Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
பட²மசதுக்ககதா²வண்ணனா
Paṭhamacatukkakathāvaṇṇanā
57. அஸ்ஸாதி ஆக்²யாதிகபத³ந்தி தஸ்ஸ அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஹோதீ’’தி ஆஹ. க³ண்டி²பதே³ஸு பன ‘‘அஸ்ஸாதி புக்³க³லங் பராமஸித்வா ஹோதீதி வசனஸேஸோ த³ஸ்ஸிதோ’’திபி அத்த²விகப்போ த³ஸ்ஸிதோ, ந ஸோ ஸுந்த³ரதரோ. யதி³ ஹி வசனஸேஸோ அதி⁴ப்பேதோ ஸியா, ‘‘ஹோதீ’’தி வத்தப்³ப³ங், தேனேவ அஞ்ஞஸ்மிங் அத்த²விகப்பே ஹோதீதி வசனஸேஸோ கதோ.
57.Assāti ākhyātikapadanti tassa atthaṃ dassento ‘‘hotī’’ti āha. Gaṇṭhipadesu pana ‘‘assāti puggalaṃ parāmasitvā hotīti vacanaseso dassito’’tipi atthavikappo dassito, na so sundarataro. Yadi hi vacanaseso adhippeto siyā, ‘‘hotī’’ti vattabbaṃ, teneva aññasmiṃ atthavikappe hotīti vacanaseso kato.
58. ஸாதி³யந்தஸ்ஸேவாதி எத்த² ஸாதி³யனங் நாம ஸேவேதுகாமதாசித்தஸ்ஸ உபட்டா²பனந்தி ஆஹ ‘‘படிஸேவனசித்தஸமங்கி³ஸ்ஸா’’தி. ‘‘படிபக்க²ங் அத்த²யந்தீதி ஸிக்கா²காமானங் பி⁴க்கூ²னங் படிபக்க²ங் து³ஸ்ஸீலபா⁴வங் அத்த²யந்தீ’’தி க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்தங். அத்தனோ வேரிபுக்³க³லஸ்ஸ பன படிபக்க²பூ⁴தங் கஞ்சி அமித்தங் அத்த²யந்தி க³வேஸந்தீதி ஏவமெத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. பச்சத்தி²கா ஹி அத்தனோ வேரிங் நாஸேதுகாமா தஸ்ஸ படிபக்க²பூ⁴தங் கஞ்சி அமித்தங் அத்தனோ ஸஹாயபா⁴வமுபக³ச்ச²ந்தங் இச்ச²ந்தி. ராஜபச்சத்தி²காதீ³னங் உபரி வக்க²மானத்தா தத³னுரூபவஸேன அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘பி⁴க்கூ² ஏவ பச்சத்தி²கா பி⁴க்கு²பச்சத்தி²கா’’தி ஆஹ. ‘‘பி⁴க்கு²ஸ்ஸ பச்சத்தி²கா பி⁴க்கு²பச்சத்தி²கா’’தி ஏவங் பன வுச்சமானே பி⁴க்கு²ஸ்ஸ பச்சத்தி²கா ராஜாத³யோபி எத்தே²வ ஸங்க³ய்ஹந்தீதி ராஜபச்சத்தி²காத³யோ விஸுங் ந வத்தப்³பா³ ஸியுங், அஞ்ஞத்த² பன பி⁴க்கு²ஸ்ஸ பச்சத்தி²கா பி⁴க்கு²பச்சத்தி²காதி அயமத்தோ² லப்³ப⁴தேவ ‘‘ஸாஸனபச்சத்தி²கா’’தி யதா². இஸ்ஸாபகதாதி பரேஸங் லாப⁴ஸக்காராதி³அஸஹனலக்க²ணாய இஸ்ஸாய அபி⁴பூ⁴தா. நிப்பரிப்ப²ந்த³ந்தி பரிப்ப²ந்த³விரஹிதங், யதா² சலிதுங் பரிவத்திதுங் ந ஸக்கோதி, ததா² க³ஹெத்வாதி அத்தோ². ஸம்பயோஜெந்தீதி வச்சமக்³கே³ன ஸத்³தி⁴ங் யோஜெந்தி.
58.Sādiyantassevāti ettha sādiyanaṃ nāma sevetukāmatācittassa upaṭṭhāpananti āha ‘‘paṭisevanacittasamaṅgissā’’ti. ‘‘Paṭipakkhaṃ atthayantīti sikkhākāmānaṃ bhikkhūnaṃ paṭipakkhaṃ dussīlabhāvaṃ atthayantī’’ti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Attano veripuggalassa pana paṭipakkhabhūtaṃ kañci amittaṃ atthayanti gavesantīti evamettha attho daṭṭhabbo. Paccatthikā hi attano veriṃ nāsetukāmā tassa paṭipakkhabhūtaṃ kañci amittaṃ attano sahāyabhāvamupagacchantaṃ icchanti. Rājapaccatthikādīnaṃ upari vakkhamānattā tadanurūpavasena atthaṃ dassento ‘‘bhikkhū eva paccatthikā bhikkhupaccatthikā’’ti āha. ‘‘Bhikkhussa paccatthikā bhikkhupaccatthikā’’ti evaṃ pana vuccamāne bhikkhussa paccatthikā rājādayopi ettheva saṅgayhantīti rājapaccatthikādayo visuṃ na vattabbā siyuṃ, aññattha pana bhikkhussa paccatthikā bhikkhupaccatthikāti ayamattho labbhateva ‘‘sāsanapaccatthikā’’ti yathā. Issāpakatāti paresaṃ lābhasakkārādiasahanalakkhaṇāya issāya abhibhūtā. Nipparipphandanti paripphandavirahitaṃ, yathā calituṃ parivattituṃ na sakkoti, tathā gahetvāti attho. Sampayojentīti vaccamaggena saddhiṃ yojenti.
தஸ்மிங் க²ணேதி தஸ்மிங் பவேஸனக்க²ணே, அக்³க³தோ யாவ மூலா பவேஸனகாலோ ‘‘பவேஸனக்க²ணோ’’தி வுச்சதி. ஸாதி³யனங் நாம ஸேவனசித்தஸ்ஸ உப்பாத³னந்தி ஆஹ ‘‘ஸேவனசித்தங் உபட்டா²பேதீ’’தி. பவிட்ட²காலேதி அங்க³ஜாதஸ்ஸ யத்தகங் டா²னங் பவேஸனாரஹங், தத்தகங் அனவஸேஸதோ பவிட்ட²காலே. ஏவங் பவிட்ட²ஸ்ஸ உத்³த⁴ரணாரம்ப⁴தோ அந்தரா டி²தகாலோ டி²தங் நாம. அட்ட²கதா²யங் பன மாதுகா³மஸ்ஸ ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ங் பத்வா ஸப்³ப³தா² வாயமதோ ஓரமித்வா டி²தகாலங் ஸந்தா⁴ய ‘‘ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ஸமயே’’தி வுத்தங். உத்³த⁴ரணங் நாம யாவ அக்³கா³ நீஹரணகாலோதி ஆஹ – ‘‘நீஹரணகாலே படிஸேவனசித்தங் உபட்டா²பேதீ’’தி. அங்கா³ரகாஸுந்தி அங்கா³ரராஸிங். ஏவரூபே காலே அஸாதி³யனங் நாம ந ஸப்³பே³ஸங் விஸயோதி ஆஹ ‘‘இமஞ்ஹி ஏவரூபங் ஆரத்³த⁴விபஸ்ஸக’’ந்திஆதி³ . ஏகாத³ஸஹி அக்³கீ³ஹீதி ராக³தோ³ஸமோஹஜாதிஜராமரணஸோகபரிதே³வது³க்க²தோ³மனஸ்ஸுபாயாஸஸங்கா²தேஹி ஏகாத³ஸஹி அக்³கீ³ஹி. ராகா³த³யோ ஹி அனுட³ஹனட்டே²ன ‘‘அக்³கீ³’’தி வுச்சந்தி. தே ஹி யஸ்ஸ ஸந்தி , தங் நிட³ஹந்தி, மஹாபரிளாஹா ச ஹொந்தி து³ன்னிப்³பா³பயா ச. ப⁴க³வதா ச து³ம்மங்கூனங் புக்³க³லானங் நிக்³க³ஹோ இச்சி²தோயேவாதி ஆஹ – ‘‘பச்சத்தி²கானஞ்சஸ்ஸ மனோரத²விகா⁴தங் கரொந்தோ’’தி. அஸ்ஸாதி அஸாதி³யந்தஸ்ஸ யதா²வுத்தகு³ணஸமங்கி³ஸ்ஸ.
Tasmiṃ khaṇeti tasmiṃ pavesanakkhaṇe, aggato yāva mūlā pavesanakālo ‘‘pavesanakkhaṇo’’ti vuccati. Sādiyanaṃ nāma sevanacittassa uppādananti āha ‘‘sevanacittaṃ upaṭṭhāpetī’’ti. Paviṭṭhakāleti aṅgajātassa yattakaṃ ṭhānaṃ pavesanārahaṃ, tattakaṃ anavasesato paviṭṭhakāle. Evaṃ paviṭṭhassa uddharaṇārambhato antarā ṭhitakālo ṭhitaṃ nāma. Aṭṭhakathāyaṃ pana mātugāmassa sukkavissaṭṭhiṃ patvā sabbathā vāyamato oramitvā ṭhitakālaṃ sandhāya ‘‘sukkavissaṭṭhisamaye’’ti vuttaṃ. Uddharaṇaṃ nāma yāva aggā nīharaṇakāloti āha – ‘‘nīharaṇakāle paṭisevanacittaṃ upaṭṭhāpetī’’ti. Aṅgārakāsunti aṅgārarāsiṃ. Evarūpe kāle asādiyanaṃ nāma na sabbesaṃ visayoti āha ‘‘imañhi evarūpaṃ āraddhavipassaka’’ntiādi . Ekādasahi aggīhīti rāgadosamohajātijarāmaraṇasokaparidevadukkhadomanassupāyāsasaṅkhātehi ekādasahi aggīhi. Rāgādayo hi anuḍahanaṭṭhena ‘‘aggī’’ti vuccanti. Te hi yassa santi , taṃ niḍahanti, mahāpariḷāhā ca honti dunnibbāpayā ca. Bhagavatā ca dummaṅkūnaṃ puggalānaṃ niggaho icchitoyevāti āha – ‘‘paccatthikānañcassa manorathavighātaṃ karonto’’ti. Assāti asādiyantassa yathāvuttaguṇasamaṅgissa.
பட²மசதுக்ககதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Paṭhamacatukkakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 1. பட²மபாராஜிகங் • 1. Paṭhamapārājikaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 1. பட²மபாராஜிகங் • 1. Paṭhamapārājikaṃ
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / பட²மசதுக்ககதா²வண்ணனா • Paṭhamacatukkakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / பட²மசதுக்கவண்ணனா • Paṭhamacatukkavaṇṇanā