| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๖. ปฐมอวิชฺชาปหานสุตฺตํ
6. Paṭhamaavijjāpahānasuttaṃ
๗๙. อถ โข อญฺญตโร ภิกฺขุ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ…เป.… เอกมนฺตํ นิสิโนฺน โข โส ภิกฺขุ ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘อตฺถิ นุ โข, ภเนฺต, เอโก ธโมฺม ยสฺส ปหานา ภิกฺขุโน อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชตี’’ติ?
79. Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami…pe… ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘atthi nu kho, bhante, eko dhammo yassa pahānā bhikkhuno avijjā pahīyati, vijjā uppajjatī’’ti?
‘‘อตฺถิ โข, ภิกฺขุ, เอโก ธโมฺม ยสฺส ปหานา ภิกฺขุโน อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชตี’’ติฯ
‘‘Atthi kho, bhikkhu, eko dhammo yassa pahānā bhikkhuno avijjā pahīyati, vijjā uppajjatī’’ti.
‘‘กตโม ปน, ภเนฺต, เอโก ธโมฺม ยสฺส ปหานา ภิกฺขุโน อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชตี’’ติ?
‘‘Katamo pana, bhante, eko dhammo yassa pahānā bhikkhuno avijjā pahīyati, vijjā uppajjatī’’ti?
‘‘อวิชฺชา โข, ภิกฺขุ, เอโก ธโมฺม ยสฺส ปหานา ภิกฺขุโน อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชตี’’ติฯ
‘‘Avijjā kho, bhikkhu, eko dhammo yassa pahānā bhikkhuno avijjā pahīyati, vijjā uppajjatī’’ti.
‘‘กถํ ปน, ภเนฺต, ชานโต, กถํ ปสฺสโต ภิกฺขุโน อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชตี’’ติ?
‘‘Kathaṃ pana, bhante, jānato, kathaṃ passato bhikkhuno avijjā pahīyati, vijjā uppajjatī’’ti?
‘‘จกฺขุํ โข, ภิกฺขุ, อนิจฺจโต ชานโต ปสฺสโต ภิกฺขุโน อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชติฯ รูเป… จกฺขุวิญฺญาณํ… จกฺขุสมฺผสฺสํ… ยมฺปิทํ, จกฺขุสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อนิจฺจโต ชานโต ปสฺสโต ภิกฺขุโน อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชติ…เป.… มนํ อนิจฺจโต ชานโต ปสฺสโต ภิกฺขุโน อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชติฯ ธเมฺม… มโนวิญฺญาณํ… มโนสมฺผสฺสํ… ยมฺปิทํ มโนสมฺผสฺสปจฺจยา อุปฺปชฺชติ เวทยิตํ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา ตมฺปิ อนิจฺจโต ชานโต ปสฺสโต ภิกฺขุโน อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชติฯ เอวํ โข, ภิกฺขุ, ชานโต เอวํ ปสฺสโต ภิกฺขุโน อวิชฺชา ปหียติ, วิชฺชา อุปฺปชฺชตี’’ติฯ ฉฎฺฐํฯ
‘‘Cakkhuṃ kho, bhikkhu, aniccato jānato passato bhikkhuno avijjā pahīyati, vijjā uppajjati. Rūpe… cakkhuviññāṇaṃ… cakkhusamphassaṃ… yampidaṃ, cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi aniccato jānato passato bhikkhuno avijjā pahīyati, vijjā uppajjati…pe… manaṃ aniccato jānato passato bhikkhuno avijjā pahīyati, vijjā uppajjati. Dhamme… manoviññāṇaṃ… manosamphassaṃ… yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi aniccato jānato passato bhikkhuno avijjā pahīyati, vijjā uppajjati. Evaṃ kho, bhikkhu, jānato evaṃ passato bhikkhuno avijjā pahīyati, vijjā uppajjatī’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๖. ปฐมอวิชฺชาปหานสุตฺตวณฺณนา • 6. Paṭhamaavijjāpahānasuttavaṇṇanā
