| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
(8) 3. යොධාජීවවග්‌ගො
(8) 3. Yodhājīvavaggo
1. පඨමචෙතොවිමුත්‌තිඵලසුත්‌තං
1. Paṭhamacetovimuttiphalasuttaṃ
71. ‘‘පඤ්‌චිමෙ , භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා භාවිතා බහුලීකතා චෙතොවිමුත්‌තිඵලා ච හොන්‌ති චෙතොවිමුත්‌තිඵලානිසංසා ච, පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිඵලා ච හොන්‌ති පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිඵලානිසංසා ච.
71. ‘‘Pañcime , bhikkhave, dhammā bhāvitā bahulīkatā cetovimuttiphalā ca honti cetovimuttiphalānisaṃsā ca, paññāvimuttiphalā ca honti paññāvimuttiphalānisaṃsā ca.
‘‘කතමෙ පඤ්‌ච? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අසුභානුපස්‌සී කායෙ විහරති, ආහාරෙ පටිකූලසඤ්‌ඤී 1, සබ්‌බලොකෙ අනභිරතසඤ්‌ඤී, සබ්‌බසඞ්‌ඛාරෙසු අනිච්‌චානුපස්‌සී, මරණසඤ්‌ඤා ඛො පනස්‌ස අජ්‌ඣත්‌තං සූපට්‌ඨිතා හොති. ඉමෙ ඛො, භික්‌ඛවෙ, පඤ්‌ච ධම්‌මා භාවිතා බහුලීකතා චෙතොවිමුත්‌තිඵලා ච හොන්‌ති චෙතොවිමුත්‌තිඵලානිසංසා ච, පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිඵලා ච හොන්‌ති පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිඵලානිසංසා ච. යතො ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු චෙතොවිමුත්‌තො ච හොති පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තො ච හොති – අයං වුච්‌චති, භික්‌ඛවෙ, ‘භික්‌ඛු උක්‌ඛිත්‌තපලිඝො ඉතිපි, සංකිණ්‌ණපරිඛො 2 ඉතිපි, අබ්‌බූළ්‌හෙසිකො ඉතිපි, නිරග්‌ගළො ඉතිපි, අරියො පන්‌නද්‌ධජො පන්‌නභාරො විසංයුත්‌තො ඉතිපි’’’.
‘‘Katame pañca? Idha, bhikkhave, bhikkhu asubhānupassī kāye viharati, āhāre paṭikūlasaññī 3, sabbaloke anabhiratasaññī, sabbasaṅkhāresu aniccānupassī, maraṇasaññā kho panassa ajjhattaṃ sūpaṭṭhitā hoti. Ime kho, bhikkhave, pañca dhammā bhāvitā bahulīkatā cetovimuttiphalā ca honti cetovimuttiphalānisaṃsā ca, paññāvimuttiphalā ca honti paññāvimuttiphalānisaṃsā ca. Yato kho, bhikkhave, bhikkhu cetovimutto ca hoti paññāvimutto ca hoti – ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘bhikkhu ukkhittapaligho itipi, saṃkiṇṇaparikho 4 itipi, abbūḷhesiko itipi, niraggaḷo itipi, ariyo pannaddhajo pannabhāro visaṃyutto itipi’’’.
‘‘කථඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු උක්‌ඛිත්‌තපලිඝො හොති? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනො අවිජ්‌ජා පහීනා හොති උච්‌ඡින්‌නමූලා තාලාවත්‌ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මා. එවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු උක්‌ඛිත්‌තපලිඝො හොති.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu ukkhittapaligho hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno avijjā pahīnā hoti ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu ukkhittapaligho hoti.
‘‘කථඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සංකිණ්‌ණපරිඛො හොති? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනො පොනොභවිකො 5 ජාතිසංසාරො පහීනො හොති උච්‌ඡින්‌නමූලො තාලාවත්‌ථුකතො අනභාවංකතො ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මො. එවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සංකිණ්‌ණපරිඛො හොති.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu saṃkiṇṇaparikho hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno ponobhaviko 6 jātisaṃsāro pahīno hoti ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu saṃkiṇṇaparikho hoti.
‘‘කථඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අබ්‌බූළ්‌හෙසිකො හොති? ඉධ , භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනො තණ්‌හා පහීනා හොති උච්‌ඡින්‌නමූලා තාලාවත්‌ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මා. එවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අබ්‌බූළ්‌හෙසිකො හොති.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu abbūḷhesiko hoti? Idha , bhikkhave, bhikkhuno taṇhā pahīnā hoti ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu abbūḷhesiko hoti.
‘‘කථඤ්‌ච , භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු නිරග්‌ගළො හොති? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනො පඤ්‌චොරම්‌භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි හොන්‌ති උච්‌ඡින්‌නමූලානි තාලාවත්‌ථුකතානි අනභාවංකතානි ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මානි. එවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු නිරග්‌ගළො හොති.
‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhu niraggaḷo hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni pahīnāni honti ucchinnamūlāni tālāvatthukatāni anabhāvaṃkatāni āyatiṃ anuppādadhammāni. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu niraggaḷo hoti.
‘‘කථඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අරියො පන්‌නද්‌ධජො පන්‌නභාරො විසංයුත්‌තො හොති? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනො අස්‌මිමානො පහීනො හොති උච්‌ඡින්‌නමූලො තාලාවත්‌ථුකතො අනභාවංකතො ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මො. එවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අරියො පන්‌නද්‌ධජො පන්‌නභාරො විසංයුත්‌තො හොතී’’ති. පඨමං.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu ariyo pannaddhajo pannabhāro visaṃyutto hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno asmimāno pahīno hoti ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu ariyo pannaddhajo pannabhāro visaṃyutto hotī’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 1. පඨමචෙතොවිමුත්‌තිඵලසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamacetovimuttiphalasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 1-2. පඨමචෙතොවිමුත්‌තිඵලසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 1-2. Paṭhamacetovimuttiphalasuttādivaṇṇanā
