| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(၈) ၃. ယောဓာဇီဝဝဂ္ဂော
(8) 3. Yodhājīvavaggo
၁-၂. ပဌမစေတောဝိမုတ္တိဖလသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ
1-2. Paṭhamacetovimuttiphalasuttādivaṇṇanā
၇၁-၇၂. တတိယသ္သ ပဌမေ အဝိဇ္ဇာပလိဃန္တိ ဧတ္ထ အဝိဇ္ဇာတိ ဝဋ္ဋမူလိကာ အဝိဇ္ဇာ, အယံ ပစုရဇနေဟိ ဥက္ခိပိတုံ အသက္ကုဏေယ္ယဘာဝတော ဒုက္ခိပနဋ္ဌေန နိဗ္ဗာနဒ္ဝာရပ္ပဝေသဝိဗန္ဓနေန စ ‘‘ပလိဃော ဝိယာတိ ပလိဃော’’တိ ဝုစ္စတိ။ တေနေသ တသ္သာ ဥက္ခိတ္တတ္တာ ‘‘ဥက္ခိတ္တပလိဃော’’တိ ဝုတ္တော။ ပုနဗ္ဘဝသ္သ ကရဏသီလော, ပုနဗ္ဘဝံ ဝာ ဖလံ အရဟတီတိ ပောနောဘဝိကာ, ပုနဗ္ဘဝဒာယိကာတိ အတ္ထော။ ဇာတိသံသာရောတိ ဇာယနဝသေန စေဝ သံသရဏဝသေန စ ဧဝံလဒ္ဓနာမာနံ ပုနဗ္ဘဝက္ခန္ဓာနံ ပစ္စယော ကမ္မာဘိသင္ခာရော။ ဇာတိသံသာရောတိ ဟိ ဖလူပစာရေန ကာရဏံ ဝုတ္တံ။ တဉ္ဟိ ပုနပ္ပုနံ ဥပ္ပတ္တိကာရဏဝသေန ပရိက္ခိပိတ္ဝာ ဌိတတ္တာ ‘‘ပရိခာ’’တိ ဝုစ္စတိ သန္တာနသ္သ ပရိက္ခိပနတော။ တေနေသ တသ္သ သံကိဏ္ဏတ္တာ ဝိကိဏ္ဏတ္တာ သဗ္ဗသော ခိတ္တတ္တာ ဝိနာသိတတ္တာ ‘‘သံကိဏ္ဏပရိခော’’တိ ဝုတ္တော။
71-72. Tatiyassa paṭhame avijjāpalighanti ettha avijjāti vaṭṭamūlikā avijjā, ayaṃ pacurajanehi ukkhipituṃ asakkuṇeyyabhāvato dukkhipanaṭṭhena nibbānadvārappavesavibandhanena ca ‘‘paligho viyāti paligho’’ti vuccati. Tenesa tassā ukkhittattā ‘‘ukkhittapaligho’’ti vutto. Punabbhavassa karaṇasīlo, punabbhavaṃ vā phalaṃ arahatīti ponobhavikā, punabbhavadāyikāti attho. Jātisaṃsāroti jāyanavasena ceva saṃsaraṇavasena ca evaṃladdhanāmānaṃ punabbhavakkhandhānaṃ paccayo kammābhisaṅkhāro. Jātisaṃsāroti hi phalūpacārena kāraṇaṃ vuttaṃ. Tañhi punappunaṃ uppattikāraṇavasena parikkhipitvā ṭhitattā ‘‘parikhā’’ti vuccati santānassa parikkhipanato. Tenesa tassa saṃkiṇṇattā vikiṇṇattā sabbaso khittattā vināsitattā ‘‘saṃkiṇṇaparikho’’ti vutto.
တဏ္ဟာသင္ခာတန္တိ ဧတ္ထ တဏ္ဟာတိ ဝဋ္ဋမူလိကာ တဏ္ဟာ။ အယဉ္ဟိ ဂမ္ဘီရာနုဂတဋ္ဌေန ‘‘ဧသိကာ’’တိ ဝုစ္စတိ။ လုဉ္စိတ္ဝာ ဥဒ္ဓရိတ္ဝာ။ ဩရမ္ဘာဂိယာနီတိ ဩရမ္ဘာဂဇနကာနိ ကာမဘဝေ ဥပပတ္တိပစ္စယာနိ ကာမရာဂသံယောဇနာဒီနိ။ ဧတာနိ ဟိ ကဝာဋံ ဝိယ နဂရဒ္ဝာရံ စိတ္တံ ပိဒဟိတ္ဝာ ဌိတတ္တာ ‘‘အဂ္ဂဠာ’’တိ ဝုစ္စန္တိ။ တေနေသ တေသံ နိဂ္ဂတတ္တာ ဘိန္နတ္တာ ‘‘နိရဂ္ဂဠော’’တိ ဝုတ္တောတိ။ အဂ္ဂမဂ္ဂေန ပန္နော အပစိတော မာနဒ္ဓဇော ဧတသ္သာတိ ပန္နဒ္ဓဇော။ ပန္နဘာရောတိ ခန္ဓဘာရကိလေသဘာရအဘိသင္ခာရဘာရာ ဩရောပိတာ အသ္သာတိ ပန္နဘာရော။ ဝိသံယုတ္တောတိ စတူဟိ ယောဂေဟိ သဗ္ဗကိလေသေဟိ စ ဝိသံယုတ္တော။ အသ္မိမာနောတိ ရူပေ အသ္မီတိ မာနော, ဝေဒနာယ, သညာယ, သင္ခာရေသု, ဝိညာဏေ အသ္မိမာနော။ ဧတ္ထ ဟိ ပဉ္စပိ ခန္ဓေ အဝိသေသတော ‘‘အသ္မီ’’တိ ဂဟေတ္ဝာ ပဝတ္တမာနော အသ္မိမာနောတိ အဓိပ္ပေတော။
Taṇhāsaṅkhātanti ettha taṇhāti vaṭṭamūlikā taṇhā. Ayañhi gambhīrānugataṭṭhena ‘‘esikā’’ti vuccati. Luñcitvā uddharitvā. Orambhāgiyānīti orambhāgajanakāni kāmabhave upapattipaccayāni kāmarāgasaṃyojanādīni. Etāni hi kavāṭaṃ viya nagaradvāraṃ cittaṃ pidahitvā ṭhitattā ‘‘aggaḷā’’ti vuccanti. Tenesa tesaṃ niggatattā bhinnattā ‘‘niraggaḷo’’ti vuttoti. Aggamaggena panno apacito mānaddhajo etassāti pannaddhajo. Pannabhāroti khandhabhārakilesabhāraabhisaṅkhārabhārā oropitā assāti pannabhāro. Visaṃyuttoti catūhi yogehi sabbakilesehi ca visaṃyutto. Asmimānoti rūpe asmīti māno, vedanāya, saññāya, saṅkhāresu, viññāṇe asmimāno. Ettha hi pañcapi khandhe avisesato ‘‘asmī’’ti gahetvā pavattamāno asmimānoti adhippeto.
နဂရဒ္ဝာရသ္သ ပရိသ္သယပဋိဗာဟနတ္ထဉ္စေဝ သောဓနတ္ထဉ္စ ဥဘောသု ပသ္သေသု ဧသိကာထမ္ဘေ နိခဏိတ္ဝာ ဌပေတီတိ အာဟ ‘‘နဂရဒ္ဝာရေ ဥသ္သာပိတေ ဧသိကာထမ္ဘေ’’တိ။ ပာကာရဝိဒ္ဓံသနေနေဝ ပရိခာဘူမိသမကရဏံ ဟောတီတိ အာဟ ‘‘ပာကာရံ ဘိန္ဒိတ္ဝာ ပရိခံ ဝိကိရိတ္ဝာ’’တိ။ ‘‘ဧဝ’’န္တိအာဒိ ဥပမာသံသန္ဒနံ။ သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနော ကာယော ဓမ္မသမူဟောတိ သက္ကာယော, ဥပာဒာနက္ခန္ဓပဉ္စကံ။ ဒ္ဝတ္တိံသကမ္မကာရဏာ ဒုက္ခက္ခန္ဓေ အာဂတဒုက္ခာနိ။ အက္ခိရောဂသီသရောဂာဒယော။ အဋ္ဌနဝုတိ ရောဂာ, ရာဇဘယာဒီနိ ပဉ္စဝီသတိမဟာဘယာနိ။ ဒုတိယံ ဥတ္တာနမေဝ။
Nagaradvārassa parissayapaṭibāhanatthañceva sodhanatthañca ubhosu passesu esikāthambhe nikhaṇitvā ṭhapetīti āha ‘‘nagaradvāre ussāpite esikāthambhe’’ti. Pākāraviddhaṃsaneneva parikhābhūmisamakaraṇaṃ hotīti āha ‘‘pākāraṃ bhinditvā parikhaṃ vikiritvā’’ti. ‘‘Eva’’ntiādi upamāsaṃsandanaṃ. Santo saṃvijjamāno kāyo dhammasamūhoti sakkāyo, upādānakkhandhapañcakaṃ. Dvattiṃsakammakāraṇā dukkhakkhandhe āgatadukkhāni. Akkhirogasīsarogādayo. Aṭṭhanavuti rogā, rājabhayādīni pañcavīsatimahābhayāni. Dutiyaṃ uttānameva.
ပဌမစေတောဝိမုတ္တိဖလသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Paṭhamacetovimuttiphalasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya
၁. ပဌမစေတောဝိမုတ္တိဖလသုတ္တံ • 1. Paṭhamacetovimuttiphalasuttaṃ
၂. ဒုတိယစေတောဝိမုတ္တိဖလသုတ္တံ • 2. Dutiyacetovimuttiphalasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
၁. ပဌမစေတောဝိမုတ္တိဖလသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Paṭhamacetovimuttiphalasuttavaṇṇanā
၂. ဒုတိယစေတောဝိမုတ္တိဖလသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 2. Dutiyacetovimuttiphalasuttavaṇṇanā
