਿ ਕਾਲਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਯਦਾ ਅਞ੍ਞੋ ਕੋਚਿ ਸਮੀਪੇਨ ਗਚ੍ਛਤਿ વਾ ਆਗਚ੍ਛਤਿ વਾ ਤਦਾ ਤਦਨੁਰੂਪਂ ‘‘ਉਪੋਸਥਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਂ ਦਦੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿਆਦਿਕਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ।
443.Tenasamayena buddho bhagavāti paṭhamaaniyatasikkhāpadaṃ. Tattha kālayuttaṃ samullapantoti kālaṃ sallakkhetvā yadā na añño koci samīpena gacchati vā āgacchati vā tadā tadanurūpaṃ ‘‘kacci na ukkaṇṭhasi, na kilamasi, na chātāsī’’tiādikaṃ gehassitaṃ kathaṃ kathento. Kālayuttaṃ dhammaṃ bhaṇantoti kālaṃ sallakkhetvā yadā añño koci samīpena gacchati vā āgacchati vā tadā tadanurūpaṃ ‘‘uposathaṃ kareyyāsi, salākabhattaṃ dadeyyāsī’’tiādikaṃ dhammakathaṃ kathento.
ਬਹੂ ਧੀਤਰੋ ਚ ਪੁਤ੍ਤਾ ਚ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਬਹੁਪੁਤ੍ਤਾ। ਤਸ੍ਸਾ ਕਿਰ ਦਸ ਪੁਤ੍ਤਾ ਦਸ ਧੀਤਰੋ ਅਹੇਸੁਂ, ਬਹੂ ਨਤ੍ਤਾਰੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਬਹੁਨਤ੍ਤਾ। ਯਥੇવ ਹਿ ਤਸ੍ਸਾ ਏવਮਸ੍ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਧੀਤਾਨਮ੍ਪਿ વੀਸਤਿ વੀਸਤਿ ਦਾਰਕਾ ਅਹੇਸੁਂ, ਇਤਿ ਸਾ વੀਸੁਤ੍ਤਰਚਤੁਸਤਪੁਤ੍ਤਨਤ੍ਤਪਰਿવਾਰਾ ਅਹੋਸਿ। ਅਭਿਮਙ੍ਗਲਸਮ੍ਮਤਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮਮਙ੍ਗਲਸਮ੍ਮਤਾ। ਯਞ੍ਞੇਸੂਤਿ ਦਾਨਪ੍ਪਦਾਨੇਸੁ। ਛਣੇਸੂਤਿ ਆવਾਹવਿવਾਹਮਙ੍ਗਲਾਦੀਸੁ ਅਨ੍ਤਰੁਸ੍ਸવੇਸੁ। ਉਸ੍ਸવੇਸੂਤਿ ਆਸਾਲ਼੍ਹੀਪવਾਰਣਨਕ੍ਖਤ੍ਤਾਦੀਸੁ ਮਹੁਸ੍ਸવੇਸੁ। ਪਠਮਂ ਭੋਜੇਨ੍ਤੀਤਿ ‘‘ਇਮੇਪਿ ਦਾਰਕਾ ਤਯਾ ਸਮਾਨਾਯੁਕਾ ਨਿਰੋਗਾ ਹੋਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਆਯਾਚਨ੍ਤਾ ਪਠਮਂਯੇવ ਭੋਜੇਨ੍ਤਿ, ਯੇਪਿ ਸਦ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਸਨ੍ਨਾ, ਤੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭੋਜੇਤ੍વਾ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਸਬ੍ਬਪਠਮਂ ਤਂਯੇવ ਭੋਜੇਨ੍ਤਿ। ਨਾਦਿਯੀਤਿ ਤਸ੍ਸਾ વਚਨਂ ਨ ਆਦਿਯਿ, ਨ ਗਣ੍ਹਿ, ਨ વਾ ਆਦਰਮਕਾਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Bahū dhītaro ca puttā ca assāti bahuputtā. Tassā kira dasa puttā dasa dhītaro ahesuṃ, bahū nattāro assāti bahunattā. Yatheva hi tassā evamassā puttadhītānampi vīsati vīsati dārakā ahesuṃ, iti sā vīsuttaracatusataputtanattaparivārā ahosi. Abhimaṅgalasammatāti uttamamaṅgalasammatā. Yaññesūti dānappadānesu. Chaṇesūti āvāhavivāhamaṅgalādīsu antarussavesu. Ussavesūti āsāḷhīpavāraṇanakkhattādīsu mahussavesu. Paṭhamaṃ bhojentīti ‘‘imepi dārakā tayā samānāyukā nirogā hontū’’ti āyācantā paṭhamaṃyeva bhojenti, yepi saddhā honti pasannā, tepi bhikkhū bhojetvā tadanantaraṃ sabbapaṭhamaṃ taṃyeva bhojenti. Nādiyīti tassā vacanaṃ na ādiyi, na gaṇhi, na vā ādaramakāsīti attho.
੪੪੪-੫. ਅਲਂਕਮ੍ਮਨਿਯੇਤਿ ਕਮ੍ਮਕ੍ਖਮਂ ਕਮ੍ਮਯੋਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਨਿਯਂ, ਅਲਂ ਪਰਿਯਤ੍ਤਂ ਕਮ੍ਮਨਿਯਭਾવਾਯਾਤਿ ਅਲਂਕਮ੍ਮਨਿਯਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਲਂਕਮ੍ਮਨਿਯੇ, ਯਤ੍ਥ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਤਾਦਿਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨੇવਸ੍ਸ ਪਦਭਾਜਨੇ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ, ਯਤ੍ਥ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ ਪਟਿਸੇવਿਤੁਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਨਿਸਜ੍ਜਂ ਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਨਿਸਜ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਨਿਸੀਦੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾવ ਨਿਪਜ੍ਜਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਪਦਭਾਜਨੇ ਉਭਯਮ੍ਪਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਉਪਨਿਸਿਨ੍ਨੋਤਿ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ। ਏવਂ ਉਪਨਿਪਨ੍ਨੋਪਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਮ੍ਹਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਉਭੋ વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਤਿ ਦ੍વੇਪਿ ਅਪਚ੍ਛਾ ਅਪੁਰਿਮਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਸੋਤਸ੍ਸ ਰਹੋ’’ਤਿ ਆਗਤਂ, ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਰਹੇਨੇવ ਪਨ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਸਚੇਪਿ ਹਿ ਪਿਹਿਤਕવਾਟਸ੍ਸ ਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਦ੍વਾਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਹੋਤਿ, ਨੇવ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਕਰੋਤਿ। ਅਪਿਹਿਤਕવਾਟਸ੍ਸ ਪਨ ਦ੍વਾਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਕਰੋਤਿ। ਨ ਕੇવਲਞ੍ਚ ਦ੍વਾਰੇ ਅਨ੍ਤੋਦ੍વਾਦਸਹਤ੍ਥੇਪਿ ਓਕਾਸੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਸਚੇ ਸਚਕ੍ਖੁਕੋ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਪਿ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੋਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਕਰੋਤਿ। ਸਮੀਪੇ ਠਿਤੋਪਿ ਅਨ੍ਧੋ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਚਕ੍ਖੁਮਾਪਿ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤੋ ਨ ਕਰੋਤਿ। ਇਤ੍ਥੀਨਂ ਪਨ ਸਤਮ੍ਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਕਰੋਤਿਯੇવ।
444-5.Alaṃkammaniyeti kammakkhamaṃ kammayogganti kammaniyaṃ, alaṃ pariyattaṃ kammaniyabhāvāyāti alaṃkammaniyaṃ, tasmiṃ alaṃkammaniye, yattha ajjhācāraṃ karontā sakkonti, taṃ kammaṃ kātuṃ tādiseti attho. Tenevassa padabhājane vuttaṃ – ‘‘sakkā hoti methunaṃ dhammaṃ paṭisevitu’’nti, yattha methunaṃ dhammaṃ sakkā hoti paṭisevitunti vuttaṃ hoti. Nisajjaṃkappeyyāti nisajjaṃ kareyya, nisīdeyyāti attho. Yasmā pana nisīditvāva nipajjati, tenassa padabhājane ubhayampi vuttaṃ. Tattha upanisinnoti upagantvā nisinno. Evaṃ upanipannopi veditabbo. Bhikkhu nisinneti bhikkhumhi nisinneti attho. Ubho vā nisinnāti dvepi apacchā apurimaṃ nisinnā. Ettha ca kiñcāpi pāḷiyaṃ ‘‘sotassa raho’’ti āgataṃ, cakkhussa raheneva pana paricchedo veditabbo. Sacepi hi pihitakavāṭassa gabbhassa dvāre nisinno viññū puriso hoti, neva anāpattiṃ karoti. Apihitakavāṭassa pana dvāre nisinno anāpattiṃ karoti. Na kevalañca dvāre antodvādasahatthepi okāse nisinno, sace sacakkhuko vikkhittopi niddāyantopi anāpattiṃ karoti. Samīpe ṭhitopi andho na karoti, cakkhumāpi nipajjitvā niddāyanto na karoti. Itthīnaṃ pana satampi anāpattiṃ na karotiyeva.
ਸਦ੍ਧੇਯ੍ਯવਚਸਾਤਿ ਸਦ੍ਧਾਤਬ੍ਬવਚਨਾ। ਸਾ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਅਰਿਯਸਾવਿਕਾવ ਹੋਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਪਦਭਾਜਨੇ ‘‘ਆਗਤਫਲਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਆਗਤਂ ਫਲਂ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਆਗਤਫਲਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਭਿਸਮੇਤਾવਿਨੀਤਿ ਪਟਿવਿਦ੍ਧਚਤੁਸਚ੍ਚਾ। વਿਞ੍ਞਾਤਂ ਸਿਕ੍ਖਤ੍ਤਯਸਾਸਨਂ ਏਤਾਯਾਤਿ વਿਞ੍ਞਾਤਸਾਸਨਾ। ਨਿਸਜ੍ਜਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਟਿਜਾਨਮਾਨੋਤਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਏવਰੂਪਾ ਉਪਾਸਿਕਾ ਦਿਸ੍વਾ વਦਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਸਜ੍ਜਂ ਪਟਿਜਾਨਮਾਨੋਯੇવ ਤਿਣ੍ਣਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਅਪ੍ਪਟਿਜਾਨਮਾਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Saddheyyavacasāti saddhātabbavacanā. Sā pana yasmā ariyasāvikāva hoti, tenassa padabhājane ‘‘āgataphalā’’tiādi vuttaṃ. Tattha āgataṃ phalaṃ assāti āgataphalā paṭiladdhasotāpattiphalāti attho. Abhisametāvinīti paṭividdhacatusaccā. Viññātaṃ sikkhattayasāsanaṃ etāyāti viññātasāsanā. Nisajjaṃ bhikkhu paṭijānamānoti kiñcāpi evarūpā upāsikā disvā vadati, atha kho bhikkhu nisajjaṃ paṭijānamānoyeva tiṇṇaṃ dhammānaṃ aññatarena kāretabbo, na appaṭijānamānoti attho.
ਯੇਨ વਾ ਸਾ ਸਦ੍ਧੇਯ੍ਯવਚਸਾ ਉਪਾਸਿਕਾ વਦੇਯ੍ਯ ਤੇਨ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਨਿਸਜ੍ਜਾਦੀਸੁ ਆਕਾਰੇਸੁ ਯੇਨ વਾ ਆਕਾਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਸਾ ਉਪਾਸਿਕਾ વਦੇਯ੍ਯ, ਪਟਿਜਾਨਮਾਨੋવ ਤੇਨ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ। ਏવਰੂਪਾਯਪਿ ਉਪਾਸਿਕਾਯ વਚਨਮਤ੍ਤੇਨ ਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਸ੍ਮਾ? ਯਸ੍ਮਾ ਦਿਟ੍ਠਂ ਨਾਮ ਤਥਾਪਿ ਹੋਤਿ, ਅਞ੍ਞਥਾਪਿ ਹੋਤਿ।
Yena vā sā saddheyyavacasā upāsikā vadeyya tena so bhikkhu kāretabboti nisajjādīsu ākāresu yena vā ākārena saddhiṃ methunadhammādīni āropetvā sā upāsikā vadeyya, paṭijānamānova tena so bhikkhu kāretabbo. Evarūpāyapi upāsikāya vacanamattena na kāretabboti attho. Kasmā? Yasmā diṭṭhaṃ nāma tathāpi hoti, aññathāpi hoti.
ਤਦਤ੍ਥਜੋਤਨਤ੍ਥਞ੍ਚ ਇਦਂ વਤ੍ਥੁਂ ਉਦਾਹਰਨ੍ਤਿ – ਮਲ੍ਲਾਰਾਮવਿਹਾਰੇ ਕਿਰ ਏਕੋ ਖੀਣਾਸવਤ੍ਥੇਰੋ ਏਕਦਿવਸਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਕੁਲਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹੇ ਨਿਸੀਦਿ, ਉਪਾਸਿਕਾਪਿ ਸਯਨਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਠਿਤਾ ਹੋਤਿ। ਅਥੇਕੋ ਪਿਣ੍ਡਚਾਰਿਕੋ ਦ੍વਾਰੇ ਠਿਤੋ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਥੇਰੋ ਉਪਾਸਿਕਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍વਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਓਲੋਕੇਸਿ। ਥੇਰੋਪਿ ‘‘ਅਯਂ ਮਯਿ ਅਸੁਦ੍ਧਲਦ੍ਧਿਕੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਕਤਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚੋ વਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ વਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋવ ਨਿਸੀਦਿ। ਸੋਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ‘‘ਥੇਰਂ ਚੋਦੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਉਕ੍ਕਾਸਿਤ੍વਾ ਦ੍વਾਰਂ વਿવਰਿ। ਥੇਰੋ ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਞਤ੍વਾ ਆਕਾਸੇ ਉਪ੍ਪਤਿਤ੍વਾ ਕੂਟਾਗਾਰਕਣ੍ਣਿਕਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿ। ਸੋਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨ੍ਤੋ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਮਞ੍ਚਞ੍ਚ ਹੇਟ੍ਠਾਮਞ੍ਚਞ੍ਚ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ਥੇਰਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਉਲ੍ਲੋਕੇਸਿ, ਅਥ ਆਕਾਸੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਥੇਰਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏવਂ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕਾ ਨਾਮ ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਭਾવਂ વਦਾਪੇਥ ਏવਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਥੇਰੋ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਘਰਸ੍ਸੇવੇਸੋ ਆવੁਸੋ ਦੋਸੋ, ਅਹਂ ਪਨ ਤਂ ਸਦ੍ਧਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਏવਮਕਾਸਿਂ, ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਸਿ ਮ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍વਾ ਓਤਰੀਤਿ।
Tadatthajotanatthañca idaṃ vatthuṃ udāharanti – mallārāmavihāre kira eko khīṇāsavatthero ekadivasaṃ upaṭṭhākakulaṃ gantvā antogehe nisīdi, upāsikāpi sayanapallaṅkaṃ nissāya ṭhitā hoti. Atheko piṇḍacāriko dvāre ṭhito disvā ‘‘thero upāsikāya saddhiṃ ekāsane nisinno’’ti saññaṃ paṭilabhitvā punappunaṃ olokesi. Theropi ‘‘ayaṃ mayi asuddhaladdhiko jāto’’ti sallakkhetvā katabhattakicco vihāraṃ gantvā attano vasanaṭṭhānaṃ pavisitvā antova nisīdi. Sopi bhikkhu ‘‘theraṃ codessāmī’’ti āgantvā ukkāsitvā dvāraṃ vivari. Thero tassa cittaṃ ñatvā ākāse uppatitvā kūṭāgārakaṇṇikaṃ nissāya pallaṅkena nisīdi. Sopi bhikkhu anto pavisitvā mañcañca heṭṭhāmañcañca oloketvā theraṃ apassanto uddhaṃ ullokesi, atha ākāse nisinnaṃ theraṃ disvā ‘‘bhante, evaṃ mahiddhikā nāma tumhe mātugāmena saddhiṃ ekāsane nisinnabhāvaṃ vadāpetha evā’’ti āha. Thero ‘‘antaragharasseveso āvuso doso, ahaṃ pana taṃ saddhāpetuṃ asakkonto evamakāsiṃ, rakkheyyāsi ma’’nti vatvā otarīti.
੪੪੬. ਇਤੋ ਪਰਂ ਸਾ ਚੇ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯਾਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਕਾਰਣਾਕਾਰਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਤ੍ਥ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤੋਤਿ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗੇ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਨਿਸਜ੍ਜਂ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍વਾ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਪਟਿਸੇવਨਂ ਅਪ੍ਪਟਿਜਾਨਨ੍ਤੋ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਕਾਰੇਤ੍વਾ ਨਿਸਜ੍ਜਾਮਤ੍ਤੇਨ ਯਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਤਾਯ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤੇਨ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਚਤੁਕ੍ਕੇਸੁ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
446. Ito paraṃ sā ce evaṃ vadeyyātiādi sabbaṃ paṭiññāya kāraṇākāradassanatthaṃ vuttaṃ, tattha mātugāmassa methunaṃ dhammaṃ paṭisevantoti mātugāmassa magge methunaṃ dhammaṃ paṭisevantoti attho. Nisajjāya kāretabboti nisajjaṃ paṭijānitvā methunadhammapaṭisevanaṃ appaṭijānanto methunadhammapārājikāpattiyā akāretvā nisajjāmattena yaṃ āpattiṃ āpajjati tāya kāretabbo, pācittiyāpattiyā kāretabboti attho. Etena nayena sabbacatukkesu vinicchayo veditabbo.
੪੫੧. ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਨ ਆਪਤ੍ਤਾਨਾਪਤ੍ਤਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤੇਸੁ ਗਮਨਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤੀਤਿਆਦੀਸੁ ਗਮਨਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤੀਤਿ ‘‘ਰਹੋਨਿਸਜ੍ਜਸ੍ਸਾਦਤ੍ਥਂ ਗਤੋਮ੍ਹੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਗਮਨਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ, ਨਿਸਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਨਿਸਜ੍ਜਸ੍ਸਾਦੇਨੇવ ਨਿਸਜ੍ਜਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ। ਆਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ। ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਤੀਸੁ ਯਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ, ਤਾਯ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਚਤੁਕ੍ਕੇ ਉਤ੍ਤਾਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯਮੇવ। ਦੁਤਿਯਚਤੁਕ੍ਕੇ ਪਨ ਗਮਨਂ ਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤੀਤਿ ਰਹੋ ਨਿਸਜ੍ਜਸ੍ਸਾਦવਸੇਨ ਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ , ‘‘ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਾਦਿਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮੇਨ ਗਤੋਮ੍ਹਿ, ਸਾ ਪਨ ਮਯ੍ਹਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਤਾ’’ਤਿ વਦਤਿ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥਾਪਿ ਉਤ੍ਤਾਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯਮੇવ।
451. Sikkhāpadapariyosāne pana āpattānāpattiparicchedadassanatthaṃ vuttesu gamanaṃ paṭijānātītiādīsu gamanaṃ paṭijānātīti ‘‘rahonisajjassādatthaṃ gatomhī’’ti evaṃ gamanaṃ paṭijānāti, nisajjanti nisajjassādeneva nisajjaṃ paṭijānāti. Āpattinti tīsu aññataraṃ āpattiṃ. Āpattiyā kāretabboti tīsu yaṃ paṭijānāti, tāya kāretabbo. Sesamettha catukke uttānādhippāyameva. Dutiyacatukke pana gamanaṃ na paṭijānātīti raho nisajjassādavasena na paṭijānāti , ‘‘salākabhattādinā attano kammena gatomhi, sā pana mayhaṃ nisinnaṭṭhānaṃ āgatā’’ti vadati. Sesametthāpi uttānādhippāyameva.
ਅਯਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ – ਰਹੋ ਨਿਸਜ੍ਜਸ੍ਸਾਦੋਤਿ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਕਿਲੇਸੋ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤੇਨਸ੍ਸਾਦੇਨ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਅਕ੍ਖਿਂ ਅਞ੍ਜੇਤਿ, ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਨਿવਾਸਨਂ ਨਿવਾਸੇਤਿ, ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਤਿ, ਚੀવਰਂ ਪਾਰੁਪਤਿ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਯੋਗੇ ਪਯੋਗੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪਦવਾਰੇ ਪਦવਾਰੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਦੁਕ੍ਕਟਮੇવ। ਮਾਤੁਗਾਮੇ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਮਤ੍ਤੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ। ਸਚੇ ਸਾ ਇਤ੍ਥੀ ਕੇਨਚਿ ਕਰਣੀਯੇਨ ਉਟ੍ਠਾਯੁਟ੍ਠਾਯ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਨਿਸਜ੍ਜਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ। ਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਗਤੋ, ਸਾ ਨ ਦਿਟ੍ਠਾ, ਅਞ੍ਞਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਅਸ੍ਸਾਦੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ। ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ਪਨ ‘‘ਗਮਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਚੇ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮਾਤੁਗਾਮਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ। ਸਚੇ ਉਟ੍ਠਾਯੁਟ੍ਠਾਯ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ, ਨਿਸਜ੍ਜਾਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ। ਅਨਿਯਮੇਤ੍વਾ ਦਿਟ੍ਠਦਿਟ੍ਠਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰਹਸ੍ਸਾਦਂ ਕਪ੍ਪੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸਾਪਿ ਆਗਤਾਗਤਾਨਂ વਸੇਨ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਨਿਸਜ੍ਜਾવਸੇਨ ਚ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਯ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਰਹਸ੍ਸਾਦੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ।
Ayaṃ pana sabbattha vinicchayo – raho nisajjassādoti methunadhammasannissitakileso vuccati. Yo bhikkhu tenassādena mātugāmassa santikaṃ gantukāmo akkhiṃ añjeti, dukkaṭaṃ. Nivāsanaṃ nivāseti, kāyabandhanaṃ bandhati, cīvaraṃ pārupati, sabbattha payoge payoge dukkaṭaṃ. Gacchati, padavāre padavāre dukkaṭaṃ. Gantvā nisīdati, dukkaṭameva. Mātugāme āgantvā nisinnamatte pācittiyaṃ. Sace sā itthī kenaci karaṇīyena uṭṭhāyuṭṭhāya punappunaṃ nisīdati, nisajjāya nisajjāya pācittiyaṃ. Yaṃ sandhāya gato, sā na diṭṭhā, aññā āgantvā nisīdati, assāde uppanne pācittiyaṃ. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘gamanakālato paṭṭhāya asuddhacittattā āpattiyevā’’ti vuttaṃ. Sace sambahulā āgacchanti, mātugāmagaṇanāya pācittiyāni. Sace uṭṭhāyuṭṭhāya punappunaṃ nisīdanti, nisajjāgaṇanāya pācittiyāni. Aniyametvā diṭṭhadiṭṭhāya saddhiṃ rahassādaṃ kappessāmīti gantvā nisinnassāpi āgatāgatānaṃ vasena punappunaṃ nisajjāvasena ca vuttanayeneva āpattiyo veditabbā. Sace suddhacittena gantvā nisinnassa santikaṃ āgantvā nisinnāya itthiyā rahassādo uppajjati anāpatti.
ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦੀਨਿ ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਦਿਸਾਨੇવਾਤਿ।
Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājikasadisānevāti.
ਪਠਮਅਨਿਯਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paṭhamaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੧. ਪਠਮਅਨਿਯਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 1. Paṭhamaaniyatasikkhāpadaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੧. ਪਠਮਅਨਿਯਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 1. Paṭhamaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੧. ਪਠਮਅਨਿਯਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 1. Paṭhamaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੧. ਪਠਮਅਨਿਯਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 1. Paṭhamaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā
