Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)

    ൯. പഠമഅപുത്തകസുത്തവണ്ണനാ

    9. Paṭhamaaputtakasuttavaṇṇanā

    ൧൩൦. ദിവ-സദ്ദോ ദിവാ-സദ്ദോ വിയ ദിവസപരിയായോ, തസ്മാ വിസേസനഭാവേന വുച്ചമാനോ ദിവസദ്ദോ അത്ഥവിസേസം ദീപേതീതി ആഹ ‘‘ദിവസസ്സ ദിവാ’’തിആദി. സം വുച്ചതി ധനം, തസ്സ പതീതി സമ്പതി, ധനസാമികോ, തസ്സ ഹിതാവഹത്താ സാപതേയ്യന്തി ആഹ ‘‘സാപതേയ്യന്തി ധന’’ന്തി. തസ്സ ഗേഹേ കതാകതഭണ്ഡസ്സ അതിബഹുഭാവതോ വിമ്ഹയപ്പത്തോ രാജാ ‘‘കോ പന വാദോ’’തി ആഹ. കാളലോഹം നാമ അയോഫലം. കച്ഛപാദിരൂപേഹിപി സോവണ്ണാദീനി ഠപേന്തി. സകുണ്ഡകഭത്തന്തി സകുണ്ഡേഹി വാ സഥുസേഹി വാ പക്കഭത്തം. ബിലങ്ഗം വുച്ചതി ധഞ്ഞബിലങ്ഗം, ആരനാലന്തിപി വുച്ചതി, തം ദുതിയം അസ്സാതി ബിലങ്ഗദുതിയം. തഞ്ഹി കഞ്ജിതോ നിബ്ബത്തത്താ കഞ്ജികം നാമ. തീഹി പക്ഖേഹി വത്ഥഖണ്ഡേഹി കതനിവാസനം തിപക്ഖവസനം. തേനാഹ ‘‘തീണി…പേ॰… നിവാസന’’ന്തി.

    130. Diva-saddo divā-saddo viya divasapariyāyo, tasmā visesanabhāvena vuccamāno divasaddo atthavisesaṃ dīpetīti āha ‘‘divasassa divā’’tiādi. Saṃ vuccati dhanaṃ, tassa patīti sampati, dhanasāmiko, tassa hitāvahattā sāpateyyanti āha ‘‘sāpateyyanti dhana’’nti. Tassa gehe katākatabhaṇḍassa atibahubhāvato vimhayappatto rājā ‘‘ko pana vādo’’ti āha. Kāḷalohaṃ nāma ayophalaṃ. Kacchapādirūpehipi sovaṇṇādīni ṭhapenti. Sakuṇḍakabhattanti sakuṇḍehi vā sathusehi vā pakkabhattaṃ. Bilaṅgaṃ vuccati dhaññabilaṅgaṃ, āranālantipi vuccati, taṃ dutiyaṃ assāti bilaṅgadutiyaṃ. Tañhi kañjito nibbattattā kañjikaṃ nāma. Tīhi pakkhehi vatthakhaṇḍehi katanivāsanaṃ tipakkhavasanaṃ. Tenāha ‘‘tīṇi…pe… nivāsana’’nti.

    അസന്തോ നീചോ പുരിസോതി അസപ്പുരിസോതി ആഹ ‘‘ലാമകപുരിസോ’’തി. കമ്മസ്സ നിബ്ബത്തഭാവേന ഓതരണതായ ഫലം അഗ്ഗം നാമ, ഉപരിഭൂമിഗതത്താ ഉദ്ധം അഗ്ഗം അസ്സാതി ഉദ്ധഗ്ഗികം. ദക്ഖിണന്തി ദാനമാഹ. സഗ്ഗോ നാമ കാമഭവൂപപത്തിഭവോ, തസ്സ നിബ്ബത്തനതോ ‘‘സഗ്ഗസ്സ ഹിതാ’’തി വുത്തം. തത്രുപപത്തിജനനതോതി തത്ര ഉപപത്തിയാ ജനനതോ, ഉപ്പാദനതോതി അത്ഥോ.

    Asanto nīco purisoti asappurisoti āha ‘‘lāmakapuriso’’ti. Kammassa nibbattabhāvena otaraṇatāya phalaṃ aggaṃ nāma, uparibhūmigatattā uddhaṃ aggaṃ assāti uddhaggikaṃ. Dakkhiṇanti dānamāha. Saggo nāma kāmabhavūpapattibhavo, tassa nibbattanato ‘‘saggassa hitā’’ti vuttaṃ. Tatrupapattijananatoti tatra upapattiyā jananato, uppādanatoti attho.

    സേതം ഉദകം ഏതിസ്സാതി സേതോദകാ. സോ യേന ഭാവേന യത്ഥ പാകടതരോ ഹുത്വാ ദിസ്സതി, തം ദസ്സേതും ‘‘വീചീനം ഭിന്നട്ഠാനേ’’തി ആഹ. സുഖോതരണട്ഠാനതായ കദ്ദമാദിദോസവിരഹതോ ച സുന്ദരതിത്ഥാ. തം അപേയ്യമാനന്തി തം ഉദകം കേനചി അപരിഭുഞ്ജിയമാനം. അത്തനാ കത്തബ്ബകിച്ചകരോതി അത്തനാ കാതബ്ബകമ്മസങ്ഖാതകിച്ചകരോ, പരിഭോഗവസേന ചേവ സങ്ഗഹേതബ്ബസങ്ഗണ്ഹനവസേന ച നിയോജകോതി അത്ഥോ. കുസലകിച്ചകരോതി അത്തനാ കാതബ്ബപുഞ്ഞകരോ.

    Setaṃ udakaṃ etissāti setodakā. So yena bhāvena yattha pākaṭataro hutvā dissati, taṃ dassetuṃ ‘‘vīcīnaṃ bhinnaṭṭhāne’’ti āha. Sukhotaraṇaṭṭhānatāya kaddamādidosavirahato ca sundaratitthā. Taṃ apeyyamānanti taṃ udakaṃ kenaci aparibhuñjiyamānaṃ. Attanā kattabbakiccakaroti attanā kātabbakammasaṅkhātakiccakaro, paribhogavasena ceva saṅgahetabbasaṅgaṇhanavasena ca niyojakoti attho. Kusalakiccakaroti attanā kātabbapuññakaro.

    പഠമഅപുത്തകസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Paṭhamaaputtakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൯. പഠമഅപുത്തകസുത്തം • 9. Paṭhamaaputtakasuttaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൯. പഠമഅപുത്തകസുത്തവണ്ണനാ • 9. Paṭhamaaputtakasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact