Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(៨) ៣. យោធាជីវវគ្គោ
(8) 3. Yodhājīvavaggo
១-២. បឋមចេតោវិមុត្តិផលសុត្តាទិវណ្ណនា
1-2. Paṭhamacetovimuttiphalasuttādivaṇṇanā
៧១-៧២. តតិយស្ស បឋមេ អវិជ្ជាបលិឃន្តិ ឯត្ថ អវិជ្ជាតិ វដ្ដមូលិកា អវិជ្ជា, អយំ បចុរជនេហិ ឧក្ខិបិតុំ អសក្កុណេយ្យភាវតោ ទុក្ខិបនដ្ឋេន និព្ពានទ្វារប្បវេសវិពន្ធនេន ច ‘‘បលិឃោ វិយាតិ បលិឃោ’’តិ វុច្ចតិ។ តេនេស តស្សា ឧក្ខិត្តត្តា ‘‘ឧក្ខិត្តបលិឃោ’’តិ វុត្តោ។ បុនព្ភវស្ស ករណសីលោ, បុនព្ភវំ វា ផលំ អរហតីតិ បោនោភវិកា, បុនព្ភវទាយិកាតិ អត្ថោ។ ជាតិសំសារោតិ ជាយនវសេន ចេវ សំសរណវសេន ច ឯវំលទ្ធនាមានំ បុនព្ភវក្ខន្ធានំ បច្ចយោ កម្មាភិសង្ខារោ។ ជាតិសំសារោតិ ហិ ផលូបចារេន ការណំ វុត្តំ។ តញ្ហិ បុនប្បុនំ ឧប្បត្តិការណវសេន បរិក្ខិបិត្វា ឋិតត្តា ‘‘បរិខា’’តិ វុច្ចតិ សន្តានស្ស បរិក្ខិបនតោ។ តេនេស តស្ស សំកិណ្ណត្តា វិកិណ្ណត្តា សព្ពសោ ខិត្តត្តា វិនាសិតត្តា ‘‘សំកិណ្ណបរិខោ’’តិ វុត្តោ។
71-72. Tatiyassa paṭhame avijjāpalighanti ettha avijjāti vaṭṭamūlikā avijjā, ayaṃ pacurajanehi ukkhipituṃ asakkuṇeyyabhāvato dukkhipanaṭṭhena nibbānadvārappavesavibandhanena ca ‘‘paligho viyāti paligho’’ti vuccati. Tenesa tassā ukkhittattā ‘‘ukkhittapaligho’’ti vutto. Punabbhavassa karaṇasīlo, punabbhavaṃ vā phalaṃ arahatīti ponobhavikā, punabbhavadāyikāti attho. Jātisaṃsāroti jāyanavasena ceva saṃsaraṇavasena ca evaṃladdhanāmānaṃ punabbhavakkhandhānaṃ paccayo kammābhisaṅkhāro. Jātisaṃsāroti hi phalūpacārena kāraṇaṃ vuttaṃ. Tañhi punappunaṃ uppattikāraṇavasena parikkhipitvā ṭhitattā ‘‘parikhā’’ti vuccati santānassa parikkhipanato. Tenesa tassa saṃkiṇṇattā vikiṇṇattā sabbaso khittattā vināsitattā ‘‘saṃkiṇṇaparikho’’ti vutto.
តណ្ហាសង្ខាតន្តិ ឯត្ថ តណ្ហាតិ វដ្ដមូលិកា តណ្ហា។ អយញ្ហិ គម្ភីរានុគតដ្ឋេន ‘‘ឯសិកា’’តិ វុច្ចតិ។ លុញ្ចិត្វា ឧទ្ធរិត្វា។ ឱរម្ភាគិយានីតិ ឱរម្ភាគជនកានិ កាមភវេ ឧបបត្តិបច្ចយានិ កាមរាគសំយោជនាទីនិ។ ឯតានិ ហិ កវាដំ វិយ នគរទ្វារំ ចិត្តំ បិទហិត្វា ឋិតត្តា ‘‘អគ្គឡា’’តិ វុច្ចន្តិ។ តេនេស តេសំ និគ្គតត្តា ភិន្នត្តា ‘‘និរគ្គឡោ’’តិ វុត្តោតិ។ អគ្គមគ្គេន បន្នោ អបចិតោ មានទ្ធជោ ឯតស្សាតិ បន្នទ្ធជោ។ បន្នភារោតិ ខន្ធភារកិលេសភារអភិសង្ខារភារា ឱរោបិតា អស្សាតិ បន្នភារោ។ វិសំយុត្តោតិ ចតូហិ យោគេហិ សព្ពកិលេសេហិ ច វិសំយុត្តោ។ អស្មិមានោតិ រូបេ អស្មីតិ មានោ, វេទនាយ, សញ្ញាយ, សង្ខារេសុ, វិញ្ញាណេ អស្មិមានោ។ ឯត្ថ ហិ បញ្ចបិ ខន្ធេ អវិសេសតោ ‘‘អស្មី’’តិ គហេត្វា បវត្តមានោ អស្មិមានោតិ អធិប្បេតោ។
Taṇhāsaṅkhātanti ettha taṇhāti vaṭṭamūlikā taṇhā. Ayañhi gambhīrānugataṭṭhena ‘‘esikā’’ti vuccati. Luñcitvā uddharitvā. Orambhāgiyānīti orambhāgajanakāni kāmabhave upapattipaccayāni kāmarāgasaṃyojanādīni. Etāni hi kavāṭaṃ viya nagaradvāraṃ cittaṃ pidahitvā ṭhitattā ‘‘aggaḷā’’ti vuccanti. Tenesa tesaṃ niggatattā bhinnattā ‘‘niraggaḷo’’ti vuttoti. Aggamaggena panno apacito mānaddhajo etassāti pannaddhajo. Pannabhāroti khandhabhārakilesabhāraabhisaṅkhārabhārā oropitā assāti pannabhāro. Visaṃyuttoti catūhi yogehi sabbakilesehi ca visaṃyutto. Asmimānoti rūpe asmīti māno, vedanāya, saññāya, saṅkhāresu, viññāṇe asmimāno. Ettha hi pañcapi khandhe avisesato ‘‘asmī’’ti gahetvā pavattamāno asmimānoti adhippeto.
នគរទ្វារស្ស បរិស្សយបដិពាហនត្ថញ្ចេវ សោធនត្ថញ្ច ឧភោសុ បស្សេសុ ឯសិកាថម្ភេ និខណិត្វា ឋបេតីតិ អាហ ‘‘នគរទ្វារេ ឧស្សាបិតេ ឯសិកាថម្ភេ’’តិ។ បាការវិទ្ធំសនេនេវ បរិខាភូមិសមករណំ ហោតីតិ អាហ ‘‘បាការំ ភិន្ទិត្វា បរិខំ វិកិរិត្វា’’តិ។ ‘‘ឯវ’’ន្តិអាទិ ឧបមាសំសន្ទនំ។ សន្តោ សំវិជ្ជមានោ កាយោ ធម្មសមូហោតិ សក្កាយោ, ឧបាទានក្ខន្ធបញ្ចកំ។ ទ្វត្តិំសកម្មការណា ទុក្ខក្ខន្ធេ អាគតទុក្ខានិ។ អក្ខិរោគសីសរោគាទយោ។ អដ្ឋនវុតិ រោគា, រាជភយាទីនិ បញ្ចវីសតិមហាភយានិ។ ទុតិយំ ឧត្តានមេវ។
Nagaradvārassa parissayapaṭibāhanatthañceva sodhanatthañca ubhosu passesu esikāthambhe nikhaṇitvā ṭhapetīti āha ‘‘nagaradvāre ussāpite esikāthambhe’’ti. Pākāraviddhaṃsaneneva parikhābhūmisamakaraṇaṃ hotīti āha ‘‘pākāraṃ bhinditvā parikhaṃ vikiritvā’’ti. ‘‘Eva’’ntiādi upamāsaṃsandanaṃ. Santo saṃvijjamāno kāyo dhammasamūhoti sakkāyo, upādānakkhandhapañcakaṃ. Dvattiṃsakammakāraṇā dukkhakkhandhe āgatadukkhāni. Akkhirogasīsarogādayo. Aṭṭhanavuti rogā, rājabhayādīni pañcavīsatimahābhayāni. Dutiyaṃ uttānameva.
បឋមចេតោវិមុត្តិផលសុត្តាទិវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Paṭhamacetovimuttiphalasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya
១. បឋមចេតោវិមុត្តិផលសុត្តំ • 1. Paṭhamacetovimuttiphalasuttaṃ
២. ទុតិយចេតោវិមុត្តិផលសុត្តំ • 2. Dutiyacetovimuttiphalasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
១. បឋមចេតោវិមុត្តិផលសុត្តវណ្ណនា • 1. Paṭhamacetovimuttiphalasuttavaṇṇanā
២. ទុតិយចេតោវិមុត្តិផលសុត្តវណ្ណនា • 2. Dutiyacetovimuttiphalasuttavaṇṇanā