Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
(၈) ၃. ယောဓာဇီဝဝဂ္ဂော
(8) 3. Yodhājīvavaggo
၁. ပဌမစေတောဝိမုတ္တိဖလသုတ္တံ
1. Paṭhamacetovimuttiphalasuttaṃ
၇၁. ‘‘ပဉ္စိမေ , ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မာ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ စေတောဝိမုတ္တိဖလာ စ ဟောန္တိ စေတောဝိမုတ္တိဖလာနိသံသာ စ, ပညာဝိမုတ္တိဖလာ စ ဟောန္တိ ပညာဝိမုတ္တိဖလာနိသံသာ စ။
71. ‘‘Pañcime , bhikkhave, dhammā bhāvitā bahulīkatā cetovimuttiphalā ca honti cetovimuttiphalānisaṃsā ca, paññāvimuttiphalā ca honti paññāvimuttiphalānisaṃsā ca.
‘‘ကတမေ ပဉ္စ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အသုဘာနုပသ္သီ ကာယေ ဝိဟရတိ, အာဟာရေ ပဋိကူလသညီ 1, သဗ္ဗလောကေ အနဘိရတသညီ, သဗ္ဗသင္ခာရေသု အနိစ္စာနုပသ္သီ, မရဏသညာ ခော ပနသ္သ အဇ္ဈတ္တံ သူပဋ္ဌိတာ ဟောတိ။ ဣမေ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ဓမ္မာ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ စေတောဝိမုတ္တိဖလာ စ ဟောန္တိ စေတောဝိမုတ္တိဖလာနိသံသာ စ, ပညာဝိမုတ္တိဖလာ စ ဟောန္တိ ပညာဝိမုတ္တိဖလာနိသံသာ စ။ ယတော ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု စေတောဝိမုတ္တော စ ဟောတိ ပညာဝိမုတ္တော စ ဟောတိ – အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, ‘ဘိက္ခု ဥက္ခိတ္တပလိဃော ဣတိပိ, သံကိဏ္ဏပရိခော 2 ဣတိပိ, အဗ္ဗူဠ္ဟေသိကော ဣတိပိ, နိရဂ္ဂဠော ဣတိပိ, အရိယော ပန္နဒ္ဓဇော ပန္နဘာရော ဝိသံယုတ္တော ဣတိပိ’’’။
‘‘Katame pañca? Idha, bhikkhave, bhikkhu asubhānupassī kāye viharati, āhāre paṭikūlasaññī 3, sabbaloke anabhiratasaññī, sabbasaṅkhāresu aniccānupassī, maraṇasaññā kho panassa ajjhattaṃ sūpaṭṭhitā hoti. Ime kho, bhikkhave, pañca dhammā bhāvitā bahulīkatā cetovimuttiphalā ca honti cetovimuttiphalānisaṃsā ca, paññāvimuttiphalā ca honti paññāvimuttiphalānisaṃsā ca. Yato kho, bhikkhave, bhikkhu cetovimutto ca hoti paññāvimutto ca hoti – ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘bhikkhu ukkhittapaligho itipi, saṃkiṇṇaparikho 4 itipi, abbūḷhesiko itipi, niraggaḷo itipi, ariyo pannaddhajo pannabhāro visaṃyutto itipi’’’.
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဥက္ခိတ္တပလိဃော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော အဝိဇ္ဇာ ပဟီနာ ဟောတိ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဥက္ခိတ္တပလိဃော ဟောတိ။
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu ukkhittapaligho hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno avijjā pahīnā hoti ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu ukkhittapaligho hoti.
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သံကိဏ္ဏပရိခော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပောနောဘဝိကော 5 ဇာတိသံသာရော ပဟီနော ဟောတိ ဥစ္ဆိန္နမူလော တာလာဝတ္ထုကတော အနဘာဝံကတော အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မော။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သံကိဏ္ဏပရိခော ဟောတိ။
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu saṃkiṇṇaparikho hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno ponobhaviko 6 jātisaṃsāro pahīno hoti ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu saṃkiṇṇaparikho hoti.
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဗ္ဗူဠ္ဟေသိကော ဟောတိ? ဣဓ , ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော တဏ္ဟာ ပဟီနာ ဟောတိ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဗ္ဗူဠ္ဟေသိကော ဟောတိ။
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu abbūḷhesiko hoti? Idha , bhikkhave, bhikkhuno taṇhā pahīnā hoti ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu abbūḷhesiko hoti.
‘‘ကထဉ္စ , ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နိရဂ္ဂဠော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပဉ္စောရမ္ဘာဂိယာနိ သံယောဇနာနိ ပဟီနာနိ ဟောန္တိ ဥစ္ဆိန္နမူလာနိ တာလာဝတ္ထုကတာနိ အနဘာဝံကတာနိ အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာနိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နိရဂ္ဂဠော ဟောတိ။
‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhu niraggaḷo hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni pahīnāni honti ucchinnamūlāni tālāvatthukatāni anabhāvaṃkatāni āyatiṃ anuppādadhammāni. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu niraggaḷo hoti.
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အရိယော ပန္နဒ္ဓဇော ပန္နဘာရော ဝိသံယုတ္တော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော အသ္မိမာနော ပဟီနော ဟောတိ ဥစ္ဆိန္နမူလော တာလာဝတ္ထုကတော အနဘာဝံကတော အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မော။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အရိယော ပန္နဒ္ဓဇော ပန္နဘာရော ဝိသံယုတ္တော ဟောတီ’’တိ။ ပဌမံ။
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu ariyo pannaddhajo pannabhāro visaṃyutto hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno asmimāno pahīno hoti ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu ariyo pannaddhajo pannabhāro visaṃyutto hotī’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၁. ပဌမစေတောဝိမုတ္တိဖလသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Paṭhamacetovimuttiphalasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၁-၂. ပဌမစေတောဝိမုတ္တိဖလသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 1-2. Paṭhamacetovimuttiphalasuttādivaṇṇanā