| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi |
១២. សត្តសតិកក្ខន្ធកំ
12. Sattasatikakkhandhakaṃ
១. បឋមភាណវារោ
1. Paṭhamabhāṇavāro
៤៤៦. តេន ខោ បន សមយេន វស្សសតបរិនិព្ពុតេ ភគវតិ វេសាលិកា វជ្ជិបុត្តកា ភិក្ខូ វេសាលិយំ ទស វត្ថូនិ ទីបេន្តិ – កប្បតិ សិង្គិលោណកប្បោ, កប្បតិ ទ្វង្គុលកប្បោ, កប្បតិ គាមន្តរកប្បោ, កប្បតិ អាវាសកប្បោ, កប្បតិ អនុមតិកប្បោ, កប្បតិ អាចិណ្ណកប្បោ, កប្បតិ អមថិតកប្បោ, កប្បតិ ជឡោគិំ បាតុំ, កប្បតិ អទសកំ និសីទនំ, កប្បតិ ជាតរូបរជតន្តិ។
446. Tena kho pana samayena vassasataparinibbute bhagavati vesālikā vajjiputtakā bhikkhū vesāliyaṃ dasa vatthūni dīpenti – kappati siṅgiloṇakappo, kappati dvaṅgulakappo, kappati gāmantarakappo, kappati āvāsakappo, kappati anumatikappo, kappati āciṇṇakappo, kappati amathitakappo, kappati jaḷogiṃ pātuṃ, kappati adasakaṃ nisīdanaṃ, kappati jātarūparajatanti.
តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ វជ្ជីសុ ចារិកំ ចរមានោ យេន វេសាលី តទវសរិ។ តត្រ សុទំ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ វេសាលិយំ វិហរតិ មហាវនេ កូដាគារសាលាយំ។ តេន ខោ បន សមយេន វេសាលិកា វជ្ជិបុត្តកា ភិក្ខូ តទហុបោសថេ កំសបាតិំ 1 ឧទកេន បូរេត្វា មជ្ឈេ ភិក្ខុសង្ឃស្ស ឋបេត្វា អាគតាគតេ វេសាលិកេ ឧបាសកេ ឯវំ វទន្តិ – ‘‘ទេថាវុសោ, សង្ឃស្ស កហាបណម្បិ អឌ្ឍម្បិ បាទម្បិ មាសករូបម្បិ។ ភវិស្សតិ សង្ឃស្ស បរិក្ខារេន ករណីយ’’ន្តិ។ ឯវំ វុត្តេ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ វេសាលិកេ ឧបាសកេ ឯតទវោច – ‘‘មាវុសោ, អទត្ថ សង្ឃស្ស កហាបណម្បិ អឌ្ឍម្បិ បាទម្បិ មាសករូបម្បិ។ ន កប្បតិ សមណានំ សក្យបុត្តិយានំ ជាតរូបរជតំ; ន សាទិយន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជតំ; ន បដិគ្គណ្ហន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជតំ; និក្ខិត្តមណិសុវណ្ណា សមណា សក្យបុត្តិយា អបេតជាតរូបរជតា’’តិ។ ឯវម្បិ ខោ វេសាលិកា ឧបាសកា អាយស្មតា យសេន កាកណ្ឌកបុត្តេន វុច្ចមានា អទំសុយេវ សង្ឃស្ស កហាបណម្បិ អឌ្ឍម្បិ បាទម្បិ មាសករូបម្បិ។
Tena kho pana samayena āyasmā yaso kākaṇḍakaputto vajjīsu cārikaṃ caramāno yena vesālī tadavasari. Tatra sudaṃ āyasmā yaso kākaṇḍakaputto vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Tena kho pana samayena vesālikā vajjiputtakā bhikkhū tadahuposathe kaṃsapātiṃ 2 udakena pūretvā majjhe bhikkhusaṅghassa ṭhapetvā āgatāgate vesālike upāsake evaṃ vadanti – ‘‘dethāvuso, saṅghassa kahāpaṇampi aḍḍhampi pādampi māsakarūpampi. Bhavissati saṅghassa parikkhārena karaṇīya’’nti. Evaṃ vutte āyasmā yaso kākaṇḍakaputto vesālike upāsake etadavoca – ‘‘māvuso, adattha saṅghassa kahāpaṇampi aḍḍhampi pādampi māsakarūpampi. Na kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ; na sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ; na paṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ; nikkhittamaṇisuvaṇṇā samaṇā sakyaputtiyā apetajātarūparajatā’’ti. Evampi kho vesālikā upāsakā āyasmatā yasena kākaṇḍakaputtena vuccamānā adaṃsuyeva saṅghassa kahāpaṇampi aḍḍhampi pādampi māsakarūpampi.
អថ ខោ វេសាលិកា វជ្ជិបុត្តកា ភិក្ខូ តស្សា រត្តិយា អច្ចយេន តំ ហិរញ្ញំ ភិក្ខគ្គេន 3 បដិវីសំ 4 ឋបេត្វា ភាជេសុំ។ អថ ខោ វេសាលិកា វជ្ជិបុត្តកា ភិក្ខូ អាយស្មន្តំ យសំ កាកណ្ឌកបុត្តំ ឯតទវោចុំ – ‘‘ឯសោ តេ, អាវុសោ យស, ហិរញ្ញស្ស បដិវីសោ’’តិ។ ‘‘នត្ថិ, មេ អាវុសោ, ហិរញ្ញស្ស បដិវីសោ, នាហំ ហិរញ្ញំ សាទិយាមី’’តិ។ អថ ខោ វេសាលិកា វជ្ជិបុត្តកា ភិក្ខូ – ‘‘អយំ អាវុសោ យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ ឧបាសកេ សទ្ធេ បសន្នេ អក្កោសតិ, បរិភាសតិ, អប្បសាទំ ករោតិ; ហន្ទស្ស មយំ បដិសារណីយកម្មំ ករោមា’’តិ តេ។ តស្ស បដិសារណីយកម្មំ អកំសុ។ អថ ខោ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ វេសាលិកេ វជ្ជិបុត្តកេ ភិក្ខូ ឯតទវោច – ‘‘ភគវតា, អាវុសោ, បញ្ញត្តំ – ‘បដិសារណីយកម្មកតស្ស ភិក្ខុនោ អនុទូតោ ទាតព្ពោ’តិ។ ទេថ មេ, អាវុសោ, អនុទូតំ ភិក្ខុ’’ន្តិ។
Atha kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū tassā rattiyā accayena taṃ hiraññaṃ bhikkhaggena 5 paṭivīsaṃ 6 ṭhapetvā bhājesuṃ. Atha kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū āyasmantaṃ yasaṃ kākaṇḍakaputtaṃ etadavocuṃ – ‘‘eso te, āvuso yasa, hiraññassa paṭivīso’’ti. ‘‘Natthi, me āvuso, hiraññassa paṭivīso, nāhaṃ hiraññaṃ sādiyāmī’’ti. Atha kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū – ‘‘ayaṃ āvuso yaso kākaṇḍakaputto upāsake saddhe pasanne akkosati, paribhāsati, appasādaṃ karoti; handassa mayaṃ paṭisāraṇīyakammaṃ karomā’’ti te. Tassa paṭisāraṇīyakammaṃ akaṃsu. Atha kho āyasmā yaso kākaṇḍakaputto vesālike vajjiputtake bhikkhū etadavoca – ‘‘bhagavatā, āvuso, paññattaṃ – ‘paṭisāraṇīyakammakatassa bhikkhuno anudūto dātabbo’ti. Detha me, āvuso, anudūtaṃ bhikkhu’’nti.
អថ ខោ វេសាលិកា វជ្ជិបុត្តកា ភិក្ខូ ឯកំ ភិក្ខុំ សម្មន្និត្វា អាយស្មតោ យសស្ស កាកណ្ឌកបុត្តស្ស អនុទូតំ អទំសុ។ អថ ខោ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ អនុទូតេន ភិក្ខុនា សទ្ធិំ វេសាលិំ បវិសិត្វា វេសាលិកេ ឧបាសកេ ឯតទវោច – ‘‘អហំ កិរាយស្មន្តេ ឧបាសកេ សទ្ធេ បសន្នេ អក្កោសាមិ, បរិភាសាមិ, អប្បសាទំ ករោមិ; យោហំ អធម្មំ អធម្មោតិ វទាមិ, ធម្មំ ធម្មោតិ វទាមិ, អវិនយំ អវិនយោតិ វទាមិ, វិនយំ វិនយោតិ វទាមិ។
Atha kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū ekaṃ bhikkhuṃ sammannitvā āyasmato yasassa kākaṇḍakaputtassa anudūtaṃ adaṃsu. Atha kho āyasmā yaso kākaṇḍakaputto anudūtena bhikkhunā saddhiṃ vesāliṃ pavisitvā vesālike upāsake etadavoca – ‘‘ahaṃ kirāyasmante upāsake saddhe pasanne akkosāmi, paribhāsāmi, appasādaṃ karomi; yohaṃ adhammaṃ adhammoti vadāmi, dhammaṃ dhammoti vadāmi, avinayaṃ avinayoti vadāmi, vinayaṃ vinayoti vadāmi.
៤៤៧. ‘‘ឯកមិទំ, អាវុសោ, សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ តត្រ ខោ, អាវុសោ, ភគវា ភិក្ខូ អាមន្តេសិ – 7 ‘ចត្តារោមេ, ភិក្ខវេ, ចន្ទិមសូរិយានំ ឧបក្កិលេសា, យេហិ ឧបក្កិលេសេហិ ឧបក្កិលិដ្ឋា ចន្ទិមសូរិយា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ, ន វិរោចន្តិ។ កតមេ ចត្តារោ? អព្ភំ, ភិក្ខវេ, ចន្ទិមសូរិយានំ ឧបក្កិលេសោ, យេន ឧបក្កិលេសេន ឧបក្កិលិដ្ឋា ចន្ទិមសូរិយា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ ន វិរោចន្តិ។ មហិកា, ភិក្ខវេ, ចន្ទិមសូរិយានំ ឧបក្កិលេសោ, យេន ឧបក្កិលេសេន ឧបក្កិលិដ្ឋា ចន្ទិមសូរិយា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ, ន វិរោចន្តិ, ធូមរជោ, ភិក្ខវេ, ចន្ទិមសូរិយានំ ឧបក្កិលេសោ, យេន ឧបក្កិលេសេន ឧបក្កិលិដ្ឋា ចន្ទិមសូរិយា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ, ន វិរោចន្តិ។ រាហុ, ភិក្ខវេ, អសុរិន្ទោ ចន្ទិមសូរិយានំ ឧបក្កិលេសោ, យេន ឧបក្កិលេសេន ឧបក្កិលិដ្ឋា ចន្ទិមសូរិយា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ, ន វិរោចន្តិ។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ចត្តារោ ចន្ទិមសូរិយានំ ឧបក្កិលេសា, យេហិ ឧបក្កិលេសេហិ ឧបក្កិលិដ្ឋា ចន្ទិមសូរិយា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ, ន វិរោចន្តិ។ ឯវមេវ ខោ, ភិក្ខវេ, ចត្តារោមេ សមណព្រាហ្មណានំ ឧបក្កិលេសា, យេហិ ឧបក្កិលេសេហិ ឧបក្កិលិដ្ឋា ឯកេ សមណព្រាហ្មណា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ, ន វិរោចន្តិ។ កតមេ ចត្តារោ? សន្តិ, ភិក្ខវេ, ឯកេ សមណព្រាហ្មណា សុរំ បិវន្តិ, មេរយំ បិវន្តិ, សុរាមេរយបានា អប្បដិវិរតា – អយំ, ភិក្ខវេ, បឋមោ សមណព្រាហ្មណានំ ឧបក្កិលេសោ, យេន ឧបក្កិលេសេន ឧបក្កិលិដ្ឋា ឯកេ សមណព្រាហ្មណា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ, ន វិរោចន្តិ។ បុន ចបរំ, ភិក្ខវេ, ឯកេ សមណព្រាហ្មណា មេថុនំ ធម្មំ បដិសេវន្តិ, មេថុនធម្មា អប្បដិវិរតា – អយំ, ភិក្ខវេ, ទុតិយោ សមណព្រាហ្មណានំ ឧបក្កិលេសោ, យេន ឧបក្កិលេសេន ឧបក្កិលិដ្ឋា ឯកេ សមណព្រាហ្មណា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ, ន វិរោចន្តិ។ បុន ចបរំ, ភិក្ខវេ, ឯកេ សមណព្រាហ្មណា ជាតរូបរជតំ សាទិយន្តិ, ជាតរូបរជតប្បដិគ្គហណា អប្បដិវិរតា – អយំ, ភិក្ខវេ, តតិយោ សមណព្រាហ្មណានំ ឧបក្កិលេសោ, យេន ឧបក្កិលេសេន ឧបក្កិលិដ្ឋា ឯកេ សមណព្រាហ្មណា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ, ន វិរោចន្តិ។ បុន ចបរំ, ភិក្ខវេ, ឯកេ សមណព្រាហ្មណា មិច្ឆាជីវេន ជីវិតំ កប្បេន្តិ; មិច្ឆាជីវា អប្បដិវិរតា – អយំ, ភិក្ខវេ, ចតុត្ថោ សមណព្រាហ្មណានំ ឧបក្កិលេសោ, យេន ឧបក្កិលេសេន ឧបក្កិលិដ្ឋា ឯកេ សមណព្រាហ្មណា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ, ន វិរោចន្តិ។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ចត្តារោ សមណព្រាហ្មណានំ ឧបក្កិលេសា, យេហិ ឧបក្កិលេសេហិ ឧបក្កិលិដ្ឋា ឯកេ សមណព្រាហ្មណា ន តបន្តិ, ន ភាសន្តិ , ន វិរោចន្តិ’។ ‘‘ឥទមវោចាវុសោ, ភគវា។ ឥទំ វត្វាន សុគតោ អថាបរំ ឯតទវោច សត្ថា –
447. ‘‘Ekamidaṃ, āvuso, samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho, āvuso, bhagavā bhikkhū āmantesi – 8 ‘cattārome, bhikkhave, candimasūriyānaṃ upakkilesā, yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti, na bhāsanti, na virocanti. Katame cattāro? Abbhaṃ, bhikkhave, candimasūriyānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti, na bhāsanti na virocanti. Mahikā, bhikkhave, candimasūriyānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti, na bhāsanti, na virocanti, dhūmarajo, bhikkhave, candimasūriyānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti, na bhāsanti, na virocanti. Rāhu, bhikkhave, asurindo candimasūriyānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti, na bhāsanti, na virocanti. Ime kho, bhikkhave, cattāro candimasūriyānaṃ upakkilesā, yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhā candimasūriyā na tapanti, na bhāsanti, na virocanti. Evameva kho, bhikkhave, cattārome samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkilesā, yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti, na bhāsanti, na virocanti. Katame cattāro? Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā suraṃ pivanti, merayaṃ pivanti, surāmerayapānā appaṭiviratā – ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti, na bhāsanti, na virocanti. Puna caparaṃ, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā methunaṃ dhammaṃ paṭisevanti, methunadhammā appaṭiviratā – ayaṃ, bhikkhave, dutiyo samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti, na bhāsanti, na virocanti. Puna caparaṃ, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā jātarūparajataṃ sādiyanti, jātarūparajatappaṭiggahaṇā appaṭiviratā – ayaṃ, bhikkhave, tatiyo samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti, na bhāsanti, na virocanti. Puna caparaṃ, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā micchājīvena jīvitaṃ kappenti; micchājīvā appaṭiviratā – ayaṃ, bhikkhave, catuttho samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkileso, yena upakkilesena upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti, na bhāsanti, na virocanti. Ime kho, bhikkhave, cattāro samaṇabrāhmaṇānaṃ upakkilesā, yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhā eke samaṇabrāhmaṇā na tapanti, na bhāsanti , na virocanti’. ‘‘Idamavocāvuso, bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –
‘‘រាគទោសបរិក្លិដ្ឋា, ឯកេ សមណព្រាហ្មណា;
‘‘Rāgadosaparikliṭṭhā, eke samaṇabrāhmaṇā;
‘‘សុរំ បិវន្តិ មេរយំ, បដិសេវន្តិ មេថុនំ;
‘‘Suraṃ pivanti merayaṃ, paṭisevanti methunaṃ;
រជតំ ជាតរូបញ្ច, សាទិយន្តិ អវិទ្ទសូ។
Rajataṃ jātarūpañca, sādiyanti aviddasū.
‘‘មិច្ឆាជីវេន ជីវន្តិ, ឯកេ សមណព្រាហ្មណា;
‘‘Micchājīvena jīvanti, eke samaṇabrāhmaṇā;
ឯតេ ឧបក្កិលេសា វុត្តា, ពុទ្ធេនាទិច្ចពន្ធុនា។
Ete upakkilesā vuttā, buddhenādiccabandhunā.
‘‘យេហិ ឧបក្កិលេសេហិ ឧបក្កិលិដ្ឋា, ឯកេ សមណព្រាហ្មណា;
‘‘Yehi upakkilesehi upakkiliṭṭhā, eke samaṇabrāhmaṇā;
ន តបន្តិ ន ភាសន្តិ, អសុទ្ធា សរជា មគា។
Na tapanti na bhāsanti, asuddhā sarajā magā.
‘‘អន្ធការេន ឱនទ្ធា, តណ្ហាទាសា សនេត្តិកា;
‘‘Andhakārena onaddhā, taṇhādāsā sanettikā;
វឌ្ឍេន្តិ កដសិំ ឃោរំ, អាទិយន្តិ បុនព្ភវន្តិ។
Vaḍḍhenti kaṭasiṃ ghoraṃ, ādiyanti punabbhavanti.
‘‘ឯវំវាទី កិរាហំ អាយស្មន្តេ ឧបាសកេ សទ្ធេ បសន្នេ អក្កោសាមិ, បរិភាសាមិ, អប្បសាទំ ករោមិ; យោហំ អធម្មំ អធម្មោតិ វទាមិ, ធម្មំ ធម្មោតិ វទាមិ, អវិនយំ អវិនយោតិ វទាមិ, វិនយំ វិនយោតិ វទាមិ។
‘‘Evaṃvādī kirāhaṃ āyasmante upāsake saddhe pasanne akkosāmi, paribhāsāmi, appasādaṃ karomi; yohaṃ adhammaṃ adhammoti vadāmi, dhammaṃ dhammoti vadāmi, avinayaṃ avinayoti vadāmi, vinayaṃ vinayoti vadāmi.
៤៤៨. 11 ‘‘ឯកមិទំ, អាវុសោ, សមយំ ភគវា រាជគហេ វិហរតិ វេឡុវនេ កលន្ទកនិវាបេ។ តេន ខោ បន សមយេន រាជន្តេបុរេ រាជបរិសាយំ សន្និសិន្នានំ សន្និបតិតានំ អយមន្តរកថា ឧទបាទិ – ‘កប្បតិ សមណានំ សក្យបុត្តិយានំ ជាតរូបរជតំ; សាទិយន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជតំ; បដិគ្គណ្ហន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជត’ន្តិ។ តេន ខោ បនាវុសោ សមយេន, មណិចូឡកោ គាមណី តស្សំ បរិសាយំ និសិន្នោ ហោតិ។ អថ ខោ, អាវុសោ, មណិចូឡកោ គាមណី តំ បរិសំ ឯតទវោច – ‘មា អយ្យា ឯវំ អវចុត្ថ។ ន កប្បតិ សមណានំ សក្យបុត្តិយានំ ជាតរូបរជតំ; ន សាទិយន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជតំ; ន បដិគ្គណ្ហន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជតំ; និក្ខិត្តមណិសុវណ្ណា សមណា សក្យបុត្តិយា អបេតជាតរូបរជតា’តិ។ អសក្ខិ ខោ, អាវុសោ, មណិចូឡកោ គាមណី តំ បរិសំ សញ្ញាបេតុំ។
448.12 ‘‘Ekamidaṃ, āvuso, samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena rājantepure rājaparisāyaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarakathā udapādi – ‘kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ; sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ; paṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajata’nti. Tena kho panāvuso samayena, maṇicūḷako gāmaṇī tassaṃ parisāyaṃ nisinno hoti. Atha kho, āvuso, maṇicūḷako gāmaṇī taṃ parisaṃ etadavoca – ‘mā ayyā evaṃ avacuttha. Na kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ; na sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ; na paṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ; nikkhittamaṇisuvaṇṇā samaṇā sakyaputtiyā apetajātarūparajatā’ti. Asakkhi kho, āvuso, maṇicūḷako gāmaṇī taṃ parisaṃ saññāpetuṃ.
‘‘អថ ខោ, អាវុសោ, មណិចូឡកោ គាមណី តំ បរិសំ សញ្ញាបេត្វា យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ, ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ, អាវុសោ, មណិចូឡកោ គាមណី ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘ឥធ, ភន្តេ, រាជន្តេបុរេ រាជបរិសាយំ សន្និសិន្នានំ សន្និបតិតានំ អយមន្តរកថា ឧទបាទិ – កប្បតិ សមណានំ សក្យបុត្តិយានំ ជាតរូបរជតំ; សាទិយន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជតំ; បដិគ្គណ្ហន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជតន្តិ។ ឯវំ វុត្តេ អហំ ភន្តេ, តំ បរិសំ ឯតទវោចំ – មា អយ្យា ឯវំ អវចុត្ថ។ ន កប្បតិ សមណានំ សក្យបុត្តិយានំ ជាតរូបរជតំ; ន សាទិយន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជតំ ; ន បដិគ្គណ្ហន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជតំ; និក្ខិត្តមណិសុវណ្ណា សមណា សក្យបុត្តិយា អបេតជាតរូបរជតាតិ។ អសក្ខិំ ខោ អហំ, ភន្តេ, តំ បរិសំ សញ្ញាបេតុំ។ កច្ចាហំ, ភន្តេ, ឯវំ ព្យាករមានោ វុត្តវាទី ចេវ ភគវតោ ហោមិ, ន ច ភគវន្តំ អភូតេន អព្ភាចិក្ខាមិ, ធម្មស្ស ចានុធម្មំ ព្យាករោមិ, ន ច កោចិ សហធម្មិកោ វាទានុវាទោ គារយ្ហំ ឋានំ អាគច្ឆតី’តិ? ‘តគ្ឃ ត្វំ, គាមណិ, ឯវំ ព្យាករមានោ វុត្តវាទី ចេវ មេ ហោសិ; ន ច មំ អភូតេន អព្ភាចិក្ខសិ 13, ធម្មស្ស ចានុធម្មំ ព្យាករោសិ, ន ច កោចិ សហធម្មិកោ វាទានុវាទោ គារយ្ហំ ឋានំ អាគច្ឆតិ។ ន ហិ, គាមណិ, កប្បតិ សមណានំ សក្យបុត្តិយានំ ជាតរូបរជតំ; ន សាទិយន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជតំ; ន បដិគ្គណ្ហន្តិ សមណា សក្យបុត្តិយា ជាតរូបរជតំ; និក្ខិត្តមណិសុវណ្ណា សមណា សក្យបុត្តិយា អបេតជាតរូបរជតា។ យស្ស ខោ, គាមណិ, ជាតរូបរជតំ កប្បតិ, បញ្ចបិ តស្ស កាមគុណា កប្បន្តិ។ យស្ស បញ្ច កាមគុណា កប្បន្តិ ឯកំសេនេតំ, គាមណិ, ធារេយ្យាសិ – អស្សមណធម្មោ អសក្យបុត្តិយធម្មោតិ។ អបិ ចាហំ, គាមណិ, ឯវំ វទាមិ តិណំ តិណត្ថិកេន បរិយេសិតព្ពំ; ទារុ ទារុត្ថិកេន បរិយេសិតព្ពំ; សកដំ សកដត្ថិកេន បរិយេសិតព្ពំ; បុរិសោ បុរិសត្ថិកេន បរិយេសិតព្ពោ។ ន ត្វេវាហំ, គាមណិ, កេនចិ បរិយាយេន ជាតរូបរជតំ សាទិតព្ពំ បរិយេសិតព្ពន្តិ វទាមី’តិ។
‘‘Atha kho, āvuso, maṇicūḷako gāmaṇī taṃ parisaṃ saññāpetvā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho, āvuso, maṇicūḷako gāmaṇī bhagavantaṃ etadavoca – ‘idha, bhante, rājantepure rājaparisāyaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarakathā udapādi – kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ; sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ; paṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajatanti. Evaṃ vutte ahaṃ bhante, taṃ parisaṃ etadavocaṃ – mā ayyā evaṃ avacuttha. Na kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ; na sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ ; na paṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ; nikkhittamaṇisuvaṇṇā samaṇā sakyaputtiyā apetajātarūparajatāti. Asakkhiṃ kho ahaṃ, bhante, taṃ parisaṃ saññāpetuṃ. Kaccāhaṃ, bhante, evaṃ byākaramāno vuttavādī ceva bhagavato homi, na ca bhagavantaṃ abhūtena abbhācikkhāmi, dhammassa cānudhammaṃ byākaromi, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchatī’ti? ‘Taggha tvaṃ, gāmaṇi, evaṃ byākaramāno vuttavādī ceva me hosi; na ca maṃ abhūtena abbhācikkhasi 14, dhammassa cānudhammaṃ byākarosi, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchati. Na hi, gāmaṇi, kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ; na sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ; na paṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ; nikkhittamaṇisuvaṇṇā samaṇā sakyaputtiyā apetajātarūparajatā. Yassa kho, gāmaṇi, jātarūparajataṃ kappati, pañcapi tassa kāmaguṇā kappanti. Yassa pañca kāmaguṇā kappanti ekaṃsenetaṃ, gāmaṇi, dhāreyyāsi – assamaṇadhammo asakyaputtiyadhammoti. Api cāhaṃ, gāmaṇi, evaṃ vadāmi tiṇaṃ tiṇatthikena pariyesitabbaṃ; dāru dārutthikena pariyesitabbaṃ; sakaṭaṃ sakaṭatthikena pariyesitabbaṃ; puriso purisatthikena pariyesitabbo. Na tvevāhaṃ, gāmaṇi, kenaci pariyāyena jātarūparajataṃ sāditabbaṃ pariyesitabbanti vadāmī’ti.
‘‘ឯវំវាទី កិរាហំ អាយស្មន្តេ ឧបាសកេ សទ្ធេ បសន្នេ អក្កោសាមិ, បរិភាសាមិ, អប្បសាទំ ករោមិ; យោហំ អធម្មំ អធម្មោតិ វទាមិ, ធម្មំ ធម្មោតិ វទាមិ, អវិនយំ អវិនយោតិ វទាមិ, វិនយំ វិនយោតិ វទាមិ។
‘‘Evaṃvādī kirāhaṃ āyasmante upāsake saddhe pasanne akkosāmi, paribhāsāmi, appasādaṃ karomi; yohaṃ adhammaṃ adhammoti vadāmi, dhammaṃ dhammoti vadāmi, avinayaṃ avinayoti vadāmi, vinayaṃ vinayoti vadāmi.
៤៤៩. ‘‘ឯកមិទំ, អាវុសោ, សមយំ ភគវា រាជគហេ អាយស្មន្តំ ឧបនន្ទំ សក្យបុត្តំ អារព្ភ ជាតរូបរជតំ បដិក្ខិបិ, សិក្ខាបទញ្ច បញ្ញបេសិ។ ឯវំវាទី កិរាហំ អាយស្មន្តេ ឧបាសកេ សទ្ធេ បសន្នេ អក្កោសាមិ, បរិភាសាមិ, អប្បសាទំ ករោមិ; យោហំ អធម្មំ អធម្មោតិ វទាមិ, ធម្មំ ធម្មោតិ វទាមិ, អវិនយំ អវិនយោតិ វទាមិ, វិនយំ វិនយោតិ វទាមី’’តិ។
449. ‘‘Ekamidaṃ, āvuso, samayaṃ bhagavā rājagahe āyasmantaṃ upanandaṃ sakyaputtaṃ ārabbha jātarūparajataṃ paṭikkhipi, sikkhāpadañca paññapesi. Evaṃvādī kirāhaṃ āyasmante upāsake saddhe pasanne akkosāmi, paribhāsāmi, appasādaṃ karomi; yohaṃ adhammaṃ adhammoti vadāmi, dhammaṃ dhammoti vadāmi, avinayaṃ avinayoti vadāmi, vinayaṃ vinayoti vadāmī’’ti.
ឯវំ វុត្តេ វេសាលិកា ឧបាសកា អាយស្មន្តំ យសំ កាកណ្ឌកបុត្តំ ឯតទវោចុំ – ‘‘ឯកោវ ភន្តេ, អយ្យោ យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ សមណោ សក្យបុត្តិយោ។ សព្ពេវិមេ អស្សមណា អសក្យបុត្តិយា។ វសតុ, ភន្តេ, អយ្យោ យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ វេសាលិយំ។ មយំ អយ្យស្ស យសស្ស កាកណ្ឌកបុត្តស្ស ឧស្សុក្កំ ករិស្សាម ចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានប្បច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារាន’’ន្តិ។ អថ ខោ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ វេសាលិកេ ឧបាសកេ សញ្ញាបេត្វា អនុទូតេន ភិក្ខុនា សទ្ធិំ អារាមំ អគមាសិ។
Evaṃ vutte vesālikā upāsakā āyasmantaṃ yasaṃ kākaṇḍakaputtaṃ etadavocuṃ – ‘‘ekova bhante, ayyo yaso kākaṇḍakaputto samaṇo sakyaputtiyo. Sabbevime assamaṇā asakyaputtiyā. Vasatu, bhante, ayyo yaso kākaṇḍakaputto vesāliyaṃ. Mayaṃ ayyassa yasassa kākaṇḍakaputtassa ussukkaṃ karissāma cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārāna’’nti. Atha kho āyasmā yaso kākaṇḍakaputto vesālike upāsake saññāpetvā anudūtena bhikkhunā saddhiṃ ārāmaṃ agamāsi.
អថ ខោ វេសាលិកា វជ្ជិបុត្តកា ភិក្ខូ អនុទូតំ ភិក្ខុំ បុច្ឆិំសុ – ‘‘ខមាបិតាវុសោ, យសេន កាកណ្ឌកបុត្តេន វេសាលិកា ឧបាសកា’’តិ ? ‘‘ឧបាសកេហិ បាបិកំ នោ, អាវុសោ, កតំ។ ឯកោវ យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ សមណោ សក្យបុត្តិយោ កតោ។ សព្ពេវ មយំ អស្សមណា អសក្យបុត្តិយា កតា’’តិ។ អថ ខោ វេសាលិកា វជ្ជិបុត្តកា ភិក្ខូ – ‘‘អយំ, អាវុសោ, យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ អម្ហេហិ អសម្មតោ គិហីនំ បកាសេសិ; ហន្ទស្ស មយំ ឧក្ខេបនីយកម្មំ ករោមា’’តិ។ តេ តស្ស ឧក្ខេបនីយកម្មំ កត្តុកាមា សន្និបតិំសុ។ អថ ខោ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ វេហាសំ អព្ភុគ្គន្ត្វា កោសម្ពិយំ បច្ចុដ្ឋាសិ។
Atha kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū anudūtaṃ bhikkhuṃ pucchiṃsu – ‘‘khamāpitāvuso, yasena kākaṇḍakaputtena vesālikā upāsakā’’ti ? ‘‘Upāsakehi pāpikaṃ no, āvuso, kataṃ. Ekova yaso kākaṇḍakaputto samaṇo sakyaputtiyo kato. Sabbeva mayaṃ assamaṇā asakyaputtiyā katā’’ti. Atha kho vesālikā vajjiputtakā bhikkhū – ‘‘ayaṃ, āvuso, yaso kākaṇḍakaputto amhehi asammato gihīnaṃ pakāsesi; handassa mayaṃ ukkhepanīyakammaṃ karomā’’ti. Te tassa ukkhepanīyakammaṃ kattukāmā sannipatiṃsu. Atha kho āyasmā yaso kākaṇḍakaputto vehāsaṃ abbhuggantvā kosambiyaṃ paccuṭṭhāsi.
៤៥០. អថ ខោ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ បាវេយ្យកានញ្ច 15 អវន្តិទក្ខិណាបថកានញ្ច ភិក្ខូនំ សន្តិកេ ទូតំ បាហេសិ – ‘‘អាគច្ឆន្តុ អាយស្មន្តា; ឥមំ អធិករណំ អាទិយិស្សាម។ បុរេ អធម្មោ ទិប្បតិ, ធម្មោ បដិពាហិយ្យតិ; អវិនយោ ទិប្បតិ, វិនយោ បដិពាហិយ្យតិ; បុរេ អធម្មវាទិនោ ពលវន្តោ ហោន្តិ, ធម្មវាទិនោ ទុព្ពលា ហោន្តិ; អវិនយវាទិនោ ពលវន្តោ ហោន្តិ, វិនយវាទិនោ ទុព្ពលា ហោន្តី’’តិ។
450. Atha kho āyasmā yaso kākaṇḍakaputto pāveyyakānañca 16 avantidakkhiṇāpathakānañca bhikkhūnaṃ santike dūtaṃ pāhesi – ‘‘āgacchantu āyasmantā; imaṃ adhikaraṇaṃ ādiyissāma. Pure adhammo dippati, dhammo paṭibāhiyyati; avinayo dippati, vinayo paṭibāhiyyati; pure adhammavādino balavanto honti, dhammavādino dubbalā honti; avinayavādino balavanto honti, vinayavādino dubbalā hontī’’ti.
តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា សម្ភូតោ សាណវាសី អហោគង្គេ បព្ពតេ បដិវសតិ។ អថ ខោ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ យេន អហោគង្គោ បព្ពតោ, យេនាយស្មា សម្ភូតោ សាណវាសី តេនុបសង្កមិ, ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ សម្ភូតំ សាណវាសិំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ អាយស្មន្តំ សម្ភូតំ សាណវាសិំ ឯតទវោច – ‘‘ឥមេ, ភន្តេ, វេសាលិកា វជ្ជិបុត្តកា ភិក្ខូ វេសាលិយំ ទស វត្ថូនិ ទីបេន្តិ – កប្បតិ សិង្គិលោណកប្បោ, កប្បតិ ទ្វង្គុលកប្បោ, កប្បតិ គាមន្តរកប្បោ, កប្បតិ អាវាសកប្បោ, កប្បតិ អនុមតិកប្បោ, កប្បតិ អាចិណ្ណកប្បោ, កប្បតិ អមថិតកប្បោ, កប្បតិ ជឡោគិំ បាតុំ, កប្បតិ អទសកំ និសីទនំ, កប្បតិ ជាតរូបរជតន្តិ។ ហន្ទ មយំ, ភន្តេ, ឥមំ អធិករណំ អាទិយិស្សាម។ បុរេ អធម្មោ ទិប្បតិ, ធម្មោ បដិពាហិយ្យតិ; អវិនយោ ទិប្បតិ, វិនយោ បដិពាហិយ្យតិ; បុរេ អធម្មវាទិនោ ពលវន្តោ ហោន្តិ, ធម្មវាទិនោ ទុព្ពលា ហោន្តិ; អវិនយវាទិនោ ពលវន្តោ ហោន្តិ, វិនយវាទិនោ ទុព្ពលា ហោន្តី’’តិ។ ‘‘ឯវមាវុសោ’’តិ ខោ អាយស្មា សម្ភូតោ សាណវាសី អាយស្មតោ យសស្ស កាកណ្ឌកបុត្តស្ស បច្ចស្សោសិ។ អថ ខោ សដ្ឋិមត្តា បាវេយ្យកា ភិក្ខូ – សព្ពេ អារញ្ញិកា, សព្ពេ បិណ្ឌបាតិកា, សព្ពេ បំសុកូលិកា, សព្ពេ តេចីវរិកា, សព្ពេវ អរហន្តោ – អហោគង្គេ បព្ពតេ សន្និបតិំសុ។ អដ្ឋាសីតិមត្តា អវន្តិទក្ខិណាបថកា ភិក្ខូ – អប្បេកច្ចេ អារញ្ញិកា, អប្បេកច្ចេ បិណ្ឌបាតិកា, អប្បេកច្ចេ បំសុកូលិកា, អប្បេកច្ចេ តេចីវរិកា, សព្ពេវ អរហន្តោ – អហោគង្គេ បព្ពតេ សន្និបតិំសុ។ អថ ខោ ថេរានំ ភិក្ខូនំ មន្តយមានានំ ឯតទហោសិ – ‘‘ឥទំ ខោ អធិករណំ កក្ខឡញ្ច, វាឡញ្ច; កំ នុ ខោ មយំ បក្ខំ លភេយ្យាម, យេន មយំ ឥមស្មិំ អធិករណេ ពលវន្តតរា អស្សាមា’’តិ។
Tena kho pana samayena āyasmā sambhūto sāṇavāsī ahogaṅge pabbate paṭivasati. Atha kho āyasmā yaso kākaṇḍakaputto yena ahogaṅgo pabbato, yenāyasmā sambhūto sāṇavāsī tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sambhūtaṃ sāṇavāsiṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā yaso kākaṇḍakaputto āyasmantaṃ sambhūtaṃ sāṇavāsiṃ etadavoca – ‘‘ime, bhante, vesālikā vajjiputtakā bhikkhū vesāliyaṃ dasa vatthūni dīpenti – kappati siṅgiloṇakappo, kappati dvaṅgulakappo, kappati gāmantarakappo, kappati āvāsakappo, kappati anumatikappo, kappati āciṇṇakappo, kappati amathitakappo, kappati jaḷogiṃ pātuṃ, kappati adasakaṃ nisīdanaṃ, kappati jātarūparajatanti. Handa mayaṃ, bhante, imaṃ adhikaraṇaṃ ādiyissāma. Pure adhammo dippati, dhammo paṭibāhiyyati; avinayo dippati, vinayo paṭibāhiyyati; pure adhammavādino balavanto honti, dhammavādino dubbalā honti; avinayavādino balavanto honti, vinayavādino dubbalā hontī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā sambhūto sāṇavāsī āyasmato yasassa kākaṇḍakaputtassa paccassosi. Atha kho saṭṭhimattā pāveyyakā bhikkhū – sabbe āraññikā, sabbe piṇḍapātikā, sabbe paṃsukūlikā, sabbe tecīvarikā, sabbeva arahanto – ahogaṅge pabbate sannipatiṃsu. Aṭṭhāsītimattā avantidakkhiṇāpathakā bhikkhū – appekacce āraññikā, appekacce piṇḍapātikā, appekacce paṃsukūlikā, appekacce tecīvarikā, sabbeva arahanto – ahogaṅge pabbate sannipatiṃsu. Atha kho therānaṃ bhikkhūnaṃ mantayamānānaṃ etadahosi – ‘‘idaṃ kho adhikaraṇaṃ kakkhaḷañca, vāḷañca; kaṃ nu kho mayaṃ pakkhaṃ labheyyāma, yena mayaṃ imasmiṃ adhikaraṇe balavantatarā assāmā’’ti.
៤៥១. តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា រេវតោ សោរេយ្យេ បដិវសតិ – ពហុស្សុតោ អាគតាគមោ ធម្មធរោ វិនយធរោ មាតិកាធរោ បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី លជ្ជី កុក្កុច្ចកោ សិក្ខាកាមោ។ អថ ខោ ថេរានំ ភិក្ខូនំ ឯតទហោសិ – ‘‘អយំ ខោ អាយស្មា រេវតោ សោរេយ្យេ បដិវសតិ – ពហុស្សុតោ អាគតាគមោ ធម្មធរោ វិនយធរោ មាតិកាធរោ បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី លជ្ជី កុក្កុច្ចកោ សិក្ខាកាមោ។ សចេ មយំ អាយស្មន្តំ រេវតំ បក្ខំ លភិស្សាម, ឯវំ មយំ ឥមស្មិំ អធិករណេ ពលវន្តតរា អស្សាមា’’តិ។ អស្សោសិ ខោ អាយស្មា រេវតោ – ទិព្ពាយ សោតធាតុយា វិសុទ្ធាយ អតិក្កន្តមានុសិកាយ – ថេរានំ ភិក្ខូនំ មន្តយមានានំ។ សុត្វានស្ស ឯតទហោសិ – ‘‘ឥទំ ខោ អធិករណំ កក្ខឡញ្ច វាឡញ្ច។ ន ខោ មេតំ បតិរូបំ យោហំ ឯវរូបេ អធិករណេ ឱសក្កេយ្យំ។ ឥទានិ ច បន តេ ភិក្ខូ អាគច្ឆិស្សន្តិ។ សោហំ តេហិ អាកិណ្ណោ ន ផាសុ គមិស្សាមិ។ យំនូនាហំ បដិកច្ចេវ គច្ឆេយ្យ’’ន្តិ។ អថ ខោ អាយស្មា រេវតោ សោរេយ្យា សង្កស្សំ អគមាសិ។
451. Tena kho pana samayena āyasmā revato soreyye paṭivasati – bahussuto āgatāgamo dhammadharo vinayadharo mātikādharo paṇḍito viyatto medhāvī lajjī kukkuccako sikkhākāmo. Atha kho therānaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘ayaṃ kho āyasmā revato soreyye paṭivasati – bahussuto āgatāgamo dhammadharo vinayadharo mātikādharo paṇḍito viyatto medhāvī lajjī kukkuccako sikkhākāmo. Sace mayaṃ āyasmantaṃ revataṃ pakkhaṃ labhissāma, evaṃ mayaṃ imasmiṃ adhikaraṇe balavantatarā assāmā’’ti. Assosi kho āyasmā revato – dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya – therānaṃ bhikkhūnaṃ mantayamānānaṃ. Sutvānassa etadahosi – ‘‘idaṃ kho adhikaraṇaṃ kakkhaḷañca vāḷañca. Na kho metaṃ patirūpaṃ yohaṃ evarūpe adhikaraṇe osakkeyyaṃ. Idāni ca pana te bhikkhū āgacchissanti. Sohaṃ tehi ākiṇṇo na phāsu gamissāmi. Yaṃnūnāhaṃ paṭikacceva gaccheyya’’nti. Atha kho āyasmā revato soreyyā saṅkassaṃ agamāsi.
អថ ខោ ថេរា ភិក្ខូ សោរេយ្យំ គន្ត្វា បុច្ឆិំសុ – ‘‘កហំ អាយស្មា រេវតោ’’តិ? តេ ឯវមាហំសុ – ‘‘ឯសាយស្មា រេវតោ សង្កស្សំ គតោ’’តិ។ អថ ខោ អាយស្មា រេវតោ សង្កស្សា កណ្ណកុជ្ជំ 17 អគមាសិ។ អថ ខោ ថេរា ភិក្ខូ សង្កស្សំ គន្ត្វា បុច្ឆិំសុ – ‘‘កហំ អាយស្មា រេវតោ’’តិ? តេ ឯវមាហំសុ – ‘‘ឯសាយស្មា រេវតោ កណ្ណកុជ្ជំ គតោ’’តិ។ អថ ខោ អាយស្មា រេវតោ កណ្ណកុជ្ជា ឧទុម្ពរំ អគមាសិ។ អថ ខោ ថេរា ភិក្ខូ កណ្ណកុជ្ជំ គន្ត្វា បុច្ឆិំសុ – ‘‘កហំ អាយស្មា រេវតោ’’តិ? តេ ឯវមាហំសុ – ‘‘ឯសាយស្មា រេវតោ ឧទុម្ពរំ គតោ’’តិ។ អថ ខោ អាយស្មា រេវតោ ឧទុម្ពរា អគ្គឡបុរំ អគមាសិ។ អថ ខោ ថេរា ភិក្ខូ ឧទុម្ពរំ គន្ត្វា បុច្ឆិំសុ – ‘‘កហំ អាយស្មា រេវតោ’’តិ? តេ ឯវមាហំសុ – ‘‘ឯសាយស្មា រេវតោ អគ្គឡបុរំ គតោ’’តិ។ អថ ខោ អាយស្មា រេវតោ អគ្គឡបុរា សហជាតិំ 18 អគមាសិ។ អថ ខោ ថេរា ភិក្ខូ អគ្គឡបុរំ គន្ត្វា បុច្ឆិំសុ – ‘‘កហំ អាយស្មា រេវតោ’’តិ? តេ ឯវមាហំសុ – ‘‘ឯសាយស្មា រេវតោ សហជាតិំ គតោ’’តិ។ អថ ខោ ថេរា ភិក្ខូ អាយស្មន្តំ រេវតំ សហជាតិយំ សម្ភាវេសុំ។
Atha kho therā bhikkhū soreyyaṃ gantvā pucchiṃsu – ‘‘kahaṃ āyasmā revato’’ti? Te evamāhaṃsu – ‘‘esāyasmā revato saṅkassaṃ gato’’ti. Atha kho āyasmā revato saṅkassā kaṇṇakujjaṃ 19 agamāsi. Atha kho therā bhikkhū saṅkassaṃ gantvā pucchiṃsu – ‘‘kahaṃ āyasmā revato’’ti? Te evamāhaṃsu – ‘‘esāyasmā revato kaṇṇakujjaṃ gato’’ti. Atha kho āyasmā revato kaṇṇakujjā udumbaraṃ agamāsi. Atha kho therā bhikkhū kaṇṇakujjaṃ gantvā pucchiṃsu – ‘‘kahaṃ āyasmā revato’’ti? Te evamāhaṃsu – ‘‘esāyasmā revato udumbaraṃ gato’’ti. Atha kho āyasmā revato udumbarā aggaḷapuraṃ agamāsi. Atha kho therā bhikkhū udumbaraṃ gantvā pucchiṃsu – ‘‘kahaṃ āyasmā revato’’ti? Te evamāhaṃsu – ‘‘esāyasmā revato aggaḷapuraṃ gato’’ti. Atha kho āyasmā revato aggaḷapurā sahajātiṃ 20 agamāsi. Atha kho therā bhikkhū aggaḷapuraṃ gantvā pucchiṃsu – ‘‘kahaṃ āyasmā revato’’ti? Te evamāhaṃsu – ‘‘esāyasmā revato sahajātiṃ gato’’ti. Atha kho therā bhikkhū āyasmantaṃ revataṃ sahajātiyaṃ sambhāvesuṃ.
៤៥២. អថ ខោ អាយស្មា សម្ភូតោ សាណវាសី អាយស្មន្តំ យសំ កាកណ្ឌកបុត្តំ ឯតទវោច – ‘‘អយំ, អាវុសោ, អាយស្មា រេវតោ ពហុស្សុតោ អាគតាគមោ ធម្មធរោ វិនយធរោ មាតិកាធរោ បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី លជ្ជី កុក្កុច្ចកោ សិក្ខាកាមោ។ សចេ មយំ អាយស្មន្តំ រេវតំ បញ្ហំ បុច្ឆិស្សាម, បដិពលោ អាយស្មា រេវតោ ឯកេនេវ បញ្ហេន សកលម្បិ រត្តិំ វីតិនាមេតុំ។ ឥទានិ ច បនាយស្មា រេវតោ អន្តេវាសិកំ 21 សរភាណកំ ភិក្ខុំ អជ្ឈេសិស្សតិ។ សោ ត្វំ តស្ស ភិក្ខុនោ សរភញ្ញបរិយោសានេ អាយស្មន្តំ រេវតំ ឧបសង្កមិត្វា ឥមានិ ទស វត្ថូនិ បុច្ឆេយ្យាសី’’តិ។ ‘‘ឯវំ ភន្តេ’’តិ ខោ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ អាយស្មតោ សម្ភូតស្ស សាណវាសិស្ស បច្ចស្សោសិ។ អថ ខោ អាយស្មា រេវតោ អន្តេវាសិកំ សរភាណកំ ភិក្ខុំ អជ្ឈេសិ។ អថ ខោ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ តស្ស ភិក្ខុនោ សរភញ្ញបរិយោសានេ យេនាយស្មា រេវតោ តេនុបសង្កមិ, ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ រេវតំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា យសោ កាកណ្ឌកបុត្តោ អាយស្មន្តំ រេវតំ ឯតទវោច – ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, សិង្គិលោណកប្បោ’’តិ? ‘‘កោ សោ, អាវុសោ, សិង្គិលោណកប្បោ’’តិ? ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, សិង្គិនា លោណំ បរិហរិតុំ – យត្ថ អលោណកំ ភវិស្សតិ តត្ថ បរិភុញ្ជិស្សាមី’’តិ? ‘‘នាវុសោ, កប្បតី’’តិ។ ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, ទ្វង្គុលកប្បោ’’តិ ? ‘‘កោ សោ, អាវុសោ, ទ្វង្គុលកប្បោ’’តិ? ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, ទ្វង្គុលាយ ឆាយាយ វីតិវត្តាយ, វិកាលេ ភោជនំ ភុញ្ជិតុ’’ន្តិ? ‘‘នាវុសោ, កប្បតី’’តិ។ ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, គាមន្តរកប្បោ’’តិ? ‘‘កោ សោ, អាវុសោ, គាមន្តរកប្បោ’’តិ? ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ – ឥទានិ គាមន្តរំ គមិស្សាមីតិ – ភុត្តាវិនា បវារិតេន អនតិរិត្តំ ភោជនំ ភុញ្ជិតុ’’ន្តិ? ‘‘នាវុសោ, កប្បតី’’តិ។ ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, អាវាសកប្បោ’’តិ? ‘‘កោ សោ, អាវុសោ, អាវាសកប្បោ’’តិ? ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, សម្ពហុលា អាវាសា សមានសីមា នានុបោសថំ កាតុ’’ន្តិ? ‘‘នាវុសោ , កប្បតី’’តិ។ ‘‘កប្បតិ , ភន្តេ, អនុមតិកប្បោ’’តិ? ‘‘កោ សោ, អាវុសោ, អនុមតិកប្បោ’’តិ? ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, វគ្គេន សង្ឃេន កម្មំ កាតុំ – អាគតេ ភិក្ខូ អនុមានេស្សាមា’’តិ 22? ‘‘នាវុសោ, កប្បតី’’តិ។ ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, អាចិណ្ណកប្បោ’’តិ? ‘‘កោ សោ, អាវុសោ, អាចិណ្ណកប្បោ’’តិ? ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, ឥទំ មេ ឧបជ្ឈាយេន អជ្ឈាចិណ្ណំ, ឥទំ មេ អាចរិយេន អជ្ឈាចិណ្ណំ, តំ អជ្ឈាចរិតុ’’ន្តិ? ‘‘អាចិណ្ណកប្បោ ខោ, អាវុសោ, ឯកច្ចោ កប្បតិ, ឯកច្ចោ ន កប្បតី’’តិ។ ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, អមថិតកប្បោ’’តិ? ‘‘កោ សោ, អាវុសោ, អមថិតកប្បោ’’តិ? ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, យំ តំ ខីរំ ខីរភាវំ វិជហិតំ, អសម្បត្តំ ទធិភាវំ, តំ ភុត្តាវិនា បវារិតេន អនតិរិត្តំ បាតុ’’ន្តិ? ‘‘នាវុសោ, កប្បតី’’តិ? ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, ជឡោគិំ បាតុ’’ន្តិ? ‘‘កា សា, អាវុសោ, ជឡោគី’’តិ? ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, យា សា សុរា អាសុតា, អសម្បត្តា មជ្ជភាវំ, សា បាតុ’’ន្តិ? ‘‘នាវុសោ, កប្បតី’’តិ។ ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, អទសកំ និសីទន’’ន្តិ? ‘‘នាវុសោ, កប្បតី’’តិ។ ‘‘កប្បតិ, ភន្តេ, ជាតរូបរជត’’ន្តិ? ‘‘នាវុសោ, កប្បតី’’តិ។ ‘‘ឥមេ, ភន្តេ, វេសាលិកា វជ្ជិបុត្តកា ភិក្ខូ វេសាលិយំ ឥមានិ ទស វត្ថូនិ ទីបេន្តិ។ ហន្ទ មយំ, ភន្តេ, ឥមំ អធិករណំ អាទិយិស្សាម។ បុរេ អធម្មោ ទិប្បតិ, ធម្មោ បដិពាហិយ្យតិ; អវិនយោ ទិប្បតិ, វិនយោ បដិពាហិយ្យតិ; បុរេ អធម្មវាទិនោ ពលវន្តោ ហោន្តិ, ធម្មវាទិនោ ទុព្ពលា ហោន្តិ; អវិនយវាទិនោ ពលវន្តោ ហោន្តិ, វិនយវាទិនោ ទុព្ពលា ហោន្តី’’តិ។ ‘‘ឯវមាវុសោ’’តិ ខោ អាយស្មា រេវតោ អាយស្មតោ យសស្ស កាកណ្ឌកបុត្តស្ស បច្ចស្សោសិ។
452. Atha kho āyasmā sambhūto sāṇavāsī āyasmantaṃ yasaṃ kākaṇḍakaputtaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, āvuso, āyasmā revato bahussuto āgatāgamo dhammadharo vinayadharo mātikādharo paṇḍito viyatto medhāvī lajjī kukkuccako sikkhākāmo. Sace mayaṃ āyasmantaṃ revataṃ pañhaṃ pucchissāma, paṭibalo āyasmā revato ekeneva pañhena sakalampi rattiṃ vītināmetuṃ. Idāni ca panāyasmā revato antevāsikaṃ 23 sarabhāṇakaṃ bhikkhuṃ ajjhesissati. So tvaṃ tassa bhikkhuno sarabhaññapariyosāne āyasmantaṃ revataṃ upasaṅkamitvā imāni dasa vatthūni puccheyyāsī’’ti. ‘‘Evaṃ bhante’’ti kho āyasmā yaso kākaṇḍakaputto āyasmato sambhūtassa sāṇavāsissa paccassosi. Atha kho āyasmā revato antevāsikaṃ sarabhāṇakaṃ bhikkhuṃ ajjhesi. Atha kho āyasmā yaso kākaṇḍakaputto tassa bhikkhuno sarabhaññapariyosāne yenāyasmā revato tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ revataṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā yaso kākaṇḍakaputto āyasmantaṃ revataṃ etadavoca – ‘‘kappati, bhante, siṅgiloṇakappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, siṅgiloṇakappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante, siṅginā loṇaṃ pariharituṃ – yattha aloṇakaṃ bhavissati tattha paribhuñjissāmī’’ti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti. ‘‘Kappati, bhante, dvaṅgulakappo’’ti ? ‘‘Ko so, āvuso, dvaṅgulakappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante, dvaṅgulāya chāyāya vītivattāya, vikāle bhojanaṃ bhuñjitu’’nti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti. ‘‘Kappati, bhante, gāmantarakappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, gāmantarakappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante – idāni gāmantaraṃ gamissāmīti – bhuttāvinā pavāritena anatirittaṃ bhojanaṃ bhuñjitu’’nti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti. ‘‘Kappati, bhante, āvāsakappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, āvāsakappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante, sambahulā āvāsā samānasīmā nānuposathaṃ kātu’’nti? ‘‘Nāvuso , kappatī’’ti. ‘‘Kappati , bhante, anumatikappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, anumatikappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante, vaggena saṅghena kammaṃ kātuṃ – āgate bhikkhū anumānessāmā’’ti 24? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti. ‘‘Kappati, bhante, āciṇṇakappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, āciṇṇakappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante, idaṃ me upajjhāyena ajjhāciṇṇaṃ, idaṃ me ācariyena ajjhāciṇṇaṃ, taṃ ajjhācaritu’’nti? ‘‘Āciṇṇakappo kho, āvuso, ekacco kappati, ekacco na kappatī’’ti. ‘‘Kappati, bhante, amathitakappo’’ti? ‘‘Ko so, āvuso, amathitakappo’’ti? ‘‘Kappati, bhante, yaṃ taṃ khīraṃ khīrabhāvaṃ vijahitaṃ, asampattaṃ dadhibhāvaṃ, taṃ bhuttāvinā pavāritena anatirittaṃ pātu’’nti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti? ‘‘Kappati, bhante, jaḷogiṃ pātu’’nti? ‘‘Kā sā, āvuso, jaḷogī’’ti? ‘‘Kappati, bhante, yā sā surā āsutā, asampattā majjabhāvaṃ, sā pātu’’nti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti. ‘‘Kappati, bhante, adasakaṃ nisīdana’’nti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti. ‘‘Kappati, bhante, jātarūparajata’’nti? ‘‘Nāvuso, kappatī’’ti. ‘‘Ime, bhante, vesālikā vajjiputtakā bhikkhū vesāliyaṃ imāni dasa vatthūni dīpenti. Handa mayaṃ, bhante, imaṃ adhikaraṇaṃ ādiyissāma. Pure adhammo dippati, dhammo paṭibāhiyyati; avinayo dippati, vinayo paṭibāhiyyati; pure adhammavādino balavanto honti, dhammavādino dubbalā honti; avinayavādino balavanto honti, vinayavādino dubbalā hontī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā revato āyasmato yasassa kākaṇḍakaputtassa paccassosi.
បឋមភាណវារោ និដ្ឋិតោ។
Paṭhamabhāṇavāro niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ចូឡវគ្គ-អដ្ឋកថា • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ទសវត្ថុកថា • Dasavatthukathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ទសវត្ថុកថាវណ្ណនា • Dasavatthukathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / ទសវត្ថុកថាវណ្ណនា • Dasavatthukathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / ទសវត្ថុកថាវណ្ណនា • Dasavatthukathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / ទសវត្ថុកថា • Dasavatthukathā
