| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
๙. ปฐมอปุตฺตกสุตฺตวณฺณนา
9. Paṭhamaaputtakasuttavaṇṇanā
๑๓๐. นวเม ทิวา ทิวสฺสาติ ทิวสสฺส ทิวา, มชฺฌนฺหิกสมเยติ อโตฺถฯ สาปเตยฺยนฺติ ธนํฯ โก ปน วาโท รูปิยสฺสาติ สุวณฺณรชตตมฺพโลหกาฬโลหผาลกจฺฉปกาทิเภทสฺส ฆนกตสฺส เจว ปริโภคภาชนาทิเภทสฺส จ รูปิยภณฺฑสฺส ปน โก วาโท? ‘‘เอตฺตกํ นามา’’ติ กา ปริเจฺฉทกถาติ อโตฺถฯ กณาชกนฺติ สกุณฺฑกภตฺตํฯ พิลงฺคทุติยนฺติ กญฺชิกทุติยํฯ สาณนฺติ สาณวากมยํ ฯ ติปกฺขวสนนฺติ ตีณิ ขณฺฑานิ ทฺวีสุ ฐาเนสุ สิพฺพิตฺวา กตนิวาสนํฯ
130. Navame divā divassāti divasassa divā, majjhanhikasamayeti attho. Sāpateyyanti dhanaṃ. Ko pana vādo rūpiyassāti suvaṇṇarajatatambalohakāḷalohaphālakacchapakādibhedassa ghanakatassa ceva paribhogabhājanādibhedassa ca rūpiyabhaṇḍassa pana ko vādo? ‘‘Ettakaṃ nāmā’’ti kā paricchedakathāti attho. Kaṇājakanti sakuṇḍakabhattaṃ. Bilaṅgadutiyanti kañjikadutiyaṃ. Sāṇanti sāṇavākamayaṃ . Tipakkhavasananti tīṇi khaṇḍāni dvīsu ṭhānesu sibbitvā katanivāsanaṃ.
อสปฺปุริโสติ ลามกปุริโสฯ อุทฺธคฺคิกนฺติอาทีสุ อุปรูปริภูมีสุ ผลทานวเสน อุทฺธํ อคฺคมสฺสาติ อุทฺธคฺคิกาฯ สคฺคสฺส หิตา ตตฺรุปปตฺติชนนโตติ โสวคฺคิกาฯ นิพฺพตฺตฎฺฐาเนสุ สุโข วิปาโก อสฺสาติ สุขวิปากาฯ สุฎฺฐุ อคฺคานํ ทิพฺพวณฺณาทีนํ วิเสสานํ นิพฺพตฺตนโต สคฺคสํวตฺตนิกาฯ เอวรูปํ ทกฺขิณทานํ น ปติฎฺฐาเปตีติฯ
Asappurisoti lāmakapuriso. Uddhaggikantiādīsu uparūparibhūmīsu phaladānavasena uddhaṃ aggamassāti uddhaggikā. Saggassa hitā tatrupapattijananatoti sovaggikā. Nibbattaṭṭhānesu sukho vipāko assāti sukhavipākā. Suṭṭhu aggānaṃ dibbavaṇṇādīnaṃ visesānaṃ nibbattanato saggasaṃvattanikā. Evarūpaṃ dakkhiṇadānaṃ na patiṭṭhāpetīti.
สาโตทกาติ มธุโรทกาฯ เสโตฺตทกาติ วีจีนํ ภินฺนฎฺฐาเน อุทกสฺส เสตตาย เสโตทกาฯ สุปติตฺถาติ สุนฺทรติตฺถาฯ ตํ ชโนติ เยน อุทเกน สาโตทกา, ตํ อุทกํ ชโน ภาชนานิ ปูเรตฺวา เนว หเรยฺยฯ น ยถาปจฺจยํ วา กเรยฺยาติ, ยํ ยํ อุทเกน อุทกกิจฺจํ กาตพฺพํ, ตํ ตํ น กเรยฺยฯ ตทเปยฺยมานนฺติ ตํ อเปยฺยมานํฯ กิจฺจกโร จ โหตีติ อตฺตนา กตฺตพฺพกิจฺจกโร เจว กุสลกิจฺจกโร จ, ภุญฺชติ จ, กมฺมเนฺต จ ปโยเชติ, ทานญฺจ เทตีติ อโตฺถฯ นวมํฯ
Sātodakāti madhurodakā. Settodakāti vīcīnaṃ bhinnaṭṭhāne udakassa setatāya setodakā. Supatitthāti sundaratitthā. Taṃ janoti yena udakena sātodakā, taṃ udakaṃ jano bhājanāni pūretvā neva hareyya. Na yathāpaccayaṃ vā kareyyāti, yaṃ yaṃ udakena udakakiccaṃ kātabbaṃ, taṃ taṃ na kareyya. Tadapeyyamānanti taṃ apeyyamānaṃ. Kiccakaro ca hotīti attanā kattabbakiccakaro ceva kusalakiccakaro ca, bhuñjati ca, kammante ca payojeti, dānañca detīti attho. Navamaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๙. ปฐมอปุตฺตกสุตฺตํ • 9. Paṭhamaaputtakasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๙. ปฐมอปุตฺตกสุตฺตวณฺณนา • 9. Paṭhamaaputtakasuttavaṇṇanā
